Agllashca temata ricungapaj

Temacunata ricungapaj

Cai mundomanda gentecunashna ama pensapashunchi

Cai mundomanda gentecunashna ama pensapashunchi

“Na cai pachapajtalla rurashpa cushijushpa causanachu canguichi” (ROM. 12:2).

CÁNTICO 88, 45

1, 2. a) Jesusca ¿imatata apóstol Pedrotaca nirca? (Callari dibujota ricupangui). b) Jesusca ¿imamandata apóstol Pedrotaca shina nirca?

JESUSPA catijcunaca yashcangami, Jesusca cunanbillatami Israel llactataca mandagrijun nishpa. Shinapash Jesusca nircami ñucataca llaquinaita macashpami huañuchinga nishpa. Chaita uyashpaca apóstol Pedroca nircami: “Apunchi Jesús, can chashna tucuchunga ama munachun. [Canbirami pensarina cangui]. Chai llaquica, amapacha japichun” nishpa. Shina nijpimi Jesusca cashna tigrachirca: ‘Ñuca ñaupamanda anchuri Satanás. Canga, ñucata nitijachinshna pandachingapallami cangui. Canga, Taita Dios yarijunshnaca na yarijunguichu. Ashtahuangarin gentecuna yarijujtallami yarijungui’ nishpa (Mat. 16:21-23; Hech. 1:6).

2 Jesús shina nishpaca Diablopa mundopi yuyaicunahuan, Jehovapa yuyaicunahuan na igual cashcatami ricuchirca (1 Juan 5:19). Cai mundopi gentecunaca paicunapilla pensarishpami causan. Shinaca apóstol Pedroca chai gentecunashna pensaimandami Jesustaca shina nishcanga. Shinapash Jehovapa munaita pactachingapaj llaquichi tucushpa huañuna cashcataca Jesusca alimi yacharca. Shinallata Jesuspa shimicunaca, Jehová Dioshna pensashcata, cai mundopi gentecunashna na pensashcata ricuchirca.

3. ¿Imamandata Jehová Dioshna pensanaca shinlli can?

3 Tal vez Jehová Dios munashcashna causanajushpapash huaquinbica cai mundopi gentecunashnami pensai callarinchiman. Shinaca tapuripashunchi: ¿Ñucanchicunaca Jehová Dioshna o cai mundopi gentecunashnachu pensanchi? nishpa. Shinapash Jehová Dioshna pensangapaca ninandami esforzarina capanchi. Cunanbica casi tucui gentecunami paicunapilla pensarin. Chaimi na munashpapash chai gentecunashna ñucanchipilla pensai callarinchiman (Efes. 2:2). Chai gentecunashna pensanaca facilmi can. Cutin Jehová Dioshna pensanaca shinllimi ricurin.

4. a) Cai mundomanda gentecunashna pensanaca ¿imamandata nali can? b) Cai temata yachajunaca ¿imashinata ayudanga?

4 Cai mundopi gentecunashna pensashpaca ñucanchipilla pensarishpami causanchiman. Shinallata imata ruragrijushpapash ñucanchillatami ima ali cajta o ima nali cajtapash agllanchiman (Mar. 7:21, 22). Chai gentecunashna ama cangapaca Jehová Dioshna pensangapami esforzarina capanchi. Chaimi cai temapica Jehová Dioshna pensana imamanda ñucanchipallata ali cashcatami yachajupashun. Shina rurana cushilla causachun ayudashcatapashmi yachajupashun. Shinallata cai mundomanda gentecunashna ama pensangapaj imata rurana cashcatapashmi ricupashun. Jehová Dioshna pensangapaj imata ruranatami cati temapica intindichinga.

JEHOVÁ DIOSHNA PENSANACA ÑUCANCHIPALLATAMI ALI CAN

5. Huaquin gentecunaca ¿imatata pensan?

5 Huaquin gentecunaca imatapash rurana horas shujcuna cashna o chashna rurana cangui nijuchunga na munanllu. Chaimi cashna nin, “imata ruranatapash ñucallatami ricusha” nishpa. Shina nishpaca paicunallata imatapash decidishpa, paicuna munashcatalla rurashpa causana ali cashcatami ningapaj munan. Chai gentecunaca pipash cutin cutin imata ruranata o shujcunashnami cana cangui nijuchunga na munanllu. *

6. a) Jehová Diosca ¿imata rurachunda gentecunataca rurarca? b) ¿Tucui tucuitachu gentecunaca agllai ushapanchi?

