1. Eaa tatou ka kauraro ei kia Iehova?

KIA kauraro * marie tatou kia Iehova no te mea nana i Anga ia tatou. E tika anga tona kia akanoo i te au turanga no tana au mea ora i anga. (Apo. 4:11) Inara e tumu ke atu ta tatou kia akarongo kiaia—no te mea nana te tutara anga meitaki rava atu. I te tuatua enua tei aereia, e manganui te au tutara tangata e mana akatere to ratou ki rungao i tetai ke. Me akaaiteia kia ratou, ko Iehova te Tutara kite pakari roa atu, te aroa, te tangi aroa, e te akaaroa.—Exo. 34:6; Roma 16:27; 1 Ioa. 4:8.

2. Eaa te au tumu ta Ebera 12:9-11 e akakite maira, kia kauraro tatou kia Iehova?

² Ka inangaro a Iehova ia tatou kia akarongo kiaia, kare e te mataku ra tatou, mari ra no to tatou akaperepere iaia e e Metua aroa aia no tatou. I roto i tana reta ki te au Epera, akamārama a Paulo e “kia maata atu to tatou kauraro i te Metua” no te mea te tereni ra aia “kia meitaki tatou.”—E tatau ia Ebera 12:9-11.

3. (a) Akapeea tatou me kauraro kia Iehova? (e) Eaa te au uianga ka pau tatou?

³ Ka kauraro tatou kia Iehova, na te akarongo anga kiaia e auraka e irinaki ki runga ia tatou uaorai. (Mase. 3:5) Ka māmā ake ia tatou kia kauraro ia Iehova, me kite tatou i tona au tu manea. Eaa ra? No te mea te akaari maira teia au tu i tana e  rave ra. (Sala. 145:9) Ko te maata atu i ta tatou ka kite no runga ia Iehova, ka akaperepere atu tatou iaia. E me akaperepere tatou ia Iehova, kare tatou e anoano i tetai au ture, kia akakite mai i ta tatou ka rave e kare e rave. Ka apii tatou i te au manako e te au manako ngakau meitaki e ka kopae i te kino. (Sala. 97:10) Inara i tetai taime, kare i te mea māmā i te akarongo kia Iehova. Eaa te tumu? E eaa ta te aronga pakari, te au metua tane, e te au metua vaine ka apii mai mei te akaraanga o te Tutara ko Nehemia; te Ariki ko Davida; e Maria, te metua vaine o Iesu? Ka pau mai teia atikara i teia au uianga.

4-5. Ia Roma 7:21-23, eaa i ngata ai kia kauraro kia Iehova?

⁴ Tetai tumu, penei ka ngata ia tatou i te kauraro kia Iehova, no te mea no to tatou tu ara ua. No reira e tu akarongo kore rai to tatou. I muri ake i to Adamu e Eva meameaau anga i te Atua, e kua kai i te ua rakau tei tureia, kua akanoo raua i to raua uaorai turanga. (Gene. 3:22) I teia tuatau, te anoano nei rai te maata anga o te tangata kia kopae ia Iehova e kia iki i te mea tau e te tarevake.

⁵ Ko te aronga tei kite e tei inangaro ia Iehova, ka ngata ia ratou kia kauraro marie kiaia. Kua kite katoa te apotetoro ko Paulo i teia manamanata. (E tatau ia Roma 7:21-23.) Mei ia Paulo, ka inangaro tatou i te rave i te au mea meitaki i mua i te aroaro o Iehova. Inara te māroia nei tatou kia rave i te au mea tarevake.

6-7. Eaa te rua o te tumu ka ngata ei kia kauraro kia Iehova? Oronga mai i tetai akaraanga.

⁶ Tetai akaou tumu ka ngata i te kauraro kia Iehova, no te au peu i te ngai i utuutuia mai ei tatou. E maata te au manako tangata te patoi ra i to Iehova anoano, e ka ngata rai ia tatou i te akaruke i te au manako tei matauia. Akamanako ana okotai akaraanga.

