Agllashca temata ricungapaj

Temacunata ricungapaj

TEMA 8

¿Quiquinba consejocunaca cushichinllu?

¿Quiquinba consejocunaca cushichinllu?

“Aceitepash, mishquillagu ashnajuj jambipash, shungutami cushichin. Ali cumbagu ali yuyaita cushcacarin, caishuj cumba runagutami cushichin” (PROV. 27:9).

CÁNTICO 102 Llaquilla sintirijcunata ayudapashunchi

CAITAMI YACHAJUPASHUN *

1, 2. Shuj anciano huauquiguca shuj paniguta consejangapaj rishpaca ¿imatata yachajui usharca?

 SHUJ PUNLLACA ishcai anciano huauquicunami huaquin tiempota na tandanajuiman rishca paniguta visitangapaj rirca. Chai paniguta visitashpaca chai panigu imashina cashcata, ima problemata charishcata na tapushpallatami shuj anciano huauquiguca tandanajuicunaman richun animangapaj munaimanda, huaquin textocunata Bibliamanda liirca. Shina rurashpaca anciano huauquiguca cai panigutaca ñami animashcanchi yarcami. Shinapash paicuna visitata tucuchishpa ña rigrinajujpimi paniguca, “turigucunaca ñuca ima llaquicunahuan cajtaca yachaitallapash na yachapanguichichu” nirca. Shinaca anciano huauquigucunaca chai panigu imashina cashcata na tapushpallatami cai panigutaca consejashca carca. Chaimandami cai paniguca paita ayudajushcataca na sintirirca.

2 Bibliamanda huaquin textocunata liishca anciano huauquiguca caita yarishpaca cashnami nin: “Chai panigu ñucanchita shina nijpica ñucanchita na respetashcatami sintircani. Shinapash aliguta pensarishpami, cierto ashtaca textocunata liinapa randica ¿imashinata capangui? ¿imashinata sintiripashcangui? ¿imagupita ayudaita ushanchi? nishpami tapuna cashcani” nircami. Shinaca chaipimi cai anciano huauquiguca nara pitapash consejashpallata shujcunamanda preocuparina cashcata yachajurca. Cunanbica cai anciano huauquiguca shujcunamanda preocuparishcata ricuchishpami ali ayudajun.

3. ¿Congregacionbica picunallata consejocunataca cuita ushan?

 3 Congregacionda ñaupaman pushanajuj anciano huauquicunaca pipash consejota minishtijpica, consejana responsabilidadtami charin. Shinapash huaquinbica congregacionmanda shuj huauquipanicunapashmi shuj huauquipanicunata consejana tucun. Por ejemplo huaquinbica shuj amigotami consejana ricurita ushan (Sal. 141:5; Prov. 25:12). O na cashpaca shuj ashtahuan experienciata charij panigumi shuj jovenlla paniguta Bibliapi Tito 2:3-5​pi nishca consejocunata pactachichun ayudaita ushan. Cutin shinallata taitacunapash paicunapa huahuacunataca siempremi consejana ricurin. Shinaca caipi yachajushcacuna ashtahuanbacha anciano huauquicunapa cajpipash, tucuicunallatami shujcunata cushichingapaj animangapaj imashina ali consejocunata cunata yachajuita ushapanchi (Prov. 27:9).

4. Cai yachajuipica ¿ima tapuicunatata ricugripanchi?

4 Cai yachajuipica shujcunaman consejota nara cushpallata 4 tapuicunata rurarina cashcatami ricugripanchi. Pitapash consejagrijushpaca ima yuyaihuanda consejana can? ¿Consejota cuchunga ciertopachachu minishtijun? ¿Pita chai consejotaca cuna can? Shinallata ¿shujcunata ayudangapaj o animangapaca imashinata consejana can? nishca tapuicunatami yachajugripanchi.

¿PITAPASH CONSEJAGRIJUSHPACA IMA YUYAIHUANDA CONSEJANA CAN?