6 Jehová Dioshna pensangapaj esforzarishpapash huaquin cosascunapica ñucanchillatami imata ruranata agllai ushapanchi. Chaimi 2 Corintios 3:17​pica cashna nin: “Jehovapa espirituhuan causajpica huatashcashna cashcamandaca cacharichi tucungami” nishpa. Shinaca ñucanchicuna imashina canata, ñucanchi gushtashca cosascunata ruranatapash ñucanchillatami agllai ushapanchi. Jehová Diosca huaquin cosascunata ñucanchicunallata agllachunmi rurarca. Shina agllai ushashpapash maipash cachunga na causanachu capanchi (1 Pedro 2:16, liingui). Shinallata gentecunapa ima ali cajta o ima nali cajtaca Jehová Diosllami ali yachan. Bibliapa nishcacunata cazushpa imatapash decidichunmi Jehová Diosca munan. Shinaca Jehovapa mandashcacunata cazunaca ¿alichu can?

7, 8. Jehová Dioshna pensanaca ¿imamandata ñucanchipallata ali can? Shuj chimbapuraimanda parlapai.

7 Cunanga shuj ejemplota ricupashunchi. Taitamamacunaca paicunapa huahuacuna honrado, trabajador cachun, shujcunata juyaihuan tratachunmi yachachin. Taitamamacuna shina yachachishpaca ¿nalitachu ruranajun? Na, ashtahuangarin huahuacuna cushilla ali causachunmi yachachin. Shinapash huahuacuna ña jatunyashpaca paicunapa causaipi imata ruranataca paicunallatami agllana can. Shinapash taitamamacunapa consejocunata cazushpaca huahuacunaca ali decisiongunata agllashpami paicunallata ali causanga. Cutin paicuna munashcatalla rurashpaca llaquicunatarami huahuacunaca charinga.

8 Shinallatami Jehová Diosca shuj juyaj Taita caimandaca paita sirvijcuna cushilla causachun munan (Is. 48:17, 18). Chaimi imata ruranata yachachun, shuj gentecunata juyaihuan tratachunbash Jehová Diosca paipa mandashcacunata cushca. Jehová Diosca paishnalla pensachun, paipa mandashcacunata pactachichunmi munan. Shinaca ñucanchillata ¿nimata na decidi ushashcatachu nijun? Na. Chaipa randica Jehovapa mandashcacunata cazuna imamanda ali cajtami nijun (Sal. 92:5; Prov. 2:1-5; Is. 55:9). Jehová Dioshna pensashpaca ali decisiongunata agllashpami cushilla causashun. Shinallata ñucanchi gushtashca cosascunatapashmi rurai ushashun (Sal. 1:2, 3). Jehová Dioshna pensangapaj esforzarishpallami ali causashun.

JEHOVAPA YUYAICUNAMI YALI ALI CAN

9, 10. Jehovapa yuyaicunaca ¿imamandata cai mundopa yuyaicunamandaca yali ali can?

9 Jehovapa yuyaicunaca cai mundopi gentecunapa yuyaicunamandaca yali alimi can. Chaimi Jehovata sirvijcunaca paishnalla pensangapaj esforzarina capanchi. Cai mundopi gentecunapa yuyaicunaca familiapi cushilla ali causachun, ali trabajadorcuna cachunbash na ayudanllu. Chai gentecunaca Jehová Dios pensashcashnaca na pensanllu. Cai mundomanda gentecunaca paicunapilla pensarishpa causanata, shujhuan shujhuan causanataca alitashnami ricun. Chaimandami huaquinbica cashna nin, cusahuarmicunaca cushilla causangapaca yangata imagumandapash separarinalla o divorciarinallami can nishpa. Shinaca ¿gentecunapa yuyaicunachu Bibliapa consejocunamanda yali ali can?

10 Jesusca nircami: “Diospaj ali yachaitaca”, “imatapash cashcatapacha rurashpa ricuchinajun” nishpa (Mat. 11:19). Cunanbi gentecunaca ashtaca mushuj aparatocunata llujchishpapash problemacunata, guerracunataca na tucuchita ushashcachu. Shuj llactamanda gentecunata na ricunayachimanda o shuhuashpa, llaquichishpa causaimandami gentecunaca cushilla causaitaca na ushashca. Cunanbica shujhuan shujhuan causanataca alitashnallami ricun. Chaicunamandami cunanbica imapash ungüicuna japijpi, problemacuna ricurijpi familiacunapash na cushilla causan. Cutin Jehová Dioshna pensajcunaca shina gentecunapurapi causashpapash familiapi, congregacionbipash cushilla causan. Jehovata sirvijcunaca ashtahuan sano ali causan (Is. 2:4; Hech. 10:34, 35; 1 Cor. 6:9-11). Caicunata ricushpaca Jehovapa yuyaicuna ashtahuan yali ali cashcatami yachajupanchi.

