Agllashca temata ricungapaj

Temacunata ricungapaj

‘Ñuca turigu causarinataca yachapanimi’

‘Ñuca turigu causarinataca yachapanimi’

‘Ñucanchi cumba Lazaroca ña puñujunmi. Paita rijchachingapami rigrijuni’ (JUAN 11:11).

CÁNTICO 142, 129

1. Martaca ¿imatata crirca? (Callari dibujota ricupangui).

MARTA huarmiguca Jesusta catij paipa ali amigami carca. Martaca paipa turi Lázaro huañushca cajpimi llaqui llaqui carca. Ama llaqui llaqui cachunga ¿imata ayudashcanga? Jesusca cashnami nirca: “Cambaj turiguca causaringami” nishpa. Martaca llaquilla cashpapash chai shimicuna cierto cashcatami crirca. Chaimi cashna nirca: “Tucurimui punllapi huañushcacuna causarijpimi, ñuca turigupash causaringa. Chaitaca yachapanimi” nishpa (Juan 11:20-24). Martaca paipa turi Lázaro shamuj punllacunapi causarinataca crircami. Shinapash Jesusca chai punllallatami Lazarotaca causachirca.

2. ¿Imapita Martashna ñucanchipash cri ushapanchi?

2 Tucuicunallatami taitamamata, cusata, huarmita, abuelocunata o huahuacunata huañushcata tal vez charipashun. Tucuicunallatami paicunahuan cutin tuparishpa cushijushpa parlangapaj munapanchiman. Shinapash ñucanchi juyashca familiacunata cunan punllacunapi Jehová Dios o paipa churi Jesús causachinataca na shuyapanchichu. Shinaca ¿imamandata Martashna shamuj punllacunapi huañushcacuna causarinata cripanchi? Chaita crichunmi Bibliapica huaquin ejemplocunata saquishca. Chaimi ñucanchipash Marta cuenda ni ushapanchi: ‘Huañushcacuna causarijpi causarinataca yachapanimi’ nishpa. Ashtahuanbash cashna tapuripashunchi ¿imamandata huañushcacuna causarinapi crini? nishpa.

3, 4. a) Nara Martahuan parlashpallata Jesusca ¿picunatallata causachirca? b) Lázaro ¿ima hora causarinatata Martaca crirca?

3 Martaca Jerusalén llacta ladopimi causarca. Paica Galilea llactapi Naín pueblomanda viuda huarmigupa churita Jesús causachishcataca na ricushcangachu. Shinapash chai milagrota Jesús rurashcataca uyashcangami. Jairo runagupa ushita Jesús causachishcatapashmi Martaca uyashcanga. Jairopa huasipi caj gentecunaca chai cuitsagu huañushca cashcataca alimi yacharca. Shinapash Jesusca maquimanda japishpami chai cuitsagutaca cashna nirca: “Cuitsagu jatari” nishpa. Shina nijhuanmi jatarirca (Luc. 7:11-17; 8:41, 42, 49-55). Ungüihuan cajcunata Jesús jambi ushashcataca Martapash, paipa ñaña Mariapash alimi yacharca. Chaimi paicunaca nirca, Jesús caipi cashca cajpica Lazaroca na huañunmanllu carca nishpa. Shinapash Lazaroca ñami huañushca carca. Shinaca ¿imata pasagrijurca? Marta ima nishcapi pensaripashunchi. Paica nircami, Lazaroca shamuj punllacunapi causaringami nishpa. ¿Imamandata Martaca chaita crirca? ¿Imamandata shamuj punllacunapi huañushcacuna causarinata, ñucanchi juyashca familiacuna causarinatapash cripanchi?

4 Huañushcacuna causarinataca ¿imamandata cri ushapanchi? Bibliapica huañushca gentecuna causarishcatami parlan. Cai temapica huaquin ejemplocunatami ricupashun. Caimanda yachajujushpaca huañushcacuna causarinamanda na yachashca yuyaicunatami yachajui ushapangui. Chaita yachajunami ñucanchi juyashca familiacuna causarinata crichun ayudanga.

¿HUAÑUSHCACUNA CAUSARINATACA CRI USHAPANCHICHU?

5. Lázaro causarinataca ¿imamandata Martaca crirca?

5 Martaca paipa turi causarinataca na shimillaca nircachu. Ashtahuangarin paipa turi causarinataca tucui shunguhuanmi crirca. ¿Imamandata Martaca shina crirca? Chaira viñaimandapachami Martaca paipa huasipi, tandanajuna huasicunapipash chai milagrocunamanda parlajta uyashcanga. Cunanga huañushcacunata causachishcamanda Bibliapi parlashca quimsa ejemplocunata yachajupashunchi.

