Agllashca temata ricungapaj

Temacunata ricungapaj

¿Caicunatapash yalichu juyahuangui?

¿Caicunatapash yalichu juyahuangui?

‘Jonaspa churi Simón. ¿[Caicunatapash] yalichu juyahuangui?’ (JUAN 21:15).

CÁNTICO 32, 45

1, 2. Tuta entero pescadocunata japingapaj munashca jipaca ¿imatata Pedroca yachajurca?

JESUSPA 7 catijcunaca, tuta enteromi Galilea yacucunapi pescadocunata japingapaj munanajurca. Shinapash, shuj pescadogutallapash na japircachu. Huañushcacunamanda causarishca Jesusca, yacu manñamandami paicunataca ricujurca. Paicunataca nircami: ‘Canoa ali ladoman linllita shitaichi, taringuichillami’ nishpa. Shina nijpimi, ashtaca pescadocunata japishpa linllita llujchitapash na ushanajurca (Juan 21:1-6).

2 Chai jipaca, paipa catijcuna desayunachunmi tandata, pescadota Jesusca cararca. Cutin chai jipaca, Pedrotaca caicunatapash yalichu juyahuangui nishpami tapurca. Pedroca pescadocunata japishpa trabajanatami alicachin carca. Chaitaca alimi Jesusca yacharca. Chaimandami Jesusca, pescadocunata japinata yalichu ñucatapash, ñuca yachachishcacunatapash juyangui nishpa tapujushcanga. Jesús tapujpica Pedroca nircami: ‘Ari, canda juyajtaca ñami yachangui’ nishpa (Juan 21:15). Shinami Pedroca, Jesusta pundapi juyana cashcata ali yachajurca. Chaimandami, chai punllamanda vichaimanga, villachinata pundapi churashpa Pedroca Jesusta juyashcata ricuchirca. Shina rurashpami Pedroca, congregacionda alipacha ayudajurca.

3. Jesusta catijcunaca ¿ima cuidadotata charina capanchi?

3 Pedroman Jesús imata nishcamandaca ¿imatata yachajui ushapanchi? Jesusta tucui shunguhuan juyanata ama saquingapaj cuidadota charina cashcatami yachajupashcanchi. Jesusca cunan punllacunapi ashtaca llaquicuna, problemacuna tianataca alimi yacharca. Tarpuj runamanda parlashpaca Jesusca nircami, huaquin gentecunaca ali villaicunata cushijushpa uyashpapash, jipamanga ‘cai causaipajlla imatapash charingapaj munashpa, ña charishpapash ashtahuan charingapaj munashpami’, cushijushpa uyashcataca ladoman saquinga nishpa (Mateo 13:19-22; Marcos 4:19). Na cuidadota charishpaca, cai causaipi imapash preocupacionmandami Jehová Diosta sirvinataca huashaman saquita ushanchiman. Chaimandami, Jesusca paipa catijcunataca nirca: “Cangunallata aliguta yarishpami, causana canguichi. Cangunapaj shungu ama shinlliyachunmi ninanda micushpa, machashpa, cai causaipilla imatapash ninandapacha rurashpa charijyangapaca, napacha munana canguichi” nishpa (Lucas 21:34).

4. Jesusta ciertopacha juyashpa catijushcata yachangapaca ¿imatata rurana capanchi? (Callari dibujota ricupangui).

4 Pedropa ejemplota catishpami, villachinata pundapi churashpa Jesusta juyashcata ricuchina capanchi. Shinapash, ¿ciertopachachu Jesustaca tucui shunguhuan juyanajunchi? Chaita yachangapaca tapuripashunchi: “Ñuca causaipica ¿imata ashtahuan importante can? ¿Jehová Diosta sirvishpa o shuj cosascunata rurashpachu ashtahuan cushijuni?” nishpa. Cai tapuicunata yachangapaca, quimsa yuyaicunatami yachajupashun. Pundapica trabajomanda, jipamanga imacunatapash rurashpa ali yalinamanda, chai jipaca cosascunata charinamandami yachajupashun. Chai quimsa cosascunami, Jesusta ama tucui shunguhuan juyashpa catichun jarcaita ushan.

¿TRABAJOTARACHU PUNDAPI CHURANCHI?

