ATIKARA APII 19
Te Aroa e te tu Tika i Rotopu i te Kino
“Kare oki koe i te Atua e mareka mai i te kino; kare oki o te kino ra e noo anga ia koe.”—SALA. 5:4.
IMENE 142 Mou Piri i to Tatou Manakonakoanga
I ROTO I TEIA APII *
1-3. (a) Ia Salamo 5:4-6, eaa to Iehova manako i te kino? (e) Eaa te tumu ka tuatua tatou e te patoi ra “te ture a te Mesia” i te peu viivii o te ainga ki te tamariki?
KARE a Iehova e mareka ana i te kino. (E tatau ia Salamo 5:4-6.) Rikarika aia i te peu viivii o te ainga ki te tamariki, e angaanga kino e te vinivini! Te aru anga i te akaraanga o Iehova, ka rikarika katoa tatou tona Au Kite i teia peu viivii o te ainga ki te tamariki, kare teia e ārikiia i roto i te putuputuanga Kerititiano.—Roma 12:9; Ebe. 12:15, 16.
2 Te patoi ra “te ture a te Mesia” i te au peu viivii o te ainga ki te tamariki! (Gala. 6:2) Eaa te tumu? Mei ta tatou i kite mai i te apii o mua ake, te ture a te Mesia, ta Iesu i apii na roto i tana tuatua e te akaraanga, kua akatumuia ki runga i te aroa e te tu tika. Kia tau ki teia ture, ka akono te au Kerititiano mou i ta ratou tamariki, na roto i te inangaro e te akaperepere ia ratou. Inara te peu viivii o te ainga ki te tamariki e angaanga kino e te vinivini, ka akakore i te manako inangaro e te ‘au ki tetai tamaiti.
3 Te mea mii, te tupu nei teia peu viivii o te ainga ki te tamariki i teianei ao, e kua tupu rai teia ki te au Kerititiano mou. Eaa te tumu? E maata “te au tangata kikino e te aronga pikikaa,” e ka aere mai ki roto i te putuputuanga. (2 Timo. 3:13) Tetai ia ratou kua tuatua e ko ratou tetai no te putuputuanga, kua rave i teia anoano viivii e kua takinokino i te tamariki, na roto i te peu viivii o te ainga. Ka uriuri tatou i te tumu i kino ei teia. E oti, ka akara tatou eaa ta te aronga pakari ka rave, me tupu te kino i roto i te putuputuanga, me raveia te peu viivii o te ainga ki tetai tamaiti, e ka akapeea te au metua me paruru i ta ratou tamariki. *
E ARA KINO TIKAI
4-5. E ara kino i te rave i te peu viivii o te ainga ki tetai tamaiti, eaa ra te tumu?
4 Te peu viivii o te ainga ki tetai tamaiti, ka akatupu teia i te mamae otooto, no tetai tuatau roa ki tetai tei takinokinoia. Ka mamae kino aia, tona kopu tangata e te au taeake e te au tuaine i roto i te putuputuanga. E ara kino pakari te peu viivii o te ainga ki tetai tamaiti.
5 E ara ki tei takinokinoia. * E ara kia tamamae i tetai ke ma te tau kore. E ara kino katoa kia maro, kia taomi, e kia tamataku, kia piri ainga ki tetai ua atu, pera tikai te tamariki. Mei ta tatou ka kite i te apii ka aru mai, ko te reira ta te tangata takinokino i tetai tamaiti ka rave, ka akatupu aia i te mamae ngakau ki tetai tamaiti tei takinokinoia. Ka akatupu aia i te turanga emiemi, matakutaku ki tetai tamaiti, te ka akakore i te manako au. Ka paruru tatou i ta tatou tamariki mei teia angaanga kino, e te aronga tei takinokinoia e teia peu viivii, ka anoanoia te tauturu e te akapumaana ia ratou.—1 Tesa. 5:14.
6-7. E ara kino ki te putuputuanga e te aronga mana taoonga, te rave i te kino ki tetai tamaiti na roto i te peu viivii o te ainga, eaa ra te tumu?
