1. Eaa tatou ka kore ei e poitirere i teianei ao irinaki koreia?

 KARE te tangata i to Satani ao i kite e koai ta ratou ka irinaki. Kua akataitaiaia ratou e te tu tau kore o te au arataki pitiniti, poritiki, e te akonoanga. Pera katoa to ratou au oa, tangata tupu, e te kopu tangata. Kare teia i te mea poitirere. Kua totou te Pipiria: “I taua tuatau openga ra . . . , e riro te tangata nei . . . ei viivii, . . . ei tapepe pikikaa, . . . ei pikikaa.” Tera te aiteanga, ka akaari te tangata i te tu irinaki koreia o te atua o teianei akatereanga.​—2 Timo. 3:1-4; 2 Kori. 4:4.

2. (a) Koai tikai ta tatou ka irinaki? (e) Eaa ra ta tetai ka manako?

² Inara ei au Kerititiano ka irinaki tikai tatou ia Iehova. (Iere. 17:7, 8) Papu ia tatou e te akaperepere ra aia ia tatou e ‘kare roa aia e akaruke’ i tona au oa. (Sala. 9:10) Ka irinaki katoa tatou ia Iesu Karaiti no te mea kua oronga mai aia i tona oraanga no tatou. (1 Pete. 3:18) E kua riro te au kaveinga tau o te Pipiria ei akapuapinga i to tatou oraanga. (2 Timo. 3:16, 17) Irinaki tikai tatou ia Iehova, Iesu, e te Pipiria. Inara ka manako tetai pae me ka irinakiia te au taeake e te au tuaine i roto i te putuputuanga. Me e ae te pauanga, eaa tatou ka irinaki ei ia ratou?

3. Eaa te akameitakianga manea kua rauka ia tatou? (Mareko 10:29, 30)

³ Kua iki a Iehova ia tatou ei tuanga no tona pamiri akamori i te ao katoa. Akamanako i te akameitakianga e te au puapinga ta te reira ka akatupu! (E tatau ia Mareko 10:29, 30.) Takapini i teianei ao, te akaperepere ra to tatou au taeake e te au tuaine ia Iehova e te aru ra i tana au kaveinga. Noatu e tukeke to tatou reo, peu, e te akamaneaanga, ka piri vaitata tatou kia ratou e me aravei ia ratou no te taime mua. Inangaro tikai tatou i te piri atu  kia ratou i te akapaapaa e te akamori i to tatou Metua akaperepere i te rangi.​—Sala. 133:1.

4. Eaa te tumu ka anoano ei tatou i te au taeake e te au tuaine?

⁴ I teia taime tikai, ka anoanoia tatou kia vai taokotai ki to tatou au taeake e te au tuaine. I tetai au taime, ka tauturu ratou i te apai i ta tatou au apainga. (Roma 15:1; Gala. 6:2) Ka akamatutu katoa ratou ia tatou kia rave ua atu i ta Iehova angaanga e kia maroiroi i te pae vaerua. (1 Tesa. 5:11; Ebe. 10:23-25) Akamanako ana me kare te paruruanga a te putuputuanga kia tu ngaueue kore mei te enemi​—ko Satani te Tiaporo e tona ao kino. Kare e roa atu ana ka tamaki mai a Satani e tona aronga i te au tavini o te Atua. Akamanako ana i to tatou rekareka e tei te pae to tatou au taeake e te au tuaine ia tatou!

5. Eaa ra tetai pae ka emiemi ei i te irinaki i te au taeake e te au tuaine?

⁵ Inara, kua ngatā i tetai pae i te irinaki i to ratou au taeake e te au tuaine, penei kua pikikaa tetai taeake ia ratou e kare tetai i akono i tana i taputou. Penei kua tuatua tetai i roto i te putuputuanga me kore kua rave i tetai apinga kua mamae ratou. Ka akatupu teia i te tu irinaki kore. Eaa i reira te ka tauturu ia tatou kia irinaki i te au taeake?