6. Martaca ¿imatata ashtahuan yacharca?

6 Bibliapica huañushcacunata causachishcatami parlan. Pundapica profeta Eliasmi chai milagrotaca rurarca. Chai tiempocunapica Jehová Diosmi milagrocunata rurachun ushaita cun carca. Fenicia llactapi Sarepta pueblopi causaj shuj viuda huarmigumi Eliastaca paipa huasipi mingachirca. Chaimi Jehová Diosca aceitepash, jacupash ama tucurichun ayudarca. Shinami chai viuda huarmiguca paipa huahuandi yarjai tiempopi causashpa cati usharca (1 Rey. 17:8-16). Tiempo yalijpica chai viuda huarmigupa huahuaca ungüi japijpimi huañurca. Chaimi Eliasca chai huahua huañushcata tacarishpa Diosta mañarca: “Ñucata Mandaj Taita Dioslla, cai huahuapaj almata [o causaita] paipajman tigrachipai nipanimi” nishpa. Jehová Diosca Eliaspa mañaita uyashpami chai huahuata causachirca (1 Reyes 17:17-24, liingui). Chai milagro tiashcataca Martaca alimi yacharianga.

7, 8. a) Sunem llactamanda huarmigu llaqui llaqui cajpica ¿imashinata Eliseoca ayudarca? b) Eliseo chai milagrota rurashpaca Jehovamandaca ¿imatata ricuchirca?

7 Cati milagrotaca profeta Eliseomi rurarca. Sunem llactapica huahuaguta na charij shuj rijsishca israelita huarmigumi causarca. Paipa cusapash ña mayormi carca. Chai israelita huarmigu Eliseota mingachishcamandami, Diosca chai cusahuarmi shuj huahuaguta charichun saquirca. Shinapash huaquin huatacuna jipaca chai huahuaguca huañurcami. Chaimi chai huarmiguca llaqui llaqui carca. Paipa cusahuan parlashca jipami chai huarmiguca Carmelo urcuman profeta Eliseota mascangapaj rirca. Chai urcuca 30 kilometrocuna carupimi carca. Eliseoca paita sirvij Guehazí runagutami Sunem llactaman cacharca. Shinapash Guehazica chai huahuataca na causachi usharcachu. Jipamanga Eliseopash, chai huahuapa mamapashmi Sunem llactaman chayarca (2 Rey. 4:8-31).

Taita Diosmi huañushcacunata causachina ushaita curca

8 Chaimi profeta Eliseoca huasiman yaicushpa huañushcapa ladoman quimirishpa Diosta mañarca. Shina rurajpimi Jehová Diosca chai huahuataca causachirca. Chaita ricushpaca chai huarmiguca ninandami cushijurca (2 Reyes 4:32-37, liingui). Paica, Ana huarmigu huahuaguta na chari ushashpa Diosta mañashcatami yarishcanga. Anaca paipa churi Samuelta tabernáculo nishca huasipi saquingapaj rishpami cashna nirca, Jehovami “Seolmambash urai cachan, chaimandapash vichai Ilujchimun” nishpa (1 Sam. 2:6). Sunem llactamanda huarmigupa huahuata causachishpaca huañushcacunata causachi ushashcatami Jehová Diosca ricuchirca.

9. Eliseoca ¿ima último milagrotata rurarca?

9 Eliseoca chai milagrotallaca na rurarcachu. Paica 50 huatacunata profeta shina sirvishca jipami ungüi japijpi huañurca. Huañushca cashpapashmi Eliseoca último milagrota rurarca. Shuj punllaca huaquin israelitacunami shuj jarita pambangapaj rinajurca. Eliseota pambashca utuju ladota yalinajujpimi, na yashcapi paicunapa contracuna shamunajujta ricushpa Eliseota pambashca utujupi chai huañushca jaritaca shitashpa pacajungapaj rirca. Chai jipa ima pasashcata parlashpaca Bibliapica ninmi: ‘Chashna shitajpimi, Eliseopa tullucunapi chai huañushca huactarishpa causarirca’ nishpa (2 Rey. 13:14, 20, 21). Chai milagrocunamandaca ¿imatata Martaca yachajushcanga? Jehová Dios huañuita tucuchingapaj poderta charishcata. Shinaca ñucanchicunapash ¿imatata yachajui ushapanchi? Jehová Dios tucui poderta charishcata.

