Agllashca temata ricungapaj

Temacunata ricungapaj

TEMA 45

Huauquipanicunataca ninanda juyashpa catipashunchi

Huauquipanicunataca ninanda juyashpa catipashunchi

“Tucuicunallata cangunapaj huauquicunataca juyashpa, llaquishpa causaichi” (ZAC. 7:9).

CÁNTICO 107 Jehová Diosmi juyachun yachachin

CAITAMI YACHAJUPASHUN *

1, 2. ¿Imamandata shujcunataca ninanda juyashpa ali tratana capashcanchi?

BIBLIAPICA: “Pitapash llaquinata, na llullashpa causanataca, ima horallapash ama saquinguichu. [...] Shina rurashpami Taita Diospaj ñaupajpipash, runacunapaj ñaupajpipash, ali ricurishpa alicachi tucungui” nijunmi. Shinallata “pitapash llaquij runaca, paipaj almapajmi alita ruran” ninmi. Ashtahuanbash alita ruraj runata ‘llaquishpa causanata na saquishpa catij runaca, causaitami japinga’ nijunmi. Chaimandami shujcunataca ninanda juyashpa ali tratana capanchi (Prov. 3:3, 4; 11:17; 21:21).

2 Bibliapica imamanda shujcunata ninanda juyashpa ali tratana cashcatami ricuchin. Quimsa bendiciongunata ricupashunchi. Callaripica, Jehová Diospa ñaupajpica ñucanchillatami ali ricurishun. Catipica, ñucanchillatami ali amigocunata charishpa beneficiarishun. Y quimsapica, jipa punllacunapica ashtaca bendiciongunata chasquishun. Y cai bendiciongunamandaca shujca para siempre causana bendicionmi can. Shinaca cai bendiciongunata chasquinamandapashmi, ‘Tucuicunallata cangunapaj huauquicunataca juyashpa, llaquishpa causanguichi’ nishca shimicunataca pactachina capanchi (Zac. 7:9).

3. Caipica ¿imatata yachajugripanchi?

3 Cai yachajuipica chuscu tapuicunatami yachajugripanchi. Primero, ¿picunatata ashtahuanbachaca ninanda juyashpa ali tratana capanchi? Segundo, ninanda juyashpa ali tratanamandaca ¿imatata Rut libropica yachajuita ushapanchi? Tercero, cunanbica ¿imashinata ninanda juyashcata ricuchita ushapanchi? Cuarto, shujcunaman juyaita ricuchishpaca imashinata ñucanchillata beneficiaripanchi?

¿PICUNATATA ASHTAHUANBACHACA NINANDA JUYASHCATA RICUCHINA CAPANCHI?

4. Marcos 10:29, 30​pi nishcashnaca ¿ Jehová Dioshna juyaj cashcataca imashinata ricuchi ushapanchi?

4 Caina semanaca Jehová Dios paipa sirvijcunaman paipa ninan juyaita ashtahuan ricuchijtami yachajuparcanchi (Dan. 9:4). Ñucanchica Efesios 5:1​pi nishcatami pactachingapaj munapanchi. Chaipica, “Taita Dios juyashca huahuacuna cashpami, paishnallapacha causana canguichi” nijunmi. Chaimandami ñucanchi huauquipanicunata tucui shunguhuan juyashcata ricuchingapaj munapanchi (Marcos 10:29, 30ta liipangui).

5, 6. Huaquingunaca ninanda juyanamandaca ¿imata nita ushan?

5 Shujcunata ninanda juyana ima cashcata ali intindishpami, ñucanchi huauquipanicunamanga cai juyaitaca ashtahuan ali ricuchita ushashun. Chaimandami cunanga Jehovata na rijsi gentecuna shujcunata ninanda juyanata imashina ricujta yachajupashunchi.

