Neke ki te tumu manako rikiriki

Neke ki te ngai o te au tumu tuatua

ATIKARA APII 19

Kare te Aronga Tuatua Tika e Turoriia

Kare te Aronga Tuatua Tika e Turoriia

E au maata to te aronga i inangaro i taau ture; kare o ratou e turorianga.”​—SALA. 119:165.

IMENE 122 Mou Marie, Kia Ngaueue Kore!

I ROTO I TEIA APII *

1-2. Eaa ta tetai tangata tata puka i tuatua, e eaa ta tatou ka uriuri i roto i teia atikara?

I TEIA tuatau, e mirioni ua atu tangata tei karanga e te irinaki ra ratou ia Iesu, inara kare ratou e āriki ana i tana i apii mai. (2 Timo. 4:3, 4) Akakite tetai tangata tata puka: “Me e tangata akaou tetai i teia tuatau te ka akakite mai i te au apinga mei ta Iesu rai i tuatua . . . , ka patoi ainei tatou iaia mei ta tatou i rave e rua tauatini mataiti i topa? . . . Te pauanga: Ae, ka patoi rai tatou.”

2 E maata te tangata i te anere mataiti mua tei kite ia Iesu te apii anga e te rave anga i te au temeio, inara kare rai ratou i irinaki ana iaia. Eaa te tumu? I te atikara i mua ake, kua uriuri tatou e ā tumu i patoi ei te tangata ia Iesu. Teianei, ka uriuri tatou e ā akaou tumu. E ka kite katoa tatou i te tumu i patoi ei te tangata i ta Iesu au pipi i teia tuatau, e akapeea tatou me kopae i te tu patoi.

(1) E TU PAPAKITAI KORE TO IESU

E maata tei patoi no te au taeake ta Iesu i iki. Akapeea teia me akaturori i tetai pae i teia tuatau? (Akara i te parakarapa 3) *

3. Eaa te ikianga ta Iesu i rave tei akaturori i tetai pae?

3 Ia Iesu i te enua nei, kua kapiti atu aia ki te au tu tangata ravarai. Kua kaikai kapiti aia ki te aronga moni e te rongonui, e kua akapou katoa i tona taime ki te aronga putaua e te apikepike. Pera katoa, kua akaari aia i te tu tangi aroa ki te “aronga ara.” Te aronga tei manako e e meitaki atu ratou i tetai ke, kua turoriia ratou i ta Iesu i rave. Kua ui ratou ki tana au pipi: “Eaa kotou i kai katoaʼi, e i inu ei oki, e te au telona ma te aronga ara ra?” Kua pau atu a Iesu: “Kare no te aronga ora te taunga, no te aronga maki ra. Kare au i aere mai e tiki i te aronga tuatua-tika, i te aronga ara ra, kia tataraara.”​—Luka 5:29-32.

4. Kia tau ki te totou a te peroveta ko Isaia, eaa ta te ngati Iuda ka tapapa atu no runga i te Mesia?

4 Eaa ta te Pipiria e akakite ra? I mua ake ka tae mai ei te Mesia, kua akakite te peroveta ko Isaia e kare teianei ao e āriki iaia. Kua totou aia: “Kua akavaavaaia aia, e kua kopaeia e te tangata . . . kua puroku te tangata i to ratou mata iaia; i akavaavaaia aia, e kare aia i manako meitakiia e tatou nei.” (Isa. 53:3) Ka kopaeia te Mesia “e te tangata,” no reira ko te tikaanga, ka kite te ngati Iuda o te anere mataiti mua e ka patoiia a Iesu.

5. Eaa te manako o te tangata no te au pipi a Iesu i teia tuatau?

5 Te tupu ra ainei teia manamanata i teia tuatau? Ae. E maata te au orometua tei inangaro i te aronga puapinga e te rongonui, te aronga moni, e te kite pakari o teianei ao ei mema no ta ratou ekalesia. Te āriki nei te au orometua ia ratou noatu te rave ra ratou i te au angaanga ta Iehova e rikarika ra. Te taakaaka nei teia au orometua i te au tavini maroiroi e te mā o Iehova no te mea kare ratou e puapinga ana i roto i te mata o teianei ao. Mei ta Paulo i tuatua, kua iki te Atua i te aronga tei “akavaavaaia.” (1 Kori. 1:26-29) No reira, te akaperepere ra a Iehova i tona au tavini tiratiratu katoatoa.

