Neke ki te tumu manako rikiriki

Neke ki te ngai o te au tumu tuatua

ATIKARA APII 46

Kia Ngakau Toa—ko Iehova Toou Tauturu

Kia Ngakau Toa—ko Iehova Toou Tauturu

“Kare rava au e akaruke atu ia koe, kare oki au e taka ke ia koe, kare, kare rava atu.”—EBE. 13:5.

IMENE 55 Auraka e Mataku ia Ratou!

I ROTO I TEIA APII *

1. Eaa te akapumaana anga me kare e tauturu no te manamanata? (Salamo 118:5-7)

KUA kite ana ainei koe i te tuatau kare e tauturu no toou manamanata? E maata te kite ra i teia tu, pera katoa te au tavini tiratiratu o Iehova. (1 Ari. 19:14) Me tupu teia kia koe, e akamaara i ta Iehova taputou: “Kare rava au e akaruke atu ia koe, kare oki au e taka ke ia koe, kare, kare rava atu.” No reira, papu ia tatou: “Ko Iehova toku tauturu, kare au e mataku.” (Ebe. 13:5, 6) Tata te apotetoro ko Paulo i teia au tuatua ki te au taeake i Iudea i te 61 T.N. Kua aite tana au tuatua kia Salamo 118:5-7.—E tatau.

2. Eaa ta tatou ka uriuri i teia atikara, e no teaa ra?

2 Mei te tata salamo, kua kite meitaki a Paulo e ko Iehova tona Tauturu. Ei akaraanga, tere atu i te rua mataiti i mua ake ka tata ei aia i tana reta ki to Ebera, kua teretere atu a Paulo na roto i tetai uriia i te moana. (Anga. 27:4, 15, 20) Iaia e na roto ra i te reira, pera katoa te au mataiti i aereia mai, kua riro a Iehova ei Tauturu putuputu no Paulo. Ka uriuri tatou e toru tauturu. Kua oronga mai a Iehova i te tauturu na roto ia Iesu e te au angera, te aronga mana taoonga, e te au taeake. Na te akamanako anga i tei tupu kia Paulo, ka irinaki tatou i te taputou a te Atua, e ka pau aia i ta tatou pure no te tauturu.

TE TAUTURU A IESU E TE AU ANGERA

3. Eaa ta Paulo i manako, e no teaa ra?

3 Anoano tikai a Paulo i te tauturu. I te 56 T.N., kua kika atura tetai pupu tangata iaia ki vao i te iero i Ierusalema ma te tamate atu iaia. Tera mai rā, te apainaia anga a Paulo ki mua i te Sunederi, kua vaitata aia i te mate i te rima o tona au enemi. (Anga. 21:30-32; 22:30; 23:6-10) I te reira taime, penei kua manako a Paulo, ‘Eaa te roa kia akakoromaki au i teia takinokino anga?’

4. Akapeea a Iehova te tauturu anga ia Paulo na roto ia Iesu?

4 Eaa te tauturu ta Paulo i rauka? I te po i muri ake te tapekaia anga a Paulo, tu maira “te Atu,” ko Iesu i te pae iaia te na ko anga: “E akamaroiroi, e Paulo: mei taau i akakite i te tuatua noku i Ierusalema nei, e akakite katoa oki koe i Roma e tikaʼi.” (Anga. 23:11) Pumaana a Paulo i teia akamaroiroianga! Akameitaki a Iesu ia Paulo no tana angaanga tutu aere i Ierusalema. Taputou aia e ka tae meitaki ua a Paulo ki Roma, e ka rave ua atu aia i te angaanga tutu aere. Te rauka anga te akamaroiroianga, kua pumaana a Paulo mei tetai tamaiti tei akakoukouia e tona papa.

I te tuatau o tetai uriia i te moana, akamaroiroi te angera ia Paulo e ka ora te katoatoa i runga i te paʼi (Akara i te parakarapa 5)

5. Akapeea a Iehova te tauturu anga ia Paulo na roto i tetai angera? (Akara i te tutu i te kapi mua.)

5 Eaa tetai au manamanata ta Paulo i akakoromaki? E rua mataiti i muri ake i tei tupu i Ierusalema, te teretere ra a Paulo na runga i te paʼi ki Itaria, te tupu anga tetai uriia, e kua manako te au mataro e te au patete e ka mate ratou. Inara, kare a Paulo i mataku ana. Eaa te tumu? Akakite aia kia ratou: “Inapo oki i tu mai ei i vaitata kiaku tetai angela a te Atua, nona au nei, e taku e akamori nei, i te na ko anga mai e, Eiaa e mataku, e Paulo; e tu koe i mua i te aroaro o Kaisara: e ina oki, kua oronga mai te Atua i te aronga e ano katoa i te tere nei noou.” Taangaanga a Iehova i tetai angera kia akakite akaou kia Paulo i tana akamaroiroianga i oronga na roto ia Iesu. E tae atura a Paulo ki Roma.—Anga. 27:20-25; 28:16.