5. ¿Pitapash juyaihuan consejajpica imata pasaita ushan? (1 Corintios 13:4, 7).

5 Anciano huauquicunaca tucui huauquipanicunata juyaimandami shuj huauqui o shuj pani imapash nalita ruragrijujta ricushpaca ama nalita rurachun consejashpa ayudan (Gál. 6:1). Shinapash shuj anciano huauquigu pitapash consejagrijushpaca apóstol Pablopa nishca shimicunatami yarina can. Apóstol Pabloca, “Juyaita charishpaca, llaquita apanllami, shujcunatapash llaquinmi […] Tucui llaquita apanllami, tucuita crinllami, tucuita shuyanllami” nircami (1 Corintios 13:4, 7ta liipangui). Shinaca cai textocunapi pensarinami shuj anciano huauquigutaca shujcunata juyaihuan, ali consejachun ayudanga. Shina consejajpica seguromi consejota uyador personaca paimanda preocuparishcata ricushpa, consejota chasquingapaj munanga (Rom. 12:10).

6. a) ¿Apóstol Pabloca huauquipanicunataca imashinata consejarca? b) ¿Paipa ejemplomandaca imatata yachajupanchi?

6 Apóstol Pabloca anciano huauquicunapaca shuj alipacha ejemplomi can. Por ejemplo Tesalónica llactamanda huauquipanicuna consejota minishtijujta ricushpaca na manllashpami consejarcalla. Shinapash paicunata consejangapaj cartata escribishpaca, callaripica paicuna Jehová Diosta na saquishpa sirvinajushcamanda, juyaita ricuchishcamanda, llaquicunata aguantashpa catinajushcamandami felicitarca. Apóstol Pabloca paicuna ima llaquicunatalla charishcata yachaimandami quiquinguna aguantashpa catinajushcataca alimi yachani nirca (1 Tes. 1:3; 2 Tes. 1:4). Shinallata shuj huauquipanicunapapash ali ejemplocunami canguichi nircami (1 Tes. 1:8, 9). Apóstol Pablo paicunata cashna animajpica paicunaca seguromi ninanda cushijushcanga. Paicunata ninanda juyashcatapashmi seguro cashcanga. Chaimandami apóstol Pablopa consejotaca huauquipanicunaca cushijushpa chasquirca (1 Tes. 4:1, 3-5, 11; 2 Tes. 3:11, 12).

7. ¿Imamandata shuj personaca shuj consejota cujpica nali chasquita ushanman?

7 Juyaihuan consejajpica shuj experienciata charij anciano huauquigu nishca shinami pasaita ushan. Paica ninmi: “Huaquinbica pitapash consejajpica paicunaca nalimi chasquita ushan. Shinapash chai consejo nali cashcamandaca na shina canllu. Ashtahuangarin paicunata na juyaihuan consejashcamandami shina chasquita ushan” nin. Caimandaca ¿imatata yachajupanchi? Pipash ñucanchita juyaihuan consejajpica ashtahuan facilmi chasquipanchi. En cambio pipash ñucanchita culiramandalla consejajpica chai consejota chasquinaca ashtahuan shinllimi ricurita ushan.

CONSEJOTA CUCHUNGA ¿CIERTOPACHACHU MINISHTIJUN?

8. Shuj anciano huauquiguca pitapash nara consejashpallata ¿ima tapuicunatata rurarita ushan?

8 Anciano huauquicunaca na ñapashchu imatapash ricushcandi pitapash consejana can. Paicunaca pitapash nara consejashpallatami: “Chai huauquigu o chai paniguca ¿ciertopachachu shuj consejota minishtijun? ¿Imapash nalita rurajushcataca ciertopachachu seguro cani? ¿Bibliamanda imapash consejocunatachu na pactachijun? ¿O ñucapa ricuipillachu imatapash nalita rurajun?” nishpami tapurita ushan. Ali yachaita charij shuj anciano huauquiguca na pitapash yangata ñapash musparishpa consejanllachu. Ashtahuangarin ali yuyashparami consejan (Prov. 29:20). Shinaca shuj anciano huauquigu pitapash consejanata o na consejanata na seguro cashpaca, cutin shuj anciano huauquiguhuanmi chai situacionmanda parlarita ushan. Shina parlarishpami pitapash consejanata o na consejanata seguro caita ushan (2 Tim. 3:16, 17).