6. Ia Mataio 11:25, 26, akapeea tatou me aru i te akaraanga o Iesu?

6 Akapeea koe me kopae i te tu patoi? (E tatau ia Mataio 11:25, 26.) Auraka e āriki i te manako o teianei ao no te iti tangata o te Atua. Te taangaanga nei a Iehova i te aronga tu akaaka no te rave i tona anoano. (Sala. 138:6) E akamaara i tana au mea i rave na roto i te aronga tei karangaia e teianei ao e kare i te aronga kite e te pakari.

(2) AKAKITE A IESU I TE AU APIIANGA TAREVAKE

7. Eaa a Iesu i akakite ei e pikikaa te au Pharisea, e eaa ta ratou i rave?

7 Kua akaapa ngakau toa a Iesu i te au arataki akonoanga i tona tuatau no ta ratou au apiianga pikikaa. Ei akaraanga, kua akaari aia i te tu pikikaa o te au Pharisea tei manako ua i te tama i to ratou rima, e kare i te akono i to ratou metua. (Mata. 15:1-11) Penei kua poitirere ta Iesu au pipi i tana tuatua. E kua ui ratou kiaia: “Te kite nei koe e, kua riri te aronga Pharisea i te akarongo anga i taua tuatua nei?” Kua karanga atu a Iesu: “Te au rakau ravarai, tei kore i tanumia e taku Metua i te ao ra, e kiritiia ïa. E vaoo ua atu; e matapo arataki matapo ïa. E kia arataki te matapo i te matapo, e topa kapipiti ïa ki roto i te vaarua.” (Mata. 15:12-14) Noatu kua riri te au arataki akonoanga ia Iesu, kare aia i akamutu ana i te akakite i te tuatua tika.

8. Akapeea a Iesu te akaarianga e kare te Atua e āriki i te au irinakianga a te au akonoanga katoatoa?

8 Kua akakite katoa a Iesu i te au apiianga pikikaa a te au akonoanga. Kare aia i karanga e te āriki ra te Atua i te irinakianga a te au akonoanga katoatoa. Mari ra, akakite aia e e maata to runga i te mataara atea ki te mate, e kare e maata ana to runga i te mataara iti ki te ora mutu kore. (Mata. 7:13, 14) Akakite aia e ko tetai pae, i te akaraanga te tavini ra ratou i te Atua, inara kare ratou e tavini ana iaia. Karanga aia: “Kia matakite ra i te peroveta pikikaa, ko tei aere mai ia kotou ma te kakau mamoe ra, kareka i roto, e luko taae ïa. Ka kite kotou ia ratou i to ratou ua.”​—Mata. 7:15-20.

E maata tei patoi no tana akaapaanga i te au irinakianga e te au peu pikikaa. Akapeea teia me akaturori i tetai pae i teia tuatau? (Akara i te parakarapa 9) *

9. Eaa te au apiianga pikikaa a te au akonoanga ta Iesu i akakite?

9 Eaa ta te Pipiria e akakite ra? Kua totou te Pipiria e ka maroiroi te Mesia i te paruru i te are o Iehova. (Sala. 69:9; Ioa. 2:14-17) Kua akakeu tera maroiroi ia Iesu kia akakite i te au peu e te irinakianga tarevake a te au akonoanga pikikaa. Ei akaraanga, kua irinaki te au Pharisea e e kopapa mate kore to te tangata; kua apii a Iesu e te moe ra te aronga tei mate. (Ioa. 11:11) Kare te Sadukea e irinaki e ka tuakaou mai tei mate; kua akatu mai a Iesu i tona oa ko Lazaro. (Ioa. 11:43, 44; Anga. 23:8) Karanga te au Pharisea e na te Atua e iki i ta tatou ka rave; kua apii a Iesu e na te tangata rai e iki kia tavini i te Atua e me kare.​—Mata. 11:28.

