Kua Kite Ainei Koe?
Eaa tei tupu ki Nineve i muri ake i te tuatau o Iona?
MEI te mataiti 670 M.T.N., ko Asura te patireia maata roa atu i teianei ao, “tei tutara mei ia Kupero i te tua opunga ki Iran i te tua itinga, e no tetai tuatau kua tutara katoa ia Aiphiti,” i karanga ai tetai website a te British Museum. Ko Nineve te oire maata rava atu i teianei ao. E maata to te reira au kainga manea, te au are ariki mekameka e te āka runanga puka. Akaari mai te au tataanga i runga i te au patu o Nineve i taito e kua kapiki te Ariki ko Ashurbanipal iaia uaorai e ko “te ariki o teianei ao,” mei tetai atu au ariki ke o Asura. I tera tuatau i te akara anga, kare e rauka i tetai ua atu patireia i te upokotu atu ia Asura e Nineve.
Ko Asura te Mana Tutara o Teianei Ao, te patireia maata rava atu i te ao katoa i tera tuatau
Noatu ra, te riro anga mai to Asura ei patireia ririnui roa atu, totou mai te peroveta a Iehova ko Zephania: “E akapou [a Iehova] ia Asura; e akariro oki aia ia Nineve ei ngai tanea, ei papamarō, mei te medebara.” Kapiti mai ki teia, kua totou te peroveta a Iehova ko Nahuma: “Ka noni na kotou i te ario, ka noni katoa i te auro. . . . Kua putaua aia, kare ua i toe, e kua pou. . . . E riro oki te aronga ravarai e akara ia koe i te oro ke ia koe, e ka tuatua e, Kua pou Nineve.” (Zepha. 2:13; Nahu. 2:9, 10; 3:7) Me rongo te tangata i teia nga totou, penei kua ui ana ratou: ‘Ka tupu ainei teia? Ka upokotuia ainei to Asura?’ Penei i te akara anga, kare rava teia e tupu.
Riro mai a Nineve ei ngai tanea!
Noatu ra, kua tupu te mea umere! I muri ua ake i te mataiti 670 M.T.N., kua upokotu atu to Babulonia e to Madai ia Asura. Aere ua rai, kare e tangata e noo akaou i Nineve, e kua ngaropoina takiriia te reira e te tangata. Kia tau ki te puka a te Metropolitan Museum of Art i New York, “kua ngaro takiri teia oire i raro i te one, e ka kite ua te tangata no runga i te reira mei roto mai te Pipiria.” Karanga te Biblical Archaeology Society e i te au mataiti 1800, “kare e tangata i kite me e tika tikai teia oire maata o Asura.” I reira i te 1845, kua akamata te tangata kō apinga taito ko Austen Henry Layard i te keri i te oire o Nineve. Riro mai tana i kite ei akapapu e e oire mekameka a Nineve i mua ana.
Riro te tupu anga o te au totou no runga ia Nineve ei akaketaketa i to tatou irinaki e ka tupu te au totou Pipiria no te openga o te au mana poritiki o teia tuatau.—Dani. 2:44; Apo. 19:15, 19-21.