6 E ara i te putuputuanga. Me akaapaia tetai i roto i te putuputuanga, no te rave i te kino ki tetai tamaiti na roto i te peu viivii o te ainga, kua apai mai aia i te kino ki te putuputuanga. (Mata. 5:16; 1 Pete. 2:12) Kare e tau ana teia ki te au taeake Kerititiano akarongo mou tei ‘tata no te akarongo’! (Iuda 3) Kare tatou e āriki i teia aronga rave kino i roto i te putuputuanga, me kare ratou e tataraara no ta ratou kino i rave, e kua taviivii i te putuputuanga.
7 E ara i te aronga mana taoonga. Ka “kauraro marie te tangata katoatoa [te au Kerititiano] i te aronga mana taoonga.” (Roma 13:1) Ka kauraro tatou i te aronga mana taoonga, ka akono e ka aru i te ture o te enua. Me apa tetai o te putuputuanga i te ture, no te rave i te kino, mei te takinokino i tetai tamaiti na roto i te peu viivii o te ainga, kua ara aia i te aronga mana taoonga. (Akaaite kia Angaanga 25:8.) Noatu kare te aronga pakari i akamanaia e te ture, kare ratou e paruru i tetai tangata rave i te kino ki tetai tamaiti me akautungaia aia e te kavamani. (Roma 13:4) Kua kokoti rai aia, i tana kino i ruru.—Gala. 6:7.
8. Eaa to Iehova manako me raveia tetai kino ki tetai tangata?
8 Tei maata roa atu, e ara i te Atua. (Sala. 51:4) Me ara tetai tangata i tetai, kua apa katoa aia ia Iehova. Akamanako ana i tetai akaraanga i roto i te Ture tei orongaia e te Atua ki to Iseraela. Akakite te Ture me pikikaa tetai tangata kia keia i tetai apinga mei tona tangata tupu “kua ara aia ia Iehova.” (Levi. 6:2-4) Papu, e ko tetai mema o te putuputuanga tei rave i te kino ki tetai tamaiti, te akakore ra i te turanga ‘au o tetai tamaiti, kua ara aia i te Atua. Kua apai mai te tangata rave kino i te kino ki runga i to Iehova ingoa. No teia tumu, e ara kino e te viivii tikai teia angaanga takinokino i te tamariki, ki te Atua.
9. Eaa te au tuatua akamārama tei akatumuia ki runga i te Pipiria, tei orongaia mai e te akaaerenga a Iehova i te au mataiti i aereia mai, e no teaa ra?
9 I te au mataiti ka aereia mai, kua oronga mai ta Iehova akaaerenga i te au tuatua akamārama tei akatumuia ki runga i te Pipiria, e eaa te ka rave me takinokinoia tetai tamaiti na roto i te peu viivii o te ainga. Ei akaraanga, te au atikara i roto i Te Punanga Tiaki e te Awake! te oronga maira i te tauturu, eaa ta te aronga tei takinokinoia ka rave, akapeea tetai aronga me tauturu e te akapumaana ia ratou, e akapeea te au metua me paruru i ta ratou tamariki. Kua tereni katoaia te aronga pakari akapeea me taangaanga i te Pipiria, me rave tetai i te peu viivii o te ainga ki tetai tamaiti. Te akarakara nei rai te akaaerenga, e ka akapeea te putuputuanga me akono i teia ara, me takinokinoia tetai tamaiti na roto i te peu viivii o te ainga. Eaa te tumu? Kia akapapu e te rotai ra ta tatou e rave ra, ki te ture a te Mesia.
ME AKONO I TE AU TAREVAKE KINO TIKAI
10-12. (a) Me akono ratou i te tarevake tei raveia, eaa ta te aronga pakari ka akamanako, e to ratou akakoroanga maata? (e) Kia tau kia Iakobo 5:14, 15, eaa ta te aronga pakari ka tauta i te rave?
10 Me akono te aronga pakari i te au kino, ka akamanako ratou i te ture a te Mesia, te umuumu maira ia ratou kia akono i te anana na roto i te aroa e te rave i te tika, kia tau ki te Atua. No te reira, ka akamanako meitaki ratou e eaa ta ratou ka rave, me akakiteia mai tetai tarevake kino tei tupu. Te akakoroanga maata o te aronga pakari koia oki kia akatapuia te ingoa o Iehova e kia paruruia. (Levi. 22:31, 32; Mata. 6:9) Ka manako katoa ratou i te oraanga pae vaerua o te au taeake e te au tuaine i roto i te putuputuanga, e ka tauturu atu i tei takinokinoia.