 6 Shuj trabajadorca ashtaca huatacunatami dueñocunata na rijsishpapash, chai trabajohuan na conforme cashpapash culquiguta minishtimandaca chai trabajopica jubilaringacaman trabajashpa catita ushan. Chaimandami huaquingunaca chai trabajadorca chai empresata ninanda juyaimandami ashtaca huatacunata trabajashpa catishca nita ushan. Shinapash na shina canllu. Shuj empresapi ashtaca huatacunata na saquishpa trabajashcamandallaca na chai empresata juyashcataca ricuchijunllu.

7, 8. a) ¿Imamandata shujcunamanga juyaita ricuchina capanchi? b) ¿Imatata Rut libromandaca yachajugripanchi?

7  Párrafo 6​pi parlashca trabajadorca empresapica obligacionmandami ashtaca huatacunata trabajashpa catirca. Na chai empresata ninanda juyaimandaca. Cutin punda Diosta sirvijcunaca ¿imamandata ninan juyaitaca ricuchirca? Paicunaca pipash obligashcamandaca na juyaitaca ricuchircachu. Ashtahuangarin paicunapa munaimi ninanda juyashcataca ricuchirca. Por ejemplo, rey Davidmanda yachajupashunchi. Davidca paipa munaimi Jonatanba taita rey Saúl paita huañuchingapaj munajpipash Jonatandaca tucui shunguhuan juyashpa catirca. Jonatán huañushca jipapash rey Davidca Jonatanba churi Mefibosettaca juyashcata ricuchirca (1 Sam. 20:9, 14, 15; 2 Sam. 4:4; 8:15; 9:1, 6, 7).

8 Shujcunata ninanda juyanamandaca, Rut libropimi ashtaca alipacha yuyaicunata yachajuita ushapanchi. Chai libropi parlashca gentecunaca shujcunata ninanda juyashcatami ricuchirca. Shinaca paicunamandaca ¿imatata yachajuita ushapanchi? Shinallata chai yachajushcataca ¿imashinata congregación ucupi pactachita ushapanchi? *

NINANDA JUYANAMANDACA ¿IMATATA RUT LIBROPICA YACHAJUITA USHAPANCHI?

9. Noemí huarmiguca ¿imashpata Jehová Diosca ñucapa contrami tucushca nirca?

9 Ruth libropica Noemí huarmigumanda, paipa jachun Rutmanda y Boaz runagumandami parlan. Boaz runaguca Taita Diosta ali sirvij runagumi carca. Shinallata paica Noemí huarmigupa cusapa familiami carca. Noemí huarmiguca paipa cusahuan y paipa ishcai churicunahuanmi Israel llactapi causan carca. Shinapash Israel llactapi ashtaca yarjai tiashcamandami paicunaca Moab llactaman causangapaj rirca. Chaipimi Noemipa cusaguca huañurca. Tiempohuanga paipa ishcai churicunapash huañurca. Paipa ishcai churicunaca Moab llactamanda huarmicunahuanmi cazarashca carca (Rut 1:3-5; 2:1). Shina llaquicuna ricurijpimi Noemí huarmiguca ninanda desanimarishca sintirirca. Chaimandami paica: “Jehová Diosmi ñucapa contra tucushca” nishpa pensan carca. Ashtahuangarin paica: “Mandaj Diospaj maquihuan ñucata llaquichijpimi jatun llaquita apajuni nircami”. Shinallata, “Tucui Ushaita Charij Diosca, jatun llaquitami ñucaman cuhuashca” nircami. Shinallata “Mandaj Diosca ñucapa contrami tucushca”. “Tucui Ushaita Charij Diosmi, ñucataca llaquichihuashca” nircami (Rut 1:13, 20, 21).

