Agllashca temata ricungapaj

Temacunata ricungapaj

Jehovata Sirvijcunapa Causai

Shujcunata ayudashpami cushijushcani

Shujcunata ayudashpami cushijushcani

ÑUCACA 12 huatacunata charishpami shujcunata ayudai ushashcata cuenta japircani. Shuj jatun tandanajuipimi shuj huauquica ¿nachu ñucahuan villachigringapaj munanguiman? nirca. Nunca na villachishca cashpapash ari nircanimi. Territorioman chayashpaca, Diospa Reinomanda parlajuj folletocunatami chai huauquica cuhuarca. Chai jipaca nircami, canga cai calle ladota rishpa villachipai, ñucaca chimbapura ladotami villachigrini nishpa. Manllarishca cashpapash huasin huasin rishpami villachi callarircani. Ñapashmi tucuilla folletocunata gentecunaman saquishpa tucuchircani. Ashtaca gentecunami chai folletocunataca alicachin carca.

1923 huatapimi, Chatham-Inglaterra llactapi nacirircani. Chai punllacunapica Primera Guerra Mundial ña tucurishca cajpimi gentecunaca ali causai tianata crin carca. Shinapash chai punllacunapica ashtaca llaquicuna mirajpimi, gentecunaca llaquilla carca. Ñuca taitamamapashmi llaquilla carca. Ashtahuanbash, bautista religionbi sacerdotecuna paicunapa iglesiacunapi ashtahuan importante canatalla munashcata ricushpacarin ashtahuanmi llaquirinajurca. Ñuca 9 huatacunata charijpimi ñuca mamaca Bibliamanda yachajungapami testigo de Jehovacunapa tandanajuicunaman ri callarirca. Chai tandanajuicunataca “clasescuna” nishpami rijsin carca. Shuj panigumi huahuacunamanga El Arpa de Dios nishca librohuan Bibliata yachachin carca. Ñucaca alicachishpami yachajun carcani.

MAYORLLA HUAUQUICUNAMANDAMI YACHAJUNI

Joven cashpaca cushijushpami Diospa Shimipi ali villaicunataca gentecunaman villachin carcani. Casi siempremi huasin huasin rishpa ñucalla villachin carcani. Shinapash mayorlla huauquicunahuan villachingapaj llujshishpaca ashtaca cosascunatami yachajun carcani. Shuj ejemplomanda parlapasha. Shuj punllaca shuj mayorlla huauquihuanmi bicicletapi territorioman rinajurcanchi. Chaipimi shuj curapa ladota yalijushpaca nircani: “Paica chivomi can” nishpa. Shina nijpimi chai huauquica bicicletamanda uriajushpa shuj tronco caspipi tiarishun nirca. Chai jipaca tapuhuarcami: “¿Quiquinmanga pita nishca, canmi picuna chivoshna cajta, picuna llamagushna cajtaca ricuna cangui? nishpa. Ñucanchicunaca villachitallami villachina canchi. Picuna chivoshna cajta, picuna llamagushna cajtaca Jehová Diosllami ricuna” can nirca. Chai punllacunapimi cutin cutin yachajurcani, shujcunaman cushpa ayudajcunaca ashtahuan yali cushijujta (Mateo 25:31-33; Hechos 20:35).

Shuj mayorlla huauquigupashmi yachachihuarca, pacienciata charijcuna, aguantajcunaca ashtahuan yali cushijujta. Paipa huarmica Testigocunataca nalicachinllu carca. Shuj punllaca chai huauquiguca paipa huasipi micuchunmi invitahuarca. Paipa huarmica pai villachingapaj rishca cajpimi ñucanchi chayajpica ninanda culirashpa té yacuguta rurana fundacunahuan shitarca. Shina rurajpipash chai huauquiguca ashatallapash na culirashpami chai fundacunataca aliguman tandachirca. Jipa huatacunamanga paipa pacienciata ricushpami chai huauquipa huarmica bautizarishpa testigo de Jehová tucurca.

