Iovani 6:1-71
6 I oti era te meꞌe nei, he eꞌa he oho a Ietū ki te rua pāꞌiŋa o te kona vai e kī era Vai o Karirea, e kī takoꞌa era Vai o Tīvēria.
2 Nuꞌu rahi te nuꞌu i oho ꞌi muri ꞌo te takeꞌa i te mana aŋa e ia, he haka ora i te māui-ui.
3 He iri ia a Ietū ki ruŋa i te maꞌuŋa e tahi he noho ananake ko tāꞌana nuꞌu hāpī.
4 Te ⸤ŋoŋoro o te Pakate⸥ ko hāhine ꞌā.
5 I uꞌi era a Ietū i te rahi o te taŋata oho ꞌi tuꞌa i a ia, he ꞌui ki a Feripe:
—¿Mai hē tātou ka toꞌo mai ena i te haraoa mo hāŋai o te nuꞌu taꞌatoꞌa ena?
6 I ꞌui ai e Ietū mo uꞌi pē hē a Feripe ka pāhono era, ka ai atu ko ꞌite riva-riva ꞌana a Ietū i tāꞌana meꞌe mo aŋa.
7 He pāhono e Feripe:
—Ka ai atu te moni o te piti hānere mahana aŋa, e ko peꞌe te haraoa mo te rahi ena, korohaŋa ka pārehe-rehe riki-riki atu.
8 He kī ia e Antarea, taina o Pētero, kope hāpī haka ꞌou ꞌa Ietū:
9 —ꞌĪ e tahi poki ꞌi nei e maꞌu rō ꞌana e rima haraoa sevara ꞌe e rua ika. Ka ai atu pē ira, ¿he aha te meꞌe era mo te rahi raꞌa ena o te taŋata?
10 He pāhono e Ietū:
—Ka kī ki te taꞌatoꞌa mo no-noho.
E rahi rō ꞌana te mauku o rā kona ꞌe he no-noho. Mo tataku i te ŋāŋata nō, e pae taꞌutini.
11 He toꞌo ia e Ietū i tū haraoa era ki te rima ꞌe ki oti te māuru-uru ki te ꞌAtua, he tuhaꞌa ki te nuꞌu taꞌatoꞌa. Pē ira takoꞌa i aŋa ai i te ika, ꞌe he vaꞌai ki te taꞌatoꞌa rahi nō era o rāua i haŋa.
12 I mākona tahi era, he kī e Ietū ki tāꞌana nuꞌu hāpī: «Ka runu tahi mai te pārehe-rehe topa ena ꞌo māuꞌa rō».
13 He runu e rā nuꞌu, ꞌe i haꞌaꞌī ai e hoꞌe ꞌahuru mā piti kānato o te pārehe-rehe topa o tū haraoa sevara era e rima.
14 I takeꞌa era e te taŋata i tū mana aŋa era e Ietū he kī: «He aŋi mau ꞌana ꞌō ko te kope ena te perofeta era mo oho mai ki te ao nei».
15 ꞌE, ꞌi te ꞌite o Ietū ko haŋa ꞌana rā nuꞌu mo ꞌa-ꞌaru i a ia mo maꞌu mo haka ꞌariki, he eꞌa he iri ki ruŋa era o te maꞌuŋa hoko tahi nō.
He haꞌere iŋa o Ietū ꞌi ruŋa i te vai
(Māteo 14.22-27; Marko 6.45-52)
16 I ahi-ahi pō era he turu te nuꞌu hāpī ꞌa Ietū ki te taha-taha tai,
17 he tiaki ki a Ietū. Ko pōhāhā ꞌana ꞌina kai tuꞌu ꞌā. He eke ia tū nuꞌu era ki ruŋa i te vaka, he eꞌa he oho ki Kaperenāū.
18 E oho nō ꞌana he haꞌamata he pari ꞌi te pūai o te tokerau.
19 Ko roa atu ꞌana e oho era e pae taꞌutini tūmaꞌa mētera, he takeꞌa ka hāhine atu a Ietū e haꞌere e oho atu era a ruŋa i te vai ꞌe he riꞌa-riꞌa rō atu ꞌai tū nuꞌu era.
