Agllashca temata ricungapaj

Temacunata ricungapaj

Jehová Diosca ñucanchiman quimirinmi

Jehová Diosca ñucanchiman quimirinmi

“Taita Diospajman quimirichi. Shina quimirijpica, paipash cangunapajman quimiringami.” (SANT. 4:8)

1. a) Gentecunaca ¿imatata minishtinchi? b) ¿Picunata cushilla sintirichun ayudan?

GENTECUNACA tucuicunallatami shujcunahuan cumba tucushpa ali llevarinata minishtinchi. Ñucanchi familiacuna, cumbacuna llaquishpa juyajpica cushillami sintirinchi. Shinapash Tucuita Ruraj Diosman quimirishpa, paihuan ali cumba tucunami ashtahuan cushilla sintichin (Ecl. 12:1).

2. a) ¿Imatata Jehová Diosca nin? b) ¿Imamandata ashtaca gentecunaca nin, maitashi Taita Diosca ñucapaman quimiringapaj munanga nishpa?

2 Bibliapica Jehová Diosca ninmi, canguna ñucapaman quimirijpica ñucapashmi cangunapaman quimirisha nishpa (Sant. 4:8). Jehová Dios paipaman quimirichun munajushcata yachashpaca ninandami cushijunchi. Shinapash, ashtaca gentecunaca ninmi, maitashi Taita Diosca ñucapaman quimiringapaj munanga nishpa. ¿Imamandata shina nin? Paicunaca yanmi, Taita Diosca carupimi can, gentecunaca yanga jupa cuendami canchi nishpa. Shinaca ¿Jehová Diosman quimirishpa paihuan ali cumba tucuita ushanchichu?

3. Jehová Dioshuan ali cumba tucunalla cashcata cringapaca ¿imatata pundapica yachana capanchi?

3 Jehová Diosman quimirishpa paihuan ali cumba tucuitaca ushanchimi. Paita mascajpica ‘na carupi canllu’ (Hechos 17:26, 27; Salmo 145:18, liingui). Juchayucuna cajpipash paipaman quimirishpa, paihuan ali cumba tucuchunmi Jehová Diosca munan (Is. 41:8; 55:6). Rey Davidca tucui shunguhuan crishpami Jehová Diostaca nirca: ‘Mañajujpica canmi uyajungui. Canbamanmi tucui gentecuna shamunga. Can agllashpa, canbaman apamui tucushcacunaca ninandami cushijun’ nishpa (Sal. 65:2, 4). Cunanga punda tiempopi rey Asá Jehová Diosta mascajpi, Jehová Dios imata rurashcata ricupashun.

ASÁ SHUTI REYMANDACA ¿IMATATA YACHAJUNCHI?

4. Rey Asaca ¿ima ali ejemplotata Judá llactamanga curca?

4 Rey Asaca Jehová Diosta ali adorangapami munarca. Chaimandami, jaripura huarmihuanshna puñuj jaricuna Jehová Diospa huasi yaicunapi tiachunga na saquirca. Yanga dioscunata adoraj gentecuna chai llactapi tiachunbash na saquircachu (1 Rey. 15:9-13). Paipash Jehová Diosta mascashpami Judá llacta gentecunataca, ‘Taita Diosta mascachun, Dios mandashca shimicunata pactachichunbash mandarca’. Chaimandami rey Asata Jehová Dios bendiciajpi Judá llactapica 10 huatacunacaman tranquilo, ali causai tiarca. Jehová Dios bendiciajpi tranquilo causajushcata yachashpami rey Asaca nirca: “Ñucanchica, ñucanchita Mandaj Taita Diostami mascarcanchi. Shina mascajpimi paica, ñucanchi maipi cajpipash casilla ali causaita curca” nishpa (2 Crón. 14:1-7). Shinapash jipamanga ¿imata pasarca?

5. a) ¿Ima llaquipi cashpata rey Asaca Jehová Diospi confiashcata ricuchina carca? b) Jehová Diosca ¿imatata rurarca?

5 Jipamanga Etiopía llactamanda Zera shuti runami millón soldadocunahuan, 300 carretacunahuan Judá llactata atacangapaj rijurca (2 Crón. 14:8-10). Cutin rey Asaca 580.000 soldadocunahuanllami carca. Shinaca pensaripai. Quiquin chaipi cashpaca ¿imatashi ruranguiman carca? ¿Nacha pensanguiman carca, imamandata Taita Diosca chai gentecuna atacangapaj shamuchun saquin nishpa? ¿Quinquinllata imatapash rurashpa contracunamanda salvarinata o Jehová Diospa ayudatachu mascanguiman carca? Chashna llaquipi cashpaca rey Asaca Jehová Diosman ashtahuan quimirishpa, paipi confiashpami Jehová Diostaca cashna nishpa mañarca: “Ñucanchita Mandaj Taita Dioslla, ñucanchitapash ayudahuayari. Canda mañashpami, shinlli tucunajupanchi. Cai soldadocunahuan macanajungapaca, cambaj shutipimi shamuparcanchi. Mandaj Dioslla, canmi ñucanchi Taita Dios capangui. Runaca, canda mishaitaca na ushangachu” nishpa. Shina nishpa mañajpica ¿imatata Jehová Diosca rurarca? Jehová Diosca ‘Etiopía llactamanda soldadocunata mishashpami’ tucuillata tucuchirca (2 Crón. 14:11-13.)