5. Jehová Dios mandashca shinaca ¿imatata taitacunaca pactachina can?

5 Pedroca pescadocunata japinata alicachishpapash, paipa familiata mantinina cashcamandami pescadocunata japishpa trabajan carca. Cunan punllacunapi taitacunapash, Jehová Dios mandashcata pactachishpami paipa familiata mantinina can (1 Timoteo 5:8). Familiata mantiningapaca, shinllitami taitacunaca trabajan can. Shinapash cai tucurimui punllacunapica, trabajomandami ashtaca preocupacionguna tian.

6. Trabajadorcunaca ¿ima llaquicunatata charin?

6 Cunan punllacunapica ashtaca gentecunami trabajota mascanajun. Shinapash ashalla trabajomi tian. Chaimandami gentecunaca quichuripi trabajotaca japin. Ashtaca gentecunaca, ashtahuan trabajashpapash ashtahuan menostami ganan. Cunanbi fabricacunapica, ashalla trabajadorcunata churashpami ashtahuan trabajachinajun. Chaimandami huaquin trabajadorcunaca preocuparishca can, shaijushca sintirin, huaquinbica ungunbash. Ashtaca gentecunaca, trabajomanda llujchi tucunata manllashpami dueñocuna tucui imata mandashcata ruran.

Jesusta catijcunaca na shuj gentecunatarachu pundapi churanchi. Jehová Diostami pundapi churanchi

7, 8. a) Jesusta catijcunaca ¿pitata pundapi churanchi? b) Tailandia llactamanda shuj huauquica ¿imatata paipa trabajomandaca yachajurca?

7 Jesusta catijcunaca trabajo dueñota, shuj gentecunata o shuj cosascunataca na pundapi churanchichu. Jehová Diostami pundapica churanchi (Lucas 10:27). Ñucanchi minishtirishca cosasgucunata charingapaj, Jehová Diosta sirvishpa catingapami trabajanchi. Shinapash, trabajotara pundapi churashpaca, trabajomandami Jehovata sirvinataca ladoman saquita ushanchiman. Tailandia llactamanda shuj huauqui ima pasashcata ricupashun. Paica ninmi: “Computadoracunata arreglashpami trabajan carcani. Chai trabajotaca alicachinmi carcani. Shinapash ashtaca horascunatami chaipi trabajan carcani. Chaimandami espiritual cosascunapaca na tiempota charin carcani. Shinami jipamanga cuenta japircani, Taita Diospa Reinota pundapi churangapaj munashpaca, ñuca trabajota cambiana cashcata”. Shinaca ¿imatata chai huauquica rurarca?

8 Chai huauquica ninmi: “Aliguta pensarishpa, casi shuj huatata culquita ahorrashca jipaca, heladoscunata callepi jatushpami trabajai callarircani. Callaripica, heladoscunata jatushpa culquita gananaca shinllimi carca. Desanimarin carcani. Punda trabajomanda cumbacuna ricushpaca asishpami nin carca: ‘Computadoracunata arreglajushpaca, alimi huasi ucupi frescolla trabajajun carcangui. Canbaca heladoscunata jatunachari ashtahuan ali can’ nishpa. Cumbacuna shina nijpimi, Jehová Diostaca aguantashpa catingapaj ayudahuai, quiquinba munashca cosascunata rurangapaj ashtahuan tiempota charingapaj ayudahuai nishpa mañarcani. Jipamanga, gentecuna imata alicachijta cuenta japishpami ali heladoscunata rurai callarircani. Ñucapa heladoscunami ashtahuan ali carca. Asha tiempo jipaca, tucuilla rurashca heladoscunatami jatui callarircani. Heladoscunata rurashpami, computadoracunata arreglashpa trabajashcamandaca ashtahuan yali ganani. Cunanbica ñana pundashna yapata preocuparijunichu. Cushijushcapachami cani. Ashtahuangarin, Jehová Diosmanmi ashtahuan quimirishcani” ninmi (Mateo 5:3, 6, liingui).