10. Noemí huarmigupa nishca shimicunata uyashpaca Jehová Diosca ¿imatata rurarca?

10 Noemí huarmigu chashna shimicunata nijpica, Jehová Diosca ¿imatata rurarca? Noemi huarmigu sufrijushcata ricushpaca paita intindishpami Jehová Diosca considerashpa tratarca. Jehová Diosca, ‘Llaquichishpa charijpica, alipacha yachajushca runapash, juizu illanshna tucui ushashcataca’ alimi yacharca (Ecl. 7:7). Shinapash Noemí huarmiguca Jehová Dios paita ayudajushcatami na cuenta japishca carca. Chaimandami Jehová Diosca pai chaita cuenta japichun ayudarca (1 Sam. 2:8). Jehová Diosca, Noemipa jachun Rut huarmigu Noemita tucui shunguhuan juyashcata ricuchichunmi ayudarca. Chaimandami Rut huarmiguca Noemí huarmigutaca llaquishpa ninan juyaihuan tratarca. Espiritualmente cutin ali cachunbashmi ayudarca. Shinaca Rut huarmigumandaca ¿imatata yachajupanchi?

11. ¿Imamandata huauquipanicunaca desanimarishca huauquipanicunataca ayudan?

11 Shujcunata ninanda juyanami desanimarishca huauquipanicunata ayudachun ayudanga. Imashinami Rut huarmigu Noemí huarmigutaca ninanda ayudarca, shinallatami cunanbipash ashtaca huauquipanicunaca desanimarishca huauquipanicunata ayudangapaj ladopi can. Huauquipanicunata ninanda juyaimandami paicunata ayudangapaca tucui usharishcaguta rurangapaj esforzarin (Prov. 12:25; 24:10). Shina rurashpami paicunaca apóstol Pablopa nishca shimicunata pactachinajun. Apóstol Pabloca, ‘na catinayanllu nijcunatapash ayudapanguichi. Nara ali shinlli crijcunatapash yachachipanguichi. Pitapash ama ñapash fiñashpa yachachipanguichi’ nircami (1 Tes. 5:14).

Desanimarishca huauquipanicunataca paicuna parlajujpi ali ali uyashpami ayudaita ushapanchi. (Párrafo 12​ta ricupangui).

12. ¿Imata rurashpata desanimarishca huauquipanicunataca ayudaita ushapanchi?

12 Desanimarishca huauquipanicunataca paicuna parlajujpi, ali ali uyashpa, shinallata candaca ninandami juyani nishpapashmi ashtahuanbachaca ayudaita ushapanchi. Jehová Diosca paipa sirvijcunata ayudangapaj ñucanchicuna imata rurajtapash ali alimi ricujun (Sal. 41:1). Shinallata Proverbios 19:17​pica: “Imagutapash na charij runaguman imagutapash caraj runaca, Mandaj Diosman mañachishcashnami charin. Chashna alita rurashcamandaca, paimanbash tigrachingami” nijunmi.

Orpá huarmiguca Moab llactamanmi tigrajun. Shinapash Rut huarmiguca paipa suegra Noemita ninanda juyaimandami paihuan quidanata dicidirca. Rut huarmiguca Noemí huarmigumanga: “Can maiman rijpipash, ñucapashmi risha” nirca (Párrafo 13​ta ricupangui).

13. Rutca ¿imashinata ninanda juyashcataca ricuchirca? (Callari paginapi dibujota ricupangui).

13 Pitapash ninanda juyana imapacha cashcata ali intindingapaca Noemí huarmigupa cusa, paipa ishcai churicuna huañushca jipa ima pasashcata ricupashunchi. Noemí huarmiguca, “‘Mandaj Diosca, pai agllashcacunata llaquishpa ricushpami granocunata cutin fucuchijun’ nijtami uyarca”. Chaimi paica cutin paipa llactaman tigranata dicidirca (Rut 1:6). Noemí huarmigu cutin paipa llactaman tigrajujpimi, paipa ishcandi jachungunapash paihuan tigrangapaj munarca. Shinapash Noemica paipa jachungunataca paicunapa Moab llactaman tigrachunmi quimsa viajeta tigraichilla nishpa cutin cutin nijurca. Shinapash paicunaca ¿imatata rurarca? Bibliapica ‘Orpá huarmiguca, paipaj suedrata muchashpaca rircallami. Ashtahuangarin Rutca, paihuanmi quedarca’ nijunmi (Rut 1:7-14). Shinaca Orpá huarmiguca Noemí mandashcata rurashpami Moab llactaman tigrarca. Cutin Rut huarmiguca huasiman tigraita ushashpapash, Noemita ninanda juyaimandami paita ayudangapaj munashpa paihuan quedanata dicidirca (Rut 1:16, 17). Rut huarmiguca Noemí huarmiguhuanga obligacionmandaca na quidarcachu ashtahuangarin paita ninanda juyaimandami quidarca. Shinaca, caimandaca ¿imatata yachajui ushapanchi?