6. ¿Imashinata Asapa ejemplota catina capanchi?

6 Rey Asaca ‘aligutalla rurajmi’ carca. Paipa shungupipash Mandaj Dioshuan ali cashpami pai cuidanata, ayudanata tucui shunguhuan crirca (1 Rey. 15:11, 14). Ñucanchicunapash cunan punllacunapi, shamuj punllacunapi Jehová Diosman quimirishpa paihuan ali cumba tucungapaj munashpaca tucui shunguhuanmi Jehová Diosta sirvina canchi. Pundapica Jehová Diosrami ñucanchipaman quimirishpa paipa ladomanda ama caruyashpa, paipa amigo cachun ayudajushca. Chaimandami Jehová Diostaca ninanda agradicina canchi. Cunanga Jehová Dios imashina ayudajushcata ricupashun.

JEHOVÁ DIOSCA PAIMAN QUIMIRICHUN MUNASHPAMI JESUSTA CACHAMURCA

7. a) Paipaman quimirichunga ¿imatallata Jehová Diosca rurashca? b) Ñucanchita ninanda juyaimandaca ¿imatata Jehová Diosca rurashca?

7 Jehová Diosca ñucanchita juyaimandami cai Alpata rurashca. Cada punlla causachunbash causaita caran (Hech. 17:28; Apoc. 4:11). Bibliatapash aliguta intindichun ayudan (Luc. 12:42). Mañajpipash cada uno imata mañajtami paipacha uyajun (1 Juan 5:14). Ashtahuangarin, ñucanchita ninanda juyaimandami juchamanda, huañuimanda salvangapaj paipa shujlla Churita cai Alpaman cachamurca. Jesús huañushcamandami ñucanchipash Taita Diospaman quimirita ushanchi (Juan 3:16; 1 Juan 4:9, 10, 19, liingui).

8, 9. Gentecunata ayudangapaca ¿imatata Jehová Diosca rurarca?

8 Jesús nara cai Alpaman shamujpica, ashtaca gentecunami cai Alpapica causarca. Chai gentecunapashmi Jesús paipa causaita cushcamandaca ashtaca bendiciongunata chasquinga. ¿Imamanda shina ninchi? Jesús shamungapaj ashtaca ashtaca huatacuna faltajpillatami Jehová Diosca Génesis 3:15​pi shimicunata nirca. Jehová Diospaca Jesús shamushpa gentecuna salvanaca seguromi carca. Chaimandami Jesús nara shamujpi causashca ashtaca gentecunapash salvarin. Jipa huatacunamanbash apóstol Pabloca ‘Cristo Jesusmandami quishpirinchi’ nishpami agradicirca (Rom. 3:21-26). Jesús paipa causaita cushcamandallami ñucanchicunaca Jehová Diosman quimirita ushanchi.

9 Ali shungu gentecunapash Jesús paipa causaita cushpa salvajpillami Jehová Diosta rijsishpa paipaman quimirita ushan. Bibliapica apóstol Pabloca nircami: ‘Taita Diosca paipa juyaitami ñucanchiman ricuchimujun. Ñucanchi juchayu cajpipash, Cristomi ñucanchimanda huañurca’ nishpa (Rom. 5:6-8). Shinaca, ali shunguta charishpapash, Jehová Diospash paipa Churi Jesuspash ninanda juyajpillami salvarita ushanchi. Jesusca nircami: “Ñucata cachamuj Taita ñucapajman pushamujpillami pipash shamun” nishpa. Shinallata nircami: “Ñuca Taitapajman ñuca na pushajpica, pipash na paillata chayai ushanllu” nishpa (Juan 6:44; 14:6). Shinaca Jesusmandami Jehová Diosca paipa espíritu santohuan gentecunataca paipaman quimirichun, unai unaicaman causana esperanzatapash charichun ayudajun (Judas 20, 21, liingui). Jesusta ñucanchimanda huañuchun cachamushca jahuapash ¿imashinata ñucanchitaca ayudashpa catishca? Cunanga chai ayuda maijan cashcata ricupashun.