6. Akapeea te aroa me tauturu ia tatou kia irinaki? (1 Korinetia 13:4-8)

⁶ Ko te aroa te tumuanga o te irinaki. Akakite maira a 1 Korinetia pene 13 i te au tu o te aroa te ka tauturu ia tatou kia irinaki me kore kia irinaki akaou i tetai ke. (E tatau ia 1 Korinetia 13: 4-8.) Ei akaraanga, karanga te irava 4 e “akakoromaki anga roa to te aroa, e te takinga-meitaki.” E tu akakoromaki to Iehova me ara tatou iaia. Papu e ka akakoromaki tatou i to tatou au taeake me tuatua e me rave ratou i tetai apinga ka riri e ka mamae tatou. Karanga te irava 5 e: “Kare [te aroa] e riri vave, kare e manako kino i etai ke.” “Kare [tatou] e manako kino ia etai ke,” ma te tamou ngakau i te kino a te taeake e ka taangaanga i te reira a te tuatau ki mua. Akakite a Koheleta 7:9, “auraka kia rapurapu ua to [tatou] ngakau i te riri.” Mei teaa atura te meitaki kia taangaanga ia Ephesia 4:26: “Auraka e topa te rā i to kotou riri anga”!

7. Akapeea te kaveinga ia Mataio 7:1-5 me tauturu ia tatou kia irinaki?

⁷ Tetai tauturu kia irinaki tatou i te au taeake e te au tuaine koia oki kia akara ia ratou mei ia Iehova rai. Kua akaperepere te Atua ia ratou e kare i tamou i ta ratou au ara. Kare katoa tatou e pera. (Sala. 130:3) Kare tatou e tamou i to ratou tu kino, ka akara tatou i to ratou tu manea e te au mea meitaki ka rauka ia ratou te rave. (E tatau ia Mataio 7:1-5.) Irinaki tatou e kua inangaro ratou i te rave i te meitaki no te mea ka “akarongo [te aroa] i te au mea katoa.” (1 Kori. 13:7) Kare te aiteanga e te tapapa maira a Iehova kia irinaki matapo ua tatou i tetai pae mari ra kia irinaki tatou no te mea kua akaari mai ratou e e aronga irinakiia ratou. *

8. Akapeea koe me akatupu kia irinaki i toou au taeake?

⁸ Ka aruaru tatou i te tu irinaki e te tu ngateitei. Akapeea koe me akatupu kia irinaki i te au taeake? E piri vaitata kia ratou. E tuatua kia ratou i te au uipaanga putuputuanga. E angaanga kapiti kia ratou i te tutu aere. E akakoromaki e e oronga i te tuatau kia akaari mai ratou e kua tau ratou kia irinakiia. I te akamata anga, kare koe e akakite i te au mea ravarai ki tetai taau e akamatau atura. I to korua pirianga e matutu maira, penei ka inangaro koe i te akakite ua i toou manako ngakau. (Luka 16:10) Inara eaa taau ka rave me pikikaaia koe e toou taeake? Auraka e akaruke iaia. Mari ra, e tiaki marie. Auraka e akariro i ta tetai i rave ei akataitaia ia koe kia kore e irinaki i toou au taeake. Ka uriuri tatou i te au akaraanga o tetai au tavini tiratiratu o Iehova, noatu kua mareka kore ratou i tetai pae, kua irinaki ua ratou i tetai ke.

9. (a) Akapeea a Hana te irinaki ua anga i ta Iehova akanoonooanga noatu te tu tau kore o tona au arataki? (e) Eaa te apiianga o Hana kia irinaki ua tatou i ta Iehova akanoonooanga? (Akara i te tutu.)

⁹ Kua mareka kore ainei koe i te tu o tetai taeake irinakiia? Me koia ia, ka puapingaia koe mei te akaraanga o Hana. Ko te Taunga Maata ko Eli te arataki pae vaerua i te reira taime i Iseraela. Kare tona pamiri i te akaraanga meitaki. E taunga tana nga tamariki tamaroa, tei rave ua i te au peu viivii, inara kare to raua metua tane i akatikatika ana ia raua. Kare a Iehova i akaatea vave ana ia Eli mei tona taoonga. Noatu rai, kare a Hana i akaruke ana i ta te Atua akanoonooanga  kia akamori i ko i te tapenakara noatu te tavini ra a Eli ei taunga maata. Te kite anga a Eli ia Hana e pure ra ma te taitaia maata, kua manako tarevake aia e kua kona a Hana. Ma te kore i akapapu i te au tika, kua akakino aia i teia vaine taitaia. (1 Samu. 1:12-16) Noatu rai, kua tia a Hana e me anau aia i tana tamaroa, ka apai aia kia Eli kia tavini i ko i te tapenakara. (1 Samu. 1:11) Kua anoanoia ainei te nga tamariki a Eli kia akatikatikaia? Ae, kua akautunga a Iehova ia raua i te tuatau tau. (1 Samu. 4:17) Pera katoa, kua akameitaki te Atua ia Hana ma te tamaiti ko Samuela.​—1 Samu. 1:17-20.