14. a) Ashtaca huauquipanicunaca ¿imashinata shujcunata ninanda juyashcataca ricuchishca? b) Hebreos 13:16​pi nishcashnaca ¿imata rurajpita Jehová Diosca cushijun?

14 Ninanda juyajcunaca shujcunata ayudangapaca ninandami esforzarin. Punda tiempopi huauquipanicunashnallatami cunanbi huauquipanicunapash, na tucui huauquipanicunata rijsishpapash ninanda juyaimandaca paicunata ayudangapaj ninanda esforzarin. Por ejemplo, maipipash llaqui apashcata uyashpaca huauquipanicunaca, huauquipanicunata ayudangapa munaimandami ¿imatata ruraita ushanchi? nishpa tapun. Shinallata congregacionbi pipash culquigu faltalla cajta uyashpaca, imaguta ashtahuan minishtijujta ricushpami ayudan. Cunanbi huauquipanicunaca punda Jesusta catijcunapa ejemplotami catin. Punda Jesusta catijcunaca, ‘paicuna carai ushashcatapash yalimi caranajurca’ nircami. Shinallatami cunanbi ñucanchi huauquipanicunapash paicunapa ejemplotallata catishpa huauquipanicunataca tucui usharishcagupi ayudangapaj esforzarin (2 Cor. 8:3). Jehová Diosca huauquipanicuna juyarishpa ayudarijta ricushpaca ninandami cushijun (Hebreos 13:16ta liipangui).

CUNANBICA ¿IMASHINATA SHUJCUNATA NINANDA JUYASHCATACA RICUCHINCHI?

15, 16. Rut huarmiguca ¿imatata rurarca?

15 Rutpa, Noemí huarmigupa causaimandaca ashtaca cosascunatami yachajuita ushapanchi. Huaquin yuyaicunata ricupashunchi.

16 Na shaijunachu capanchi. Rut huarmigu, Noemí huarmiguta paipa llactaman cumbashpa risha nijpica, callaripica paita cumbashpa richunga na munarcachu. Rutca, Noemí quidailla nijujpipash na uyashpami paita cumbanata dicidirca. Rut shina rurashcamandaca ¿imata pasarca? Bibliapica Noemí, ‘Paihuan rinayachijujtapacha ricushpami, ñana imatapash ashtahuan nirca’ nijunmi (Rut 1:15-18).

17. Huauquipanicunata na shaijushpa ayudangapaca ¿imatata minishtipanchi?

17 Imatata yachajupanchi: Desanimarishca huauquipanicunata na shaijushpa ayudangapaca pacienciatami minishtipanchi. Por ejemplo, shuj desanimarishca paniguca ayudata minishtijushpapash callaripica na ayudachun munangachu. * Shinapash paicunata ninanda juyaimandami na shaijushpa ayudangapaj esforzarina capanchi (Gál. 6:2). Tal vez tiempohuanmi ñucanchipa ayudataca chasquita ushan. Y chaitami siempre yaipi charina capanchi

