ATIKARA APII 12
E Akaaroa Atu i Tetai Ke
“Ei . . . to kotou ravarai, i te aroa katoa anga.”—1 PETE. 3:8.
IMENE 90 Akamaroiroi i Tetai e Tetai
I ROTO I TEIA APII *
1. Kia tau ia 1 Petero 3:8, eaa tatou ka rekareka ai i te tangata tei akaaroa ia tatou e tei akono i to tatou oraanga pae kopapa?
E REKAREKA ana tatou me noo ki rotopu i te au tangata tei akaaroa mai ia tatou e te manako maira i to tatou oraanga pae kopapa. Ka manako mai ratou ia tatou, e te kite maira i to tatou manako ngakau. Kua tapapa ratou i ta tatou i anoano e kua oronga mai i te tauturu—tetai taime i mua ake ka pati ei tatou. E akaperepere ana tatou i te au tangata e tu “aroa” * to ratou.—E tatau ia 1 Petero 3:8.
2. Eaa ra tatou ka anoanoia ai kia angaanga pakari i te akaari i te tu tangi aroa?
2 Ei au Kerititiano, ka inangaro pouroa tatou i te akaari i te tu tangi aroa me kore te tu akaaroa. Kia taangaanga ua rai tatou i te reira. Eaa te tumu? No te mea e tu ara ua to tatou. (Roma 3:23) No reira ka patoi ua rai tatou i te tu manako ia tatou uaorai. Pera katoa, te ngata ra i tetai pae ia tatou te akaari i te tu tangi aroa no te ngai i utuutuia mai ei tatou me kore no te au turanga i mua ana. Penei, ka akakeuia tatou e te tu o te tangata i te pae ia tatou. I teia tuatau openga, kare te manganui e akaaroa ana i tetai ke. Mari ra, “ei akaperepere [ratou] ia ratou uaorai.” (2 Timo. 3:1, 2) Eaa te ka tauturu ia tatou kia autu i teia au akaaoanga e kia akaaroa i tetai ke?
3. (a) Akapeea tatou me taangaanga meitaki i te akaari i te tu akaaroa? (e) Eaa ta tatou ka uriuri i teia atikara?
3 Ka rauka ia tatou, na te aru anga i te tu akaaroa o te Atua ko Iehova e tana Tamaiti, ko Iesu Karaiti. E Atua aroa a Iehova, e kua akanoo aia i te akaraanga meitaki rava atu kia tangi aroa tatou i tetai ke. (1 Ioa. 4:8) Kua aru tiama meitaki a Iesu i te tu o tona Metua. (Ioa. 14:9) Iaia i te enua nei, kua akaari aia akapeea tetai tangata me akaari i te tu tangi aroa. I teia atikara, ka uriuri tatou na mua akapeea a Iehova e Iesu i te akaari anga i te tu akaaroa no tetai ke. E oti ka uriuri tatou akapeea me aru i to raua akaraanga.
TO IEHOVA AKARAANGA TANGI AROA I TETAI KE
4. Eaa ta Isaia 63:7-9 e akaari ra e te manako maira a Iehova i te au manako ngakau o tona au tavini?
4 Te apii maira te Pipiria e te kite maira a Iehova i te au manako ngakau o tona au tavini. Ei akaraanga, ka akamanako ana eaa to Iehova manako te na roto anga te ngati Iseraela i te au timata anga. “I to ratou katoa ra au mate” kua taitaia katoa aia, i karanga ai te Tuatua a te Atua. (E tatau ia Isaia 63:7-9.) I muri mai, na roto i te peroveta ko Zekaria, kua akakite a Iehova e me takinokinoia tona iti tangata, te takinokinoia ra rai aia. Akakite a Iehova ki tona au tavini: “Ko tei akatukia atu oki ia kotou ra, kua akatukia ïa i to[ku] koringo mata nei.” (Zeka. 2:8) Mei teaa atura to Iehova tu akaaroa maata no tona iti tangata!