11. Jehová Dioshna pensanaca ¿imashinata Moisestaca ayudarca?

11 Punda tiempopi Jehovata sirvijcunaca, Jehovapa yuyaicuna gentecunapa yuyaicunamanda ashtahuan yali ali cashcataca seguromi carca. Cunanga Moisesmanda yachajupashun. Moisesca Egipto llactapi aligutapacha yachajushca cashpapashmi Jehovata cashna mañarca, alipacha yachajushca shunguta carahuai nishpa (Hech. 7:22; Sal. 90:12). Moisesca caitapashmi nirca: “Cambaj ñanda ricuchihuai nipanimi” nishpa (Éx. 33:13). Moisesca Jehová Dios pensashcashna pensangapami esforzarirca. Chaimi Jehová Diosca paipa munaita pactachichunbash Moisestaca utilizarca. Shinallata Bibliapipash cashnami nin, Moisés runaguca shinlli fetami charirca nishpa (Heb. 11:24-27).

12. Apóstol Pabloca ¿imashinata decidin carca?

12 Apóstol Pabloca hebreo, griego shimicunata parlaj, estudiashca runagumi carca (Hech. 5:34; 21:37, 39; 22:2, 3). Apóstol Pabloca cai mundomanda gentecunashnaca na pensanllu carca. Chaipa randica Bibliapa consejocunata catishpami imatapash decidin carca (Hechos 17:2, 3; 1 Corintios 2:6, 7, 13, liingui). Shina ruraimandami shuj shuj llactacunapi villachishpa ashtaca gentecuna Jehovata sirvichun apóstol Pabloca ayudarca. Shinallata para siempre causana esperanzatapashmi charirca (2 Tim. 4:8).

13. ¿Imata rurangapata cada uno esforzarina capanchi?

13 Imashinami ricupanchi, Jehovapa yuyaicunaca cai mundopi yuyaicunamandaca yali alimi can. Shinaca Jehovapa mandashcacunata cazushpaca ñucanchillatami cushilla ali causashun. Shinapash Jehová Diosca paishnalla pensachunga ñucanchitaca na obliganllu. “Aliguta cazushpa, aliguta yarishpa” sirvij esclavopash, ni ancianocunapash cashna o chashnami rurana cangui nishpaca na ninllu (Mat. 24:45; 2 Cor. 1:24). Cada unomi Jehová Dioshna pensangapaca esforzarina capanchi. Chaipaca ¿imatata rurana capanchi?

CAI MUNDOMANDA GENTECUNASHNACA AMA PENSASHUNCHICHU

14, 15. a) Jehová Dioshna pensangapaca ¿imatata rurana capanchi? b) Romanos 12:2 nishcashnaca ¿imatata rurana capanchi? Shuj chimbapuraimanda parlapai.

14 Romanos 12:2​pica cashnami nin: “Na cai pachapajtalla rurashpa cushijushpa causanachu canguichi. Ashtahuangarin cangunapaj yuyaita Dios mushujyachishcamandami, mushujta causana canguichi. Shina causashpami, imami Taita Diospaj munai cajta, paita cushichinata, ima pandatapash na rurashpa causanata yachanguichi” nishpa. Cai texto nishcashnaca Jehovata nara rijsishpallata imashina causashca cashpapash tucuicunallatami Jehová Dioshna pensai ushapanchi. Shinallata taitalla o mamalla cashpapash, llaquicunata charishca cashpapashmi ñucanchi yuyaitaca cambiai ushanchi. Ñucanchi yuyaita cambiangapaca Jehová Dios munashcashna pensangapami esforzarina capanchi. Shina rurashpaca Jehovapa yuyaicuna alipacha cashcatami cuenta japishun. Shinallata imata ruragrijushpapash siempremi Jehová Diospira pensarishun.

15 Cunanbi gentecunaca Jehová Dios pensashcashnaca na pensanllu. Shinaca ñucanchi yuyaicunata cambiangapaca cai mundomanda gentecunapa nishcacunata, ruraicunataca na catinachu capanchi. Shina ruranaca minishtirishcapachami can. ¿Imamandata shina nipanchi? Chaipaca shuj chimbapuraita ricupashun. Ali micunatapash, putsujushca micunatapash micushpaca ¿sanochu causashun? Na, na sano causashunllu. Shinallatami cai mundomanda gentecunashna pensashpaca, Jehová Dioshna pensangapaj esforzarishpapash Jehová Dioshna pensaitaca na ushashunllu.

16. ¿Imacunamandata cuidarina capanchi?

16 Cai mundopi causajuimandaca huaquinbica na munashpapash gentecunapa panda yuyaicunatami uyanchi (1 Cor. 5:9, 10). Por ejemplo, villachijushpaca gentecunapa panda crishcacunatami uyanchi. Shinapash gentecunapa nishcacunapica na cutin cutin pensarijunallachu capanchi. Diabloca chaicunapi pensarijuchunmi munan. Chaimandami Jesushna uchalla chai yuyaicunataca cungangapaj esforzarina capanchi. Shinallata cai mundopi gentecunashna ama pensangapami cuidarina capanchi. Chaipaca huaquin yuyaicunata ricupashunchi (Proverbios 4:23, liingui).