20 He kī e Ietū: «¡Ko au nei, ꞌina kōrua ko riꞌa-riꞌa!».
21 He koa rō ꞌai ananake ꞌe he haka eke ki ruŋa i te vaka. ꞌE ꞌina kai roa ko tomo ko oti ꞌā ki Kaperenāū.
He kimi iŋa o te taŋata i a Ietū
22 ꞌI te rua mahana te nuꞌu taka-taka era ꞌi te rua pāꞌiŋa o te vai he ꞌite ko oho ꞌana te nuꞌu hāpī ꞌa Ietū ꞌi ruŋa i te vaka hopeꞌa o ira, ꞌe ꞌina a Ietū kai oho ꞌi muri.
23 ꞌĪ ia te tētahi nuꞌu o Tīvēria ko tuꞌu ꞌā a ruŋa i te vaka ki te kona e tahi hāhine ki tū kona kai era i te haraoa ki oti a Ietū te māuru-uru ki te ꞌAtua.
24 I uꞌi era e tū nuꞌu era ꞌina a Ietū ꞌe ꞌina tāꞌana nuꞌu hāpī, he eke tahi ki ruŋa i te rāua vaka he eꞌa he oho he kimi i a Ietū a Kaperenāū.
A Ietū he haraoa vaꞌai i te ora
25 I tuꞌu era rā nuꞌu ki te rua pāꞌiŋa, he ravaꞌa i a Ietū ꞌe he ꞌui:
—E te Maꞌori, ¿ꞌi ꞌaŋahē koe i oho mai ai?
26 He kī e Ietū:
—Te parautiꞌa, a kōrua e kimi mai ena taꞌe ꞌo te aŋi-aŋi i te mana aŋa e au, ꞌo te ai i kai ai kōrua ka mākona rō.
27 ꞌIna kōrua ko aŋa ki te kai ena e pau rō ꞌā, ki te kai ꞌina e ko pau vaꞌai i te ora ꞌāpī ꞌina he hopeꞌa raꞌa kōrua ana aŋa. Ko te kai ena te kai mo vaꞌai atu e te ⸤Poki o te taŋata⸥ ꞌo te ai te ꞌAtua, he Matuꞌa, ko vaꞌai ꞌana ki a ia i te parau mo vaꞌai atu.
28 He ꞌui e tū nuꞌu era:
—¿He aha te meꞌe haŋa o te ꞌAtua mo aŋa e mātou ki tano ai ki a ia?
29 He pāhono e Ietū:
—Te meꞌe haŋa nō o te ꞌAtua he haka moe o kōrua i te manaꞌu ꞌi ruŋa i te kope uŋa mai e ia.
30 He kī e rā nuꞌu:
—Mo aŋa mai ōꞌou e tahi mana mo takeꞌa e mātou, he haka moe atu mātou i te manaꞌu ꞌi ruŋa i a koe. ¿He aha taꞌa mana ka aŋa mai ena?
31 Te tātou tupuna i kai rō i te meꞌe kī he ⸤mānā⸥ ꞌi te kona ꞌone taꞌe noho taŋata. E hāꞌaki rō ꞌana, paꞌi, ꞌi ruŋa i te ⸤Pāpaꞌi Moꞌa⸥: “I hāŋai rō hai haraoa o te raŋi”.
32 He pāhono e Ietū:
—ꞌĪ a au he kī atu: taꞌe ꞌa ⸤Mōtē⸥ i vaꞌai i te haraoa o te raŋi, o tōꞌoku Matuꞌa. ꞌE māꞌana e vaꞌai atu i te haraoa parautiꞌa o te raŋi.
33 Te haraoa parautiꞌa vaꞌai e te ꞌAtua he kope topa mai mai te raŋi vaꞌai i te ora ꞌāpī ꞌina he hopeꞌa raꞌa ki te taŋata.
34 He no-noꞌi ia e rā nuꞌu:
—E Ietū, ka vaꞌai mai koe paurō te mahana i te haraoa ena.
35 He kī e Ietū:
—Ko au te haraoa vaꞌai i te ora. Te kope oho mai ki a au e ko maruaki haka ꞌou; ꞌe te kope haka moe i tōꞌona manaꞌu ꞌi ruŋa i a au e ko pohe haka ꞌou ki te vai.
36 ꞌE, a kōrua, ka ai atu ko takeꞌa ꞌana i tōꞌoku aŋa iŋa i te mana, ꞌina kōrua he ⸤haka moe i te manaꞌu⸥ ꞌi ruŋa i a au, pa he meꞌe kī mau atu era ꞌā e au.
37 Te taŋata taꞌatoꞌa vaꞌai mai e tōꞌoku Matuꞌa he oho tahi mai ki a au. ꞌE te kope oho mai e ko haka tapa e au mai muri i a au.