9. Ancianocunaca pitapash ropamanda o imashina arreglarinamanda consejagrijushpaca ¿imashinata apóstol Pablopa ejemplota catita ushan? (1 Timoteo 2:9, 10).

9 Shuj ejemplopi pensaripashunchi. Nishpalla shuj anciano huauquiguca shuj huauquigu imashina vistirishca cashcamanda preocupado cashcanman. Chaipaca “¿ciertopachachu paipa churajushcahuanga Bibliapi nishcacunata na pactachijushcata ricuchijun?” nishpami tapurita ushan. Shinapash ama paipa yuyailla imatapash consejangapami shuj experienciata charij anciano huauquiguhuan o Jehovata ali sirvij shuj huauquigu imata yuyashcatapash tapuita ushan. Shinami apóstol Pablopa consejota Bibliapi ashtahuan estudiashpa ricuita ushan (1 Timoteo 2:9, 10ta liipangui). Shinapash apóstol Pabloca ropamanda parlashpaca caitami churajuna canguichi o caitaca na churajunachu canguichi nishpaca na consejarcachu. Ashtahuangarin Jesusta catijcunataca, ali yuyashpa na pinganaita o na munanaita churajunachu canguichi nishpami consejarca. Shinallata apóstol Pabloca Jesusta catijcuna Bibliapa consejocunata catishpa, ali yuyashpa vistirita ushashcataca alimi yacharca. Shinaca anciano huauquicunaca churajunamanda consejagrijushpaca ciertopachachu paica pinganaita vistirijun yashpami aliguta ricuna can.

10. ¿Experienciata charij huauquicuna shuj shuj decisiongunata japijpica imatata na yuyana capanchi?

10 Caitami yarina capanchi. Experienciata charij huauquicunaca imapash asuntomandaca cada unomi shuj shuj decisionda japita ushan. Shinapash cada unopa decisión shuj shuj cashcamandallaca, chai decisionguna nali cashcataca na nisha ninllu. Chaimandami shujcunataca ñucanchi munashcashna imatapash decidichunga na obligana capanchi (Rom. 14:10).

¿PITA CONSEJANA CAN?

11, 12. ¿Pitapash consejana minishtirishca ricurijujpica shuj ancianoca imatata tapurina can? ¿Imamandata shina tapurinaca ali canman?

11 Shinapash consejota pimanbash cuna minishtirijushca cashcata seguro cashpaca imatata rurana can. Chaita seguro cashpaca ¿pita chai consejotaca cuna can? nishpami tapurina can. Por ejemplo, shuj casada paniguta o shuj menor de edadta nara consejashpallatami anciano huauquiguca panigupa cusahuan, shinallata menor de edad cajpica taitahuan parlana can. Shina parlashpami anciano huauquiguca talvez paicunallata consejangapaj munashcata o anciano huauquigucuna consejachun munashcata yachai ushanga. O na cashpaca anciano huauquicuna consejanajujpipash chaipi cangapami munaita ushan. * Cutin shuj jovenlla panigu cajpica  párrafo 3​pi nishcashnaca, talvezpashmi experienciata charij shuj panigu consejashpa ashtahuan ali canman.

12 Shuj anciano huauquiguca: “Chai huauquiguman o chai paniguman ¿ñuca consejota cunaca alichu canman? O ¿shuj huauquigu cushparapashchu ali canman?” nishpami tapurina can. Talvez “ñucaca imapapash na valinichu” yashpa pensanajujcunamanga chai huauquigu o panigushnallata parecido problemacunata charishca anciano huauquigu, paicunapa sentimientota intindishpa consejajpimi ashtahuan ali uyanga. Pero tucui ancianocunallatami huauquipanicunata consejashpaca Bibliapi nishcashna cambiocunata rurachun animana responsabilidadta charin. Shinaca pipash consejota minishtijujpica na yangata saquinallachu can, consejotaca cunapachami can.