Septiembre de 1939 huatapimi Gran Bretaña llactaca Alemania llactata atacai callarirca. Ñucaca 16 huatacunatami charircani. Ñuca mamapash ñucapash marzo de 1940 huatapimi Dover nishca llactapi bautizarircanchi. Junio de 1940​pica ñuca huasi pungumandami ashtaca ashtaca soldadocuna jatun camiongunapi yalinajujta ricurcani. Dunkerque nishca macanajuimanda salvarishcacunami carca. Paicunaca ninan llaquillami ricunajurca, ima esperanzatapash na charircachu. Chaimandami paicunamanga Diospa Reinomanda parlashpa shamuj punllacunapi ali causai tianata villachingapaj munarcani. 1940 huatapillatami Alemania llactaca Gran Bretaña llactata atacashpa bombacunata shitarca. Cada tutami alemangunapa aviongunaca ñucanchi causajuj ladota yalin carca. Bombacuna urmajta uyashpaca ashtacata manllarishcami uyanajurcanchi. Cayandi punlla ricujpica ashtaca huasicuna tucuchi tucushcatami ricun carcanchi. Chaicunata ricushpami pensan carcani, Diospa Reinollami shamuj punllacunapica ali causaita caranga nishpa.

SHUJCUNATA AYUDANGAPAMI JEHOVATA SIRVI CALLARINI

1941 huatapi tiempo completopi sirvi callarishpami jipamanga ashtaca ashtaca bendiciongunata charircani. Pundaca Chatham llactapimi gobiernopa shuj fabricapi trabajajurcani. Chaipica barcocunata ruranatami yachachin carca. Jatun beneficiocuna tiajpimi ashtaca gentecunaca chai fabricapi trabajangapaj munan carca. Shinapash Jehovata sirvijcunaca guerracunapi na chapurina cashcatami yachajurcanchi. 1941 huatapicarin, Jesusta catijcunaca armacunata rurashpa na ayudana cashcatami intindircanchi (Juan 18:36). Ñuca trabajajushca fabricapica guerracunaman apana yacu ucuta rij barcocunatami ruran carca. Chaimandami chai trabajota saquishpa tiempo completopi sirvinata agllarcani. Callaripica Cirencester nishca juyailla llactagupimi sirvi callarirca. Chai llactaca Cotswolds nishca pushtupimi carca.

18 huatacunata charishpaca cuartelman na ringapaj munaimandami 9 quillacunata carcelpi carcani. Cárcel punguta yangata vichajpi ñucalla quedashpaca llaquillami sintirircani. Shinapash jipamanga, guardiacunapash shuj prezocunapashmi ¿imamandata caipi cangui? nishpa tapurca. Shina tapujpimi ñucapa crishcacunamanda parlai ushashpa cushilla sintirircani.

Carcelmanda llujshishca jipaca, Kent nishca jatun llactapa ashtaca llactacunapimi Leonard Smith huauquihuan villachin carcanchi. * Ishcandillatami chai llactamanda carcanchi. Chai punllacunapimi alemangunaca Londres llactata atacashpa bombacunata shitai callarirca. Londresman chayangapaca Kent llactatami aviongunaca yalin carca. Chai avionguna tugyachunga ashtaca bombacunata churashpami cachan carca. 1944 huatamandaca mil yali bombacunami Kent llactapica tugyarca. Cai aviongunataca pipash na manejanllu carca, bombacuna jundami carca. Aviongunapa motorcuna apagarijta uyashpaca avionguna urmashpa tugyanataca seguromi carcanchi. Tucuicunami ashtacata manllarishpa causarcanchi. Chai punllacunapica shuj cusahuarmiman paicunapa quimsa huahuacunamanbashmi Bibliata yachachin carcanchi. Bombacuna tugyashpa huasita urmachijpi ama imapash pasangapami huaquinbica jirru mesa ucupi tiarishpa Bibliataca yachajun carcanchi. Jipamanga chai tucuilla familiami bautizarirca.

SHUJ LLACTACUNAPIPASHMI ALI VILLAICUNATA VILLACHINI

Irlandapi precursor cashpami jatun tandanajui tianata villachijuni

Guerra tucurishca jipaca Irlanda llacta ura ladoman rishpami chaipi ishcai huatacunata precursor carcani. Huasin huasin rishpami nin carcanchi, misionerocunami canchi maipi causana pushtutami mascanajunchi nishpa. Callecunapica revistacunahuanmi villachin carcanchi. Shinapash Irlanda llactaca Inglaterra llactashnaca na carcachu. Ashtaca gentecunaca pensanmi carca, católico llactapica yangami villachinajun, pipash na uyangapaj munangachu nishpa. Shuj jari llaquichingapaj munajpica policiaman villangapami rircani. Shinapash policiaca nihuarcami: “Canllatami culpata charingui” nishpa. Chaipi curacuna tucui gentecunata manllachishpa charijtaca na yacharcanchichu. Gentecuna ñucanchi librocunata chasquijpica trabajomanda llujchishpami cachan carca. Chaimandami ñucanchipash shuj ladopi causangapaj rina tucurca.