APOSTOLCUNAPA PUNLLACUNAPI CAUSACHISHCACUNA

10. Dorcas huarmigu huañushca cajpica ¿imatata Pedroca rurarca?

10 Escrituras Griegas Cristianas nishcapipashmi Diosta sirvijcuna huañushcacunata causachishcata parlajun. Jesús huañushcacunata causachishcataca ñami punda parrafocunapi yachajupashcanchi. Huaquin huatacuna jipaca apóstol Pedromi Jesusta catij Dorcas o Tabita shuti huarmiguta causachirca. Paica Dorcas huarmigupa ladoman rishpa Jehová Diosta mañashca jipami cashna nirca: “Tabita jatari” nishpa. Shina nijhuanmi chai huarmiguca causarirca. Chaimi Pedroca chai huauquipanicunapa ñaupajpi ‘chai huarmitaca causajta ricuchirca’. Chai milagrota ricushpami ‘ashtaca gentecunaca Jesusta crinajurca’. Shinami paicunaca Jesusmanda, huañushcacunata causachingapaj Jehová Dios poderta charishcatapash gentecunaman villachi usharca (Hech. 9:36-42).

11. a) Eutico jovenda ricugrishpaca ¿imatata Lucasca nirca? b) Chaita ricushpaca ¿imashinashi chaipi cajcunaca sintirishcanga?

11 Cunanga picunatalla causachishcata ricupashunchi. Shuj punllaca apóstol Pabloca Troas llactamanda shuj huasipimi chaupi tutacaman yachachijurca. Troas llactatami cunanbica Turquía llacta nishpa rijsin. Chaipimi Eutico shuti jovenga altibajo huasi ventanapi uyashpa tiajurca. Shina tiajushpatami puñui vincijpi chai ventanamanda urmarca. Chaimi Lucasca chai jovenda ricungapaj rirca. Lucasca doctor caimandami cashna nirca, cai jovenga huañushcami nishpa. Shina nijhuanmi Pabloca ñapash Euticota ugllashpa cashna nirca, paica na huañushcachu nishpa. Chaipi cajcunaca manllarishca cashpapash, huañushcata causachijta ricushpaca ninandami cushijushcanga (Hech. 20:7-12).

HUAÑUSHCACUNACA CAUSARINGAMI

12, 13. Huañushcacunata causachishcata ña yachajushca jipaca ¿imatata tapurina capanchi?

12 Caicunamanda yachajunami Martashna ñucanchipash huañushcacuna causarinapi crichun ayudan. Jehová Diosmi tucuicunaman causaita cushca. Chaimandami huañushcacunata causachi ushan. Diosta sirvij Elías, Jesús, Pedropashmi huañushcacunata causachirca. Jehová Dios chai milagrocunata rurachun ushaita cuj tiempocunapimi huañushcacunataca causachirca. Shinaca shuj huañushcacunahuanga ¿imata pasanga? Diosta sirvijcunaca shamuj punllacunapi huañushcacunata Dios causachinataca ¿crinachu capanchi? Martaca paipa turi huañushca cajpimi cashna nirca: ‘Tucurimui punllapi huañushcacuna causarijpi causarinataca yachapanimi’ nishpa. ¿Ñucanchipashchu shinallata ni ushapanchi? Martaca ¿imamandata shamuj punllacunapi huañushcacuna causarinapi crirca? ¿Imamandata ñucanchicunapash huañushcacuna causarinapi cri ushapanchi?

13 Bibliapi huaquin textocunaca Jehovata ali sirvijcuna shamuj punllacunapi huañushcacuna causarinata seguro cashcatami ricuchin. Huaquin ejemplocunata yachajupashunchi.

14. Abrahanshna ¿imapita ñucanchipash cri ushapanchi?

14 Jehová Diosca ¿imatata Abrahandaca mandarca? Jehová Diosca cashnami nirca: ‘Canba juyashca, shujlla churi Isaacta ñucaman cushpa tucuillata rupachinguilla’ nishpa (Gén. 22:2). Shinapash Abrahanga paipa churitaca ninandami juyan carca. Chaimi Abrahanga ninanda llaquirishcanga. Jehová Diosca nishcarcami, canba miraimandami tucui llactacuna bendiciai tucunga nishpa (Gén. 13:14-16; 18:18; Rom. 4:17, 18). Ashtahuanbash nishcarcami ‘Isaacpimi’ chai shimicunaca pactaringa nishpa (Gén. 21:12). Shinaca Abrahán paipa churi Isaacta Diosman cujpica ¿imashinashi chai shimicunaca pactarinman carca? Dios yarichijpimi apóstol Pablo nirca, Abrahanga paipa churita causachingapaj Jehová Dios poderta charishcatami crirca nishpa (Hebreos 11:17-19, liingui). Jehová Diosta cazujpi paipa churita chai rato o huaquin punllacuna jipalla causachinata Abrahán crishcataca Bibliapica na imatapash ninllu. Abrahanga paipa churita ima horapacha causachinataca na yacharcachu. Shinapash Abrahanga paipa churita Jehová causachinataca tucui shunguhuanmi crirca.