¿ÑUCANCHI CONSEJOCUNA SHUJCUNATA AYUDACHUNGA IMASHINATA CONSEJANA CAPANCHI?

¿Imamandata ancianocunaca ‘ali uyanata’ yachajuna can? (Párrafo 13 y 14​ta ricupangui).

13, 14. ¿Anciano huauquicunapaca imamandata ali uyanaca minishtirishca can?

13 Uyanami minishtirishca can. Por ejemplo shuj anciano huauquigu pitapash consejanata pensarijushpaca cashnami tapurita ushan: “¿Cai huauquiguta o paipa causai imashinapacha cajtaca ciertopachachu ali rijsini? ¿Ima llaquicunahuan, ima problemacunahuan cajtapash alichu yachani? ¿Chai huauquiguca cunan horasca animachun, consejachunllu minishtijun?” nishpami tapurina can.

14 Santiago 1:19​pi shimicunaca consejocunata cuj cunapaca alipachami can. Chai textopica: “Shina cashcamanda ñuca juyashca huauquicuna, panicuna, imaguta cashpapash tucuicunallatami aliguta uyajcuna, aliguta yarishpara rimajcuna, na ñapash fiñarijcuna cana canguichi” nijunmi. Anciano huauquica shuj panigupa o shuj huauquigupa causaimandaca alimi yachanitaca na yuyanachu can. Proverbios 18:13​pica, “Narapash uyashpata imatapash tigrachijlla runaca, muspa runashnami nalicachishpa rimai tucun” nijunmi. Shinaca shuj huauquigu o shuj panigu imashinapacha cashcata yachangapaca paicunatami directamente tapuna capanchi. Shinapash chaipaca ali uyanatami yachajuna capanchi. Chaitami callari temapi parlashca anciano huauquiguca yachajurca. Animangapaj prepararishca informaciondalla chai paniguman ninapa randica chai panigutaca “¿imanallata capangui?” “¿alichu capangui?” “¿imapita ayudai ushani?” nishpa tapuna cashcatami cuenta japirca. Shinaca anciano huauquicunaca shuj huauquicuna imashinapacha cajta yachangapaj esforzarishpa talvezpashmi chai huauquita o chai panitaca animaita ushan.

15. ¿Proverbios 27:23​pi nishcashnaca anciano huauquicunaca imatata rurana can?

15 Ancianocunaca huauquipanicunata alimi rijsina capan. Imashinami callari parrafopi ricuparcanchi, pitapash consejangapaca Bibliamanda huaquin textocunata liishpa, chai textocunapi imata nishcata uyachishpa consejanallaca na minishtirinllu. Ashtahuangarin huauquipanicunaca paicunata intindimanda ayudangapaj munashcatami ricuna can (Proverbios 27:23ta liipangui). Anciano huauquicunaca shuj huauquipanicunahuan ali amigo cangapami esforzarina can.

Pimanbash consejota cuna fácil cachunga anciano huauquicunaca ¿imatata rurana can? (Párrafo 16​ta ricupangui).

16. Anciano huauquicunapa consejota shujcuna uyachunga ¿imatata anciano huauquiguca rurana can?

16 Anciano huauquicunaca ima horapash huauquipanicuna nalita rurajpillaca na parlanachu can. Ashtahuangarin huauquipanicunahuan parlana costumbretami charina can. Shinallata paicuna llaquicunata charijpipash paicunamanda preocuparishcatami ricuchina can. Shuj anciano huauquiguca huauquipanicunamanda preocuparishpaca paicunahuanga ali amigocunami tucushun ninmi. “Chaimandami consejota cuna cajpipash paicunamanga ashtahuan jahualla cuita usharinga” ninmi. Shinallata consejota chasquidorpashmi consejotaca uyashpa cazunga.