38 »I topa mai ai a au mai te raŋi taꞌe mo aŋa i tāꞌaku meꞌe haŋa, mo aŋa i te meꞌe haŋa o tōꞌoku Matuꞌa uŋa mai i a au.
39 ꞌE tāꞌana meꞌe haŋa he taꞌe ŋaro e tahi o te nuꞌu vaꞌai mai e ia, ꞌe he haka ora e au i a rāua mai te mate ꞌi te mahana o te ture hopeꞌa.
40 Te haŋa o tōꞌoku Matuꞌa: he ai o te ora ꞌāpī ꞌina he hopeꞌa raꞌa i te nuꞌu taꞌatoꞌa ꞌite ko ai te Poki nei o te ꞌAtua ꞌe haka moe i te manaꞌu ꞌi ruŋa i a ia; ꞌe he haka ora tahi e au ꞌi te mahana o te ture hopeꞌa.
41 He haꞌamata ia te hūrio ra-rahi he hēŋuꞌi-ŋuꞌi o ruŋa o Ietū ꞌo te kī ko ia te haraoa topa mai era mai te raŋi.
42 He kī e rā nuꞌu: «¿Taꞌe ꞌō nei ko Ietū, he poki era ꞌa ⸤Kōsē⸥? Ko māhani ꞌana a tātou i tōꞌona matuꞌa tane ꞌe i tōꞌona matuꞌa vahine. ¿Pē hē ia e kī mai ena mai te raŋi a ia i topa mai ai?».
43 He kī e Ietū:
—Ē, ka haka kore te hēŋuꞌi-ŋuꞌi.
44 ꞌIna e tahi kope mo oho mai ki a au i taꞌe uŋa mai e te Matuꞌa uŋa mai era i a au, ꞌe he haka ora e au ꞌi te mahana o te ture hopeꞌa.
45 E kī rō ꞌana, paꞌi, ꞌi ruŋa i te puka o te perofeta: “Te ꞌAtua e hāpī rō i te taŋata taꞌatoꞌa”. Te nuꞌu haka roŋo ꞌe ꞌite i te meꞌe hāpī e tōꞌoku Matuꞌa, ko rāua te meꞌe oho mai ki a au.
46 »Tāꞌaku kī taꞌe ꞌō pē nei ē: ko takeꞌa ꞌā e te kope e tahi i te Matuꞌa. Te kope mau nō i takeꞌa ko te kope oho mai era mai muri i a ia.
47 ꞌĪ a au he kī atu: te nuꞌu haka moe i te manaꞌu ꞌi ruŋa i a au i a rāua te ora ꞌāpī ꞌina he hopeꞌa raꞌa vaꞌai e te ꞌAtua.
48 »ꞌE te haraoa vaꞌai i te ora ꞌāpī ꞌina he hopeꞌa raꞌa ko au.
49 Te kōrua tupuna i kai rō i te mānā ꞌi te kona ꞌone taꞌe noho taŋata ꞌe, ka ai atu pē ira, i mā-mate nō.
50 ꞌE, a au e vānaŋa atu ena o ruŋa o te haraoa parautiꞌa topa mai era mai te raŋi; te nuꞌu kai i nei haraoa i a rāua te ora ꞌāpī ꞌina he hopeꞌa raꞌa vaꞌai e te ꞌAtua.
51 Ko au mau ꞌana te haraoa ora topa mai era mai te raŋi; te kope kai i te haraoa nei he ravaꞌa i te ora ꞌāpī ꞌina he hopeꞌa raꞌa. ꞌE nei haraoa he hakari mau nei ꞌā ōꞌoku. He vaꞌai e au mo ravaꞌa e te taŋata o te henua taꞌatoꞌa i te ora ꞌāpī».
52 He haꞌamata ia te hūrio he tātake ki a rāua ꞌā: «¿Pē hē te kope nei ana vaꞌai mai i tōꞌona hakari mo kai e tātou?».
53 He kī e Ietū:
—ꞌĪ a au he kī atu: mo taꞌe kai o kōrua i te hakari ꞌe mo taꞌe unu i te toto o te Poki o te taŋata, e ko ravaꞌa e kōrua i te ora ꞌāpī ꞌina he hopeꞌa raꞌa vaꞌai e te ꞌAtua.
54 Te kope kai i tōꞌoku hakari ꞌe unu i tōꞌoku toto he ravaꞌa i te ora ꞌāpī ꞌina he hopeꞌa raꞌa, ꞌe he haka ora e au ꞌi te mahana o te ture hopeꞌa.
