Agllashca temata ricungapaj

Temacunata ricungapaj

Huauquipanicunahuan shujllashna cana capanchi

Huauquipanicunahuan shujllashna cana capanchi

“Paicunapura shujlla tucushpa causachun nishpami, candaca mañapani. Ñuca Taitalla, canhuan ñucahuanga shujllami canchi” (JUAN 17:20, 21).

CÁNTICO 24, 99

1, 2. a) Jesusca apostolcunahuan cashpaca ¿imatata Diosta mañarca? b) ¿Imamandata Jesusca preocuparishca cashcanga?

JESUSCA apostolcunahuan último micuita micujushpaca shujllashna tandanajushca canamandami preocuparishca carca. Jesusca Taita Dioshuanga shujllashnami carca. Chaimi Jesusca apostolcunahuan Diosta mañashpaca paipa catijcunapash shujllashna tandanajushca cachun munashcata ricuchirca (Juan 17:20, 21, liingui). Jesuspa catijcuna tandanajushca cashpaca Taita Dios Jesusta cai alpaman cachamushcatami ricuchijurca. Shinallata caishujhuan chaishujhuan juyarijta ricushpami Jesusta ali catijcuna cashcata gentecunaca ricuna carca. Chai juyaimi shujllashna tandanajushca cachun ayudagrijurca (Juan 13:34, 35).

2 Apostolcuna paicunapura na shujllashna tandanajushca cajta ricushpami, tandanajushca causana minishtirishca cashcata Jesusca intindichirca. Apostolcunaca tauca viajetami cashna nirinajurca, “¿maijanshi ashtahuan alicachi tucushpa causanchi?” nishpa (Luc. 22:24-27; Mar. 9:33, 34). Shuj viajeca Santiagopash, Juanbash Jesustaca nircami, Diospa Reinopi mandajushpaca “¿nacha ñucanchitaca, shujtaca ali ladoman, shujtaca lluqui ladoman tiachinguiman?” nishpa (Mar. 10:35-40).

3. a) Jesuspa catijcunapaca shujllashna canaca ¿imamandata shinlli carca? b) Cai temapica ¿ima tapuicunatata yachajupashun?

3 Jesuspa catijcunaca shujcunamanda ashtahuan importante cangapaj munaimandami shujllashna caitaca na usharca. Shinallata chai punllacunapi gentecunaca paicunapura na ricunayachishpa, shuj llactamanda gentecunata nalicachishpami causan carca. Chaimi Jesusta catijcunaca chai gentecunashna ama pensangapaj esforzarina carca. Cai temapica cai tapuicunatami yachajupashun: Gentecuna Jesusta na ricunayachishpa nali tratajpica ¿imatata paica rurarca? Tucuicunata igual tratanata, shujllashna canataca ¿imashinata Jesusca paipa catijcunamanga yachachirca? Jesuspa yachachishcacunaca ¿imashinata shujllashna causachun ñucanchitaca ayudan?

JESUSTAPASH PAIPA CATIJCUNATAPASH NA RICUNAYACHIRCACHU

4. Gentecunaca ¿imashinata Jesustaca tratarca?

4 Gentecunaca Jesustaca na ricunayachishpami nali tratarca. Felipe runagu Mesiastami tuparishcanchi nijpica Natanael runaguca cashnami nirca: “¿Nazaret pueblomandaca, ima alipash Ilujshingachu?” nishpa (Juan 1:46). Natanael runaguca ¿imamandata shina nirca? Paica Miqueas 5:2​pi profeciata ali yachaimandami shina nirca. Shinallata Belén llactapi Mesías nacirinatapashmi yacharca. Mesiasca maitashi Nazaret uchilla llactapica naciringa nishpa Natanaelca pensashcanga. Judea llactamanda autoridadta charij rijsishca gentecunaca Jesús Galilea llactamanda cajpimi nalicachishpa ricun carca (Juan 7:52). Judea llactamanda gentecunaca Galilea llactamanda gentecunata yali canchi nishpami pensan carca. Gentecunaca nalicachishpa rimangapami Jesustaca samaritano nin carca (Juan 8:48). Samaritanocunaca na judiocunahuan igualchu carca. Paicunaca shuj llactamandami carca. Shuj religiondapashmi charirca. Chaimandami Judea llactapi, Galilea llactapi judiocunaca samaritanocunataca na ricunayachishpa, paicunahuanga na tandanajunllu carca (Juan 4:9).

