1. Akakite mai i tei tupu e kua rave a Iesu i tana semeio mua.

 AKAMANAKO ana i tei tupu i te 29 T.N. kua rave a Iesu i tana angaanga tutu aere. Kua patiia mai a Iesu e tona mama ko Maria, e tetai au pipi ki tetai akaipoipo i Kana, i te tua tokerau mei to Iesu oire kainga ko Nazareta. E taeake a Maria no te nga tangata akaipoipo e te akonokono ra aia i te au manuiri. I te tuatau kaikai, kua tupu tetai manamanata te ka taakama i te kopu tangata e te nga tokorua akaipoipo​—kua pou te wina. b Penei e maata te aronga tei tae mai. Kua aere atu a Maria ki tana tamaiti e kua karanga: “Kare a ratou wina.” (Ioa. 2:1-3) Eaa ta Iesu i rave? Tetai angaanga umere​—kua akariro i te vai ei “wina meitaki.”​—Ioa. 2:9, 10.

2-3. (a) Eaa ta Iesu au semeio i rave? (e) Akapeea tatou e puapingaia ai mei ta Iesu au semeio?

² Kua rave ua atu a Iesu i te au semeio e manganui i roto i tana angaanga tutu aere. c Kua taangaanga aia i tona mana semeio i te tauturu i te tauatini ua atu tangata. Ei akaraanga, i te nga semeio e rua​—kua angai aia e 5,000 tane e i muri mai e 4,000​—penei kua tere atu te katoa anga ki te 27,000 tuma tangata, kapiti mai i te au  vaine e te au tamariki. (Mata. 14:15-21; 15:32-38) I te nga atianga, kua akaora a Iesu i te manganui tei maki. (Mata. 14:14; 15:30, 31) Akamanako ana i te rekareka o te aronga tei akaoraia e tei angaiia e Iesu!

³ E maata te au apiianga no tatou mei ta Iesu au semeio. I teia atikara, ka uriuri tatou i te au apiianga te ka akamaroiroi i to tatou akarongo mei te reira au semeio. E oti ka akara tatou akapeea me aru i te tu akaaka e te tu aroa ta Iesu i akaari i te rave anga i te au semeio.

4. Kia akamaroiroi i to tatou akarongo te apii maira ta Iesu au semeio no runga iaai?

⁴ Te apii maira ta Iesu au semeio no runga iaia e tona Metua kia akamaroiroi i to tatou akarongo. Ae, ko Iehova te Tumu mou no te au semeio. Te akakite maira a Angaanga 10:38 kia tatou e: ‘Ko [Iesu] tei akatainuia mai e te Atua ki te vaerua tapu e te mana ra: ko tei takinga-meitaki aere ra, e te akaora anga i te aronga ravarai i teiaa i te rave kino a te diabolo; tei iaia oki te Atua.’ E akamaara katoa i roto i te au mea ta Iesu i tuatua e i rave​—kapiti mai tana au semeio​—kua akaari apa kore aia i te manako e te ngakau o tona Metua. (Ioa. 14:9) Akamanako ana e toru apiianga mei ta Iesu au semeio.

5. Eaa tei akakeu ia Iesu kia rave i te au semeio? (Mataio 20:30-34)

⁵ Mea mua, akaperepere tikai a Iesu e tona Metua ia tatou. Iaia i te enua nei, kua akaari e kua akaperepere tikai a Iesu i te tangata na roto i tona mana semeio i te akamaru i to ratou mamae. I tetai atianga, kua kapiki maata te nga tangata matapo kiaia no te tauturu. (E tatau ia Mataio 20:30-34.) Kua “aroa aturā” a Iesu ia raua e kua akaora atura i te nga tangata. I konei, te tuatua Ereni tei uriia e “aroa aturā” te aiteanga e ngakau aroa oonu no roto roa. Kua riro te reira akairo o te aroa, ei akakeu tikai ia Iesu kia angai i te aronga matepongi e kia akaora i te tangata repera. (Mata. 15:32; Mare. 1:41) Papu ia tatou e kua akaperepere tikai a Iehova, te Atua “ngakau aroa,” e tana Tamaiti ia tatou e te tangi maira i to tatou mamae. (Luka 1:78; 1 Pete. 5:7) Kua inangaro raua i te takore i te au manamanata o te au tangata!