10. Eaa te maataanga i patoi ei i ta tatou apiianga?

10 Te tupu ra ainei teia manamanata i teia tuatau? Ae. E maata tei patoi no te mea te akakite ra ta tatou apiianga Pipiria i te au apii tarevake a te au akonoanga. Apii te au orometua e ka tamamae te Atua i te aronga kino i era. Taangaanga ratou i teia kia akatere i te tangata. Ei au tavini no Iehova, tei akamori ra i te Atua aroa, te akakite nei tatou e e apiianga pikikaa teia. Apii katoa te au orometua e e kopapa mate kore to te tangata. Kua akakite tatou e e pikikaa teia apiianga, naringa kua tika, kare e anoanoia te tuakaouanga. Apii te au akonoanga e na te Atua e iki i ta tatou ka rave, inara te apii nei tatou e na te tangata e iki me ka tavini aia i te Atua. Eaa ta te au arataki akonoanga ka rave? Ka riri otooto tikai ratou!

11. Mei ta Iesu i tuatua ia Ioane 8:45-47, eaa ta te Atua e umuumu ra i tona iti tangata kia rave?

11 Akapeea koe me kopae i te tu patoi? Ka akarongo tatou ki te au tuatua mou a te Atua. (E tatau ia Ioane 8:45-47.) Ka mou piri tatou i te reira e kare e akaruke, mei ta Satani rai i rave. (Ioa. 8:44) Te umuumu maira te Atua i tona iti tangata kia “rikarika i te kino” e kia “kapiti atu ra ki te meitaki,” mei ta Iesu rai i rave.​—Roma 12:9; Ebe. 1:9.

(3) TAKINOKINOIA A IESU

E maata tei patoi no tona mate anga i runga i te rakau tamamae. Akapeea teia me akaturori i tetai pae i teia tuatau? (Akara i te parakarapa 12) *

12. Eaa te tu i tamateia ai a Iesu i riro e ei turorianga no te ngati Iuda?

12 Eaa akaou tetai tumu i patoi ei te ngati Iuda ia Iesu? Akakite a Paulo: “Te tuatua nei ra matou i te Mesia akasatauroia ra, ei turorianga no te ngati Iuda.” (1 Kori. 1:23) Eaa te ngati Iuda i manata ai i te tu i mate ei a Iesu? Kia ratou, kua tamateia a Iesu ki runga i te rakau ei tangata ara e te rave kino​—kare ei Mesia.​—Deu. 21:22, 23.

13. Eaa ta te aronga tei turoriia e Iesu kare i kite?

13 Ko te au ngati Iuda tei turoriia, kare ratou i kite e e tangata apakore a Iesu, kua akaapa tarevakeia aia, e kua takinokino taukoreia. Te aronga tei akava ia Iesu, kua rave taukore ratou i te reira. Kua rave rapurapu te akavaanga ngateitei o te ngati Iuda i ta ratou akavaanga e kare i aru i te ture tei akanooia. (Luka 22:54; Ioa. 18:24) Kare ratou i akarongo ua ki te au akaapaanga no runga ia Iesu, mari ra kua kimi ratou i te au “kite pikikaa ia Iesu, kia akaapa atu iaia kia mate.” No te mea kare teia i tupu, kua tauta te au kau taunga i te maani ia Iesu kia tuatua i tetai apinga tarevake kia apa aia. Kare teia i tau ki te ture no te akavaanga. (Mata. 26:59; Mare. 14:55-64) I muri ake i to Iesu tuakaouanga mei te mate, kua tutaki te au akava tika kore i te au vaeau Roma te tiaki ra i tona ngai tanumanga ki “te moni maata,” kia pikikaa i te tumu e kare e tangata i roto i te ngai tanumanga.​—Mata. 28:11-15.