5. Jesusta catijcunataca ¿imashinata gentecunaca tratarca?

5 Jesusta catijcunataca judiocunata ñaupaman pushajcunapashmi na ricunayachin carca. Fariseocunaca, Jesusta catijcunataca “ima llaquipash japishpami ali canman” ninmi carca (Juan 7:47-49). Fariseocunaca Moisesman cushca Leyta na estudiashcacunata, paicunapa costumbreta na catijcunataca yanga, nimapapash na sirvij gentecunatashnami ricun carca (Hech. 4:13). Shuj religionda charijpi, shuj llactamanda cajpimi Jesusta, paipa catijcunatapash na ricunayachin carca. Shinallata pobre o charij cajta ricushpallami agllan carca. Jesusta catijcunapashmi chai gentecunashna pensai callarirca. Chaimi paicunapura shujllashna cangapaca paicunapa yuyaita cambiana carca.

6. ¿Imamandata shujcunata na ricunayachinaca ashtahuan mirashca? Huaquin ejemplocunata parlapai.

6 Cunan punllacunapica shujcunata yalimi canchi nij gentecunaca ashtahuanmi mirashca. Chashna gentecunaca ñucanchitapashmi nali tratai ushan. Ñucanchillatapash shujcunata nali sintichi ushanchi. Australia llactamanda precursora paniguca ninmi: “Yana gentecuna ninanda sufrishpa causajta ricushpami, yura gentecunataca ricunayachitapacha na ricunayachin carcani. Ñucatapash na ricunayachishpa nali tratajpimi yura gentecunataca ashtahuan na ricunayachircani” nishpa. Inglesta, francesta parlaj Canadá llactamanda shuj huauquica ninmi: “Francesta parlaj gentecuna shujcunata yali canchi nishpami pensan carcani. Chaimi inglesta parlaj gentecunata napacha ricunayachinllu carcani” nishpa.

7. Jesusca ¿imatata rurarca?

7 Jesuspa punllacunapishnami cunanbipash tucuicunata igual tratanaca shinlli ricurin. Shina cajpipash Jesusca ¿imatata rurarca? Primero, Jesusca na ñavita ricushpallami tucuicunata igual tratan carca. Paica charijcunaman, pobrecunaman, fariseocunaman, samaritanocunaman, impuestota cobraj gentecunamanbashmi villachirca. Jesusca juchayu gentecunamanbashmi villachirca. Segundo, Jesusca paipa catijcuna shujcunata juyashpa igual tratachunga paipa yachachishcacunahuan, paipa causaihuanmi ayudarca.

SHUJCUNATA IGUAL TRATACHUNGA JUYANA, HUMILDE CANAMI AYUDANGA

8. ¿Imamandata shujllashna causana capanchi? Intindichipai.

8 Jesusca imamanda shujllashna causana cashcatami yachachirca. Jesusca nircami: ‘Cangunaca tucuillami huauquipanicuna canguichi’ nishpa (Mateo 23:8, 9, liingui). ¿Imamandata tucuicuna huauquipanicuna canchi? Adanba huahuacuna caimandami tucuilla huauquipanicuna canchi (Hech. 17:26). Shinallata Jesusca nircami, Jehová Diosta taitatashna ricuimandami paipa catijcunaca huauquipanicuna can nishpa (Mat. 12:50). Ashtahuanbash caishujhuan chaishujhuan juyaita ricuchishpa, shinlli feta charishpa causaimandami Jehová Diospa familiashna can. Chaimi apostolcunaca Jehovata tucui sirvijcuna huauquipanicunami can nishpa Bibliapica escribirca (Rom. 1:13; 1 Ped. 2:17; 1 Juan 3:13).

9, 10. a) Judiocunaca ¿imamandata paicunapa razamanda na jariyana carca? b)  ¿Imatata Jesusca yachachirca? (Callari dibujota ricupangui).