5. Oronga mai i tetai akaraanga akapeea a Iehova te tauturu viviki anga i tona au tavini tei takinokinoia.
5 E maata atu ta Iehova ka rave i te tangi aroa ua i tona au tavini tei takinokinoia. Ka rave viviki aia no te tauturu ia ratou. Ei akaraanga, te takinokinoia anga te ngati Iseraela ei tuikaa i Aiphiti, kua mārama a Iehova i to ratou mamae e kua akakeuia kia akaora aia ia ratou. Karanga a Iehova kia Mose: “Kua akara tikai au i te mate o toku iti-tangata . . . , e kua akarongo au i to ratou aue . . . kua kite oki au i to ratou mamae; E i aere mai nei au ki raro nei e akaora ia ratou i te rima o to Aiphiti.” (Exo. 3:7, 8) No te mea kua tangi aroa a Iehova i tona iti tangata, kua akaora mai aia ia ratou mei te tuikaa. E anere ua atu mataiti i muri mai, i roto i te Enua Taputouia, kua tamakiia te ngati Iseraela e te enemi. Akapeea a Iehova te ariu anga? Kua “tataraara oki a Iehova i to ratou aue i te aronga i tinai-mate mai ia ratou, e te akaao ia ratou ra.” E kua tangi aroa akaou a Iehova e kua tauturu i tona iti tangata. Kua tono aia i te au akava kia akaora i te ngati Iseraela mei to ratou enemi.—Aka. 2:16, 18.
6. Oronga mai i te akaraanga akapeea a Iehova te akaaroa anga i tetai tangata kare tona manako e tau ana.
Iona 3:10–4:11) Kare i roa, kua mārama a Iona, e kua taangaangaia rai aia e Iehova kia tata i teia tua ei puapinga no tatou.—Roma 15:4. *
6 E akaaroa ana a Iehova i tona iti tangata—noatu kare to ratou manako e tau ana. Akamanako ana i te akaraanga o Iona. Kua tono te Atua i tana peroveta kia akakite i te karere akavaanga ki to Nineve. Te tataraara anga ratou, kua akaora aia ia ratou. Inara, kare a Iona i mataora ana. “E maata atura tona riri” no te mea kare tana totou no te takore ia Nineve i akatupuia. Inara kua akakoromaki a Iehova ia Iona e kua tauturu iaia kia akatikatika i tona manako. (7. Te akapapu maira ta Iehova akono anga i tona au tavini i teaa?
7 Te akapapu maira ta Iehova akono anga i tona iti tangata e e tu tangi aroa tona i tona au tavini. Te kite ra aia i te mamae e te takinokino te tupu ra ki tetai ia tatou. “Kite [a Iehova] i te ngakau o te . . . tangata nei.” (2 Para. 6:30) Kua mārama aia i to tatou manako mou tikai, te au manako oonu, e te au kotinga. E “kare aia e vaoo ia [tatou] kia timataia, mari ra ko te tika ia [tatou] kia akakoromaki ra.” (1 Kori. 10:13) Mei teaa atura te pumaana i teia taputou!
TO IESU TU TANGI AROA NO TETAI KE
8-10. Eaa te au tumu tei akamaata i to Iesu tu tangi aroa no tetai ke?
8 Ei tangata i te enua nei, kua tangi aroa a Iesu i tetai ke. Te vaira e toru tumu i pera ei a Iesu. Te mea mua, mei tei akakite takereia, kua aru meitaki a Iesu i te tu o tona Metua i te rangi. Mei tona Metua rai, kua akaperepere a Iesu i te tangata. Noatu tona rekareka i te tauturu ia Iehova i te anga i te au mea ravarai, “tei te au tamariki a te tangata ra [to Iesu] mataora anga.” (Mase. 8:31) No tona aroa i akakeuia ai a Iesu kia akaaroa i tetai ke.
9 Te rua, mei ia Iehova rai, ka kite a Iesu i te tatau i te ngakau. Kite aia i te akakoroanga e te manako ngakau o te tangata. (Mata. 9:4; Ioa. 13:10, 11) Te kite anga a Iesu e te ati ngakau ra te tangata, kua akapumaana aia ia ratou ma te akaaroa.—Isa. 61:1, 2; Luka 4:17-21.
10 Te toru, kua kite a Iesu i tetai au akaaoanga o te tangata. Ei akaraanga, kua maata mai a Iesu i roto i tetai ngutuare putaua. Te angaanga anga i te pae i tona metua tane angai, ko Iosepha, kua apii aia i te angaanga pakari. (Mata. 13:55; Mare. 6:3) Te akara anga kua mate a Iosepha i mua ua ake ka akaoti ei te angaanga tutu aere a Iesu. Papu kua mamae a Iesu te takake anga atu tei akaperepereia. E kua kite a Iesu mei teaa te tu o tetai ngutuare kare e aiteite ana te akonoanga. (Ioa. 7:5) Kua riro rai te reira ei tauturu ia Iesu kia mārama i te au akaaoanga e te au manako ngakau o te tangata.