Chaiman chayashpaca cuenta japircanchimi, maimanbash chaira chayashpaca curacuna ñucanchita na rijsishca pushtucunamanda villachi callarina cashcata. Chaimandami carupi causanajuj gentecunamanra villachishca jipa ñucanchi huasi ladopi causajcunamanga villachin carcanchi. Kilkenny llactapica, culira gentecuna ñucanchita llaquichingapaj munajpipashmi shuj jovenmanga semanapi quimsa viajeta Bibliata yachachin carcanchi. Bibliata shujcunaman yachachinata ninanda alicachimandami misionero cangapaj munashpa Galaad Escuelaman rina solicitudta jundachircani.

Sibia barcopimi misionerocunaca 1948manda 1953​caman causarcanchi

Galaad Escuelaman invitajpimi Nueva York llactapi 5 quillacunata yachajushpa chaipi yalircani. Chai Escuelamanda graduarishca jipaca ñucatapash, quimsa huauquicunatapashmi Caribe nishca pushtupi ashtahuan uchilla islacunapi villachichun cacharca. Shinami noviembre de 1948​taca huairahuanlla purij barcopi Nueva Yorkmanda rircanchi. Chai barcoca 18 metrocuna largomi carca, Sibia nishcami carca. Huairahuanlla purij barcopi nunca na viajashcamandaca cushijushcapachami carcani. Galaad Escuelapi ñucahuan graduarishca Gust Maki shuti huauquica capitanmi cashcarca. Chaimandami barcota manejanataca alipacha yacharca. Paimi ñucanchimanga barcopa telacunata imashina uriajuchinata, imashina jahuanman churanata, brújula nishcata ricushpa maita rinata, huaira huactamujpipash imashina barcopa telacunata cuyuchishpa manejanata yachachirca. Gust huauquica manllanaita tamiajujpipashmi quilla enterota chai barcota manejarca. Shinami Bahamas nishca islacunaman chayarcanchi.

‘MAMA CUCHAPI TIAJ’ ISLACUNAPI VILLACHIPAICHI

Huaquin quillacunata Bahamas nishcapa ashtahuan uchilla islacunapi villachishpami Sotavento, Barlovento nishca uchilla islacunaman chayarcanchi. Cai islacunaca islas Vírgenes, Trinidad nishcacunapa chaupipimi can. Chai uchilla islacunaca casi 800 kilometrocunatami charin. 5 huatacunatami Testigocuna na tiashca caru caru islacunapi villachircanchi. Huaquinbica tauca semanacunatami shuj cartagutallapash na cachaita, na chasquita ushan carcanchi. Shinapash, ‘mama cuchapi tiaj’ islacunapi Jehovamanda villachishpami cushijushcapacha carcanchi (Jeremías 31:10).

Chuscu misionerocunami Sibia barcopi canchi (lluqui ladomanda ali ladoman): Ron Parkin, Dick Ryde, Gust Maki y Stanley Carter

Shuj uchilla puertoguman chayajpica chaipi causaj gentecunaca cushijushpami picuna chayamujta ricungapaj shamun carca. Huaquingunaca ñucanchi charishca barcotashnaca ima horapash na ricushcarcachu, yura gentecunatapash nunca na ricushcarcachu. Chai gentecunaca cushi cushimi carca, Bibliatapash alimi rijsin carca. Cutin cutinmi chairalla japishca pescadocunata, aguacatecunata, manita caran carca. Ñucanchi barco uchillagu cajpipash chaipimi yanun carcanchi, puñun carcanchi, ropatapash tajshan carcanchi.

Barcomanda uriajushpami punlla entero gentecunataca visitan carcanchi. Paicunataca ninmi carcanchi, Bibliamanda yachajungapaj shuj discurso tiagrinmi nishpa. Tutayajpica barcopa campanatami huacachin carcanchi. Chaimi gentecunaca asha asha chayamui callarin carca. Paicunaca punchapamba estrellacunashnami aceite lamparacunata prindishpa jahua lomataca uriajumun carca. Huaquinbica casi 100 gentecuna shamushpami tuta tutacaman tapuicunata ruran carca. Candanata alicachijpimi huaquin canticocunataca máquina de escribirpilla copiashpa cun carcanchi. Chuscundi misionerocunallatami ali candangapaj esforzarin carcanchi. Jipamanga gentecunapashmi ñucanchihuan igual candan carca. Paicunata uyanaca aligumi carca. Chai ali punllacunata nunca na cungashachu.