9. Trabajota pundapi churajushcata o na pundapi churajushcata cuenta japingapaca ¿imapita pensarina capanchi?

9 Jehová Diosca ali trabajadorcuna cachunmi munan. Ali trabajanapash alimi can (Proverbios 12:14). Shinapash, Jehová Diosta sirvinata pundapi churanapa randi, trabajotara pundapi churanaca llaquimi canman. Ñucanchi minishtirishca cosascunamanda parlashpami Jesusca nirca: ‘Taita Dios mandajuj llactagupi causanatara, [alita] rurashpa causanatarami, pundaca mascana canguichi. Shina causajpimi, tucui chaicunata canguna munashcataca jahuan jahuan caramujungalla’ nishpa (Mateo 6:33). Shinaca ¿imashinata trabajota pundapi churajushcata, o na pundapi churajushcata yachai ushapanchi? Chaipaca pensarita ushapanchimi: “¿Ñuca trabajota ninanda alicachishpachu Jehová Diosta sirvinataca ashatalla alicachishpa, huaquinbicarin Jehovata sirvinaca aburridomi can nishpa pensani?” nishpa. Shina pensarinami, ñucanchi shungu ucupi imata pundapi churajushcata cuenta japichun ayudanga.

10. Jesusca ¿imatata yachachirca?

10 Jesusca ñucanchi causaipi imata pundapi churana cashcatami yachachirca. Shuj punllaca Martapa, Mariapa huasimanmi Jesusca rirca. Paicunaca ñañapurami carca. Jesús chayashcandimi Martaca, micunata ucha yanui callarirca. Cutin Mariaca, Jesús imata yachachijta uyangapami Jesuspa ladopi tiarirca. Chaimandami Martaca, Mariaca na ayudanllu nishpa Jesusmanga quejarirca. Marta shina nijpimi Jesusca nirca: ‘Mariaca ashtahuan aliguta ruranata yarishpami, caipi tiajun. Ama chashna tiajuchun nitaca, pipash na ushangachu’ nishpa (Lucas 10:38-42). ¿Imamandata Jesusca shina nirca? ‘Alita ruranata’ agllashpa, ama shuj cosascunapira yapata preocuparichun, paita juyashcata ricuchichunmi Jesusca shina nirca. Shinaca, Jehová Diospa ñaupajpi ali ricurinatami, ñucanchi causaipica siempre pundapi churana cashcanchi.

¿IMATAPASH RURASHPA ALI YALINATARACHU MASCANCHI?

11. Samanamanda parlashpaca ¿imatata Bibliaca nin?

11 Tucuicunallatami ocupado ocupado causanchi. Chaimandami huaquinbica samanata minishtinchi. Bibliapica ninmi: “Runapaca, imapash ashtahuan alica na tianllu. Ashtahuangarin micushpa, ufiashpa cushijunami ali. Shinallata pai trabajashcamandami, paipaj shungupipash cushijun” nishpa (Eclesiastés 2:24). Jesusca paipa catijcuna samanata minishtinajujtaca alimi yacharca. Chaimandami paipa catijcuna unaita villachishpa shaijushca cajpica nirca: ‘Pambapi ashaguta samangapaj, ñucanchilla jacuchi’ nishpa (Marcos 6:31, 32).

12. ¿Imamandata imacunatapash rurashpa ali yalinata yapata alicachinaca na ali canman? Shuj ejemplomanda parlapai.

12 Pugllashpa, televisionda ricushpa o imagutapash rurashpa ali yalishpaca munaillami sintirinchi. Shinapash na cuidadota charishpaca, chai cosascunatarami pundapi churanajunchiman. Apostolcunapa punllacunapi ashtaca gentecunaca ninmi carca: “Micushunchi, ufiashunchi, cayaca huañuipajpash canchi” nishpa (1 Corintios 15:32). Cunan punllacunapi gentecunapash shinallatami can. Europa llactamanda shuj huambragupa ejemplota ricupashun. Paica alimi tandanajuicunaman ri callarijurca. Shinapash paica, imacunatapash rurashpa ali yalinatami ninanda alicachin carca. Chaimandami tandanajuicunaman rinataca saquirca. Jipamanga, imacunatapash rurashpa ali yalinata pundapi churaimanda ashtaca llaquicunapi urmashcatami cuenta japirca. Chaimandami Bibliata cutin yachajui callarirca. Tiempohuanga ali villaicunatapashmi villachi callarirca. Bautizarishca jipaca nircami: “Tiempota na ali aprovechashcatami ninanda arripintini. Cai mundopi ali yalinata mascanapa randica, Jehová Diosta sirvinami alipacha cashca” ninmi.

