1. Eaa ta tatou ka ui me akamanako tatou i te au mea ta Iehova i anga?

ME AKAMANAKO tatou i te au mea ta Iehova i anga, ka aite to tatou manako ki to Davida tei tuatua e: “Kia akara au i to au rangi i te angaanga a to maikao-rima na; te marama e te au etu taau i anga ra; Eaa te tangata nei, i manako mai ei koe iaia? e ta te tangata nei tamaiti, i akono mai ei koe iaia?” (Sala. 8:3, 4) Mei ia Davida rai, penei ka manako tatou e e ngai meangiti ua to tatou e ka umere e te manako maira a Iehova ia tatou. Inara ka kite mai tatou e kare a Iehova i kite ua i te nga tangata mua ia Adamu e Eva, mari ra kua akariro aia ia raua ei mema no tona ngutuare tangata.

2. Eaa ta Iehova i inangaro ia Adamu e Eva kia rave?

² Ko Adamu e Eva te nga tamariki mua a Iehova i te enua nei, e ko Iehova to raua Metua i te rangi. Kua inangaro Aia i teia nga tokorua kia uangaia. Karanga te Atua kia raua: “Kia anau korua, e kia maata roa, e e akaki i te enua nei, e e akavi.” (Gene. 1:28) Ka anau raua i te tamariki e ka akono meitaki i to ratou kainga. Naringa raua i akarongo e te rave i to Iehova akakoroanga, ka rauka ia Adamu e Eva e ta raua uanga i te noo ki roto i te ngutuare o Iehova e tuatau ua atu.

3. Eaa tatou ka karanga ai e turanga ngateitei to Adamu e Eva i roto i te ngutuare o Iehova?

³ E turanga ngateitei to Adamu e Eva i roto i te ngutuare o Iehova. Ia Salamo 8:5, kua karanga a Davida no runga i te tangata ta Iehova i anga: “I raro iti ake aia i te au angela i te anga angaia e koe ra, e kua akakorona koe iaia i te kakā e te mana.” Te tika, kare i aite to te tangata  ririnui, kite, e te karape ki to te au angera. (Sala. 103:20) Inara, tei “raro iti [ua] ake” te tangata i teia au angera ririnui. E mea umere tikai teia! Kua oronga a Iehova i tetai oraanga meitaki tikai no to tatou nga metua mua.

4. Eaa tei tupu ki to Adamu e Eva ngai i roto i to Iehova ngutuare, e eaa ta tatou ka uriuri i roto i teia atikara?

 ⁴ Te mea tangi ra, kua ngere a Adamu e Eva i to raua ngai i roto i te ngutuare o Iehova. Kua akatupu teia i te kino maata ki ta raua uanga, mei ta tatou ka kite mai i roto i teia atikara. Inara kare to Iehova akakoroanga i taui. Inangaro aia i te au tangata akarongo kia riro mai ei tamariki nana e tuatau ua atu. Ka uriuri tatou akapeea a Iehova te akangateitei anga ia tatou. E eaa ta tatou ka rave i teianei kia riro ei mema no to Iehova ngutuare. E oti, ka uriuri tatou i te au akameitakianga ta te tamariki a Iehova ka mataora e tuatau ua atu.

5. Akapeea tatou me akangateitei i te Atua no te anga anga ia tatou i tona tu?

⁵ Akangateitei a Iehova ia tatou na te anga anga ia tatou ki tona uaorai tu. (Gene. 1:26, 27) No te mea kua angaia tatou ki roto i te tu o te Atua, ka rauka ia tatou i te akaari i tona au tu manea mei te aroa, te tu tangi, te tu tiratiratu e te tuatua tika. (Sala. 86:15; 145:17) Me akatupu tatou i teia au tu, te akangateitei e te akameitaki ra tatou ia Iehova. (1 Pete. 1:14-16) Me akamareka tatou i to tatou Metua i te rangi, ka rauka ia tatou te rekareka mou. E ka riro mai tatou ei au tangata tana i inangaro i roto i tona ngutuare.