⁷ E peu matauia kia māro i te au mapu kia akapou i to ratou maroiroi no te kimi moni. Kua kite te tuaine ko Mary * i teia manamanata. I mua ake i te apiianga no runga ia Iehova, kua aere aia ki tetai apii meitaki rava atu i tona enua. Kua māro te ngutuare tangata o Mary, kia rauka tetai angaanga tutaki maata nana, e kia rauka tetai turanga ngateitei nona. Kua inangaro katoa aia i te reira. Inara i muri ake i tona apiianga ia Iehova, e kua akaperepere iaia, kua taui tona au akakoroanga. Noatu rai, karanga aia: “Tetai taime ka kite au i te au angaanga pitiniti meitaki kia rauka te moni maata, inara kua kite au e ka takino te reira i toku oraanga pae vaerua. No toku tu i utuutuia mai ei au, te ngata nei rai iaku i te kopae i te reira. Ka pati akatenga au kia Iehova kia tauturu mai iaku, kia kopae i te timata anga kia āriki i te angaanga te ka apai ke iaku mei te tavini anga iaia.”—Mata. 6:24.

8. Eaa ta tatou ka uriuri i teianei?

⁸ Ka puapingaia tatou me kauraro tatou kia Iehova. Inara te aronga e mana akatere to ratou, mei te aronga pakari, te au metua tane, e te au metua vaine, e tumu anga maata to ratou kia aru i te aratakianga a te Atua; e tuatau teia no te tauturu i tetai ke. Ka uriuri tatou i tetai au akaraanga Pipiria te ka apii mai ia tatou akapeea me akaari i te mana akatere, kia akamareka ia Iehova.

9. Eaa te au manamanata ta Nehemia i kite?

⁹ Kua oronga a Iehova i te apainga puapinga ki te aronga pakari kia tiaki i tona iti tangata.  (1 Pete. 5:2) E maata ta ratou ka apii mai mei ta Nehemia akono anga i to Iehova iti tangata. Ei tutara no Iuda, e mana akatere to Nehemia. (Nehe. 1:11; 2:7, 8; 5:14) Akamanako ana i tetai au manamanata o Nehemia. Kua kite mai aia e kua akaviivii te iti tangata i te iero e kare i oronga atu i te moni tauturu ki te ngati Levi mei ta te Ture i akaue. Kua aati te au ngati Iuda i te ture o te Tapati, e kua akaipoipo tetai au tane i te au vaine ke. Ka anoanoia te Tutara ko Nehemia kia akatikatika i teia au manamanata.—Nehe. 13:4-30.

10. Akapeea a Nehemia te ariu atu anga ki te au manamanata tana i kite?

¹⁰ Kare a Nehemia i māro ana i tona mana akatere, na te akakite anga i tona au manako ki te iti tangata o te Atua. Mari ra, kua aru aia i ta Iehova arataki anga na roto i te pure akatenga, e kua apii aia i te Ture a Iehova ki te tangata. (Nehe. 1:4-10; 13:1-3) Ma te tu akaaka, kua angaanga kapiti katoa a Nehemia i te pae i tona au taeake, te tauturu anga ia ratou kia patu akaou i te au paruru o Ierusalema.—Nehe. 4:15.

11. Ia 1 Tesalonia 2:7, 8, akapeea te aronga pakari me akono i te putuputuanga?

¹¹ Penei kare te au manamanata ta Nehemia i kite e tupu ki te aronga pakari, inara ka rauka ia ratou i te aru i tona tu. Ei akaraanga, te angaanga pakari ra ratou no te au taeake e te au tuaine. E kare ratou e tuku i to ratou mana akatere kia akangakau parau ia ratou. Mari ra, ka akono maru ratou i te putuputuanga. (E tatau ia 1 Tesalonia 2:7, 8.) Ka riro to ratou tu aroa e te akaaka ei akakeu ia ratou kia tuatua ma te takinga meitaki. Karanga a Andrew, e tangata pakari karape e: “Te maata anga o te taime, e reka ana te au taeake e te au tuaine i te tu takinga meitaki e te tu oaoa o tetai tangata pakari. Ka akakeu teia au tu i te putuputuanga kia taokotai ki te aronga pakari.” Karanga tetai akaou tangata pakari, ko Tony e: “E tauta ana au i te taangaanga i te ako i roto ia Philipi 2:3 e ka akamanako meitaki  atu i tetai ke. Ka tauturu teia iaku auraka e māro i tetai ke kia akarongo mai kiaku.”

