Akakite te Pipiria i te apai anga to Midiana ia Iosepha ki Aiphiti, kua neke atura a Iakoba e tona ngutuare tangata mei Kanaana mai ki Aiphiti. Kua noo ratou i te enua Gosena i Aiphiti, i te Kauvai Nile. (Gene. 47:1, 6) Kua “maata rava atura [to Iseraela], e riro atura ei aronga maroiroi maata.” No reira kua mataku to Aiphiti i te iti tangata Iseraela e kua māro ia ratou ei tuikaa.—Exo. 1:7-14.

Kua aviri te aronga akaapa i teia tataanga Pipiria, kua karanga e e tua maani ua teia. Inara te vaira te au akapapuanga te akaari maira kua ora ana te iti tangata Sema * ei tuikaa i Aiphiti.

Ei akaraanga, kua kitea mai e te aronga keri apinga, i te ngai nooanga o teia aronga i te tua tokerau o Aiphiti. Akakite a Dr. John Bimson e 20 me kore e maata te ngai nooanga o te iti tangata Sema i kiteaia mai i te tua tokerau o Aiphiti. Karanga te tangata apii apinga taito o Aiphiti, ko James K. Hoffmeier e: “Mei te mataiti 1800 ki te 1540 T.N., e enua manea a Aiphiti e kua noo te iti tangata Sema i reira i te tua opunga o Asia.” Karanga aia: “Aiteite teia tuatau ki te ‘Tuatau o te Pateriareka’ e kua aiteite rai to ratou oraanga tei akamāramaia mai i roto ia Genese.”

Tetai akaou akapapuanga kua kitea mai te reira i te tua tonga o Aiphiti. E pepa raupo mei te Middle Kingdom (c. 2000–c. 1600 M.T.N.) tei runga te ingoa o te aronga tuikaa tei angaanga ana i ko i tetai ngutuare i te tua tonga o Aiphiti. Te maata anga o te 40 ingoa i runga i te reira e aronga Sema ratou. Teia au tuikaa, me kore tavini, e angaanga ana ratou ei aronga kuki, ei aronga iriiri, e te patu are. Karanga a Hoffmeier e: “No te mea e maata i te 40 tangata Sema i angaanga ana i roto i tetai ngutuare i Thebaid [i te tua tonga o Aiphiti], i te akaraanga e maata tikai te iti tangata Sema e noo ra i Aiphiti.”

Tata te tangata keri apinga ko David Rohl, te ingoa o tetai aronga tuikaa “no roto mai i te Pipiria.” Tetai au ingoa i runga i te pepa ko Isakara, ko Asera, e Sipera. (Exo. 1:3, 4, 15) “E akapapuanga mou teia, kua tuikaa ana te iti tangata Iseraela i Aiphiti,” karanga ai a Rohl.

Akakite a Dr. Bimson: “Ta te Pipiria e akakite ra no te aronga tuikaa i Aiphiti e te Exodo anga mei reira mai, e apiianga mou no te tangata i ora ana i te reira tuatau.”