17. Cai nali mundopa yuyaicunahuan ama chapuringapaca ¿imatata rurana capanchi?

17 Bibliapica ninmi, Jehovata na sirvijcunahuan llevarishpaca paicunashnami pensai callarishun nishpa. Shinaca pihuan llevarinataca aligutami ricuna capanchi (Prov. 13:20; 1 Cor. 15:12, 32, 33, NM ). Shinallata aliguta pensarishpami ima diversiongunatapash agllana capanchi. Por ejemplo, evolucionmanda, shujcunata nali tratashpa llaquichinamanda, shujhuan shujhuan canamanda parlaj diversiongunamandaca cuidarinami capanchi. Shina rurashpaca cai mundopa nali yuyaicunahuanga na chapurishunllu (2 Cor. 10:5, NM ).

Ñuca huahuacuna telepi nalicunata ama ricuchun, nalicunata yachachij librocunata ama liichunga ¿imatata rurajuni? (Párrafo 18, 19​ta ricupangui).

18, 19. a) Cai mundopa huaquin yuyaicunamandaca ¿imamandata cuidarina capanchi? b) ¿Imatata tapurina capanchi? Shina tapurinaca ¿imamandata ali can?

18 Cai mundopa yuyaicuna nali cajta cuenta japishpaca uchallami caruyana capanchi. Chai nali yuyaicunaca na yashcapimi ricuri ushan. Por ejemplo, huaquinbica gobiernocunapa ruraicunata alicachishpami comerciocunapi, telepipash ricuchin. Shinallata cai mundopi rijsishca cana, ali trabajota charina, ashtaca culquita charinami ali can nishpapash huaquin noticiacunapica ricuchin. Huaquin peliculacunapi, librocunapica ñucanchipilla o ñucanchi familiapilla pensarishpa causanatami alitashnalla ricuchin. Chaicunata ricushpa o liishpaca shina pensarinaca alimi can ninchimanmi. Shinapash chaitaca Bibliapica na yachachinllu. Ashtahuangarin Bibliapica yachachinmi ñucanchicuna, ñucanchi familiapash cushilla causachunga Jehová Diosta tucuita yali juyana cashcata (Mat. 22:36-39). Huahuapa peliculacuna, librocuna, telepi dibujocuna alishnalla cashpapash huaquinbica mapa, nali ruraicunatapashmi ricuchin. Chaicunataca alitashnallami huahuacunaca ricui callaringa.

19 Huaquin diversionguna ali cajpipash cashnami tapurina capanchi: “¿Maijan diversionguna nali cashcataca ñapashchu cuenta japini? ¿Ñuca huahuacuna telepi nalicunata ama ricuchun, nalicunata yachachij librocunata ama liichunga ricurianichu? ¿Chaicunata ama ricungapaj o ama liingapaca ñucapashchu cuidarini? ¿Cai mundopa yuyaicunahuan ama chapurichunga, Jehová Dios imata pensajtachu huahuacunamanga yachachijuni?” nishpa. Shinaca Jehová Diospa yuyaicuna, gentecunapa yuyaicunahuan na igual cashcata yachashpaca cai nali mundopica na chapurishunllu.

¿JEHOVÁ DIOSHNA O CAI MUNDOPI GENTECUNASHNACHU PENSANCHI?

20. Nalicunata ama pensangapaca ¿imatata cada uno rurana capanchi?

20 Cunanbica cada unomi Jehová Dioshna o cai mundopi gentecunashna pensanata ricuna capanchi. Shinapash cai mundopa yuyaicunata o ruraicunata catishpaca cai mundopi gentecunashnami tucushun. Shinaca imata ricunata o imata liinataca aliguta pensarishpami agllana capanchi. Shinallata nalicunata ama pensarijungapami cuidarina capanchi.

21. ¿Imatata cati temapica yachajupashun?

21 Imashinami ña yachajupashcanchi Jehová Dioshna pensangapaca panda yuyaicunamanda uchallami caruyana capanchi. Shinallata Jehová Dioshna pensangapami esforzarina capanchi. Chaita pactachingapaj imata ruranatami cati temapica yachajupashun.

^ par. 5 Gentecuna paicunapa munaitalla rurashpa causanajujpipash huaquinbica cashna o chashnami rurana cangui nishpami pipash consejanlla. Shinaca tucuicunallatami huaquinbica shujcuna nishcata uyanchilla o ruranchilla. Shujcuna nishcata uyashpami gentecunaca imashinashi tia callarirca nishpapash tapurinchi. Huaquinbicarin shuj gentecunashna churajungapaj munashpami ima ropata churajunatapash ali ali pensarinchi. Shinapash cada unomi pihuan igual canatapash ricuna capanchi.