Agllashca temata ricungapaj

Temacunata ricungapaj

TEMA 39

Tranquilo ali ali canaca minishtirishcapachami can

Tranquilo ali ali canaca minishtirishcapachami can

“Taita Diosta sirvijcunaca na pliturijunachu can. Chaipa randica tucuicunahuanmi ali ali cana can” (2 TIM. 2:24).

CÁNTICO 120 “Jesushnami cushilla humilde cana capanchi”

CAITAMI YACHAJUPASHUN a

1. Ñucanchi trabajomanda compañerocuna, clasemanda cumbacunaca ¿ima tapuicunatashi talvez ruranga?

 QUIQUINBA trabajopi cumba o clasemanda shuj compañero quiquinba crishcacunamanda tapujpica ¿imashinata sintiripangui? ¿Talvez manllaihuanllu sintiripangui? Ashtacacunami shina sintiripanchi. Pero cashna tapuicunami imashina chaishuj persona sintirishcata, imata crishcata cuenta japichun ayudanga. Shinami paicunaman predicana oportunidadta charipanchi. Shinapash huaquinbi pipash culiralla tapujpica ñucanchica na manllarinachu capanchi. Shinapash panda yuyaicunata ñucanchimanda uyashcamandallami chai personaca shina ninga (Hech. 28:22). ‘Último punllacunapi’ causajuimandami ashtacacunaca “de acuerdo cangapapash na munajcuna”, ‘millai millaicunami’ canga (2 Tim. 3:​1, 3).

2. Na ñapash culiranaca ¿imamandata ali can?

2 Pipash ñucanchi crishcacunamanda na de acuerdo cajpi, culiralla tapujpica “¿imashinata aliguman, tranquilo caita ushani?” nishpa pensaripai. Chaipaca na ñapash culirana cualidadta charinami ayudanga. Na ñapash culiraj personaca pipash imatapash cutin cutin nishpa culirachingapaj munajpica controlarishpa mejor upalla quidanatami yachan (Prov. 16:32). Pero quiquinbaca na ñapash culirashpa, controlarinaca dificilmi caita ushan. Pero cai cualidadta charitaca ushapanguimi. Quiquinba crishcacunamanda pipash imatapash nishpa culiraringapaj munaipica na ñapash culirashpa controlarichunga ¿ima yuyaicunata ayudanga? Shinallata huahuacunata charishpaca ¿imashinata paicuna, paicunapa crishcata na culirashpa difindichun ayudaita ushapangui? Cai yuyaicunatami yachajupashun.

NA ÑAPASH CULIRANGAPACA ¿IMATATA RURANA CAPANI?

3. Na ñapash culiraj controlarita yachaj personaca ¿imamandata shinlli can nipanchi? (2 Timoteo 2:​24, 25).

3 Na ñapash culiraj personaca imapash jatun problemacuna ricurijpica na ñapash culirashpa controlarishpami shinlli cashcata ricuchin. Na ñapash culiranaca ‘Taita Diospa espíritu santomandami’ shamun (Gál. 5:​22, 23). Na ñapash culiranata griego shimimanda traducishpaca huaquinbica sacha millai caballocunata mansoyachingapami utilizan carca. Shinaca shuj sacha, millai caballo manso tucushpapash shinlli cashpallatami catin. Shinaca ¿imashinata ñucanchicunapash na ñapash culirangapaj controlarishpapash shinlli cashcata ricuchi ushapanchi? Chaipaca Jehová Diospa espíritu santotami mañana capanchi. Shina rurashpallami cai alipacha cualidadtaca charita ushapashun. Shinaca na ñapash culirashpa controlarinaca na yapa dificilchu can. Por ejemplo, shujcuna yangamanda culiraringapaj munajpica testigo de Jehovacunaca na ñapash culirashpa controlarina cualidadta ricuchimandami shuj gentecuna testigo de Jehovacunata alicachishpa ricuchun ayudashca (2 Timoteo 2:​24, 25ta liipangui). Na ñapash culirashpa controlarina cualidadta chari ushangapaca ¿imatata rurai ushapangui?