15. Jobca ¿imapita crirca?

15 Jehovata ali sirvij Job runagupashmi shamuj punllacunapi huañushcacuna causarinata crirca. Jobca yacharcami shuj quiruta urmachijpica, chai quiru cutin retoñashpa ‘mushuj quiru tucunata’. Shinapash gentecunahuanga na shina pasanllu (Job 14:7-12; 19:25-27). Shinallata gentecunaca pambashca utujumanda llujshishpa causashpa catitaca na ushanllu (2 Sam. 12:23; Sal. 89:48). Huañushcacunata Taita Dios na causachi ushashcataca na ninajunchichu. Ashtahuanbash Jobca crircami, paita causachina punllataca Jehová Diosca ña agllashcami charin nishpa (Job 14:13-15, liingui). Ima punllapacha causachinataca Jobca na yacharcachu. Shinapash causaita cuj Jehová Dios paipa poderta utilizashpa paita causachinataca tucui shunguhuanmi crirca.

16. Shuj angelca ¿imatata Danielmanga nirca?

16 Escrituras Hebreaspica profeta Danielmandami parlan. Paica ashtaca huatacunatami Jehovata tucui shunguhuan sirvishpa causarca. Chaimi Jehová Diospash paitaca siempre cuidarca. Shuj viajeca Danieltaca shuj angelca cashnami nirca: ‘Canga, ninanda juyai tucushcami cangui, ama manllaichu shinlli tucushpa ushaita japilla’ nishpa (Dan. 9:22, 23; 10:11, 18, 19).

17, 18. Shamuj punllacunapi ¿ima tucunatata Jehová Diosca Danielmanga nirca?

17 Chai punllacunapica Danielca casi 100 huatacunatami charirca. Pai huañuna punllaca ñami chayamujurca. Chaimandami jipa punllacunapica imashi tucusha nishpami pensarishcanga.¿Jehová Diosca Danieltapashchu shamuj punllacunapi causachinga? Ari causachingami. Daniel libropa último capitulopica Jehová Diosca cai shimicunatami Danielmanga cashna nirca: ‘Canga huañui punllacaman catinguilla, samanguilla’ nishpa (Dan. 12:13). Chai shimicunata uyashpaca Danielca cushilla, tranquilomi sintirishcanga. Danielca huañushcacuna samanajujtaca alimi yacharca. Shinallata huañushcacunata pambana pushtupi ‘imata ruranapash, imata yarijunapash, imata yachajunapash na tiashcataca’ alimi yacharca (Ecl. 9:10). Danielca mayorlla caimandami ña huañugrijurca. Shinapash Jehová Diosca nishcarcami shamuj punllacunapica alipacha bendiciondami chasquingui nishpa.

18 Cashnatapashmi profeta Danielman nirca: “Samajushca jipa, tucurimui punllapi jatarishpami, can japinataca japingui” nishpa. Shinapash chai shimicuna ima hora pactarinataca na nircachu. Danielca chai punlla pactaringacamanmi huañushpa shuyana carca. ‘Samajushca jipa jatarishpami, can japinataca japingui’ nishca shimicunaca shamuj punllacunapi Daniel causarina cashcatami ricuchijurca. Chai shimicunaca ‘tucurimui punllacunapimi’ pactaringa.

Martashnami huañushcacuna causarinapi tucui shunguhuan cri ushapanchi. (Párrafo 19, 20​ta ricupangui)

19, 20. a) Cai temapica ¿imatata yachajupashcanchi? b) ¿Cati temapica imatata yachajupashun?

19 Imashinami ricupanchi, Martaca ‘tucurimui punllapi huañushcacuna causarijpi Lázaro causarinataca’ paipacha ricushca caimandami crirca. Chaimi Danielman Jehová Dios nishca shimicunapash, Martapa shimicunapash shamuj punllacunapi huañushcacuna causarinata tucui shunguhuan ñucanchipash crichun ayudan.

20 Chai tucui ejemplocunami huañushcacuna ciertopacha causarinata ricuchin. Punda tiempopi Jehovata sirvijcunapash shamuj punllacunapi huañushcacuna causarinapi crijtami yachajupashcanchi. Shinapash chai punllacuna nara chayamujpillata ¿pipash causaringacha? Ciertopacha cajpica huañushcacuna causarinata Martashna crichunmi ñucanchitapash ayudanga. Caitaca cati temapimi ashtahuan yachajupashun.