12. Eaa ra i puapinga ai kia akaaka te aronga pakari?

¹² Kia akaaka ua te aronga pakari mei ia Iehova rai. Noatu e ko Iehova te Tutara ngateitei o teianei ao e pini ua ake, te piko “akaaka nei” aia no te akatu mai i “te akaaka ra no raro mai i te one.” (Sala. 18:35; 113:6, 7) E rikarika ana a Iehova i te aronga ngakau parau e te akatietie.—Mase. 16:5.

13. Eaa tetai tangata pakari ka anoanoia ai kia “tapeka i tona arero”?

¹³ Ko te tangata pakari tei kauraro kia Iehova, ka anoanoia aia kia “tapeka i tona arero.” Te openga, ka tuatua tau kore aia ki tetai tei kore i akangateitei mai iaia. (Iako. 1:26; Gala. 5:14, 15) Karanga a Andrew: “I tetai taime, kua manako rai au i te tuatua tau kore ki tetai taeake me kore ki tetai tuaine tei kore i akangateitei mai iaku. Inara kua akamanako oonu au i te au akaraanga o te au tane tiratiratu i roto i te Pipiria, e kua tauturu iaku kia akaaka e kia maru ua.” Ka kauraro te aronga pakari kia Iehova na roto i te tu aroa e te oaoa, me tuatua ratou ki te au taeake i roto i te putuputuanga, e ki to ratou au taeake aronga pakari.—Kolo. 4:6.

14. Eaa te angaanga ta Iehova i oronga ki te au metua tane, e eaa tana ka tapapa atu mei ia ratou?

¹⁴ Kua iki a Iehova i te au metua tane ei upoko no te ngutuare, e kua inangaro te Atua ia ratou kia tereni e kia ako i ta ratou tamariki. (1 Kori. 11:3; Ephe. 6:4) Inara kua kotingaia te mana akatere o te metua tane—ko Iehova te pu, nona oki te ingoa i tapaia ai te kopu tangata ravarai. (Ephe. 3:14, 15) Ka kauraro te au metua tane kia Iehova, na te taangaanga anga i to ratou mana akatere ei akamareka i te Atua. E maata ta ratou ka apii mai mei te akaraanga o te Ariki ko Davida.

15. Eaa te Ariki ko Davida i riro ei ei akaraanga meitaki no te au metua tane?

¹⁵ Kua iki a Iehova ia Davida ei upoko no tona ngutuare tangata e te iti tangata Iseraela. E mana akatere tikai to Davida ei ariki. I tetai au taime, kua māro aia i tona mana akatere e kua tupu te au tarevake kino. (2 Samu. 11:14, 15) Inara kua kauraro marie aia kia Iehova, na te āriki anga i te akoanga. Kua pure akatenga aia kia Iehova. E kua tauta pakari aia i te akarongo ki ta Iehova akoanga. (Sala. 51:1-4) Kua akaaka katoa aia i te āriki i te akoanga meitaki a te au tane e te au vaine. (1 Samu. 19:11, 12; 25:32, 33) Kua riro ta Davida au tarevake ei apii iaia e kia akamou i tona oraanga kia tavini ia Iehova.

16. Eaa te au apiianga ta te au metua tane ka apii mai mei ia Davida?

 ¹⁶ Akamanako ana i tetai au apiianga ta te au metua tane ka apii mai mei te Ariki ko Davida: Auraka te mana akatere ta Iehova i oronga kia kotou e māroia ki rungao i tetai ke. E akakite i to kotou tarevake, e e āriki i te akoanga Pipiria mei tetai ke. Me pera kotou, ka akangateitei to kotou ngutuare ia kotou no to kotou tu akaaka. Me pure kotou no to kotou ngutuare tangata, e akakite i to kotou au manako ngakau kia Iehova, kia akarongo mai te ngutuare tangata e te inangaro ra kotou i tana tauturu e te arataki anga. E akariro i ta kotou tavini anga ia Iehova ei mea puapinga rava atu i to kotou oraanga. (Deu. 6:6-9) Ka riro to kotou akaraanga meitaki ei apinga aroa ki to kotou ngutuare tangata.