4. Isaacpa ejemplomandaca ¿imatata yachajupanchi?

4 Bibliapa ashtaca ejemplocunaca, na ñapash culirashpa, controlarina ninan valishca cashcatami ricuchin. Por ejemplo, Isaac runaguca Guerar llactapimi causarca. Filisteocuna, Isaacta envidiai callarimandami Isaacpa taita Abrahanba sirvijcuna allashca pozota taparca. Isaac runagu chai pozocunamanda macanajunapa randica paica shuj llactaman rishpa shuj pozocunata ruranatami decidirca (Gén. 26:​12-18). Shinapash filisteocunaca chai pozopi yacucunapash paicunapallatami can nishpami ni callarirca. Shina pasajpipash Isaacca tranquilomi caita usharca (Gén. 26:​19-25). Macanajungapaj cutin cutin atichinajujpipash, Isaac ama ñapash culirachunga ¿imata ayudarca? Isaactaca paipa taitamamapa ali ejemplota catinami seguro ayudashcanga. Por ejemplo, Abrahanga imata rurashpapash tranquilo alimi carca, shinallata Sarapash tranquila y ali alimi carca (1 Ped. 3:​4-6; Gén. 21:​22-34).

5. ¿Imashinata taitamamacunaca paicunapa huahuacunata ama ñapash culirachun ayudaita ushan?

5 Cristiano taitamamacunaca paicunapa huahuacunataca na ñapash culirashpa controlari ushachunmi ayudaita ushan. 17 huatacunata charij Maxence shuti huauquiguhuan ima pasashcata ricupashun. Paica escuelapi o predicacionbipash grosero personacunahuanmi tuparishpa parlana tucurca. Paitaca paipa taitacunaca pacienciata ricuchishpami, na ñapash culirashpa, controlarinata yachajuchun ayudarca. Maxence shuti huauquigupa taitamamacunaca: “Ñucanchi churiguca nalita paica rurashcamanda chashnallata tigrachinapa randica na ñapash fiñarishpa controlaringapaj ninanda esforzarina cashcatami intindipashca” nin. Cunanbica Maxence huauquiguca na ñapash culirashpa controlarinatami yachajushca.

6. Jehová Diosta mañanaca ¿imashinata na ñapash culirashpa controlarichun ayudanga?

6 Por ejemplo, pipash Jehová Diosmanda o Bibliapa yachachishcacunamanda burlarijpica ¿imata ruranata ñucanchitaca ayudanga? Aliguman contestai ushangapaca Jehová Diospa espíritu santotami mañana capanchi. Shinapash na pensarishpa ñapash nali contestashcata cuenta japishpaca ¿imatata rurai ushapanchi? Shina situacionguna cutin ricurijpica aliguta pensarishpa imata ruranata yachangapaca Jehová Diospa ayudatami mañana capanchi. Shina rurajpica na ñapash culirashpa, controlarita ushachunga Jehová Diosca paipa espíritu santotami caranga.

7. Problemacuna ricurijpi na ñapash culirashpa aliguman parlachunga ¿imashinata Bibliapa huaquin textocunata de memoria yachanaca ayudaita ushan? (Proverbios 15:​1, 18).

7 Imapash problemacuna ricurijpi ama ñapash culirashpa controlari ushachunga Bibliapa huaquin textocunami ayudaita ushan. Jehovapa espíritu santomi Bibliapa textocunata yarichun ayudanga (Juan 14:26). Por ejemplo, ama ñapash culirashpa controlaringapaca Proverbios libropica huaquin consejocunatami tarita ushapanchi (Proverbios 15:​1, 18ta liipangui). Bibliapa cashna consejocunami shuj shuj situaciongunapi cajpi ayudaita ushan (Prov. 10:19; 17:27; 21:23; 25:15).

