Neke ki te tumu manako rikiriki

Neke ki te ngai o te au tumu tuatua

Au Uianga a te Aronga Tatau

Au Uianga a te Aronga Tatau

E kai ke atu ainei ta to Iseraela i kai i te metepara i te pae mai te māna e te manu rere?

Kua kai ua to Iseraela i te māna i to ratou 40 mataiti i te metepara. (Exo. 16:35) E rua atianga kua oronga mai a Iehova i te manu rere. (Exo. 16:​12, 13; Nume. 11:31) Inara e iti ua te kai na to Iseraela ka kai.

Ei akaraanga, kua arataki mai a Iehova i tona iti tangata ki “tetai [ngai] akaangaroianga” e kua rauka ua mai te kai e te vai tei anoanoia. (Nume. 10:33) Tetai o teia ngai ko Elima, “okotai ngauru o reira punavai e rua ara, e itu ngauru oki nu tamara”—e tamara kai. (Exo. 15:27) Akakite ra te puka Plants of the Bible no te tamara kai, e “e tupu maata ana i te au ngai o reira, . . . e ko te kai maata ïa i te metepara, tei tupu ua i te au ngai, te ’inu, e e ngai akaruruanga no te mirioni tangata.”

Penei rai kua tāpu ana to Iseraela ki te ngai akaangaroianga tei matauia i teia rā e ko Feiran, e tuanga ïa no te Wadi Feiran. a Teia wadi, me kore te ō ara vai, “e 81 maire [130 kiromita] te roa e ko tetai ïa mea roangarere atu, manea tikai, e ko te wadi rongonui roa atu ïa i Sinai,” i akakite ei te puka Discovering the World of the Bible. Te na ko katoa ra e: “I teia wadi, e 28 maire [45 kiromita] te mamao mei tona ngai tomoanga, e kua rakeiia e 3 maire [4.8 kiromita] ki te nu tamara manea tikai o Feiran Oasis, penei e 2,000 tapuae [610 mita] i runga ake i te vaito o te tai pi. Ko Edene o Sinai ïa. Kua akakeuia te au tangata kia akaruru ki teia ngai mei ito roa mai, e tauatini ua atu nu tamara i reira.”

Nu tamara i te ō o Feiran

Te akaruke anga ia Aiphiti, kua apai mai to Iseraela te varaoa opue, te o’ini kai, te sitona e te ’inu. Kare teia au kai e vai ua. Kua apai katoa mai te iti tangata i “te mamoe, e te puakatoro, e [te] au puaka e manganui ua atu.” (Exo. 12:​34-39) Inara, no te turanga kino i te metepara, papu e ka iti mai te numero o te manu. Penei kua kai ratou i te manu; kua oronga ei atinga, e ki te au atua pikikaa. b (Anga. 7:​39-43) Noatu rai, kua angai to Iseraela i te au manu, ka kiteaia i roto i ta Iehova tuatua ki to Iseraela i te akarongo kore anga ratou: ‘Ei roto i te medebara ta kotou au tamariki tiaki mamoe e aere ua’i, e e a ngauru anga o te mataiti.’ (Nume. 14:33) No reira, kua rauka i ta ratou au manu te oronga mai te ū, e tetai taime te kiko manu ei kai, inara kare i rava no te toru mirioni tuma tangata no tetai 40 mataiti. c

Noea mai te kai e te vai na te au manu? d I te reira tuatau kua topa te ua maata e kua tupu ruperupe te au kai raurau i te metepara. Akakite ra te Insight on the Scriptures, Volume 1, e 3,500 mataiti akenei, “e maata tikai te vai i Arapia kare i matauia i teianei. Kua akapapuia teia e te au wadi e te ō marō e kua ta’e ana te vai ki teia au ngai ua maata.” Noatu ra, e ngai maata e te mataku te metepara. (Deu. 8:​14-16) Naringa kare te vai semeio a Iehova, papu e ka mate to Iseraela e ta ratou manu.—Exo. 15:​22-25; 17:​1-6; Nume. 20:​2, 11.

Akakite a Mose ki to Iseraela e kua angai a Iehova ia ratou i te māna “ei akakite [kia ratou] e kare o te areto anake ra te mea e ora’i te tangata nei, ko te au mea katoa ra no roto mai i te vaa o Iehova ra.”—Deu. 8:3.

a Akara i te atikara i roto i Te Punanga Tiaki o Me 1, 1992, kapi 24-25.

b Taiku te Pipiria e rua atianga i orongaia ai te au manu ei atinga kia Iehova i te metepara. Te atianga mua, ko te akatainuia anga te kau taunga; te rua, te Pasa. Kua tupu teia i te 1512 M.T.N., te rua o te mataiti i akaruke ei to Iseraela ia Aiphiti.—Levi. 8:14–9:24; Nume. 9:​1-5.

c Vaitata ki te openga o te 40 mataiti i te metepara, kua rave to Iseraela i te au mea i ’aru mei te tamaki e anere tauatini ua atu manu. (Nume. 31:​32-34) Noatu ra, kua kai ua atu ratou i te māna e tomo ua atu ei ratou ki roto i te Enua Taputouia.—Iosu. 5:​10-12.

d Kare atu e tataanga i te akaari mai e kua kai te manu i te māna, i te mea kua tuangaia te kai a te tangata tataki tai.—Exo. 16:​15, 16.