6. Akapeea a Iehova te akangateiteianga i te tangata te anga anga aia i te enua?

⁶ Akapapa a Iehova i tetai kainga manea no tatou. Mua roa ake ka anga ai aia i te tangata mua, kua akapapa a Iehova i te enua no te tangata. (Iobu 38:4-6; Iere. 10:12) No to Iehova tu takinga meitaki, kua oronga mai aia i te au mea meitaki no tatou. (Sala. 104:14, 15, 24) Kua akara a Iehova i te au mea tana i anga, kite akera e “meitaki.” (Gene. 1:10, 12, 31) Akangateitei aia i te tangata na te akariroanga iaia ei “tutara” i rungao i te enua nei. (Sala. 8:6) Inangaro a Iehova i te au tangata apa kore kia mataora i te akono i te enua e tuatau ua atu. Te akameitaki putuputu ra ainei koe ia Iehova no teia taputou manea?

7. Akapeea a Iosua 24:15 te akaarianga mai e ka rauka i te tangata i te rave i ta ratou uaorai ikianga?

⁷ Oronga mai a Iehova i te apinga aroa kia rave i ta tatou uaorai ikianga. Ka rauka ia tatou i te iki i ta tatou ka rave. (E tatau ia Iosua 24:15.) E apinga aroa teia no ko i te Atua. Ka mareka aia me iki tatou i te tavini iaia. (Sala. 84:11; Mase. 27:11) Ka rauka ia tatou i te rave i te au ikianga meitaki i roto i te oraanga. Akamanako ana i te akaraanga o Iesu.

8. Akapeea a Iesu i te rave anga i tetai ikianga meitaki?

⁸ Me aru tatou i te akaraanga o Iesu, ka tuku tatou i te anoano o tetai ke i mua ake i to tatou. Tetai atianga, kua roiroi a Iesu e tana au pipi, kua aere ratou ki tetai ngai motutaa kia akangaroi. Inara, kare te reira i tupu ana. Kua kite mai te urupu tangata ia ratou, e kua inangaro kia apiiia e Iesu. Kare a Iesu i riri ana. Mari ra, kua tangi aia ia ratou. Eaa ta Iesu i rave? “Kua apii atura aia ia  ratou i te au tuatua e manganui.” (Mare. 6:30-34) Me akaatinga tatou i to tatou taime e te maroiroi i te tauturu i tetai ke, ka akangateitei tatou i to tatou Metua i te rangi. (Mata. 5:14-16) Te akaari ra tatou kia Iehova e te inangaro ra tatou kia piri ki roto i tona ngutuare.

9. Eaa ta te au metua ka akamanako?

⁹ Oronga a Iehova i te tikaanga ki te tangata kia anau tamariki, e te apainga kia apii ia ratou kia inangaro e kia tavini Iaia. Me e metua koe, te mareka ra koe i teia apinga aroa? Noatu kua akangateitei maataia te au angera, kare teia tikaanga i orongaia kia ratou. No reira, ko te au metua e utuutu tamariki ra, kia akaperepere ratou i teia apainga. Kua orongaia kia ratou te apainga puapinga kia utuutu e kia apii i ta ratou tamariki “kia pakari ma te ako a te Atu ra.” (Ephe. 6:4; Deu. 6:5-7; Sala. 127:3) Kia tauturu i te au metua, kua oronga mai te akaaerenga a te Atua i te au puka Pipiria, au vitio, au imene, e te au apinga i runga i te website. Taka meitaki, te akaperepere ra to tatou Metua i te rangi e tana Tamaiti i ta tatou tamariki. (Luka 18:15-17) Me irinaki te au metua ia Iehova e te tauta i te akono i ta ratou tamariki, ka mareka a Iehova. Te tauturu ra teia au metua i ta ratou tamariki kia piri ki roto i te ngutuare o Iehova e tuatau ua atu!

10-11. Eaa ta Iehova i akatupu na roto i te atinga oko?

¹⁰ Oronga mai a Iehova i tana Tamaiti akaperepere kia riro akaou tatou ei mema i roto i Tona ngutuare. Mei tei taikuia i roto i te  parakarapa 4, kua ngere a Adamu e Eva, e pera ta raua tamariki, i to ratou ngai i roto i to Iehova ngutuare. (Roma 5:12) Kua iki a Adamu e Eva kia akarongo kore ki te Atua, no reira kua akaateaia raua ki vao. Inara, akapeea ta raua uanga? Kua akanoo a Iehova i tetai ravenga kia rauka i te tangata akarongo kia piri ki tona ngutuare. Rave aia i te reira na roto i te atinga o tana Tamaiti anau tai, ko Iesu. (Ioa. 3:16; Roma 5:19) Na roto i to Iesu atinga, kua rauka e 144,000 aronga tiratiratu kia riro ei tamariki na te Atua.​—Roma 8:15-17; Apo. 14:1.