13. a) ¿Imamandata pugllanacunapi, televisionda ricunapi, o shuj cosascunata ruranapi ashtaca tiempota yalinaca na ali canman? Shuj ejemplomanda parlapai. b) Pugllanacunata, televisionda ricunata, o shuj cosascunata ruranata pundapi churajushcata, o na pundapi churajushcata yachangapaca ¿imatata rurai ushapanchi?

13 Samangapaj, munailla sintiringapami pugllana, televisionda ricuna o imacunatapash ruranaca ali can. Shinapash ¿mashna tiempotata chai cosascunapi yalina capanchi? Chaipaca pensaripai. Tucuicunallatami pastelta micunata, caramelocunata chupanata gushtanchi. Shinapash ¿tucui rato pastelta micushpa, caramelocunata chupashpaca sano caita ushanchimanllu? Na. Sano cangapaj munashpaca, ali micunatami micuna capanchi. Shinallata, ashtaca tiempota pugllashpa, televisionda ricushpa o imacunatapash rurashpaca, Jehová Diospa ñaupajpi ali ricurishpa catitaca na usharingachu. Shinaca, pugllanacunata, televisionda ricunata, o shuj cosascunata ruranata pundapi churajushcata, o na pundapi churajushcata yachangapaca ¿imatata rurana capanchi? Chaipaca, shuj semanapi mashna horascunata villachishcata, mashna horascunata tandanajuicunaman rishcata, mashna horascunata Bibliamanda yachajushpa yalishcata anotapai. Chai jipaca, chai semanapillata mashna horascunata pugllanacunapi, televisionda ricunapi, o shuj ruraicunapi yalishcata anotapai. Chai ruraicunapi mashna horascunata yalishcata chimbapurashpa ricunami, cambiana minishtirishcata o na minishtirishcata cuenta japichun ayudanga (Efesios 5:15, 16, liingui) * (notata ricupangui).

14. Ali diversiongunata agllachunga ¿imata ayudanga?

14 Jehová Dios munashca shinami, cada uno imata ruranata agllai ushanchi. Taitacunami, paipa familia imata pugllajta, televisionbi imata ricujujta, o shuj cosascunatapash ricuriana can. Bibliapa textocunapimi Jehová Dios imata pensajta ricuchin. Chai textocunapi aliguta pensarishpami ali decisiongunata agllai ushanchi * (notata ricupangui). Jehová Diosca gentecuna imagutapash rurashpa ali yalichunmi munan (Eclesiastés 3:12, 13). Tucuicunallatami imagutapash rurashpa ali yalinata alicachinchi (Gálatas 6:4, 5). Imata ruranata agllashpapash cuidadota charinami capanchi. Jesusca nircami: “Imata charishpapash, shungupica chaita yariashpami purinajunguichi” nishpa (Mateo 6:21). Jesusta juyashpaca, ñucanchi yuyaicunapi, parlocunapi, ruraicunapimi Diospa Reinota pundapi churashcata ricuchina capanchi (Filipenses 1:9, 10).

SHUJ COSASCUNATARA, CULQUITARACA NA PUNDAPI CHURANACHU CAPANCHI

15, 16. a) ¿Imamandata shuj cosascunatara, culquitara munanaca shuj trampa cuenda can? b) Mateo 6:24pica ¿imatata Jesusca intindichirca?

15 Cunan punllacunapi gentecunaca chairalla llujshishca, mushuj celularcunata, computadoracunata, ropacunata o shuj cosascunata charingapami munan. Shinami ashtaca gentecunaca cosascunatara, culquitara pundapi churashca. Chaimandami Jesusta catijcunaca pensarina capanchi, imatata pundapi churajuni nishpa. Chaipaca tapuripashunchi: “¿Imapita ashtahuan tiempota yalini, tandanajuicunapa prepararishpa, na cashpaca último modelo llujshishca carrocunapi, o mushuj moda llujshishca ropacunapi pensarishpachu ashtahuan tiempota yalini? ¿Ashtaca ruranacunapi ocuparijushpachu cunanbica Bibliata liingapaj, Jehová Diosta mañangapaca na tiempota charini?” nishpa. Na cuidadota charishpaca cosascunatara, culquitara ashtahuan alicachishpami, Jesusta tucui shunguhuan juyanataca saquinajunchiman. Jesuspa cai shimicunataca yariami cana capanchi: ‘Charij tucunatalla na munashpami causana canguichi’ (Lucas 12:15). ¿Imamandata Jesusca shina nirca?