9 Caishujhuan chaishujhuan huauquipanicunashna cana cashcata parlashca jipaca, humilde cana minishtirishca cashcatami Jesusca nirca (Mateo 23:11, 12, liingui). Imashinami ricupashcanchi, apostolcunaca shujcunamanda ashtahuan yali cani nishpa pensarimandami shujllashna caitaca na ushanajurca. Ashtahuanbash Jesuspa punllacunapi gentecunaca paicunapa llacta ashtahuan ali can nishpami jatun tucushcacuna carca. Ashtaca judiocunaca Abrahanba miraimandami canchi nishpa jariyan carca. Abrahanba mirai caimandallaca na jariyanachu carca. Chaimi Bautizaj Juanga cashna nirca: “Taita Diosca, caipi sirij rumicunatapash, Abrahambaj huahuacuna cachun rurai ushanmi” nishpa (Luc. 3:8).

10 Ñucanchi llactamanda o razamanda jariyashca cana nali cashcatami Jesusca ricuchirca. Shuj escriba runami Jesustaca cashna tapurca: “¿Pita ñuca cumba runaguyari?” nishpa. Shina tapujpimi Jesusca samaritano runagumanda chimbapuraita parlarca. Samaritano runaguca macai tucushca runaguta ricushpa ninanda llaquirishpami ayudarca. Cutin judiocuna chai ñandallata yalishpapash chai runagutaca na ayudarcachu. Jesusca escriba runamanga nircami, samaritano runagushnami cana cangui nishpa (Luc. 10:25-37). Chai chimbapuraita parlashpami Jesusca ricuchirca shujcunata tucui shunguhuan juyana cashcata, samaritanocunapash judiocunaman yachachi ushashcata.

11. a) Jesusta ali catijcunaca ¿imamandata tucuicunata igual tratana carca? b) Jesusca ¿imashinata paipa catijcunataca tucuicunata igual ali tratachun intindichirca?

11 Jesusca cieloman nara rishpallatami paipa catijcunamanga cashna mandarca, “tucui Judea llactapi, Samaria llactapi, cai pacha tucuri manñacaman” villagringuichi nishpa (Hech. 1:8). Chai mandashcata pactachingapaca Jesuspa catijcunaca tucuicunata igual tratanata, humilde canatami yachajuna carca. Jesusca ñami paipa catijcunamandaca na Judío gentecunapa ali cualidadcunamanda parlashcarca. Shinami tucui ladocunapi ali villaicunata chai gentecunaman villachichun yachachirca. Por ejemplo, soldadocunata mandaj runa na judío cajpipashmi paipa feta ninanda alichachishpa Jesusca parlarca (Mat. 8:5-10). Jesusca Nazaret llactapica intindichircami, Jehová Diosca na Judío gentecunatapash aliman chasquishcata. Chaimandami Sarepta llactamanda shuj viuda huarmigumanda, Siria llactamanda lepra ungüihuan Naamán runatapash aliman chasquishcata ricuchirca (Luc. 4:25-27). Jesusca samaritana huarmigumanllaca na villachircachu. Ashtahuangarin ali villaicunata uyangapaj munaj gentecuna tiajpimi Jesusca chai llactapi ishcai punllacunata chaipi quedarca (Juan 4:21-24, 40).

JESUSTA PUNDA CATIJCUNACA TUCUICUNATA IGUAL TRATANGAPAMI ESFORZARIRCA

12, 13. a) Samaritana huarmiman Jesús villachijta ricushpaca apostolcunaca ¿imashinata sintirirca? (Callari dibujota ricupangui). b) Santiagopash, Juanbash Jesuspa yachachishcata na tucuita intindishcataca ¿imashinata yachapanchi?

12 Jesusta ali catijcunapaca tucuicunata ali tratanaca na facilchu carca. Por ejemplo, Jesús samaritana huarmiguman villachijpica paicunaca manllarishpami ricurca (Juan 4:9, 27). Judiocunata ñaupaman pushajcunaca, shuj gentecunapa ñaupapi huarmicunahuanga na parlanllu carca. Shuj Samaritana huarmi nali purishcata yachashpacarin na parlanllu carca. Unaillaguta samaritana huarmiguhuan Jesús parlajujpimi apostolcunaca imagutallapash nachu micungui nishpa tapurca. Jesuspaca samaritana huarmiguman villachinami micunatapash ashtahuan yali carca. Jesuspaca Taita Diospa munaita ruranami micunashna carca. Chaimi samaritana huarmigumanbash villachirca (Juan 4:31-34).