17. Eaa te angaanga ta Iehova i oronga ki te au metua vaine?

¹⁷ Kua tuku a Iehova i tetai angaanga ngateitei na te au metua vaine i roto i te ngutuare, e kua oronga katoa i te mana akatere kia ratou ki rungao i tana tamariki. (Mase. 6:20) Ka riro ta te metua vaine ka rave e te tuatua, ei tauturu i tana tamariki. (Mase. 22:6) E akara i ta te au metua vaine ka apii mai mei ia Maria, te metua vaine o Iesu.

18-19. Eaa te apiianga ta te au metua vaine ka rauka mei te akaraanga o Maria?

¹⁸ Kua kite meitaki a Maria i te Tuatua Tapu. E tu akangateitei tikai tona ia Iehova, e kua rauka tetai pirianga oa matutu kiaia. Kua kauraro ua aia kia Iehova, noatu e ka riro te reira ei taui i tona oraanga.—Luka 1:35-38, 46-55.

¹⁹ E te au metua vaine, ka rauka ia kotou i te aru i to Maria tu. Akapeea ra? Te mea mua, na te akono anga i toou pirianga oa kia Iehova na roto i taau apii Pipiria e taau au pure. Te rua, na te anoano ua anga i te taui i toou oraanga kia akamareka ia Iehova. Ei akaraanga, penei kua utuutuia mai koe e te nga metua tei viviki ua i te riri, e kua tuatua kino ki te tamariki. Penei kua maata mai koe i te manako anga e, e tu matauia teia i roto i te ngutuare. Noatu i muri ake i te apiianga i to Iehova turanga, ka kite mai koe e e ngata kia noo maru e kia akakoromaki i taau tamariki, me taringa turi ratou e kua roiroi koe. (Ephe. 4:31) I teia au atianga, ka anoanoia koe kia irinaki ki runga ia Iehova na roto i te pure. Karanga tetai metua vaine ko Lydia e: “Tetai taime, kua pure akatenga au kia kore au e tuatua riri me akarongo kore taku tamaiti. E kua tapu katoa au i taku tuatua ma te pure muteki kia Iehova no te tauturu. Kua akamaru te pure iaku.”—Sala. 37:5.

20. Eaa te au manamanata ta tetai au metua vaine e kite ra, e akapeea te reira me rapakauia?

 ²⁰ Te vaira tetai manamanata ke no te au metua vaine—e ngata ia ratou i te akakite i to ratou aroa no ta ratou tamariki. (Tito 2:3, 4) Kua utuutuia mai tetai au vaine ki roto i te ngutuare kare te nga metua i akaari ana i te tu aroa ki ta ratou tamariki. Me kua tupu teia kia koe, auraka e aru i te au tarevake o toou nga metua. Ko te metua vaine tei kauraro kia Iehova, ka anoanoia aia kia akaari i te tu aroa ki tana tamariki. Penei ka ngata iaia i te taui i tona aerenga manako, tona manako ngakau e tana ka rave.

21-22. Ia Isaia 65:13, 14, eaa te au puapinga ka rauka mai me kauraro kia Iehova?

²¹ Kite meitaki te Ariki ko Davida i te au puapinga kia kauraro kia Iehova. Tata aia: “Te akonoanga a Iehova, e mea tika ïa, e rekarekaʼi te ngakau; te akauenga a Iehova, e mea viivii kore ïa, e māramaʼi te mata nei. Na te reira oki i apii mai i to tavini; tei te akono i te reira te tutaki maata.” (Sala. 19:8, 11) I teia tuatau, te kite nei tatou i te tuke i rotopu i te aronga tei kauraro kia Iehova e te aronga tei kopae i tana akoanga aroa. Te aronga tei kauraro kia Iehova, e imene ratou ma “te rekareka ngakau ra.”—E tatau ia Isaia 65:13, 14.

²² Me kauraro marie te aronga pakari, te au metua tane, e te au metua vaine kia Iehova, ka meitaki atu to ratou oraanga, ka mataora atu to ratou ngutuare tangata, e ka taokotai te putuputuanga. Tei puapinga rava, ka akarekareka ratou i to Iehova ngakau. (Mase. 27:11) Ko te tutaki maata rava atu te reira.