6. Eaa ta Iesu taputou ka akamaroiroi ia tatou, e no teaa ra?

6 Eaa te tauturu ka rauka ia tatou? Ka turu a Iesu ia tatou, mei tana i rave no Paulo. Ei akaraanga, kua taputou a Iesu ki te aronga tei akarongo iaia: “Tei vaitata ua ra au ia kotou, e tae ua atu ki te openga o teianei ao.” (Mata. 28:20) Riro ta Iesu tuatua ei akamaroiroi ia tatou. Eaa ra? No te mea e ngata i te akakoromaki i tetai au rā. Ei akaraanga, me mate tei akaperepereia, ka akakoromaki tatou i te mamae no tetai tuatau roa. Ka akakoromaki tetai pae i te turanga ruaine. Ka akakoromaki tetai pae i te au manako taitaia. Noatu eaa te tu, ka rauka te akamaroiroianga no te mea kua kite tatou e tei te pae a Iesu ia tatou “e tae ua atu ki te openga,” noatu te popoa o te oraanga.—Mata. 11:28-30.

Ka tauturu e ka arataki te au angera ia tatou me rave i te angaanga tutu aere (Akara i te parakarapa 7)

7. Ia Apokalupo 14:6, akapeea a Iehova me tauturu ia tatou i teia tuatau?

7 Akapapu maira te Tuatua a te Atua e ka tauturu a Iehova ia tatou na roto i tana au angera. (Ebe. 1:7, 14) Ei akaraanga, ka turu e ka arataki te au angera me tutu aere tatou i te “evangelia o te Basileia nei” ki te au tangata o te “pa enua katoa, e te au kopu, e te au reo.”—Mata. 24:13, 14; e tatau ia Apokalupo 14:6.

TAUTURU A TE ARONGA MANA TAOONGA

8. Akapeea a Iehova te tauturu anga ia Paulo na roto i te rangatira vaeau?

8 Eaa te tauturu tei rauka ia Paulo? I te 56 T.N., akamaroiroi a Iesu ia Paulo e ka tae aia ki Roma. Inara, kua manako atu te ngati Iuda i te puereere ia Paulo e te tamate atu iaia. Te kite anga te rangatira vaeau Roma ko Kalaudio Lusia i te reira, kua tauturu aia ia Paulo. Tuku viviki atura a Kalaudio ia Paulo—tei paruruia e te au vaeau—ki Kaisarea, mei te 65 maire (105 km) mei ia Ierusalema. I Kaisarea, kua akaue te Kavana ko Feliki ia Paulo kia akonoia “ki roto i te ngai akava anga a Heroda.” Kare i rauka ana i te ngati Iuda i te tamate atu ia Paulo.—Anga. 23:12-35.

9. Akapeea te Kavana ko Fesito te tauturu anga ia Paulo?

9 E rua mataiti i muri mai, tei roto rai a Paulo i te are auri i Kaisarea. Kua riro mai ko Fesito te kavana ou i muri ake ia Feliki. Kua pati akatenga te ngati Iuda ia Fesito kia akavaia a Paulo i Ierusalema, inara kua patoi a Fesito. Penei kua tarotokaka te kavana i te ngati Iuda kia “moetapapa [oki] ratou iaia i te ara e ta” iaia.—Anga. 24:27–25:5.

10. Akapeea te Kavana ko Fesito te ariu anga ki ta Paulo pati anga kia akavaia e Kaisara?

10 Muri mai, kua raveia to Paulo akavaanga ki Kaisarea. Mei te mea te inangaro ra a Fesito “te akarekareka atu i te ngati Iuda,” ui atura aia kia Paulo: “E tae aina koe ki Ierusalema, e ei reira koe akavaiaʼi i teianei au tuatua i mua i toku nei aroaro?” Kite meitaki a Paulo e ka tamateia aia i Ierusalema, akapeea aia e ora ai e tae ua atu ki Roma no te tutu aere. Karanga aia: “Ei ia Kaisara au.” I muri ake, te tuatua anga ki te aronga akava, akakite a Fesito kia Paulo: “Ei ia Kaisara au? Ka riro koe kia Kaisara.” Kua riro ta Fesito tuku anga tika ei akaora ia Paulo mei tona au enemi. Kare i roa, kua tae a Paulo ki Roma—mamao mei te ngati Iuda tei kimi i te tamate iaia.—Anga. 25:6-12.