10. Akapeea te Ariki ko Davida i irinaki ua ai i tetai ke noatu kua tupu te kino kiaia?

¹⁰ Kua pikikaaia ainei koe e tetai oa piri mou? Me koia ia, e akamanako i te akaraanga o te Ariki ko Davida. Ko Ahitophela tetai oa nona. Te tauta anga te tamaiti a Davida ko Abasaloma i te rave i te taoonga ariki mei tona metua tane, kua piri a Ahitophela ki ta Abasaloma meameaau anga. Penei kua mamae maata a Davida, kare tana tamaiti e tetai oa irinakiia i turuturu ana iaia! Kare ra a Davida i tuku ana i teia pikikaa kia kore aia e irinaki i tetai ke. Kua irinaki ua aia i tetai oa tiratiratu ko Husai, tei kore i piri ki te meameaau anga. Kua irinaki tikai a Davida iaia. Kua riro a Husai ei oa meitaki, e kua tuku i tona oraanga ki roto i te kino no te tauturu ia Davida.​—2 Samu. 17:1-16.

11. Akapeea tetai tavini o Nabala te akaari anga i te tu irinaki?

¹¹ Akamanako katoa i te akaraanga o tetai tavini o Nabala. Kua paruru a Davida e tona pupu tangata i te au tavini o tetai tangata Iseraela ko Nabala. I muri mai, kua pati kai a Davida ki te tangata apinganui ko Nabala no tona pupu tangata, tei rauka ua ia Nabala. Te patoi anga a Nabala i teia patianga akaaka, kua riri a Davida e kua inangaro i te tamate i te au tane i roto i te ngutuare o Nabala. Kua akakite tetai tavini i te reira ki te vaine a Nabala ko Abigaila. Ei tavini no te ngutuare, kua kite aia e tei roto tona ora i te rima o Abigaila. Kare aia i oro ana, kua irinaki  aia e ka akatikatika a Abigaila i te manamanata. Kua irinaki aia no te mea kua kite te katoatoa ia Abigaila ei vaine meitaki. Kua tano rai tona irinakianga. Ma te ngakau toa kua aravei a Abigaila ia Davida kia tamaru iaia kia kore e tupu te kino. (1 Samu. 25:2-35) Kua irinaki a Abigaila e ka rave a Davida i te mea tau.

12. Akapeea a Iesu i irinaki ei i tana au pipi noatu to ratou tu apa ua?

¹² Kua irinaki ua a Iesu i tana au pipi noatu to ratou tu apa ua. (Ioa. 15:15, 16) Te patianga a Iakobo e Ioane kia Iesu i te taoonga puapinga o tona Patireia, kare a Iesu i ekoko ana i to raua akakoroanga kia tavini ia Iehova me kore kia kopae ia raua ei apotetoro. (Mare. 10:35-40) I muri mai, kua akaruke te au pipi a Iesu iaia i te po i opuia ai aia. (Mata. 26:56) Inara, kua irinaki ua a Iesu ia ratou. Kua kite meitaki aia e e aronga apa ua ratou; inara kua “aroa ua atura aia ia ratou e tae ua atu ki te openga.” (Ioa. 13:1) Kua oronga a Iesu tei akatuia, te au angaanga puapinga ki te 11 apotetoro tiratiratu kia arataki i te angaanga apii i te tangata ei pipi e te akono i tana au mamoe akaperepere. (Mata. 28:19, 20; Ioa. 21:15-17) E tumu meitaki tana kia irinaki i teia au tangata apa ua. Kua tavini tiratiratu pouroa ratou e tae ua atu ki te openga o to ratou oraanga i te enua nei. Papu e kua oronga mai a Hana, Davida, tavini o Nabala, Abigaila, e Iesu i te akaraanga meitaki kia irinaki i te au tangata apa ua.