11. I naea tikai to Iesu tu tangi aroa te kitea angaia? Akamārama mai. (Akara i te tutu i te kapi mua.)
11 Kua kitea uaia to Iesu tu tangi aroa te rave anga aia i tana au temeio. Kare a Iesu i rave ana i teia au temeio no te mea e apainga te reira nana. Mari ra, “aroa aturā” aia i te aronga tei mamae. (Mata. 20:29-34; Mare. 1:40-42) Ei akaraanga, akamanako ana i to Iesu tu akaaroa te taki anga i tetai tangata mei te urupu tangata e kua rapakau i tona taringa turi e kua akatu aia i te tamaiti anau tai a tetai vaine takaua. (Mare. 7:32-35; Luka 7:12-15) Kua akaaroa a Iesu i teia au tangata e kua inangaro i te tauturu ia ratou.
12. Akapeea a Ioane 11:32-35 te akakite anga mai i to Iesu akaaroa anga ia Mareta e Maria?
12 Kua akaaroa tikai a Iesu ia Mareta e Maria. Te kite anga aia ia raua e aue ra no to raua tungane ko Lazaro, tei takake atura, “aue iorā Iesu.” (E tatau ia Ioane 11:32-35.) Kare aia i aue no tei takake atu tona oa piri mou. Mei te mea kua kite aia e ka akatuakaou mai aia ia Lazaro. Mari ra, kua aue a Iesu no te mea kua pakia tona ngakau no tona nga oa akaperepere e aue atiati ra.
13. Akapeea tatou me akamaroiroiia te kite anga i to Iesu tu akaaroa?
13 Ka puapinga maataia tatou me apii i to Iesu tu akaaroa. E tika, kare tatou i te aronga apa kore mei iaia rai. Inara, te akaperepere ra tatou iaia no tona tu akono i tetai ke. (1 Pete. 1:8) Ka akamaroiroiia tatou te kite e te tutara nei aia ei Ariki no te Patireia o te Atua. Kare e roa ka takore takiri aia i te mamae. Koia tei tau meitaki i te tauturu i te tangata kia rapakauia mei te au mamae tei akatupuia e te tutara a Satani, i noo ana a Iesu ei tangata i te enua nei. E tikai, kua akameitakiia tatou ma te Tutara “e kore e tika kia aroa mai ia tatou i to tatou au paruparu nei.”—Ebe. 2:17, 18; 4:15, 16.
E ARU I TO IEHOVA E TO IESU AKARAANGA
14. I roto ia Ephesia 5:1, 2, eaa ta tatou ka akakeuia kia rave?
14 Me akamanako tatou i te akaraanga tei akanooia e Iehova e Iesu, ka akakeuia tatou kia tauta i te akaari i te tu akaaroa tikai. (E tatau ia Ephesia 5:1, 2.) Kare tatou e kite i te tatau i te ngakau. Noatu ra, ka tauta tatou i te mārama i te au manako ngakau e te au anoano o tetai ke. (2 Kori. 11:29) Kare mei te tu o teianei ao tei manako ia ratou uaorai, ka tauta tatou auraka “e akono i [to tatou] anake uaorai au mea, e akono katoa ra i to etai ke ra au mea.”—Phili. 2:4.
15. Koai mā tikai te ka anoanoia kia akaari i te tu akaaroa?
15 Ka anoano tikaiia te aronga pakari o te putuputuanga kia akaari i te tu akaaroa. Kua kite ratou e e apainga ta ratou kia akono i te mamoe. (Ebe. 13:17) Ei tauturu i te au taeake akarongo, ka anoanoia te aronga pakari kia mārama meitaki. Akapeea te aronga pakari me akaari i te tu akaaroa?
16. Eaa ta tetai tangata pakari tangi aroa ka rave, e no teaa i puapinga ai?
16 Ka akapou tetai tangata pakari tangi aroa i te taime ki tona au taeake e te au tuaine Kerititiano. Ka ui aia i te au uianga e ka akarongo meitaki ma te akakoromaki. E mea puapinga te reira me ka inangaro tetai o teia au mamoe akaperepere i te akakite ua mai i tona au manako ngakau inara e ngata kia rauka te au tuatua tau. (Mase. 20:5) Na te oronga ua anga i tona taime, ka akatupu te tangata pakari i tetai pirianga mou, ma te tu oaoa, e te aroa no tona au taeake.—Anga. 20:37.