¿Imamandata ancianocunaca juyaihuan, pacienciahuan consejana can? (Párrafo 17​ta ricupangui).

17. ¿Imahorata ancianocunaca juyaita, pacienciata ashtahuanbachaca ricuchina can?

17 Juyaita, pacienciata ricuchipai. Bibliamanda consejocunata na uyangapaj munajpi, uyashpapash na ucha pactachijpimi ashtahuanbachaca juyaita, pacienciata ricuchinaca minishtirin. Anciano huauquicunaca pipash na uyajpi o consejota na ucha pactachijpica na culiranachu can. Ashtahuangarin Jesuspa ejemplota catishpami Bibliapi nishca shimicunata yarina can. Bibliapica, “vishtuyashpa urmajuj sucustapash na faquingachu. Huañuj huañujlla rupashpa cushnijuj michatapash na huañuchingachu” nijunmi (Mat. 12:20). Chaimandami anciano huauquiguca Jehová Diosta personalmente mañajushpaca tanto chai huauquigumanda o chai panigumanda mañaita ushan. Jehovataca chai huauquipanigucuna paicunallata consejocunata pactachina ali cashcata cuenta japichun ayudapai nishpami mañaita ushan. Consejota pactachingapaca tiempomi minishtirin. Shinaca shuj anciano juyaihuan, pacienciahuan consejajpica chai personapaca consejota cazunaca ashtahuan facilllami ricuringa. Shinapash ima consejota cushpapash Bibliapi yachachishcashnami consejana can.

18. a) ¿Consejota cushpaca imatata yaipi charina capanchi? b) ¿Cai fotopi ricushcashnaca huahuacunata nara consejashpallata imatata taitamamacunaca yaipi charina can?

18 Ñucanchipa pandarishcacunamanda yachajupashunchi. Juchayucuna cashcamandaca tucuicunallatami pandaripanchi. Chaimandami cai temapi yachajushca yuyaicunata tucuita pactachitaca na usharipanga (Sant. 3:2). Siempremi imagupipash pandarinajupashun. Shinapash cai pandarishcacunamanda yachajungapami esforzarina capanchi. Ñucanchicuna huauquipanicunaman juyashcata ricuchijpica, imata nishpa pandarishca cajpipash paicunapaca ñucanchita perdonanaca ashtahuan facilmi ricuringa (“ Taitacunapa shuj consejo” nishca recuadrota ricupangui).

¿IMATATA YACHAJUPASHCANCHI?

19. ¿Imashinata huauquipanicunataca cushichita ushapanchi?

19 Imashinami ricupashcanchi pimanbash shuj consejota cunaca na facilchu can. Consejota cujcuna, consejota uyajcunapash tucuicunallatami juchayucuna capanchi. Chaimanda cai temapi yachajushca yuyaicunata yaipi charipashunchi. Shinaca pitapash consejashpaca juyaimanda, ayudangapaj munaimanda consejapashunchi. Shinallata consejana minishtirishcapacha cajpilla consejapashunchi. Pi consejana ali canatapash ali ricupashunchi. Tapuicunata rurashpa imashnapacha cashcata intindingapaj esforzaripashunchi. Huauquipanicunata juyahuan tratashpa, paicunahuan ali amigocunapash capashunchi. Shinaca ama cungapashunchi consejocunaca ayudangapaj, animangapami can (Prov. 27:9).

CÁNTICO 103 Jehová Diosca juyashpa michijcunatami cushca

^ párr. 5 Pitapash consejanaca na siemprechu fácil can. Shinapash ñucanchipa consejocuna shujcunata animashpa ayudachunga ¿imatata rurana capanchi? Cai yachajuipimi imashina shunguman chayaj consejocunata cunata yachajupashun. Y caipi yachajushcacunaca ashtahuanbachaca anciano huauquicunatami ayudanga.

^ párr. 11 Febrero de 2021 Villajun revistapimi, “Ancianocunaca ¿imacunatallata pactachina can?” nishca temapi ashtahuan ricuita ushapangui.