13. Eaa i ngata ei te irinaki i tetai pae?

¹³ Kua akakite ainei koe i tetai tuatua muna ki tetai taeake irinakiia, e i muri mai kua akakite atu aia i te reira? Ka tumatetenga rai koe. I tetai rā, kua akakite tetai tuaine i tetai tuatua muna ki te tangata pakari. I tera mai rā, kua ringi mai te vaine a te tangata pakari no te akamaroiroi iaia, e kua kite aia i tei akakiteia ki te tangata pakari. Kua ngatā i te tuaine i te irinaki akaou i te reira tangata pakari. Ma te tau kua pati tauturu atu te tuaine. Kua aravei aia i tetai akaou tangata pakari, kua tauturu te taeake iaia kia irinaki akaou i te aronga pakari.

14. Eaa tei tauturu i tetai taeake kia irinaki akaou i te au taeake?

¹⁴ Kua roa tetai taeake i te riri anga i te nga tangata pakari e rua, kare e rauka akaou iaia i te irinaki. Inara, kua akamanako aia i ta tetai taeake akaperepereia i tuatua. Ko teia te tuatua puapinga rava atu: “Ko Satani te enemi, kare ko te au taeake.” Kua akamanako meitaki te taeake i te reira e kua pure iora, e kua akatupu atura i te ‘au ki te nga tangata pakari.

15. Eaa ka roa ai te tuatau kia irinaki akaou? Oronga mai i te akaraanga.

¹⁵ Kua ngere ainei koe i tetai akameitakianga? Ka tupu rai te mamae. E Au Kite tiratiratu a Grete e tona mama i Nazi Tiamani i te mataiti 1930 te araiia anga ta tatou angaanga. Kua mataora a Grete i te taipu i Te Punanga Tiaki na te au taeake. Te kite anga te au taeake e kua patoi tona papa i te tuatua mou, kua akamutu ratou i ta Grete akameitakianga, te mataku anga e ka pikikaa tona papa i te putuputuanga ki te aronga patoi. Kare to Grete manamanata i ope ana ki reira. I te tuatau o te Tamaki II o te Ao, kare te au taeake i oronga ana i te au makatini na Grete e tona mama e kare katoa ratou i tuatua  ana kia raua me aravei ratou i runga i te mataara. Mea mamae tikai! Kua kino roa te reira, e kua karanga a Grete kua roa tona akakore anga i te ara e te irinaki akaou i te au taeake. Inara i muri mai, karanga aia penei kua akakore a Iehova i ta ratou ara, kia pera katoa au. *

16. Eaa tatou ka tauta pakari ei kia irinaki akaou i te au taeake?

¹⁶ Me kua tupu ana teia kia koe, e aruaru kia irinaki akaou i toou au taeake. Penei ka anoano koe i te tuatau, inara ka pauna te taime me tauta koe. Ei akatutuanga, me kua kai ana tatou i te kai kino, mei te reira taime ka matakite tatou i ta tatou ka kai. Inara, kare tatou e akamutu i te kaikai. Pera rai kare tatou e akariro i tetai manamanata kia akaparuparu i to tatou irinaki i te au taeake e te au tuaine, tei anauia ma te ara. Me irinaki akaou tatou ia ratou, ka mataora atu tatou e ka akamou ki runga i te ka rauka ia tatou te rave no te akamaata atu i te irinaki i roto i te putuputuanga.

17. Eaa i puapinga ai te tu irinaki e eaa ta tatou ka uriuri i te atikara ka aru mai?

¹⁷ Vara vara te tu irinaki i roto i to Satani ao, inara te kiteaia ra te irinaki tei akatumuia ki runga i te aroa, i rotopu i te au taeake i te ao katoa. Ka akatupu te tu irinaki i te mataora e te tu taokotai i teianei e ka riro ei paruruanga me tupu te manamanata ki mua. Akapeea me kua mamae koe e kare koe e irinaki akaou i te reira taeake? E akara i te au mea mei to Iehova manako, taangaanga i te au kaveinga Pipiria, e aroa ua i toou au taeake, e apii mei te au akaraanga Pipiria. Ka kore aere to tatou ngakau mamae ma te irinaki akaou i te au taeake. Ia tatou e pera ra, ka rekareka tatou i te akameitakianga o te au oa ‘tei piri meitaki i to te taeake.’ (Mase. 18:24) Ka anoanoia tatou kia irinaki i tetai e tetai. I te atikara ka aru mai, ka uriuri tatou akapeea me riro ei aronga irinakiia e te au taeake.