17. Eaa ta te manganui o te au taeake e te au tuaine e karanga ra i ta ratou e akaperepere maata ra i roto i te aronga pakari? Oronga mai i te akaraanga.
17 E manganui te au taeake e te au tuaine te karanga ra, e ko te tu ta ratou e akaperepere maata ra, i roto i te aronga pakari o te putuputuanga, ko to ratou tu tangi aroa i tetai ke. Eaa te tumu? “E māmā ake i te tuatua kia ratou, no te mea kua kite koe e ka mārama ratou ia koe,” i karanga ai a Adelaide. Karanga akaou aia: “Ka kite koe e e tu akaaroa to ratou me ariu mai ratou ki taau e tuatua atura kia ratou.” Ma te akameitaki kua maara i tetai taeake: “Kua kite au i te roi mata o tetai tangata pakari iaia Roma 12:15.
e akamanako ra i toku turanga. Ka vai ua rai te reira ki roto i toku ngakau.”—18. Akapeea tatou me akatupu i te tu akaaroa no tetai ke?
18 E tika, kare ko te aronga pakari ua te ka anoanoia kia akaari i te tu akaaroa. Ka akatupu katoa tatou i teia tu. Akapeea? Tauta kia mārama i ta te au mema o te ngutuare e te au taeake irinaki e na roto ra. E akara atu i te au mapu tamariki i roto i te putuputuanga pera katoa te aronga maki, te aronga pakarikari, e te aronga tei takake atu to ratou akaperepere. E ui te peea ra ratou. E akarongo meitaki i ta ratou ka tuatua mai. Tauturu ia ratou kia kite e te mārama tikai ra koe i ta ratou e na roto ra. E tauturu katoa ia ratou i te ngai ka rauka. Me pera tatou, te akaari ra tatou i te aroa mou tikai.—1 Ioa. 3:18.
19. No teaa tatou ka anoanoia ai kia manako tau me tauta i te tauturu i tetai ke?
19 Ka anoanoia tatou kia manako tau me tauturu i tetai ke. No teaa ra? No te mea e tukeke ta te tangata ariu anga ki te au turanga ngata. Tetai pae ka inangaro ratou i te tuatua, tetai pae e akama. No reira ka inangaro tatou i te oronga tauturu, inara kare tatou e ui i te au uianga te ka taakama ia ratou. (1 Tesa. 4:11) Noatu me ka tuatua mai ratou i to ratou manako, penei ka kite tatou e kare to tatou manako e aiteite ana. Inara, ka anoanoia tatou kia kite i to ratou manako ngakau. Kia viviki ua tatou i te akarongo e kia marie te tuatua.—Mata. 7:1; Iako. 1:19.
20. Eaa ta tatou ka uriuri i te atikara ka aru mai?
20 I te pae i te akaari anga i te tu akaaroa i roto i te putuputuanga, ka inangaro tatou i te akaari i teia tu manea i roto i ta tatou angaanga tutu aere. Akapeea tatou me akaari i te tu akaaroa me akariro i te tangata ei pipi? Ka uriuri tatou i te atikara ka aru mai.
IMENE 130 Kia Akakore i te Ara
^ para. 5 Te akaaroa maira a Iehova e Iesu i te au manako ngakau o tetai ke. Ka uriuri teia atikara i ta tatou ka apii mai mei to raua akaraanga. Ka uriuri katoaia te tumu kia tangi aroa tatou e akapeea me rave i te reira.
^ para. 1 AKAMĀRAMA ANGA TUATUA: Kia “akaaroa,” te aiteanga, kia tauta i te mārama i te au manako ngakau o tetai ke e kia pera rai tatou. (Roma 12:15) I teia atikara, aiteite ua te aiteanga o te tu “akaaroa” e te tu “tangi aroa.”
^ para. 6 Kua tangi aroa katoa a Iehova i tetai aronga tiratiratu tei rokoia e te taitaia. Akamanako ana i te tua o Hana (1 Samu. 1:10-20), Elia (1 Ari. 19:1-18), e Abede-meleka (Iere. 38:7-13; 39:15-18).
^ para. 65 AKATAKA ANGA TUTU: Riro te au uipaanga i ko i te Are Uipaanga Patireia ei tuatau no te pirianga oaoa. Kite nei tatou (1) i tetai o te aronga pakari e akameitaki ra i te papuritia ou e tona mama, (2) te tauturu ra te papa e tana tamaine i tetai tuaine pakarikari ki te motoka, e te (3) te akarongo meitaki ra te aronga pakari ki tetai tuaine e kimi tauturu ra.