JEHOVÁ DIOSCA PAIMAN QUIMIRICHUN MUNASHPAMI BIBLIATA CURCA

10. ¿Imashinata Bibliaca Jehová Diosman quimirichun ayudan?

10 Cai parrafocamanga ñami Bibliapa 14 librocunamanda textocunata ricupashcanchi. Bibliami ñucanchimanga yachachishca, Taita Diosman quimirita ushanguichimi, juchamanda huañuimanda salvangapami Jesusca shamurca, Jesusmandami gentecunaca Taita Diosman quimirita ushanguichi nishpa. Biblia na tiashca cajpica tucui chaicunataca na yachanchimanllu carca. Jehová Diosca paipa espíritu santota gentecunaman cushpami Bibliataca escribichirca. Bibliapimi Jehová Dios imashina cajta, imata ruranatapash villajun. Éxodo 34:6, 7​pica Jehová Diosca Moisesmanga nircami: ‘Ñucami juyaj, na ñapash fiñarij, ninanda llaquij, na llullaj cani. Huaranga huaranga miraicunacaman llaquijmi cani. Juchata rurashcatapash cungaj Diosmi cani’ nishpa. ¿Nachu Jehová Dios ali cajta yachashpaca paipaman ashtahuan quimiringapaj munapanchi? Gentecunaca Bibliata liishpami Jehová Dios ciertopacha tiajta crishpa paipaman ashtahuan quimiringapaj munanchi. Chaita ali yachashpami Jehová Diosca Bibliata ñucanchimanga cushca.

11. ¿Imamandata Taita Diosta ali rijsina capanchi? (Callari dibujota ricupangui.)

11 Imashinami pihuanbash cumba tucushpa ali llevaringapaca paita ali rijsishpa pai imashina cajta alicachishpara ali llevarinchi, shinallatami Jehová Diosman quimiringapaca pai imashina cajta, pai imata ruranata Bibliapi yachajuna canchi. Bibliata intindirinalla shimicunapi Jehová Dios escribichishcamandaca ninandami Jehová Diostaca agradicinchi.

12. ¿Imamandata Jehová Diosca Bibliata escribichunga gentecunata agllarca?

12 Jehová Dios munashpaca Bibliataca angelcunaman escribichinallami carca. Angelcunaca ñucanchimandaca ninandami preocuparin (1 Ped. 1:12). Bibliata escribichi nijpica alimi escribinman carca. Shinapash angelcunaca na gentecunashna canllu. Angelcunaca gentecuna imashina sintirijta, imata minishtinajujta, ima panda munaicunata charijtaca na ali intindita ushanmanllu carca. Angelcuna caimandaca na ali intindita ushanmanllu carca. Chaimandami Jehová Diosca Bibliata escribichunga gentecunata agllarca. Gentecunallata Bibliata escribishca cajpimi, paicuna imashina sintirishcata, imacunata manllashcata, imashina pandarishcata, imashina cushijushcataca ali intindi ushanchi. Profeta Eliaspash, Bibliata tucui escribijcunapash ‘ñucanchishnallata’ gentecunami carca (Sant. 5:17).

¿Imamandata Jonasta, Pedrota imashina tratashcata ricushpaca Jehová Diosman quimirinchi? (Párrafo 13, 15​ta ricupangui)

13. Taita Diosta Jonás imashina mañashcata Bibliapi liishpaca ¿imashinata sintiripangui?

13 Jonaspi pensaripashunchi. Jonasca Taita Diosta na cazushpa pacajushpa rijuimandami yacupi shitai tucurca. Chaipica shuj jatun pescadomi langarca. Chai jatun pescadopa vijsa ucumandami Jonasca cashna nishpa Jehová Diostaca mañarca: “Ñuca causaica, ña tucurijujpimi, can Mandaj Diostaca yarircani” nishpa (Jon. 1:3, 10; 2:1-9). Shuj angelca ¿Jonás imashina sintirishcata ali intindishpa chai shimicunata escribi ushanmanllu carca? Imashina sintirishcata Jonasllata ali intindichina cajpimi Jehová Diosca ima pasashcata escribichunga Jonasmanllata mingarca.

14. ¿Imamandata profeta Isaías imashina sintirishcataca ali intindi ushapanchi?

14 Cunanga profeta Isaiaspi pensaripashun. Muscuipishna Jehová Dios punchapamba cajta ricushpami paica nirca: “¡Aij ñucalla, huañugrinimi! Ñucaca, mapa shimicunata rimaj runami cani. Mapa shimicunata rimaj runacunapaj chaupipimi causani! ¿Chashna runa cashpatachu, tucuita Jatun Mandaj Diostaca, ñuca ñavihuambacha ricujuni?” nishpa (Is. 6:5). Profeta Isaiasca juchayu cashpami shina nishpa escribirca. Ñucanchicunapash juchayu caimandami Isaías imashina sintirishcataca ali intindinchi. ¿Maijan angelta profeta Isaiashna sintirishpa escribi ushanman carca?