14. Eaa ta te Pipiria i totou no runga i te mateanga o te Mesia?

14 Eaa ta te Pipiria e akakite ra? Kare te ngati Iuda i to Iesu tuatau i tapapa ana e ka anoanoia te Mesia kia mate. Kua totou te Pipiria: “Kua riringi aia i tona vaerua e tae ra atura ki te mate: e kua kapiti katoaia aia e te aronga rave ara ra; e kua apai aia i te ara a te tangata e manganui, e nana oki i pure no te aronga rave ara ra.” (Isa. 53:12) No reira ko te tikaanga, kare te ngati Iuda e turoriia te tamateia anga a Iesu ei tangata ara.

15. Eaa te au akaapaanga ki te Au Kite o Iehova tei akaturori i tetai pae?

15 Te tupu ra ainei teia manamanata i teia tuatau? Ae. Kua akaapa e kua akautunga tau koreia a Iesu, e te tupu nei rai teia tu tau kore ki te Au Kite o Iehova. Teia tetai au akaraanga. Mei te 1930 ki te 1940, kua aere putuputu te au taeake i Marike ki te akavaanga no te paruru i to ratou tikaanga kia akamori i te Atua. Kua patoitoi tetai au akava i te au taeake. I Quebec, Kanata, kua patoi kapiti te au akonoanga e te kavamani i ta tatou angaanga. E maata te au taeake tei tiriaia ki roto i te are auri no te tutu aere i te Patireia o te Atua. I Tiamani, kua tamate atu te kavamani Nazi i tetai au taeake mapu tiratiratu. E i teia au mataiti i topa, e maata to tatou au taeake i Rutia tei akaapaia, tei akautungaia e tei tiriaia ki roto i te are auri no te tuatua no runga i te Pipiria, tei karangaia e e angaanga “extremist” te reira. Kua arai katoaia te New World Translation of the Holy Scriptures i roto i te reo Rutia, tei karangaia e e puka “extremist,” no te mea tei roto i reira te ingoa o Iehova.

16. Ia 1 Ioane 4:1, eaa ra tatou kare e irinaki i te au tuatua pikikaa no runga i to Iehova iti tangata?

16 Akapeea koe me kopae i te tu patoi? E kimi i te tika tikai. I roto i tana Ako i runga i te Maunga, kua akamatakite mai a Iesu e ka “tapepe pikikaa ua mai te tangata ia kotou.” (Mata. 5:11) Ko Satani te tumu o te au pikikaa. Te akakeu ra aia i te aronga patoi kia tuatua pikikaa no runga i te aronga tei inangaro i te tuatua mou. (Apo. 12:9, 10) Kia kopae tatou i te reira. Auraka tatou e tuku i teia au tuatua pikikaa kia tamataku ia tatou e kia akaparuparu i to tatou akarongo.​—E tatau ia 1 Ioane 4:1.

(4) KUA PIKIKAAIA E KUA AKARUKEIA A IESU

E maata tei patoi no tei pikikaaia aia e Iuda. Akapeea teia me akaturori i tetai pae i teia tuatau? (Akara i te parakarapa 17-18) *

17. Akapeea te au mea tei tupu kia Iesu i mua ake i tona matenga i te akakeu anga i tetai pae kia patoi iaia?

17 I mua ake i tona matenga, kua pikikaaia a Iesu e tetai o tana apotetoro. Kua kopae tetai ia Iesu e toru taime, e kua akaruke tana au apotetoro katoatoa iaia. (Mata. 26:14-16, 47, 56, 75) Kare a Iesu i poitirere ana. Kua totou aia e ka tupu te reira. (Ioa. 6:64; 13:21, 26, 38; 16:32) No teia i tupu, penei kare tetai pae e inangaro kia riro mai ei pipi na Iesu. Penei ka karanga ratou, ‘Me ko te tu teia o te au apotetoro a Iesu, kare au e inangaro kia piri atu ki teia pupu!’