ALIGUTA PENSARIJCUNA CASHPACA NA ÑAPASH CULIRASHUNLLU

8. Pipash imatapash tapujpica ¿imata ruranata ayudanga?

8 Aliguta pensarishpa imatapash ruranaca ñucanchitaca ninandami ayudan (Prov. 19:11). Pipash paipa crishcacunahuan na de acuerdo cajpica aliguta pensarij runaca na ñapash culirashpami controlarinata yachan. Shinaca shuj persona imatapash ñucanchita tapujpica imamandapacha shina tapujushcataca na yachapanchichu. Chaimandami nara imatapash contestashpallata, imamanda shina tapujushcata pensarina capanchi (Prov. 16:23).

9. Gedeonga ¿imashinata na ñapash fiñarij, aliguta pensarij cashcata ricuchirca?

9 Gedeón runagupi pensaripashun. Shuj viajeca Efrainba familiamanda jaricunaca Gedeón israelitapa contracunahuan macanajungapaj rijushpa paicunata na pushashcamandami culira rimarca. ¿Imamandashi paicunaca shina culirashcanga? ¿Paicuna alipacha macanajudorcuna cajpipash na pushashcamandachu shina culirashcanga? Imashina cashpapash Gedeón runaguca aliguta pensarishpa, paicuna imashina sintirishcata respetashpami na culirashpa aliguman contestarca. ‘Gedeón runa chashna aliguta contestajpimi, Efrainba aillu runacunaca paita fiñashca cashpapash, ali tucurca’ (Juec. 8:​1-3).

10. Pipash ñucanchi crishcacunamanda tapujpica ¿imashinata tigrachita ushapanchi? (1 Pedro 3:15).

10 Trabajomanda shuj cumba o clasesmanda shuj compañeroca talvez cashna nishpami tapunga ¿imamandata Bibliapa tucui mandashcacunata cazushpa causanguichi? nishpa. Shinapash ñucanchi crishcacunata difindingapaj munashpapash chaishuj persona imata yuyashcata respetashpami contestana capanchi (1 Pedro 3:15ta liipangui). Chashna tapushpa ñucanchita criticajujtashna yajunapa randica, chai persona imamanda shina tapujushcata cuenta japinami ayudanga. Shinaca chai personallata imamandapash tapujpica na ñapash culirashpami aliguman tigrachina capanchi. Chai personallata pai imata yuyashcata nishpa, imamandapash tapujpica ñucanchicunaca na ñapash culirashpa aligumanmi tigrachina capanchi. Pipash ñucanchita nali tratajpica paicunataca respetohuan, aliguman tratangapami esforzarina capanchi (Rom. 12:17).

Pipash shuj cumpleañosman invitajpica imamandapacha invitajushcata yaipi charipangui. Shina pensarinami aliguta contestachun ayudapanga (Párrafo 11 y 12​ta ricupangui).

11, 12. a) Shuj difícil tapuita rurajpica nara contestashpallata ¿imatata yaipi charina capanchi? (Fotota ricupangui) b) Parlana oportunidadta charingapaca ¿imatata ruraita ushapanchi? Shuj ejemplomanda parlapai.

11 Pensaripashun, talvez trabajomanda shuj compañero ¿imamandata cumpleaños fiestacunataca na ruranguichi? nishpa tapushcanman. Nara contestashpallata ¿imapita pensarina capanchi? ¿Talvez yapa aburrido aburridocunami can, cushilla yalinataca na gushtanllu nishpachu crin? ¿Chashna cashpaca talvez trabajopi cushilla yalitaca na ushashunllu nishpachu pensan? Paicunataca cashnami nita ushapanchi: “Trabajopi compañerocunamanda preocuparishcamandaca ninandami agradicipanchi. Shinallata trabajopi cumbacunahuan tucuicunahuan cushilla ali yalinatami gushtapanchi” nishpapashmi seguraita ushapangui. Talvez chai shimigucunata nishpaca chai personata tranquilo sintirichunmi ayudaita ushapanchi. Shina rurajpimi talvez cai personaca Bibliapi cumpleañosmanda imata nijta uyangapaj munanga.

