TUA ORAANGA
Oraanga Mataora i te Tavini ia Iehova
I te 1951, kua tae au ki Rouyn, e oire meangiti i Quebec, Kanata. Kua topapa au i te ngutupa o tetai are. Kua va’i mai a Marcel Filteau a i te ngutupa e mitinari no Gileada mai. E 23 ona mataiti e e tangata roaroa aia; e 16 oku mataiti e e potongio au. Kua akaari au i taku reta no te angaanga painia. Kua tatau aia i te reira, kua akara mai iaku e kua ui mai, “Kua kite toou mami e tei konei koe?”
TOKU NGUTUARE TANGATA
Kua anauia au i te 1934, e kua neke toku nga metua no Switzerland mai ki te oire ko Timmins, i Ontario, Kanata. I te 1939, kua akamata toku mami i te tatau i Te Punanga Tiaki e te aere ki te au uipaanga a te Au Kite o Iehova. Kua apai aia ia matou tokoitu tamariki ki te au uipaanga. E aere ua rai kua riro mai aia ei Kite no Iehova.
Kare toku tati i mataora ana i tana ikianga, inara kua akaperepere a mami i te tuatua mou e kua vai tiratiratu kia Iehova. Kua rave aia i teia mei te au mataiti 1940, te araiia anga te angaanga a te Au Kite o Iehova i Kanata. E kua akaari ua rai aia i te tu takinga meitaki e te akangateitei ia tati noatu tana au tuatua akakino. Kua tauturu tona akaraanga manea ia matou tokoitu tamariki kia āriki i te tuatua mou. Te mea mataora, kua taui a tati i tona au tu e kua akono meitaki ia matou.
AKAMATA AU I TE ANGAANGA TAVINI TAMOU
I te mataiti 1950, kua aere atu au ki te Theocracy Increase Assembly i te oire ko New York. Kua aravei au i te au taeake e te au tuaine no te au enua takapini i teianei ao e te akarongo ki te au tuatua akamaroiroi a te au taeake tei aere ki te apii Gileada. Kua akakeuia au kia tavini maata atu ia Iehova e kua inangaro tikai au i te rave i te angaanga tavini tamou. Te oki anga au ki te kainga, kua tuku au i taku patianga kia painia tamou. Kua pau mai te opati Betela o Kanata kia papetito au na mua. No reira kua papetito au ia Okotopa 1, 1950. E tai marama i muri mai kua akamata au i te painia tamou e kua tavini au i Kapuskasing. E mamao tikai tera oire mei to matou kainga.
I te 1951, kua pati te opati Betela i te au taeake tei kite i te reo Varani, kia akamanako
me ka rauka ia ratou i te neke ki te oire ko Quebec, e tuatuaia ana te reo Varani i reira. Kua anoano maataia te tauturu a te au papuritia i reira. Kua kite au i te tuatua i te reo Varani e te Papaa, no reira kua āriki au i teia patianga e kua tukuia au ki Rouyn. Kare aku tangata i kite i reira. Mari ua ko te ngai tei taikuia i mua ana. Noatu ra, kua akameitakiia au no taku ikianga. Kua riro mai maua ko Marcel ei oa meitaki e kua mataora taku tavini anga i Quebec no tetai ā mataiti, e i muri mai kua tavini au ei painia takake.TE APII GILEADA E TETAI IKIANGA NGATĀ
Iaku i Quebec, kua poitirere au e kua tae mai tetai patianga naku ki te pupu 26 o te Apii Gileada i South Lansing, New York. Kua akaoti te apii ia Peperuare 12, 1956, e kua tukuia au ki Ghana, b Aperika Opunga. Inara i mua ake ka aere ei au ki reira, kua anoanoia au kia oki ki Kanata no tetai tuatau poto, kia rauka mai taku pepa no te teretere ki tera enua.