11. Eaa te au tuatua akamaroiroi ta Paulo i akamanako tei orongaia mai e Isaia?

11 Ia Paulo e tiaki ra no te teretere atu ki Itaria, penei kua akamanako aia i te akamatakite anga a te peroveta ko Isaia tei akauruia kia oronga ki te aronga tei patoi ia Iehova: “E kimi marie i te tuatua, e riro ra ei mea puapinga kore; e tuatua kotou i te tuatua, kare ra e mou: tei ia matou oki te Atua.” (Isa. 8:10) Kite meitaki a Paulo e ka tauturu te Atua iaia, e kua akamaroiroi iaia koi tiaki ei i tona akavaanga.

Mei tana i rave i mua ana, ka akakeu a Iehova i te aronga mana taoonga kia paruru i tona au tavini i teia tuatau (Akara i te parakarapa 12)

12. Akapeea a Iulio te akono anga ia Paulo, e eaa ta Paulo i kite?

12 I te 58 T.N., kua akamata a Paulo i tona tere ki Itaria. Ei mouauri, tei raro ake aia i te mana taoonga o te rangatira vaeau Roma ko Iulio. Mei te reira taime, ka rauka ia Iulio i te takinokino ia Paulo me kore kia akono iaia. Eaa tana ka rave? Tera mai rā, te tae anga ratou ki uta i te enua, “takinga-meitaki mairā Iulio ia Paulo, kua tuku ua atura iaia kia aere ua ana i tona au oa.” Kua akaora akaou a Iulio ia Paulo i muri mai. Akapeea? Kua inangaro te au vaeau i te tamate i te au mouauri i runga i te paʼi, inara kua tāpū a Iulio ia ratou. Eaa te tumu? Kua “inangaro aia i te akaora ia Paulo.” Kua kite a Paulo i to Iehova rima tauturu na roto i te rangatira vaeau takinga meitaki.—Anga. 27:1-3, 42-44.

Akara i te parakarapa 13

13. Akapeea a Iehova me taangaanga i te aronga mana taoonga?

13 Eaa te tauturu ka rauka ia tatou? Me rotai te reira ki to Iehova akakoroanga, ka taangaanga aia i tona vaerua tapu ririnui kia akakeu i te aronga mana taoonga kia rave i tona anoano. Tata te Ariki ko Solomona: “E au matāvai te ngakau o te ariki i te rima o Iehova, te akaariu ra aia ki Tana ngai i inangaro.” (Mase. 21:1) Eaa ta te maseli e akakite maira? Ka rauka i te tangata i te keri i tetai ara vai no te akataʼe i te vai ki te ngai tei akakoroia. Ka rauka katoa ia Iehova i te taangaanga i tona vaerua kia akakeu i te manako o te au tutara kia rotai ki tona akakoroanga. Me tupu te reira, ka akakeuia te aronga mana taoonga kia tuku i te au tuku anga tika kia puapingaia te iti tangata o te Atua.—Akaaite ia Ezera 7:21, 25, 26.

14. Ia Angaanga 12:5, ka pure tatou noai ma?

14 Eaa ta tatou ka rave? Ka pure tatou no te “ui ariki, e te aronga mana katoa” kia tuku i te au tukuanga tika ei turu i ta tatou angaanga tutu aere e te oraanga Kerititiano. (1 Timo. 2:1, 2; Nehe. 1:11) Mei ta te au Kerititiano i te anere mataiti mua i rave, ka pure akatenga katoa tatou ki te Atua, no te au taeake e te au tuaine i roto i te are auri. (E tatau ia Angaanga 12:5; Ebe. 13:3) Ka pure katoa tatou no te aronga tiaki mouauri, te akono ra i te au taeake e te au tuaine. Ka pati akatenga tatou kia Iehova kia akakeu i te manako o te reira aronga kia aite ratou mei ia Iulio te ka “takinga-meitaki” i te au taeake.—Anga. 27:3.

TAUTURU A TE AU TAEAKE

15-16. Akapeea a Iehova te tauturu anga ia Paulo na roto ia Arisetareko e Luka?

15 Eaa te tauturu ta Paulo i rauka? I tona tere ki Roma, kua tae putuputu ta Iehova tauturu kia Paulo na roto i tona au taeake. Ka uriuri tatou i tetai au akaraanga.

16 E rua o Paulo nga oa, ko Arisetareko e Luka, tei aru iaia ki Roma. * Puareinga ua raua i te tauturu ia Paulo, noatu kare te Pipiria i akakite mai e kua taputou a Iesu i te tauturu ia raua kia tae ki Roma. No muri roa mai, i te tuatau o te tere kinokino, i kite ei raua e ka akaoraia raua. No reira, te aere anga a Arisetareko e Luka ki Kaisarea na runga i te paʼi, kua pure akatenga a Paulo kia Iehova, te akameitaki anga iaia no te tauturu na roto i tona nga oa ngakau toa.—Anga. 27:1, 2, 20-25.