12 Ñucanchitapash shinallata difícil tapuicunata rurajpica respetohuan aligumanmi parlaita ushapanchi. Por ejemplo, clasesmanda shuj compañeroca “testigo de Jehovacunapashmi homosexualcunataca apoyana can” nishpachari ninman. ¿Testigo de Jehovacunamanda panda yuyaicunata charimandacha shina ninga? ¿O na cashpaca homosexual familiata o amigotacha charinga? ¿O homosexual gentecunata na ricunayachishpami ricun nishpachu pensan? Ñucanchicunaca tucui gentecunamanda preocuparishcata, shinallata cada unopa decisionda respetashpa ricun cashcatapashmi seguraita ushapanchi (1 Ped. 2:17). b Talvez shina rurashcamandami Bibliapa mandashcacunata catina imamanda ali cashcata parlana oportunidadta charita usharinga.

13. Tunducunallami Taita Diospica crin nij gentecunataca ¿imashinata ayudaita ushapanchi?

13 Pipash ñucanchi crishcacunahuan na de acuerdo cashpa pai imata pensashcata seguro cajpica pai imata nijujtaca ñucaca alimi yachani nishpaca na pensanachu capanchi (Tito 3:2). Talvez shuj compañero de claseca tunducunallami Taita Diospica cringa ningapashmi. Shina nishcamandaca paica evolucionbimi crin cashca. Y chai temamandaca ashtacatami yachan ¿nipanguimanllu? Talvez cai personaca shujcuna ima nijta uyashcatallami nijunga. Evolucionmanda parlashpa culirarijunapa randica shuj alipacha tapuitami saquita ushapanchi. Chaipaca jw.org paginapi evolucionmanda parlaj temata cachaita ushapangui. Shina rurashcamandami talvez jipamanga maijanbash temamanda o videomanda quiquinhuan parlangapaj munanga. Shina respetohuan tratajpica talvez cai personaca Bibliamanda ashtahuan yachajungapaj munangapashchari.

14. Testigo de Jehovacunamanda panda yuyaita charij personata ayudangapaca ¿imashinata Niall huauquiguca jw.org paginata utilizarca?

14 Niall shuti jovencitoca testigo de Jehovacunamanda panda yuyaicunata charij personata ayudangapami jw.org paginatami utilizarca. Ñuca compañeroca siempremi ñucataca “cientificocuna ricuchishcapica na cringuichu, yanga cuentocunata parlaj libropimi ashtahuan confiangui” nihuanmi carca. Niall huauquigupa compañero paipa crishcacunata explicachun na saquijpica jw.org paginapi “Bibliapa y cientificocunapa yachachishcacuna” nishca parteta ricuchunmi animarca. Jipamanga ña huauquiguca paipa compañero chai informacionda liishcatami cuenta japirca. Chaimandami huauquiguca causai imashina tiai callarishcataca paihuanga facillla parlai usharca. Ñucanchipashmi shinallata ruraita ushapanchi.

FAMILIAHUAN YACHAJUPAICHI

15. Huahuacuna aliguman contestai ushachunga taitamamacunaca ¿imashinata ayudaita ushanman?

15 Taitamamacunaca huahuacunataca paicunapa crishcacunamanda pipash nalicachishpa imatapash tapujpica imashina aliguman contestanatami yachachita ushapan (Sant. 3:13). Huahuacunahuanga familiahuan adorana tutapimi paicunapa crishcacunamanda pipash tapujpi aliguman contestanata yachajuna can. Por ejemplo, escuelapi paicunapa compañero imatapash tapujpica Bibliamanda yachajuna munaita charichun imashina contestanata, imata ninatami taitamamacunaca paicunapa huahuacunahuanga yachajuna can (“ Cai temacunamanda yachajunami familiataca ayudanga” nishca recuadrota ricupangui).