11 Pera katoa, me ko te tangata rave kino tetai no te putuputuanga, ka akara te aronga pakari me kua tataraara rai te tangata rave kino, e ka inangaro aia i te oki mai kia Iehova. (E tatau ia Iakobo 5:14, 15.) Tetai Kerititiano tei akatupu i tona anoano e kua rave i te kino, kua makiia aia i te pae vaerua. Tera te aiteanga, kare o raua pirianga meitaki ko Iehova. * Tera te tu, ka akaaiteia te aronga pakari mei te taote rai. Ka tauta ratou kia “ora taua maki ra,” koia oki, te tangata rave kino. Ka riro ta ratou tauturu mei te Pipiria i te akaoki mai i tera tangata kia Iehova, inara ka tupu teia me tataraara aia e kua akamutu i tana angaanga kino.—Anga. 3:19; 2 Kori. 2:5-10.
12 Taka meitaki, e apainga maata ta te aronga pakari. Ka akono meitaki ratou i te anana, tei orongaia mai e te Atua kia ratou. (1 Pete. 5:1-3) Inangaro ratou i to ratou au taeake e te au tuaine kia kite e ka paruruia ratou i roto i te putuputuanga. No teia tumu, me akakiteia mai e kua tupu te kino, kua takinokinoia tetai tamaiti na roto i te peu viivii o te ainga, ka viviki ratou i te akatikatika i teia. Akara i te au uianga i te parakarapa 13, 15, e te 17.
13-14. Ka aru ainei te aronga pakari i te ture enua, kia akakite e kua takinokinoia tetai tamaiti, ki te aronga mana taoonga? Akamārama mai.
13 Ka aru ainei te aronga pakari i te ture enua, no te akakite i te kino tei tupu ki tetai tamaiti, ki te aronga mana taoonga? Ae. I roto i te au enua te vaira teia ture, ka aru te aronga pakari i teia, ka akakiteia ki te aronga mana e kua takinokinoia tetai tamaiti i roto i te putuputuanga. (Roma 13:1) Ārikiia rai te reira e te ture a te Atua. (Anga. 5:28, 29) Me kite mai ratou e kua takinokinoia tetai tamaiti na roto i te peu viivii o te ainga, ka pati tauturu te aronga pakari ki te opati Betela, i ta ratou ka rave no te akakite i teia angaanga kino ki te ture.
14 Ka akakite te aronga pakari ki tei takinokinoia e tona nga metua, e tetai atu aronga kua kite i te manamanata, kia akakite i te reira ki te akava. Akapeea ra me ko te reira tangata rave kino tetai no te putuputuanga, e kua kite mai te tangata i vao mai, e eaa tei tupu? Ka manako ainei te Kerititiano tei akakite i te kino, e kua apai mai aia i te kino ki runga i te ingoa o Iehova? Kare. Te tangata tei rave i te kino, koia tei apa no te kino tana i apai mai ki runga i te ingoa o Iehova.
15-16. (a) Kia tau kia 1 Timoteo 5:19, eaa te tumu ka anoanoia ai nga kite e rua, i mua ake ka tuku te aronga pakari i ta ratou tika? (e) Eaa ta te aronga pakari ka rave, me kite mai ratou e kua akaapaia tetai no te takinokino i tetai tamaiti na roto i te peu viivii o te ainga?
15 I roto i te putuputuanga, i mua ake ka tuku te aronga pakari i ta ratou tika, eaa ra ka anoanoia ai nga kite e rua? E akauenga teia i roto i te Pipiria, no te tukuanga tika. Me kare i akakiteia mai e kua raveia te kino, ka anoanoia nga kite e rua kia akapapu e kua tupu te reira, e ka akakiteia ki te aronga pakari kia akara i te reira. (Deu. 19:15; Mata. 18:16; e tatau ia 1 Timoteo 5:19.) Ko te aiteanga ainei, e i mua ake ka akakiteia te kino, te peu viivii o te ainga ki tetai tamaiti, ki te aronga mana taoonga, ka umuumuia nga kite e rua? Kare. Teia akauenga kare no te aronga pakari e tetai ua atu, mari ra no te ture, kia akakiteia te kino tei raveia i roto i te putuputuanga.