6. Eaa te mana ta te Atua i oronga kia Iesu?

⁶ Te rua, kua oronga mai te Atua i te mana kia Iesu kia akakore i te au manamanata o te au tangata. Na roto i tana au semeio, kua akaari mai a Iesu i tona mana kia autu i te au arairaianga kare e rauka ia tatou i te rave. Ei akaraanga, tei iaia te mana kia akarangatira ia tatou mei te tumu kino o te au tangata​—ko te ara e te au mea mei te maki e te mate. (Mata. 9:1-6; Roma 5:12, 18, 19) Kua akapapu mai tana au angaanga semeio e ka rauka iaia i te rapakau i te au maki “ravarai” e kia akatu mai i te aronga tei mate. (Mata. 4:23; Ioa. 11:43, 44) Pera katoa, tei iaia te mana no te akatere i te au uriia ririnui e te akaora i te aronga mei te au vaerua kino. (Mare. 4:37-39; Luka 8:2) E mea pumaana i te kite e kua oronga a Iehova i te mana ki tana Tamaiti!

7-8. (a) Eaa tei papu ia tatou mei ta Iesu au semeio? (e) Eaa te semeio taau e tapapa atu nei i te ao ou?

⁷ Te toru, papu ia tatou e ka tupu te au akameitakianga a te tuatau ki mua i raro  ake i te Patireia o te Atua. Te au semeio ta Iesu i rave iaia i te enua te apii maira kia tatou i tana ka rave i te ao katoa, ei Ariki i te rangi no te Patireia o te Atua. Akamanako i te ka tupu kia tatou i raro i ta Karaiti tutaraanga. Ka meitaki te oraanga no te mea ka takore takiri aia i te au maki ravarai tei tupu ki te au tangata. (Isa. 33:24; 35:5, 6; Apo. 21:3, 4) Kare rava tatou e matepongi e e rokoia e te au tumatetenga natura. (Isa. 25:6; Mare. 4:41) Ka mataora tatou i te aravei akaou i to tatou aronga akaperepere mei te vaarua. (Ioa. 5:28, 29) Eaa te semeio taau e tapapa atu nei i te ao ou?

⁸ I tona rave anga i te au semeio, kua akaari a Iesu i te tu akaaka e te aroa​—e nga tu kia aru katoa tatou. Ka uriuri tatou e rua akaraanga akamata ki te akaipoipo i Kana.

9. Eaa ta Iesu i rave i ko i tetai akaipoipo? (Ioane 2:6-10)

⁹ E tatau ia Ioane 2:6-10. Te pou anga te wina i ko i tetai akaipoipo, kua anoanoia ainei a Iesu kia rave i tetai angaanga? Kare. Kare oki e totou i akakiteia mai e ka rave te Mesia i te semeio no te wina. Akamanako ana e kua pou te wina i toou rā akaipoipo. Papu e kua akaaroa a Iesu i te kopu tangata, te tane e te vaine akaipoipo, e kua tauturu atu ia raua. Mei tei akakiteia mai i te akamata  anga, kua rave aia i tetai semeio. Kua akariro i te vai​—e 390 rita (103 karani)​—ei wina meitaki. Penei e maata te wina tana i oronga mai e kia akarukeia te toenga no tetai tuatau ki mua e penei kia okoia ei tauturu i te nga tokorua i te pae moni. Mataora tikai te nga tokorua akaipoipo ou!

10. Eaa tetai au tupuanga puapinga i roto ia Ioane pene 2? (Akara katoa i te tutu.)

¹⁰ Ka akara ana tatou i tetai tupuanga puapinga i roto ia Ioane pene 2. Kua kite ainei koe kare a Iesu i akaki ana i te āriki toka ki te vai? Kare i akapaapaa iaia uaorai mari ra kua akakite ki te au tavini kia akaki i te au āriki vai. (Irava 6, 7) Aru mai kua akariro aia i te vai ei wina e kare a Iesu i apai atu ana i te wina ki te tutara o te oroa. Mari ra kua akakite aia ki te au tavini kia rave i te reira. (Irava 8) Kare a Iesu i rave i te kapu wina, e kua taki ki mua i te au manuiri e kua akapaapaa iaia uaorai, ‘E tongi ana i taku wina!’