13 Jesús shina rurashpa imata yachachingapaj munashcataca Santiagopash, Juanbash na intindircachu. Samaria llactapi cashpaca Jesusca paipa catijcunandimi maipi mingarinata mascanajurca. Shinapash Samaria llactapica nipi na mingachingapaj munarcachu. Chaimi Santiagopash, Juanbash culirashpa cashna nirca, “¿nachu chai gentecunapaj jahuapi jahua pachamanda nina urmamuchun mañashun?” nishpa. Shina nijpimi Jesusca paipa catijcunataca rimarca (Luc. 9:51-56). Galilea llactapi shina pasashca cajpica paicunapa llacta caimanda Santiagopash, Juanbash na yapata culiranmanllu carca. Paicunaca shuj llactamanda gentecunata na ricunayachimandami shina culirashcanga. Tiempo jipaca samaritanocunaman apóstol Juan villachigrijpica ashtacacunami aliman chasquirca. Samaritanocunaman villachijpi ali chasquijta ricushpami Juanga punda culirashcata yarishpa pinganayachishcanga (Hech. 8:14, 25).

14. Congregación ucupi ñavita ricushpalla tratajta yachajchayashpaca ¿imatata apostolcunaca rurarca?

14 Huata 33 Pentecostés punlla jipaca Jesusta ali catij congregación ucupipashmi ñavita ricushpalla tratai callarirca. Tucuilla viuda huarmigucunaman micunata carana cashpapash, griego shimita parlaj viuda huarmigucunamanga na caranajurcachu (Hech. 6:1). Chai viuda huarmigucuna shuj shimita parlajpimi tal vez shina tratashcanga. Chaita yachajchayashpami tucuilla viuda huarmigucunaman micunaguta carachun ali yachajushca huauquicunata apostolcunaca agllarca. Chai huauquicunaca tucuillami griego shutita charirca. Chaimi griego shimita parlaj viuda huarmigucunaca ali sintirishcanga.

15. Na ñavita ricushpalla tratanataca apóstol Pedroca ¿imashinata yachajurca? (Callari dibujota ricupangui).

15 Huata 36​pica tucuilla llactacunapimi villachi callarirca. Apóstol Pedroca judiocunahuanllami tandanajun carca. Shinapash Jesusta catijcuna na ñavita ricushpalla tucuicunata igual tratana cashcatami Taita Diosca ricuchishcarca. Chaimi apóstol Pedroca Roma llactamanda Cornelio shuti soldadoman villachirca (Hechos 10:28, 34, 35, liingui). Chai punllamandapachami apóstol Pedroca na judío gentecunahuan micungapaj o shuj cosascunata rurangapaj tandanajuj carca. Shinapash huaquin huatacuna jipaca apóstol Pedroca, Antioquía llactapi na judío huauquipanicunahuan tandanajushpa micungapaca ñana munarcachu (Gál. 2:11-14). Chaita ricushpami apóstol Pabloca apóstol Pedrotaca rimarca. Apóstol Pablopa nishcataca Pedroca alimi chasquirca. ¿Imamandata yachapanchi? Apóstol Pedroca Asia Menor llactapi judío huauquipanicunamanbash, na judío huauquipanicunamanbash shuj cartata escribishpaca tucuicunamandami alicachishpa parlarca (1 Ped. 1:1; 2:17).

16. Jesusta punda catijcunaca ¿imamandata rijsishca carca?

16 Jesuspa chaquita catishpami apostolcunaca “tucui gentecunata” juyanata yachajurca (Juan 12:32; 1 Tim. 4:10). Na ñapash paicunapa yuyaita cambiashca cashpapash Jesusta catijcunaca paicunapa yuyaita cambiarcami. Chaimi apostolcunapa punllacunapi Jesusta catijcunaca caishuj chaishuj juyarishpa causaimanda rijsishca carca. Huata 200manda Tertuliano escritorca nircami: “Jesusta ali catijcunaca caishuj chaishuj juyarishpa causaimandami paicunapa huauquipanicunamanda huañuna cajpipash huañungallami” nishpa, Jesusta punda catijcunaca tucui gentecunata Taita Dios ricunshna ricungapaj esforzarishpami tucuicunata igual tratan carca (Col. 3:10, 11).