16, 17. Familiahuan adorana tutaca ¿imashinata jovengunata ayudaita ushan?

16 Familiahuan adorana tutapi caimanda yachajunaca, jovenguna paicunapa crishcacunata imashina contestana cashcatallaca na yachajunllu. Ashtahuanbachaca imata paicuna crishcata ashtahuan convencido quidachunmi ayudan. JW.ORG paginapica “Los jóvenes preguntan” y “Ponlo por escrito” nishca partecunami tian. Cai partecunaca jovenguna shinlli feta charichun, shinallata imamanda crishcata paicunallata explicai ushachunmi ayudan. Cai informaciongunata familiahuan yachajushpaca tucuicunallatami imamanda crishcata aliguman parlai ushachun ayudanga.

17 Matthew shuti jovenga familiahuan adorana tutapi yachajunami ayudahuashca ninmi. Familiahuan adorana tutapica tauca viajecunami paicunapa taitahuan colegiopi pipash imatapash tapujpi imashina contestanata yachajun. Paica ninmi: “Imata yachajushcata yaipi charishpami pipash imatapash tapujpi imashina contestanata yachajunchi. Imatapash imamanda crishcata seguro cashpaca shujcunaman parlajushpaca aliguman parlanaca ashtahuan facilmi can”.

18. Colosenses 4:6​pi nishcashnaca ¿imashinata parlana capanchi?

18 Pimanbash imatapash fácil intindirinallaguta explicajpipash na tucuicuna uyangapaj munangachu (Colosenses 4:6ta liipangui). Shuj uchilla pelotaguta shinlli o alilla shitajuj cuendami huaquinbica ñucanchi crishcacunamandaca parlapanchi. Chai uchilla pelotaguta alilla shitajpica chai personaca ñapash japi ushashpami pugllashpa catita ushanga. Shina cuendallatami ñucanchi crishcacunamanda aliguta pensarishpa aliguman parlajpica chai personaca aliguman uyashpa, parlashpa catita ushanga. Maijanbash ñucanchimanda burlarishpa nali tratajpica ñucanchicunaca paicunahuan parlashpa catina obligaciondaca na charipanchichu (Prov. 26:4). Tauca gentecuna shina tratajpipash ashtacacunami aliguman uyanga.

19. Ñucanchi crishcacunata tranquilo, aliguman difindita ushachunga ¿imata ayudanga?

19 Shujcunata aliguman tratangapaj esforzarishpaca ñucanchillatami beneficiarishun. Pipash yangamanda juchachishpa culira rimashpa criticajpi o difícil tapuicunata rurajpica aguantangapaj Jehová Diospa ayudata mañapangui. Caita yaipi charipangui. Shujcunahuan na de acuerdo cashpaca aliguman, tranquilo canami ama culirarichun ayudanga. Shinallata pitapash respetohuan aliguman contestajpica talvez testigo de Jehovacunamanda Bibliapa yachachishcacunamanda ñana panda yuyaicunata charingachu. Shinaca ñucanchi crishcacunamanda imatapash tapujpica, ‘paicunapa tapuita contestangapami siempre listo cana capanchi. Shinapash aliguman y tucui shunguhuan respetashcata ricuchishpami parlana capanchi’ (1 Ped. 3:15). Shujcunahuan aliguman parlashpapash shinlli cashcatapash ricuchipangui.

CÁNTICO 88 Canba ñangunata yachachihuayari

a Cai temapica pipash culiralla, ñucanchi crishcacunamanda imatapash tapujpica imashina aliguman contestanatami yachajugripanchi.

b Caimanda ashtahuan yachangapaca “Jaripura huarmipura canaca ¿alichu can?” nishca temata jw.org paginapi ricupangui.

c JW.ORG paginapi “Jovengunapa tapuicuna” nishca partepica ali yuyaicunatami tarita ushapangui. Shinallata “Gentecunaca Testigo de Jehovacunamandaca cashnami tapurin” nishca partecunapipashmi huaquin yuyaicunata taripangui.