18. Rutca ¿imamandata llaqui llaqui sintirishcanga?

18 Imatapash yangata nijpica ñucanchita na valichishcatashnaca na ricunachu capanchi. Noemica Ruthuan ña Belenman chayashpami Noemica paipa rijsijcunamanga, “Caimanda Ilujshishpa rishpaca, ashtacatami apashpa rircani. Ashtahuangarin Mandaj Diosca, chushaj maquihuanmi tigrachimuhuashca” nircami (Rut 1:21). Shina nijta uyashpaca Rutca,¿imashinashi sintirirca? Rutca Noemita ayudangapaca tucui pai usharishcagutami rurashca carca. Chai jahuapashmi Noemica, “Mandaj Diosca, chushaj maquihuanmi tigrachimuhuashca” nirca. Rut paihuan cajpipashmi chai shimicunata nishpaca paitaca na valichishcatashna ricuchirca. Chai shimicunata Rut uyashpaca llaqui llaquimi sintirishcanga. Shina pasajpipash Rutca Noemitaca na saquircachu, siempremi ayudarca.

19. Desanimarishca huauquipanicunata ayudashpa catingapaca ¿imatata na pensana capanchi?

19 Imatata yachajupanchi: Tal vez shuj paniguca desanimarishca caimandami, ayudangapaj esforzarijujpipash ñucanchitaca imacunatapash nishpa llaquichita ushan. Shina pasajpica, ñucata na valichishcamandami shina tratahuan nishpaca na pensanachu capanchi. Ashtahuangarin Jehová Diostami chai paniguta ali ayudai ushangapaj ayudahuai nishpa mañana capanchi (Prov. 17:17).

Anciano huauquicunaca ¿imashinata Boaz runagupa ejemplota catita ushan? (Párrafo 20 y 21​ta ricupangui).

20. Ruttaca shinlli tucushpa ñaupaman catichunga ¿imata ayudarca?

20 Desanimarishca huauquipanicunata ayudapashunchi. Rutca Noemita ninanda juyashcataca siempremi ricuchirca. Shinapash cunanga Rutmi pipash paita animota cuchun minishtirca. Chaimandami Jehová Diosca Rutta animangapaca, Boaz runaguta utilizarca. Boazca Ruttaca, “Can chashna rurashcamandaca, Mandaj Diosllata imaguta cashpapash cupachun. Can japina cashcataca, israelcunata Mandaj Taita Diosllata pactachipachun. Paipaj alas ucupi pacajungapami shamushcangui” nircami. Boazpa nishca shimicunaca shungumanmi chayarca. Chaimandami Rutca Boaztaca, “canda sirvij ñucataca [...] ali shimihuan rimashpami ñuca shungupi cushichishcangui” nirca (Rut 2:12, 13). Boazpa nishca shimicunami Rut huarmigutaca ñaupaman catichun ninanda ayudarca.

21. Isaías 32:1, 2​pi nishcashnaca, anciano huauquicunaca ¿imatata ruranajun?

21 Imatata yachajupanchi: Animota cuj huauquipanicunapashmi paicunata animachun minishtin. Rut huarmigu Noemí huarmiguta animashcamandami Boazca, Ruttaca ninanda felicitarca. Cunanbi anciano huauquicunapash shinallatami can. Paicunaca huauquipanicuna shuj huauquipanicunataca ayudashcamandami felicitan. Cashna felicitashca shimicunami huauquipanicunataca shinlli tucushpa ñaupaman catichun ayudan (Isaías 32:1, 2ta liipangui (TNM) *).

SHUJCUNATA NINANDA JUYASHPACA ¿IMASHINATA ÑUCANCHICA BENEFICIARINCHI?

22, 23. Noemí huarmiguhuanga ¿imata pasarca? (Salmo 136:23, 26).