15, 16. a) ¿Imamandata shuj gentecuna imashina sintirijtaca ali intindi ushapanchi? Huaquin ejemplocunata nipai. b) Jehová Diosman quimirichunga ¿imata ayudanga?

15 Shinallata ¿maijan angelta Jacobshna nita ushanman carca “ima alitapash na rurashcanichu” nishpa? ¿Maijan angelta apóstol Pedroshna sintirishpa nita ushanman carca, “juchayu runamari capani” nishpa? (Gén. 32:10; Luc. 5:8.) ¿Maijan angelta Jesuspa yachajujcunashna manllanman carca? ¿Maijan angelta apóstol Pabloshna, paipa cumbacunashna manllaita ladoman saquishpa villachingapaj Taita Diospa ayudata mascanman carca? (Juan 6:19; 1 Tes. 2:2.) Angelcunaca jucha illajcunami can. Cutin gentecunaca juchayucunami canchi, manllaicunatapash charinchimi. Shuj gentecuna imashina sintirishcatapash alimi intindinchi. Gentecuna cushilla sintirishcata Bibliapi liishpaca cushijuchinmi. Cutin huacanajushcata liishpaca ñucanchipashmi huacanchi (Rom. 12:15).

16 Bibliapica Jehová Dios paita ali sirvij gentecunata na ñapash fiñarishpa, llaquishpa tratashcatami parlan. Chaicunata liishpa pensarinami ñucanchitaca Jehová Diosta ashtahuan rijsichun, ashtahuan juyachun, paiman ashtahuan quimirichun ayudanga (Salmo 25:14, liingui).

JEHOVÁ DIOSMANDACA NA CARUYANACHU CANCHI

17. a) Profeta Azariasca ¿ima consejotata rey Asamanga curca? b) Profeta Azarías consejajpipash ¿imatata rey Asaca rurarca? c) Chaimanda ¿imata pasarca?

17 Etiopía llactamanda soldadocunata rey Asá mishashca jipami profeta Azariasca rey Asamanga cai consejota curca: ‘Cangunapash Mandaj Dioshuan cajpica, paipashmi cangunahuan canga. Canguna paita mascashpaca paita taringuichimi. Ashtahuangarin canguna paita saquijpica, paipashmi cangunata saquinga’ nishpa (2 Crón. 15:1, 2). Shina nishcamanda jipa punllacunamanga, Israel llactapa 10 jatun familiacunami Judá llactata atacangapaj munanajurca. Chaita yachashpaca ¿imatata rey Asaca rurarca? Jehová Diospa ayudata mascanapa randica yanga dioscunata adoraj Siria llactapa ayudatami mascarca. Chaimandami Jehová Diosca rey Asataca nirca: ‘Canga juizu illanshnami rurashcangui. Shinamandami cunanmanda chaimanga, canhuan macanajungapaj ashtahuan shamunajunga’ nishpa. Jehová Diospa nishcaca tucuillami pactarirca (2 Crón. 16:1-9). Shinaca ¿imatata ñucanchica yachajunchi?

18, 19. a) Jehová Diosmanda ashaguta caruyashca cashpaca ¿imatata rurana capanchi? b) ¿Imashinata Jehová Diosman ashtahuan quimiri ushapanchi?

18 Jehová Diosmandaca nunca na caruyanachu canchi. Jehovamanda ashagutallapash caruyashca cashpaca Oseas 12:6​pi consejotami cazuna canchi. Chaipica ninmi: ‘Cangunapa Taita Diospaman tigrarichi. Shujcunata llaquishpa [alita] rurashpa causaichi. Tucui causaipi cangunapa Taita Diostalla yariashpa causaichi’ nishpa. Shinaca, Jehová Diosman ashtahuan quimiringapaca, Jesusta cachamushpa gentecunata Jehová Dios salvashcata pensarishpa, Bibliatapash aliguta yachajushpa catipashunchi (Deuteronomio 13:4, liingui).

19 Salmo librota escribij runaguca nircami: ‘Taita Diospaman quimirinaca aligupachami’ can nishpa (Sal. 73:28). Ñucanchicunapapash Jehová Diosman quimirinaca alipachami can. Shinaca, Jehová Diosmanda ashtahuan yachajushpa, paita ashtahuan juyashunchi. Paiman ashtahuan quimirijpica paipashmi unai unaicaman ñucanchipaman quimiringa.