18. Eaa te au totou tei akatupuia i mua ake i to Iesu matenga?

18 Eaa ta te Pipiria e akakite ra? E anere tuma mataiti i mua atu, kua akakite a Iehova i roto i tana tuatua e ka pikikaaia te Mesia no nga moni e toru ngauru. (Zeka. 11:12, 13) Na tetai oa piri mou o Iesu e pikikaa iaia. (Sala. 41:9) Tata katoa te peroveta ko Zekaria: “Ka ta i te tiaki, e ka pueurikiriki ke atura ïa te au mamoe.” (Zeka. 13:7) Te tikaanga, kare te aronga ngakau tika e patoi ia Iesu no teia au mea i tupu, mari ra ka akaketaketaia to ratou akarongo me kite i teia totou te akatupuangaia e Iesu.

19. Eaa ta te aronga ngakau tika i kite?

19 Te tupu ra ainei teia manamanata i teia tuatau? Ae. Kua akaruke tetai Au Kite tukatau i te tuatua mou, kua riro mai ei aronga patoi e kua tauta kia aru tetai pae ia ratou. Kua akakite aere ratou i te au nuti kino, te au tua maani ua, e te au tuatua pikikaa no runga i te Au Kite o Iehova na roto i te nuti pepa, te ratio, te tivi e te initaneti. Inara kare te aronga ngakau tika e turoriia no te mea kua kite ratou i te totou a te Pipiria e ka tupu teia au mea.​—Mata. 24:24; 2 Pete. 2:18-22.

20. Akapeea tatou me kopae i te tu patoi o te aronga tei akaruke i te tuatua mou? (2 Timoteo 4:4, 5)

20 Akapeea koe me kopae i te tu patoi? Ka anoanoia tatou kia akaketaketa i to tatou akarongo na te apii putuputu i te Pipiria, te pure putuputu e te rave maroiroi i te angaanga ta Iehova i oronga mai. (E tatau ia 2 Timoteo 4:4, 5.) Me ketaketa to tatou akarongo, kare tatou e manata i tetai ua atu ripoti kino. (Isa. 28:16) Ka tauturu te inangaro no Iehova, no tana Tuatua, e no te au taeake ia tatou kia kopae i te tu patoi o te aronga tei akaruke i te tuatua mou.

21. Noatu e maata te tangata i teia tuatau tei patoi i ta tatou karere, eaa ta tatou i papu?

21 I te anere mataiti mua, e maata te tangata tei turoriia e tei patoi ia Iesu. Inara, e maata katoa tei āriki iaia. Ko tetai pae, ko te taunga maata no te Sunederi o te ngati Iuda e te “manganui oki to te kau taunga.” (Anga. 6:7; Mata. 27:57-60; Mare. 15:43) Pera rai i teia tuatau, e mirioni ua atu tei kore i turoriia. Eaa te tumu? No to ratou inangaro maata i te tuatua mou i roto i te Pipiria. Karanga te tuatua a te Atua: “E au maata to te aronga i inangaro i taau ture; kare o ratou e turorianga.”​—Sala. 119:165.

IMENE 124 Ei tu Aroa Ua

^ para. 5 I roto i te atikara i mua ake, kua uriuri tatou e ā tumu i patoi ei te tangata i taito ia Iesu e eaa te tangata i patoi ei i tana au pipi i teia tuatau. I roto i teia atikara, ka uriuri tatou e ā akaou tumu. Ka akara katoa tatou i te tumu kare te aronga tei inangaro ia Iehova i tuku i tetai apinga kia akaturori ia ratou.

^ para. 60 AKATAKA ANGA TUTU: Te kaikai kapiti ra a Iesu kia Mataio e te aronga koi tero.

^ para. 62 AKATAKA ANGA TUTU: Kua tuaru a Iesu i te aronga okooko ki vao i te iero.

^ para. 64 AKATAKA ANGA TUTU: Kua akaueia a Iesu kia amo i te rakau tamamaeanga.

^ para. 66 AKATAKA ANGA TUTU: Te ongi ra a Iuda ia Iesu.