¹¹ Pera katoa, e mirioni ua atu aronga tiratiratu te rave nei i to te Atua anoano. Ka rauka ia ratou kia piri atu ki te ngutuare o te Atua i muri ake i te Tauatini mataiti. (Sala. 25:14; Roma 8:20, 21) No reira, ka kapiki ratou ia Iehova, ko Tei Anga ia ratou, ei “Metua” no ratou. (Mata. 6:9) Ka oronga katoaia te tikaanga ki te aronga te ka akatuakaouia mai kia apii no runga ia Iehova. Te aronga te ka akarongo ki tana au aratakianga, ka riro katoa mai ratou ei mema no tona ngutuare.

12. Eaa te uianga ta tatou ka pau i teianei?

¹² Mei ta tatou i kite mai, kua akaari a Iehova i te tu akangateitei ki te tangata. Kua akariro takere aia i te aronga akatainuia ei tamariki nana, e kua akatika aia i te “aronga maata rava” kia riro ei tamariki nana i roto i te ao ou. (Apo. 7:9) Eaa ta tatou ka rave kia akaari kia Iehova e te inangaro ra tatou kia piri ki tona ngutuare e tuatau ua atu?

13. Eaa ta tatou ka rave kia riro ei tuanga no te ngutuare o te Atua? (Mareko 12:30)

¹³ Akaari i toou aroa no Iehova na te tavini anga ma te ngakau katoa. (E tatau ia Mareko 12:30.) I te au mea meitaki ta  te Atua i oronga mai, penei ko te akamorianga iaia tetai o te au mea meitaki rava atu. Ka akaari tatou i te inangaro no Iehova na te ‘akonoanga i tana akaueanga.’ (1 Ioa. 5:3) Kua akaue mai a Iesu ia tatou kia akariro i te tangata ei pipi e kia papetitoia ratou. (Mata. 28:19) Akaue katoa mai aia kia aroa tatou i tetai e tetai. (Ioa. 13:35) Ka akariro a Iehova i te aronga akarongo ei tuanga no tona ngutuare akamori.​—Sala. 15:1, 2.

14. Akapeea tatou me akaari i te aroa ki etai ke? (Mataio 9:36-38; Roma 12:10)

¹⁴ Akaari i te aroa ki etai ke. Ko te aroa te tu maata rava atu o Iehova. (1 Ioa. 4:8) Kua akaari a Iehova i te aroa no tatou i mua ake ka kite ei tatou iaia. (1 Ioa. 4:9, 10) Ka aru tatou i tona akaraanga me aroa tatou i tetai ke. (Ephe. 5:1) Tetai ravenga meitaki no te akaari i te aroa, na te tauturu anga ia ratou kia kite ia Iehova, koi vai ei te tuatau. (E tatau ia Mataio 9:36-38.) Me rave tatou i te reira, te tauturu ra tatou ia ratou kia riro ei mema no te ngutuare o te Atua. Me papetitoia tetai tangata, ka anoanoia tatou kia akaari ua rai i te aroa e te akangateitei kiaia. (1 Ioa. 4:20, 21) Eaa te ō maira? Ka irinaki tatou e ka rave aia i te mea tika. Ei akaraanga, kare tatou e manako e e tu kino e te noinoi tona. Mari ra, ka akangateitei tatou i to tatou taeake na te manako anga e meitaki atu aia ia tatou.​—E tatau ia Roma 12:10; Phili. 2:3.

15. Ka akaari tatou i te tu tangi e te takinga meitaki kiaai?

¹⁵ Akaari i te tu tangi e te takinga meitaki ki te katoatoa. Me ka kapiki tatou ia Iehova ei Metua no tatou, ka taangaanga tatou i tana Tuatua i roto i to tatou oraanga. Ei akaraanga, apii mai a Iesu kia akaari i te tu tangi e te takinga meitaki ki te katoatoa, e to tatou au enemi. (Luka 6:32-36) Tetai taime ka ngatā i te rave i te reira. No reira, kia apii tatou i to Iesu aerenga manako e tana ka rave. Me akarongo tatou kia Iehova e te aru ia Iesu, te akaari ra tatou i te inangaro kia piri ki te ngutuare o te Atua e tuatau ua atu.