55 Tōꞌoku hakari he kai parautiꞌa, ꞌe tōꞌoku toto he vai parautiꞌa.
56 Te kope kai i tōꞌoku hakari ꞌe unu i tōꞌoku toto e ko haka rē i a au, ꞌe a au i a ia.
57 »Te Matuꞌa uŋa mai era i a au e ora rō ꞌana, ꞌe hai ia a au e ora nei. Pē ira takoꞌa, te kope kai i a au he ora hai au.
58 E vānaŋa atu ena a au o ruŋa o te haraoa parautiꞌa topa mai mai te raŋi. Te tupuna i kai rō i te mānā ꞌe, ka ai atu pē ira, i mā-mate rō. ꞌE te kope mo kai i te haraoa nei he ora mau rō ꞌāvai».
59 I hāpī ai a Ietū i te ŋā meꞌe nei ꞌi roto i te ⸤hare pure hūrio⸥ o Kaperenāū.
He vānaŋa vaꞌai i te ora ꞌāpī ꞌina he hopeꞌa raꞌa
60 I ŋaroꞌa era i te meꞌe nei e te nuꞌu oho ꞌi muri i a Ietū, nuꞌu rahi i kī:
—Tū meꞌe kī mai nei meꞌe taꞌe au. ¿Ko ai ia te meꞌe mo haka roŋo?
61 I ꞌite era a Ietū o ruŋa i te aha e hēŋuꞌi-ŋuꞌi era, he kī:
—¿Ko taꞌe au ꞌana ꞌō kōrua ꞌi te meꞌe ena?
62 ¿Pē hē ia mo takeꞌa i te Poki o te taŋata e iri ꞌana ki te kona era mai ira i turu mai ai?
63 ꞌĪ a au he kī atu: o te ⸤Vārua Maitai⸥ te vaꞌai i te ora ꞌāpī; taꞌe hai haŋu taŋata ana ravaꞌa. Te meꞌe vānaŋa atu era e au o te Vārua Maitai, ꞌe hai rā vānaŋa e vaꞌai ena e ia i te ora ꞌāpī ki te taŋata.
64 Ka ai atu pē ira, e ai nō ꞌana tētahi o kōrua ꞌina he haka moe i te manaꞌu ꞌi ruŋa i a au.
Mai muꞌa ꞌā, paꞌi, a Ietū i ꞌite rō ai ko ai ko ai te meꞌe ka taꞌe haka moe era i te manaꞌu ꞌi ruŋa i a ia, ꞌe ko ai te kope ka hoꞌo era i a ia.
65 ꞌE he kī haka ꞌou:
—ꞌO ira a au e kī nō atu ena: ꞌina e tahi kope mo oho mai ki a au mo taꞌe ai o tōꞌoku Matuꞌa i haka poreko ꞌi roto i a ia i te haŋa mo oho mai.
66 ꞌE mai rā hora meꞌe rahi nuꞌu oho ꞌi muri i a Ietū i neke a tuꞌa ꞌe ꞌina kai oho haka ꞌou ꞌi muri.
67 He ꞌui ia e Ietū ki tāꞌana nuꞌu hāpī era e hoꞌe ꞌahuru mā piti:
—¿Ko haŋa takoꞌa ꞌana a kōrua mo oho?
68 He pāhono e Tīmona, kī takoꞌa ko Pētero:
—E Ietū, ¿ki a ai era a mātou ana oho? I a koe mau nō, paꞌi, te vānaŋa mo ravaꞌa i te ora ꞌāpī ꞌina he hopeꞌa raꞌa vaꞌai e te ꞌAtua.
69 ꞌE a mātou e haka moe rō ꞌana i te manaꞌu ꞌi ruŋa i a koe ꞌe ko ꞌite ꞌā: he kope moꞌa uŋa mai koe e te ꞌAtua.
70 He kī ia e Ietū:
—ꞌĀꞌaku mau ꞌā a kōrua a ho-hoꞌe ꞌahuru mā piti i toꞌo mai. ꞌE, ka ai atu pē ira, e tahi o roto i a kōrua he tātane.
71 A Ietū i kī ai i te meꞌe nei mo Hura, poki ꞌa Tīmona Ikariote ꞌo te ai pe muꞌa ka oho era he hoꞌo e Hura i a Ietū, ka ai atu a Hura o roto i te hoꞌe ꞌahuru mā piti nuꞌu hāpī ꞌa Ietū.