17. Tucuicunata igual tratachunga ¿imata ayudanga? Huaquin ejemplocunata parlapai.

17 Cunanbipash shuj llactamanda gentecuna cajpipash tucuicunata igual tratangapaca tiempomi minishtirin. Francia llactamanda paniguca maijan llactamanda cajpipash tucuicunata igual tratangapami esforzarijun. Paica ninmi: “Juyana, tucuicunahuan llevarina ima cashcata Jehovami yachachihuashca. Shinallata tucui gentecunata juyana ima cashcata intindichunbashmi Jehová Diosca ayudahuashca. Ñucapa yuyaicunata cambiashpa tucuicunata igual tratana na fácil cajpipash esforzarishpami catijuni. Chaimi Jehovata mañariajunilla” nishpa. España llactamanda shuj panigupash cashnami nin: “Shuj llactamanda shuj grupo gentecunataca na ricunayachinllu carcani. Chaimi chai yuyaita cambiangapaj cunangaman esforzarini. Jehovamandami huauquipanicunahuan shuj familiashna causai ushani. Shina familiata charishcamandaca cushillami sintirini” nishpa. Cada unomi pensarina capanchi shuj llactamanda gentecunamandaca imatata pensani nishpa. ¿Chai panicunashnachu ñucanchipash tucuicunata igual tratangapaj esforzarinajunchi?

JUYANAMI SHUJCUNATA IGUAL TRATACHUN AYUDANGA

18, 19. a) ¿Imamandata tucuicunata ali chasquina capanchi? b) Tucuicunata ali chasquishcata ricuchingapaca ¿imatata rurai ushapanchi?

18 Pundapica tucuicunallatami Jehová Diosmanda caruyashca causarcanchi. Chaitaca na cunganachu capanchi (Efes. 2:12). Shinapash Jehová Diosmi ‘huascahuan aisanshna juyashpa’ paipa llactaman pushamurca (Os. 11:4; Juan 6:44). Chaimi Jesusca aliman chasquishpa Jehová Diospa familiashna cachun ayudarca (Romanos 15:7, liingui). Ñucanchicuna juchayu cajpipashmi Jesusca ñucanchita aliman chasquishca. Shinaca ¿nachu maijan llactamanda cajpipash juyaihuan chasquina capanchi?

‘Jahua pachamanda shamujuj ali yachaimi’ juyaita ricuchishpa shujllashna cachun ayudan. (Párrafo 19​ta ricupangui).

19 Tucurimui punllacunapica ashtahuanmi gentecunaca paicunapura na ricunayachirishpa tandanajushca causaitaca ñana ushanga (Gál. 5:19-21; 2 Tim. 3:13). Shina cajpipash Jehovata sirvijcunaca ‘jahua pachamanda shamujuj ali yachaitami’ mascanchi. Chai ali yachaimi na ñavita ricushpalla tratachun, tucuicunahuan ali casilla causachun ayudan (Sant. 3:17, 18). Shuj llactacunamanda gentecuna shuj costumbreta charijpipash paicunahuan ali amigocuna cai ushashcamandaca cushillami sintirinchi. Huaquinbica paicunapa shimita yachajushpa parlangapami esforzarinchi. Shina rurashpaca ‘jatun yacushnami casilla aliguta causai’ ushashun. Shinallata “imatapash cashcatapacha ruranapash, mama cucha yacu caiman chaiman cuyurinshnami” canga (Is. 48:17, 18).

20. Juyaita charinaca ¿imashinata ayudan?

20 Párrafo 6​pi parlashca Australia llactamanda panigutaca Bibliata yachajunami shuj llactamanda gentecunata igual tratachun ayudarca. Juyaita charinami paipa yuyaicunata cambiachun ayudarca. Canadá llactamanda huauquica ninmi, “imatapash na yachaimandami shuj llactamanda gentecunataca na ricunayachishpa causan. Shinallata maijan llactapi nacirishca cashpapash ali cualidadcunata chari ushashcatami cuenta japishcani” nishpa. Chai huauquica inglés shimita parlaj panihuanmi cazararca. Chai ejemplocunaca juyaita charina tucuicunata igual tratachun ayudashcatami ricuchin. Shinallata juyaimi shujllashna tandanajushca cachun ayudan (Col. 3:14).