Huaquingunaca Bibliata yachachishca jipapash ashtahuan yachajungapami, shuj gentecunata visitangapaj ñucanchita cumbashpa rin carca. Huaquin semanacunata shuj pushtupi cashca jipaca shuj pushtumanmi rin carcanchi. Chaimandami ashtacata yachajungapaj munajcunataca nin carcanchi, ñucanchi tigramungacamanga ña unaillata yachajujcunahuan yachajushpa catipanguichi nishpa. Yachajujcunapash shujcunaman yachachingapaj esforzarijta ricushpaca ninandami cushijun carcanchi.

Cunanbica ashtaca turistacunami chai islacunapica tian. Shinapash ñaupa punllacunapica tranquilo pushtucunami carca. Celestella ricurijuj lagunacuna, juyailla playacuna, palmera quirucunami tiarca. Casi siempremi tutacunalla shuj islamanda chaishuj islamanga rin carcanchi.Delfín nishca animalcunapashmi ñucanchi barco ladotaca nadashpa pugllashpa rin carca. Chai tucui yacupica ñucanchi barcollami bullayajun uyarin carca. Chai yacucunapi Luna punchayachishpaca imapash brillajuj ñanshnami ricurin carca.

Chai islacunapi 5 huatacunata villachishca jipami, motorhuan barcota randingapaj Puerto Ricoman rircanchi. Chaiman chayashpaca Maxine Boyd shuti juyailla misionera paniguta rijsishpami paita munarcani. Maxineca uchillagumandapachami cushijushpa villachin carca. Paica 1950 huatacamanmi República Dominicana llactapi misionera cashcarca. Chai huatapimi Maxinetaca chai llactamanda católico gobiernoca llujshishpa cachashcarca. Ñucaca na chaimanda caimandami shuj quillatalla Puerto Ricopica caita ushan carcani. Chaimandami chaishuj islacunaman tigrashpa huaquin huatacunata chaipi parana carcani. Chaimi pensarircani, cai paniguta ciertopacha munashpaca uchami imatapash rurana cani nishpa. Shinami quimsa semanacuna jipaca cazarashun nishpa 6 semanacunahuanga ña cazarashca carcanchi. Ñucanchitaca Puerto Ricopi misionerocuna cachunmi invitarca. Chaimandami, randishca mushuj barcopica nunca na rircani.

1956 huatapimi superintendente de circuito shina sirvi callarircani. Ñucanchicunaca huauquipanicunata visitanatami alicachin carcanchi. Ashtacacunaca pobre pobrecunami carca. Shuj experienciamanda parlapasha. Potala Pastillo nishca pueblogupica tauca huahuacunata charij ishcai familiacunami tiarca. Ñucaca paicuna uyachunmi flautata tocan carcani. Shuj huahuaguca Hilda shutimi carca. Shuj punllaca paitaca tapurcanimi, ¿nachu ñucanchihuan villachingapaj ringapaj munanguiman? nishpa. Shina nijpimi paica nirca: “Ari, pero zapatoscunata na charimandami na rita ushani” nishpa. Shina nijpimi zapatosta randishpa cararcanchi. Chaimi paipash ñucanchihuan villachingapaj rirca. 1972 huatapica ñuca huarmihuanmi Brooklyn Betelta visitanajurcanchi. Chaipimi Galaad Escuelamanda chairalla graduarishca shuj panigu quimirishpa nirca: “¿Ñucataca na yaringuichichu nachu? Ñucaca Pastillo pueblomandami cani, ñucami zapatosta na charij huahuagu carcani” nishpa. Hildami cashcarca. Paica Ecuadorpi misionera shina sirvingapami rijushcarca. Paihuan parlashpaca cushijuimandami huacarcanchi.

1960 huatapica Puerto Rico Betelpimi sirvi callarircanchi. Chai Betelca San Juan-Santurce barriopi, shuj uchilla huasigupimi carca. Callaripica Lennart Johnson huauquihuan, ñucahuanmi casi tucuilla trabajota ruran carcanchi. Chai huauquihuan paipa huarmihuanmi República Dominicanamanda punda Testigocuna cashcarca. Paicunaca 1957​pimi Puerto Ricoman rishcarca. Ñuca huarmica suscripcionda charij gentecunaman revistacunata cachashpami Betelpica trabajan carca. Cada semanami mil yali revistacunata gentecunaman cachan carca. Revistacunata chasquij gentecunaca Jehovamanda yachajunajunmi yashpami ñuca huarmiguca cushijushpa Betelpica trabajan carca.