Kua tiaki au e itu marama i Toronto kia tae mai taku au pepa. I tera taime te akono ra te ngutuare Cripps iaku, e kua akamatau au i te kite ia Sheila, ta raua tamaine. Kua akainangaro maua ia maua. Inara, i mua ake ka pati ei au iaia kia akaipoipo maua, kua tae mai taku au pepa. Kua pure maua ko Sheila no runga i te reira e kua iki maua e kia aere au ki taku ngai tavini anga. Noatu te reira, kua tata reta maua ki tetai e tetai e te tiaki me ka akaipoipo rai maua a te tuatau ki mua. Kare teia i te ikianga māmā inara kua kite maua i muri mai e e mea meitaki te reira.
E tai marama toku teretere anga na runga i te rerue, te paī, te pairere e kua tae au ki Accra, i Ghana. Kua ikiia au ei akaaere tapere. Ka anoanoia au kia tutaka aere ia Ghana e te au enua i te pae mai mei te Ivory Coast (ko Côte d’Ivoire i teia taime) e Togoland (ko Togo i teia taime). Te maata anga o te taime, ko au anake ua tei akaoro i
te toroka o te opati Betela i teia au ngai. Kua mataora tikai au i te tutaka aere i teia au ngai e te aravei i te au taeake!I te au openga epetoma, kua tavini au i ko i te au akaputuputuanga kotinga. Kare o matou Are Akaputuputuanga i reira. No reira ka pātu te au taeake i te are akaruruanga mei te ko’e e te kikau no te vera o te rā. Pera katoa, kare e au pia akaanuanu i ko i te are kai, no reira kua tapekaia te au manu ki reira e ka tā ratou ei kai na te au taeake.
Kua tupu tetai mea poitirere i ko i tera au ngai akaputuputuanga. I tetai atianga te oronga ra te taeake mitinari ko Herb Jennings, c i tana ako e kua matara mai tetai puakatoro mei te are kai. Kua oro te puakatoro i rotopu i te au taeake e ki runga i te paata. Te akamutu anga a Herb i te tuatua, kua tu ua te puakatoro. E oti, kua opu atu te au taeake matutu e ā i tera manu e kua akaoki i te reira ki te are kai. Kua pokarakara te katoatoa.
I te au epetoma, kua akaari au i tetai teata The New World Society in Action i roto i te au oire i te pae mai. Kia akaari i te teata, ka tapeka au i te kakau teatea i rotopu i te nga pou me kore tumu rakau, e kua reka tikai te oire tangata i te akara i te reira! Ko te teata mua teia na te maata anga ia ratou ka kite. Kua pokarakara maata ratou te tae anga mai te tuanga no te aronga e papetitoia ra. Kua tauturu teia teata ia ratou kia kite e e tu taokotai to te Au Kite o Iehova takapini i te ao katoa.
I muri ake i te rua mataiti i Aperika, kua mataora tikai au i te aere ki te uruoaanga pa enua i te oire ko New York i te 1958. Mataora tikai au i te aravei akaou ia Sheila tei aere mai no Quebec, te ngai e tavini ra aia ei painia takake. Kua tata reta ana maua i mua ana, no reira kua pati au iaia kia akaipoipo iaku e kua āriki mai aia i te reira. Kua tata au ki te Taeake ko Knorr d i te pati me ka akatikaia a Sheila i te aere ki te apii Gileada e kia aru iaku ki Aperika. Kua āriki mai aia i te reira. I muri mai kua tae mai a Sheila ki Ghana. Kua akaipoipo maua i Accra ia Okotopa 3, 1959. Kua akameitaki tikai a Iehova ia maua no te mea kua tuku maua i te tavinianga Iaia na mua i roto i to maua oraanga.
KUA TAVINI KAPITI MAUA I CAMEROON
I te 1961, kua patiia maua kia tavini i te enua ko Cameroon. Kua pati te au taeake iaku kia akamata i tetai opati Betela ou e e maata taku angaanga ka anoanoia i te rave. Kua riro mai au ei akaaere i te opati i Cameroon, e e maata taku ka apii. E oti i te 1965, kua nui mai a Sheila. E ngatā i te akamanako ia maua ei nga metua. Inara te vaitata anga ta maua pepe i te anau e kua parani maua i te oki ki Kanata, kua rokoia maua e te tumatetenga.