16 Me kite te aronga pakari kua akaapaia tetai i roto i te putuputuanga, no te takinokino i tetai tamaiti na roto i te peu viivii o te ainga, ka akakite te aronga pakari i te reira ki te akava. E oti ka akara te aronga pakari eaa tei tupu, eaa ta te Pipiria e akakite ra. Me karanga mai tei akaapaia e kare, ka akarongo te aronga pakari ki te aronga tei kite i tei tupu. Me papu, i te nga kite e rua—te tangata nana i akaapa, e tetai tangata ke, te ka akapapu e kua raveia te kino, e i tupu ana—ka akanoo i reira te aronga pakari i tetai kumiti tukuanga tika. * Noatu me kare te rua o te kite, ko tei akakiteia ki te aronga pakari e mea mou. Me kare nga kite e rua i akapapu ake no te angaanga kino i raveia, kua takinokinoia tetai tamaiti na roto i te peu viivii o te ainga, kua kite te aronga pakari e kua raveia te kino, e kua mamae otooto te aronga e ō mai ra. Ka tauturu te aronga pakari i te aronga e mamae ra. Ka matakite e ka paruru te aronga pakari i te putuputuanga mei teia tangata, tei takinokino i tetai tamaiti na roto i te peu viivii o te ainga.—Anga. 20:28.
17-18. Akamārama mai e eaa ta te kumiti tukuanga tika apainga.
17 Eaa te apainga na te kumiti tukuanga tika? Te kupu “tukuanga tika” kare te aiteanga e ka rave te aronga pakari i te akava anga, e ka tutara ki rungao, i te tangata rave kino kia akautungaia aia e te ture. Kare te aronga pakari e tamanamanata i te tukuanga tika a te akava; ka akaruke ratou e na te akava e tuku i ta ratou ikianga no te kino tei tupu. (Roma 13:2-4; Tito 3:1) Kareka ra, ka akamanako te aronga pakari me kua tau teia tangata i te noo ki roto i te putuputuanga.
18 Me rave te aronga pakari i te apainga no te tukuanga i te tika, ka akono ratou i te turanga pae vaerua o te tangata rave kino. Ka taangaanga ratou i te kaveinga Pipiria, ei tauturu ia ratou kia kite me kua tataraara te tangata rave kino. Me kare ra, ka akaateaia aia ki vao mei te putuputuanga, e ka akakiteia ki te katoatoa i roto i te putuputuanga. (1 Kori. 5:11-13) Me kua tataraara aia, ka noo aia ki roto i te putuputuanga. Inara, ka akakite te aronga pakari kiaia e kare aia e tau no tetai tuanga i roto i te putuputuanga, e kia riro ei tavini akaaere. Ei paruru i te tamariki, ka akamatakite te aronga pakari i te au metua kia paruru i ta ratou tamariki rikiriki, kia kore e aravei e te tuatua ki te tangata rave kino. I te aronga pakari e rave nei i teia, ka matakite ratou kare e akakiteia te ingoa o te tamaiti tei takinokinoia e teia tangata.
AKAPEEA ME PARURU I TAAU TAMARIKI
Paruru te au metua i ta ratou tamariki mei te peu viivii o te ainga, me apii meitaki ia ratou no runga i te ainga. Kua taangaanga te au metua i te au puka tei orongaia mai e te akaaerenga a te Atua. (Akara i te parakarapa 19-22)
19-22. Eaa ta te au metua ka rave ei paruru i ta ratou tamariki? (Akara i te tutu i te kapi mua.)
19 Kua orongaia te apainga kia paruru i te tamariki kiaai ma? Ki te au metua. * Ta kotou tamariki e “e tuanga ïa no ko ia Iehova ra.” (Sala. 127:3) Kua oronga mai a Iehova i teia apainga kia kotou kia paruru i ta kotou tamariki. Eaa ta kotou ka rave no te paruru i ta kotou tamariki?