Ñuca tucuilla fuerzacunahuan Jehovata sirvi ushashcamandami Betelpi sirvinataca alicachini. Shinapash huaquinbica Betelpi sirvinaca na facilchu carca. Shuj punlla ima pasashcata parlapasha. 1967​pimi Puerto Ricopica primera vez shuj asamblea internacional tiarca. Ashtaca arreglocunata rurashpaca shaijushcami carcani. Chai asamblea internacionalmanga Nathan Knorr huauquimi Puerto Ricoman shamurca. Chai punllacunapica chai huauquimi testigo de Jehovacunapa organizaciondaca ñaupaman pushajun carca. Tucuilla misionerocunata apangapaj rina arreglocunataca rurarcanimi. Shinapash huauqui Knorrca arreglocunata na rurashcachu yashpami ñucataca shinllita consejashpa nihuarca, can shina canataca na pensashcanichu nishpa. Paita na contestashpapash pensarcanimi, cai huauquica yangatami juchachijun nishpa. Shina pensashpami huaquin tiempota paihuan culira carcani. Shinapash huaquin tiempo jipa cutin tuparishpaca, huauqui Knorrca ñuca huarmigundi invitashpami paipa cuartoman pushashpa micunaguta yanushpa cararca.

Cutin cutinmi ñuca familiataca Inglaterrapi visitangapaj rin carcanchi. Ñuca mamahuan ñucahuan Testigo tucujpipash ñuca taitaca Testigo tucungapaca na munanllu carca. Shinapash Betelmanda huauquicuna discursota cungapaj rishpa congregacionda visitajujpica ñuca mamaca huasimanmi invitan carca. Ñuca taitaca Betelmanda huauquicuna humildecuna cajtami ricun carca. Paicunaca chaishuj iglesiacunamanda nalicachishca curacunashnaca na carcachu. Chaimandami ñuca taitapash 1962 huatapi bautizarirca.

Cazarashca jipallami ñuca huarmihuan Puerto Ricopi canchi. Shinallata 2003​pica 50 huatacunatami ña cazarashca carcanchi

Ñuca juyashca huarmiguca 2011 huatapimi huañuparca. Pai causarinataca shuyajunimi. Pai causarinata pensarishpami cushijuni. 58 huatacunata paihuan cazarashca cashpaca 650 Testigocunamanda 26 mil Testigocuna Puerto Ricopi mirajtami ricurcanchi. 2013 huatapica Estados Unidosmanda Betelmi Puerto Ricomanda Beteltapash ñaupaman pushai callarirca. Ñucataca Wallkill-Nueva York Betelpi sirvingapaj richunmi invitahuarca. 60 huatacunata Puerto Ricopi causashcamandaca chaipi nacirishca coquí nishca sapogushnami sintirin carcani. Tutayajujpica chai sapoguca “¡coquí, coquí!” nishpami huacan. Puerto Ricopica cushijushcapachami causarcani. Shinapash mushuj asignacionmanmi rina carcani.

“TAITA DIOSCA CUSHIJUSHPA CARAJTAMI JUYAN”

Jehová Diosta Betelmanda sirvinataca cunangamanmi alicachini. Cunanbica ñami 90 yali huatacunata charini. Ñucaca shuj betelitacunata animashpami Betelpica ayudani. Wallkill Betelman chayashca punllamandaca 600 yali huauquipanicunatami ayudashcani. Huaquingunaca paicunapa problemacunamanda, familiacunamanda parlangapami shamun. Cutin shujcunaca Betelpi ali sirvi ushangapami consejocunata mañangapaj shamun. Cutin shujcunaca chairalla cazarashcacuna caimanda, o precursorcuna cana asignacionda chasquimandami consejocunata mañangapaj shamun. Ñucahuan parlangapaj shamujcunataca tucuicunatami aliguta uyani. Casi siempremi nini: “‘Taita Diosca cushijushpa carajtami juyan’. Jehovapa trabajajushcamandami cushijushca cana cangui” nishpa (2 Corintios 9:7).

Betelpi o maipi sirvijushpapash cushilla cangapaj munashpaca, imamanda ñucanchi rurashcacuna importante cashcatami yarina canchi. Betelpica imata rurashpapash Jehovapami trabajanajunchi. Ñucanchi trabajohuanga “aliguta cazushpa, aliguta yarishpa sirvij” esclavo mundo enteropi huauquipanicunaman micunaguta caranshna yachachichunmi ayudanajunchi (Mateo 24:45). Maipi sirvishpapash Jehovata alabana oportunidadtami charinchi. Jehovapa mañashcataca cushijushpa rurapashunchi. Paica “cushijushpa carajtami juyan”.

^ par. 13 Leonard Smith huauquipa causaica La Atalaya de 15 de abril 2012 revistapimi llujshirca.