11. Eaa ta tatou ka apii mai mei ta Iesu semeio?

¹¹ Eaa ta tatou ka apii mai mei ta Iesu semeio no te vai ei wina? Apii mai tatou i te tu akaaka. Kare a Iesu i akapaapaa ana i te reira semeio, te tika kare rava aia i akapaapaa ana i tana i rave. Mari ra, ma te akaaka kua akakakā e kua akameitaki aia i tona Metua. (Ioa. 5:19, 30; 8:28) Me aru tatou ia Iesu na te akaari anga i te akaaka, kare rava tatou e akapaapaa i ta tatou e rave ra. Noatu eaa ta tatou e rave ra i roto i ta Iehova angaanga, kia akapaapaa ua rai tatou i to tatou Atua meitaki, eiaa ia tatou uaorai. (Iere. 9:23, 24) E akangateitei ua rai iaia. Ae, eaa te ka rauka ia tatou i te rave me kare ua ake ta Iehova tauturu?​—1 Kori. 1:26-31.

12. Eaa tetai ravenga no te aru i to Iesu tu akaaka? Akatutu mai.

¹² Akara akaou i tetai ravenga no te aru i te tu akaaka o Iesu. Akamanako i teia akatutuanga: Kua tauturu tetai tangata pakari i tetai tavini tauturu mapu kia akapapa i tana akoanga mua ki te katoatoa. Tei tupu mai, kua oronga te mapu taeake i te akoanga akamaroiroi, e kua mataora te putuputuanga. I muri mai i te uipaanga, kua aravei tetai taeake i te tangata pakari e kua tuatua: ‘Reka tikai te akoanga a te Taeake ko Mea, ea?’ Ka anoanoia ainei te tangata pakari kia tuatua: ‘Ae, inara kua pou toku maroiroi i te tauturu iaia’? Penei ka tuatua aia ma te akaaka: ‘Ae, reka tikai. Mataora au iaia’? Me e tu akaaka to tatou, kare e anoanoia e kia akameitakiia tatou no ta tatou i rave. Mareka ua tatou i te āriki e te kite maira a Iehova e te akaperepere maira aia i ta tatou e rave ra. (Akaaite ia Mataio 6:2-4; Ebe. 13:16) Mea papu, ka akamareka tatou ia Iehova me aru ia Iesu i te akaari anga i te tu akaaka.​—1 Pete. 5:6.

13. Eaa ta Iesu i kite atu i te oire o Naina, e eaa tana i rave? (Luka 7:11-15)

¹³ E tatau ia Luka 7:11-15. Akamanako ana i tei tupu i roto i ta Iesu angaanga tutu aere. Kua aere aia ki Naina, e oire i Galilea kare i mamao mei ia Sunema, te ngai kua akaora ana te peroveta ko Elisaia i te tamaiti a tetai vaine e 900 mataiti i mua ana. (2 Ari. 4:32-37) Ia Iesu e vaitata atura ki te ngutupa o te oire, kua kite atu aia i te aronga e apai maira i tetai tangata mate ki vao. E tuatau maromaroa tikai​—kua  mate te tamaiti okotai a tetai vaine takaua. Kua aru kapiti mai te au tangata o te oire i te vaine e mii ra. Kua tāpu a Iesu ia ratou e kua rave i tetai angaanga umere no teia metua vaine​—kua akaora a Iesu i te tamaiti a te vaine! Ko te tuakaouanga mua teia o te toru ta Iesu i rave tei akakiteia mai i roto i te au Evangeria.