20 Te mea mua, apii ia koe kia kite e eaa taau ka rave. Apii no runga i te au tu tangata e rave ana i te kino ki te tamariki e te au ravenga tuke tuke ta ratou e taangaanga ana no te akavare i tetai tamaiti. E matakite i teia tu aronga. (Mase. 22:3; 24:3) E akamaara, te tangata e rave ana i teia peu viivii, kua matau aia i taau tamaiti e kua tupu tetai pirianga vaitata kiaia.
21 Te rua, e tuatua ki taau tamariki no runga i teia peu. (Deu. 6:6, 7) E akarongo meitaki i to ratou manako. (Iako. 1:19) E akamaara ka tapupu e ka matakutaku tetai tamaiti i te akakite mai, e eaa tei tupu ana kiaia. Penei ka manako ratou kare tetai tangata e irinaki mai ia ratou, me kore kua tuatua te tangata rave kino e ka rave aia i te kino ki te tamaiti me akakite aia i tona turanga. Me kite koe e e apinga tarevake tetai, e tuatua kia ratou, e uiui marie, e oti e akarongo meitaki i to ratou manako.
22 Te toru, apii i taau tamariki i ta ratou ka rave ei paruru ia ratou. E apii kia ratou no runga i te ainga, inara kia tau ki ta ratou ka mārama no runga i teia. Apii ia ratou ta ratou ka tuatua, ka rave, me tauta tetai tangata i te amiri ia ratou, na roto i te tu viivii e te tau kore. E taangaanga i te au puka, vitio, ta te akaaerenga a Iehova i oronga mai, akapeea me paruru i taau tamariki.—Akara i te pia “ Apii ia Koe e Taau Tamariki.”
23. Eaa to tatou manako no runga i te peu viivii o te ainga, eaa ta tatou ka uriuri i roto i te apii ka aru mai?
23 Ei Au Kite no Iehova, e vinivini ana tatou i te peu vivii o te ainga ki tetai tamaiti, e ara kino tikai. Aratakiia e te ture a te Mesia, kare ta tatou putuputuanga e paruru i te aronga rave kino kia kore e akautungaia. Inara, eaa ta tatou ka rave ei tauturu e te paruru i te aronga tei takinokinoia e teia peu viivii o te ainga? Ka pau te apii ka aru mai i teia.
IMENE 103 Oronga Mai Iehova i te au Tiaki
^ para. 5 Ka uriuri teia apii akapeea tatou me paruru i ta tatou tamariki, kia kore e raveia te peu viivii o te ainga kia ratou. Apii tatou akapeea te aronga pakari me paruru i te putuputuanga e te au metua me paruru i ta ratou tamariki.
^ para. 3 AKAMĀRAMA ANGA TUATUA: Te peu viivii o te ainga ki te tamariki, ko tetai tane e te vaine te ka rave i te peu viivii o te ainga ki te tamariki, i te akatupu i tona uaorai anoano viivii. Te ō maira te pirianga ainga; na roto i te vaa e te ara repo; tāmāiniini i te mero ainga, te u mama, e tetai au angaanga viivii. Te maata tei takinokinoia ana e tamariki tamaine, e te au tamariki tamaroa. Te aronga rave kino e tane, e te vaine tei takinokino i te tamariki.
^ para. 5 AKAMĀRAMA ANGA TUATUA: Teia apii e te apii ka aru mai, te kupu “tei takinokinoia” te taiku ra ki tetai tamaiti, kua takinokinoia e tetai tangata mamaata, na roto i te peu viivii o te ainga. Taiku matou i teia tuatua, no te akamārama e kua tupu te mamae otooto ki tetai tamaiti, tei takinokinoia.
^ para. 11 Te turanga apikepike i te pae vaerua, kare teia i te tumu no tetai kia rave i te ara kino. Kua apa rai tei rave i te kino, no tana angaanga kino i rave, e ka akava a Iehova iaia.—Roma 14:12.
^ para. 16 Kare e anoanoia tetai tamaiti kia kite i te tangata rave kino. Na tetai metua me kore tetai taeake e akakite ki te aronga pakari, eaa tei tupu ki ta ratou tamaiti. Na teia tu, kare te tamaiti e akamaara i tei tupu ana kiaia.
^ para. 19 Teia apainga ki te au metua, ka tau katoa ki tetai ua atu tei akatikaia e te ture e tetai atu aronga e metua, kia akono i ta ratou tamariki.