17. Akapeea a Iehova te tauturu anga ia Paulo na roto i te au taeake?

17 I tona teretere anga, kua tauturu putuputu te au taeake ia Paulo. Ei akaraanga, i roto i te uapu o te oire i Sidona, kua akatika a Iulio ia Paulo kia “tuku ua atura iaia kia aere ua ana i tona au oa, kia akapumaana mai ratou iaia.” I muri mai, i te oire o Puteoli, kua aravei a Paulo e tona nga oa i te au “taeake tei kitea ïa e matou i reira, ko tei tuatua mai ïa kia matou e noo ki o ratou ra e kia po itu ake.” I te au Kerititiano i teia au ngai e akono ra ia Paulo e tona nga oa, kua akarekareka a Paulo i te au taeake na te akakite anga i te au tua akamaroiroi. (Akaaite ia Angaanga 15:2, 3.) Te maroiroi anga ratou, kua teretere atu a Paulo e tona nga oa.—Anga. 27:3; 28:13, 14.

Mei ia Paulo, ka rauka ia tatou ta Iehova tauturu na roto i te au taeake (Akara i te parakarapa 18)

18. Eaa tei akakeu ia Paulo kia akameitaki i te Atua e kia maroiroi?

18 Ia Paulo e aaere ra ki Roma, kua akamanako aia i tana i tata e toru mataiti i mua atu ana ki te putuputuanga o te reira oire: “E no te anoano maata toku e manganui akenei te mataiti i te aere atu kia kotou na.” (Roma 15:23) Inara, kare aia i manako ana e ka tae aia ei mouauri. Mei teaa atura tona rekareka te kite anga e te tiaki maira te au taeake no te aravei iaia i te mataara i Roma! “Kite akerā Paulo ia ratou, akameitaki atura i te Atua, e maroiroi atura.” (Anga. 28:15) Akameitaki a Paulo i te Atua no te au taeake e tiaki maira iaia. Eaa ra? No te mea kua kite akaou a Paulo i to Iehova tauturu na roto i te au taeake.

Akara i te parakarapa 19

19. Ia 1 Petero 4:10, akapeea a Iehova me taangaanga ia tatou kia tauturu i te aronga te anoano ra i te tauturu?

19 Eaa ta tatou ka rave? Kua kite ainei koe i te au taeake e te au tuaine i taau putuputuanga, te akakoromaki ra i te au tu ngata no te mea kua rokoia ratou e te maki e te manamanata? Penei kua takake atu te akaperepere ki te ara o te mate. Me kite tatou e te anoano ra tetai taeake i te tauturu, ka pati tauturu tatou kia Iehova kia tuatua aroa me kore kia takinga meitaki atu iaia. Ka riro ta tatou tuatua e ta tatou ka rave ei akamaroiroi i te taeake e te tuaine. (E tatau ia 1 Petero 4:10.) * Me tauturu tatou ia ratou ka irinaki akaou ratou i ta Iehova taputou, “Kare rava au e akaruke atu ia koe, kare oki au e taka ke ia koe, kare, kare rava atu.” Kare ainei koe e mareka i te reira?

20. Eaa tatou ka karanga ai ma te papu e: “Ko Iehova toku tauturu”?

20 Mei ia Paulo e tona nga oa, ka na roto rai tatou i te oraanga mei te uriia. Ka ngakau toa katoa tatou no te mea tei ia tatou a Iehova. Te oronga maira aia i te tauturu na roto ia Iesu e te au angera. Me te rotai ra te reira ki to Iehova akakoroanga, ka tauturu aia ia tatou na roto i te aronga mana taoonga. Mei ta te maata anga ia tatou i kite, kua taangaanga a Iehova i tona vaerua tapu kia akakeu i te ngakau o tona au tavini, kia tauturu i to ratou au taeake e te au tuaine Kerititiano. No reira, mei ia Paulo, e tumu anga meitaki ta tatou kia karanga ma te papu e: “Ko Iehova toku tauturu, kare au e mataku; eaa ta te tangata kia rave mai iaku?”—Ebe. 13:6.

IMENE 38 Ka Akamaroiroi a Iehova ia Koe

^ para. 5 Ka uriuri teia atikara e toru ravenga, te tauturu anga a Iehova i te apotetoro ko Paulo kia akakoromaki i te au manamanata ngata. Me akamanako tatou i ta Iehova Tauturu i mua ana, ka akamaroiroi katoaia tatou no tana tauturu i teia tuatau manamanata.

^ para. 16 E nga oa teretere a Arisetareko e Luka no Paulo i mua atu ana. Kua noo katoa teia nga oa i te pae ia Paulo, iaia ei mouauri i Roma.—Anga. 16:10-12; 20:4; Kolo. 4:10, 14.