16. Akapeea tatou me paruru i te ingoa o te ngutuare o Iehova?

¹⁶ Paruru i te ingoa o te ngutuare o Iehova. I roto i tetai ngutuare, e mea matauia na tetai tamaiti meangiti kia rave i ta tona tuakana e rave ra. Me taangaanga te tuakana i te au kaveinga Pipiria, ka riro aia ei akaraanga meitaki ki tona teina. Me rave te tuakana i te au mea tarevake, penei ka rave katoa tona teina i te reira. Aite katoa te reira i roto i te ngutuare o Iehova. Me akamata tetai Kerititiano i te āriki i te au apiianga pikikaa, me kore i te iki kia rave i te au mea tau kore, penei ka timataia tetai pae kia aru iaia. Me rave ratou i te reira, ka takino ratou i te ingoa o te ngutuare o Iehova. (1 Tesa. 4:3-8) Ka anoanoia tatou kia kopae i te au akaraanga kino, e eiaa e akatika i tetai ua atu apinga kia apai ke ia tatou mei to tatou Metua i te rangi.

17. Eaa te tu manako ka kopae tatou, e no teaa ra?

¹⁷ Irinaki ia Iehova e kare i te au mea materia. Taputou a Iehova e ka oronga mai aia i te kai, te kakau, e te are, me kimi tatou i tona Patireia na mua e kia aru i tana au kaveinga. (Sala. 55:22; Mata. 6:33) No reira, ka kopae tatou i te manako e ka oronga mai te au mea materia o teianei ao i te tu tinamou e te mataora. Kua kite tatou e ko te ravenga anake kia rauka te manako ‘au, na te rave anga i  te anoano o Iehova. (Phili. 4:6, 7) Noatu me ka rauka ia tatou i te oko i teia au apinga, e akamanako me ka rava rai to tatou taime e te maroiroi i te akono e te taangaanga i te reira. Penei ka apai ke te reira i to tatou manako? E akamaara, te anoano maira te Atua ia tatou kia rave i te au angaanga i roto i tona ngutuare. Te aiteanga, auraka e tuku i tetai apinga kia apai ke i to tatou manako. Kare tatou e inangaro kia aite mei te tangata mapu tei kore i inangaro i te tavini ia Iehova, pera katoa kia riro mai ei tamaiti nana​—no te mea e maata atu tona inangaro i te au mea materia!​—Mare. 10:17-22.

18. Eaa te tikaanga ngateitei e te akameitakianga ka rauka i te au tangata akarongo e tuatau ua atu?

¹⁸ Ka rauka i te au tangata akarongo te tikaanga ngateitei rava atu​—kia inangaro e te akamori ia Iehova e tuatau ua atu! Te aronga e manakonakoanga to ratou kia noo ki te enua nei, ka mataora katoa ratou i te akono i teia kainga manea ta Iehova i anga no ratou. Kare e roa atu, ka akaou te Patireia o te Atua i te au mea katoa i runga i te enua nei. Ka akatikatika a Iesu i te kino ta Adamu e Eva i akatupu, te akarukeanga raua i te ngutuare o te Atua. Ka akatuakaou mai a Iehova e mirioni ua atu tangata, e ka oronga kia ratou i te tikaanga no te ora mutu kore e te apa kore ki runga i te enua parataito. (Luka 23:42, 43) Me rauka te tu apa kore o te ngutuare akamori o Iehova i te enua nei, ka rauka ia ratou i te akaari i te “kakā e te mana” ta Davida i tata.​—Sala. 8:5.

19. Eaa ta tatou ka akamanako?

¹⁹ Mei tei roto koe i te “aronga maata rava,” e manakonakoanga manea toou. Inangaro ra te Atua ia koe; kia riro ei mema no tona ngutuare. No reira, e tauta i te akamareka iaia. Kia vai teia au taputou ki roto i toou manako e toou ngakau. E akaperepere i toou tikaanga kia akamori e kia akapaapaa i to tatou Metua i te rangi e tuatau ua atu!