Shuj cosascunatara, culquitara pundapi churashpaca, Jehová Diosta ali sirvitaca na ushashunllu

16 Jesusca nircami: ‘Pipash ishcai amota sirvitaca, na ushanllu. Ishcai amota sirvijushpaca, shujtaca na ricunayachishpa, shujtallami juyanga. Na cashpaca shuj amotalla cazushpami, shujtaca yangapi churashpa puringa. Shinallatami cangunaca, Taita Diostapash, imata charishcacunatapash, ishcandita sirvitaca na ushanguichi’ nishpa (Mateo 6:24). Shuj cosascunatara, culquitara pundapi churashpaca, Jehová Diosta ali sirvitaca na ushashunllu. Shuj cosascunatara, culquitara munanaca ‘nali munaicunami’ can (Efesios 2:3). Juchayucuna caimandaca, chai nali munaicunamandapash cuidarishpa catinami capanchi.

17. a) ¿Imamandata huaquin gentecunaca na intindi ushan, shuj cosascunatara, culquitara na pundapi churana cashcata? b) Shuj cosascunatara, culquitara ama pundapi churangapaca ¿imatata rurana capanchi?

17 Ashtacacunaca paicunapa munaita pundapi churaimandami, shuj cosascunatara, culquitara pundapi na churana cashcata na ali intindi ushan (1 Corintios 2:14, liingui). Na ali pensari ushashcamandami ima ali cajta, ima na ali cajtaca na intindi ushan (Hebreos 5:11-14). Huaquinbica, charishpapash ashtahuan charingapaj munashpami, ashtahuan ashtahuan ansiarishpa ashtahuan charingapaj munan (Eclesiastés 5:10). Ñucanchicunapash chai yuyaicunata ama catingapami cuidarina capanchi. Chaipaca, Bibliata liinataca na cunganachu capanchi. Shina rurashpami shuj cosascunatara, culquitara pundapi churana trampapica na urmashun (1 Pedro 2:2). Jesusca Jehová Diospa ali yachachishcacunapi pensaringapami tiempota llujchin carca. Shinami Diablopa trampacunapica na urmarca (Mateo 4:8-10). Ñucanchicunapash shuj cosascunatara, culquitara ama pundapi churangapaca, Jehová Diospa consejocunatami ñucanchi causaipi pactachina capanchi. Shinami Jesusta tucui shunguhuan juyashcata ricuchishun.

Ñucanchi causaipica ¿imatata pundapi churanajunchi? (Párrafo 18ta ricupangui).

18. ¿Imatata esforzarishpa catina capanchi?

18 Yaripashun, Jesusca apóstol Pedrotaca, caicunatapash yalichu juyahuangui nishpami tapurca. Shina tapushpaca, Jehová Diosta sirvinata pundapi churana cashcata ali intindichingapami munarca. Bibliata escribishca shimicunapi Pedro nishpaca, rumi nishpami shina nin carca. Apóstol Pedroca, Jehová Diosta ali sirvishpami rumishna shinlli cashcata ricuchirca (Hechos 4:5-20). Ñucanchicunapash Jesustaca ashtacatami juyanchi. Chaimandami, ñucanchi juyaica rumishna shinlli shinlli cashpa catichun tucui shunguhuan munana capanchi. Trabajotara, pugllaicunatara, shuj cosascunatara ruranata, culquitara ama pundapi churangapami esforzarishpa catina capanchi. Shina rurashpami ñucanchicunapash apóstol Pedroshna Jesustaca nishun, ‘canda juyajtaca ñami yachapangui’ nishpa.

^ par. 13 Efesios 5:16 (NM): “Nali punllacunapimi causanajunchi. Ashalla tiempomi saquirin. Chaimandami, tiempota randinshna causana canguichi”.

^ par. 14 “¿Son sanas nuestras diversiones?” nishca temata La Atalaya del 15 de octubre de 2011 revistapi, 9-12 paginacunapi, 6-15 parrafocunata ricupangui.