14. Eaa tetai au tuatua puapinga i roto ia Luka pene 7? (Akara katoa i te tutu.)

¹⁴ Akamanako ana i te au tuatua puapinga i roto ia Luka pene 7. Kua kite ainei koe e kua “akara atura” a Iesu i taua vaine e mamae ra e kua “aroa atura iaia”? (Irava 13) Ko ta Iesu i kite​—te vaine e aue ra i te pae i te kopapa o tana tamaiti​—kua akakeu iaia kia aroa i te metua vaine. Kare anake e kua tangi aia i te metua vaine, kua akaari katoa i te aroa. Kua tuatua maru aia ki te vaine i te na ko anga: “Auraka e aue.” E oti kua rave aia i tetai angaanga. Kua akaora a Iesu i taua tamaiti ra e kua tuku atura iaia “ki tona metua vaine.”​—Irava 14, 15.

15. Eaa te apiianga mei ta Iesu semeio?

¹⁵ Eaa te apiianga mei ta Iesu semeio no te akatuakaouanga i te tamaiti a te vaine takaua? Kua kite mai tatou i te apiianga e kia aroa ua rai i te aronga e mamae ra. E tika, kare e rauka ia tatou i te akaora i te aronga tei mate, mei ia Iesu rai. Inara, ka akaari tatou i te aroa ki te aronga e mii ra na te akamanako anga i to ratou turanga. Ka aroa tatou ia ratou na roto i te tuatua e ta tatou ka rave no te tauturu e te akapumaana anga ia ratou. d (Mase. 17:17; 2 Kori. 1:3, 4; 1 Pete. 3:8) Ka riro katoa te au tuatua e te au angaanga pumaana ei akamaroiroi ia ratou.

16. Mei tei akaariia i roto i te tutu, eaa taau i kite mai mei te akaraanga o tetai metua vaine tei takake tana tamaine?

¹⁶ Akamanako ana i teia akaraanga. No tetai mataiti i topa, iaia e imene ra i ko i te uipaanga, kua kite atu tetai tuaine i  tetai metua vaine e aue ra. Kua taiku te imene i te manakonakoanga o te tuakaouanga, kua takake te tamaine mapu a te metua vaine. I te kite anga te tuaine i te reira, kua aere atu aia e kua takave i te metua vaine, e kua imene i te pae iaia. I muri mai kua akakite mai te metua vaine: “Kua kite tikai au i te aroa o te au taeake e te au tuaine.” Pumaana tikai aia e kua aere aia ki te uipaanga. “Tei reira te tauturu,” i karanga ai aia, “i ko i te Are Uipaanga Patireia.” Papu ia tatou te kite maira a Iehova e te akaperepere maira i te au angaanga ta tatou e rave ra kia aroa i te aronga e “ngakau taitaia” ra.​—Sala. 34:18.

17. Eaa ta tatou i apii mai mei teia atikara?

¹⁷ Ka rauka ia tatou te apiianga puapinga mei ta Iesu au semeio i roto i te au Evangeria. Te apii maira te reira e te akaperepere tikai ra a Iehova e Iesu ia tatou, e tei ia Iesu te mana no te rapakau i te au manamanata o te au tangata, e ka rauka ia tatou i te irinaki i te au taputou o te Patireia te ka akatupuia a te tuatau ki mua. Ia tatou e akamanako ra i te reira, e akara katoa ka akapeea tatou me aru i te au tu o Iesu. Eaa ka kore ei e akariro ei apii naau uaorai me kore ei Akamorianga na te Ngutuare kia apii no ta Iesu au semeio? E kimikimi marie i te au apiianga, e e akakite i te reira ki tetai. E akamanako ana i te au uriurianga maroiroi ka tupu mai!​—Roma 1:11, 12.

18. Eaa ta tatou ka uriuri i te atikara ka aru mai?

¹⁸ Vaitata ki te openga o tana angaanga tutu aere, kua rave a Iesu i te toru o tana semeio no te tuakaouanga tei tataia. Inara e tuke te reira​—kua akaora aia i tona oa akaperepere, e kua rave i te reira i raro ake i tetai turanga tuke ua akerai. Eaa te au apiianga no te reira semeio kia tatou mei te tataanga Evangeria? Akapeea tatou me akamaroiroi i to tatou akarongo i roto i te manakonakoanga no te tuakaouanga? Ka uriuri te atikara ka aru mai i teia au uianga.