22 Tiempohuanga Boaz runaguca Rut y Noemí suficiente micunaguta charichunmi ricuriarca (Rut 2:14-18). Boaz runagu shina ayudashcamandaca Noemi huarmiguca: “Mandaj Dios bendiciapachun. Punda huañushcacunatapash juyashca cashpami, cunan ñucanchi causajtapash llaquishca” nircami (Rut 2:20a). Noemi huarmiguca ashtacatami cambiashca carca. Pai llaqui llaqui cashpaca, ‘Jehová Diosca ñucapa contrami tucushca’ nishcarcami. Shinapash cunanga ,Noemí huarmiguca ña cushillami sintirirca. Chaimandami, ‘Jehová Diosca ñucamanga ninan juyaitami’ ricuchihuashca nirca. Shinaca Noemica ¿imamandata ña cushilla sintirijurca?

23 Noemí huarmiguca alfinmi Jehová Dios paita siempre cuidajushcataca cuenta japirca. Jehová Diosca Rut huarmiguta utilizashpami Noemitaca Judá llactaman ali tigrachun ayudarca (Rut 1:16). Shinallata Noemica, Boaz runagu paicunata juyaihuan, ali tratashcamandami Jehová Dios paita ayudajushcata cuenta japirca * (Rut 2:19, 20). Chaita ricushpami Noemica, “Jehová Diosca ñucataca nunca na saquihuashcachu, siempremi cuidajuhuashca” yashcanga. (Salmo 136:23 y 26ta liipangui). Chaipimi Noemica, Rutpash, Boazpash paita na saquishpa ayudashcamandaca ninanda agradicishcanga. Paicuna ayudashcamanda, Noemí Jehová Diosta cutin tucui shunguhuan sirvijujta ricushpaca ninandami cushijushcanga.

24. ¿Imamandata huauquipanicunata ninanda juyashcata ricuchina capanchi?

24 Shujcunata ninanda juyanamandaca ¿imatata Rut libropica yachajupashcanchi? Huauquipanicunata ninanda juyashpami desanimarishca cajpica na shaijushpa ayudashpa catishun. Shinallata paicunata tucui usharishcagupi ayudangapapashmi esforzarishun. Anciano huauquicunaca shuj huauquipanicunata ayudaj huauquipanicunata animangapami esforzarina can. Desanimarishca huauquipanicuna cutin Jehová Diosta tucui shunguhuan cushijushpa sirvinajujta ricushpaca ninandami cushijupanchi (Hech. 20:35). Shinapash ¿imamandata ñucanchica, ñucanchi huauquipanicunataca ninanda juyashcata ricuchina capanchi? Ñucanchica Jehová Diospa ejemplota catishpa paipa ñaupajpi ali ricuringapaj munaimandami ‘ninan juyaitaca’ ricuchingapaj munapanchi (Éx. 34:6; Sal. 33:22).

CÁNTICO 130 Perdonarinami capanchi

^ párr. 5 Jehová Diosca congregacionbi huauquipanicunataca ninanda juyashpa ali tratachunmi munan. Imashina shujcunata tucui shunguhuan juyashpa ali tratanata yachajungapaca, punda Taita Diosta ali sirvijcunapa ejemplomanda yachajupashunchi. Caipica Rutmanda, Noemimanda y Boazmandami yachajugripanchi.

^ párr. 8 Cai temamanda ashtahuan ali yachajungapaca, Rut capítulo 1 y 2​ta quiquingunallata liichunmi animapanchi.

^ párr. 17 Cai temapica Noemí huarmigupa ejemplomandami yachajunajupanchi chaimandami ayudata minishtij panigucunata imashina ayudanata ricupashun. Shinapash caipi yachajushcacunaca huauquicunapapashmi can.

^ párr. 21 Isaías 32:2 (TNM): “Shinllita huairajuj tiempopipash, ushashcata tamiajuj tiempopipash paicunamandaca cada unomi pacajuna pushtushna canga. Shinallata paicunaca chaquishca alpapi yacu calpajunshnami canga. Y shuj jatun rumishnami sombrata cunajunga”.

^ párr. 23 Boaz runagumanda ashtahuan yachangapaj munashpaca, Ejemplos de fe libropa, capítulo 5​pi ricupangui, chaipi callari tituloca ‘Una mujer excelente’ nijunmi.