Kua mate ta maua pepe i mua ake ka anauia ai aia. Akakite mai te taote e e tamaroa ta maua pepe. Tere atu i te 50 mataiti i tupu ei teia, inara kare e ngaropoina ana ia maua. Noatu kua taitaia to maua ngakau i tei tupu, kua maroiroi ua atu rai maua i te rave i ta maua tavini anga.
I Cameroon kua takinokino putuputuia te au taeake, no te mea kare ratou e piri ki roto i te angaanga poritiki. Kua kino tikai te turanga i te tuatau e ikiia ana te au peretiteni ou. Ia Me 13, 1970, kua tupu tetai mea kare matou i manako ana. Kua araiia te Au Kite o Iehova e te kavamani. Kua topiriia te opati Betela ou e te manea, koi neke ua atura matou ki reira no tetai rima marama. I roto i te okotai epetoma, kua akaateaia te au mitinari pouroa kapiti mai ia maua ko Sheila mei tera enua. E mea ngatā i te akaruke i to matou au taeake e te au tuaine no te mea kua akaperepere matou ia ratou e kua taitaia e eaa te ka tupu kia ratou i te tuatau ka aereia mai.
E ono marama i muri mai, kua tavini maua i ko i te opati Betela i Varani. Kua tauta au i te rave i taku ka rauka no te akono i te au anoano o te au taeake i Cameroon. I te marama o Titema o tera mataiti, kua patiia maua kia tavini i ko i te opati Betela i Nigeria, tei akono i te angaanga tutu aere i Cameroon. Kua āriki pumaana mai te au taeake e te au tuaine i Nigeria ia maua, e kua mataora maua i te tavini ki reira no tetai au mataiti.
E IKIANGA NGATĀ
I te 1973, kua anoanoia maua kia rave i tetai ikianga ngatā tikai. Kua akakoromaki a Sheila i te au maki kino. Ia maua i ko i tetai uruoaanga i New York, kua aue aia e kua akakite mai kiaku: “Kare oku maroiroi akaou! E te maki ua nei au i te au taime ravarai.” Kua tavini tiratiratu aia i te pae iaku i Aperika Opunga no tetai 14 mataiti. Kua ngakau parau tikai au iaia no tana angaanga maroiroi, inara kua anoanoia maua kia rave i te au tauianga. Kua pure akatenga maua e te uriuri manako no runga i teia, kua iki i reira maua i te oki ki Kanata, kia rapakauia tona maki. E ikianga ngatā rava na maua i te rave kia akaruke i ta maua angaanga mitinari e te tavini tamou.
I te tae anga maua ki Kanata, kua rauka tetai ngai angaanga mei toku oa piri mou, te okooko i te motoka i tetai oire i te tua tokerau o Toronto. Kia kore a maua kaiou kua tutaki maua i tetai are e kua oko i te au
apinga takere na maua. Kua inangaro maua i te akamāmā i to maua oraanga ma te irinaki e a tetai rā, ka rave akaou maua i te angaanga tavini tamou. Kua poitirere tikai maua e kua rauka akaou ia maua i te rave i te reira.I te au Maanakai, ka tauturu au i ko i te angaanga pātu Are Akaputuputuanga ou i Norval, Ontario. Aere ua rai, kua patiia au kia tavini ei akaaere tiaki i te Are Akaputuputuanga. Kua meitaki mai te turanga maki o Sheila e kua rauka iaia i te akono i teia angaanga ou. No reira, ia Tiunu 1974, kua neke maua ki roto i te are i te pae mai i te Are Akaputuputuanga. Mataora tikai maua i te rave i te angaanga tavini tamou!
Te mea meitaki, kua maroiroi akaou a Sheila. E rua mataiti i muri mai, kua āriki maua i te angaanga akaaere kotinga. Kua tavini maua i Manitoba, e oire anu tikai i Kanata. Inara, kua mataora maua i te kapiti pumaana ki te au taeake e te au tuaine i reira. Kua kite mai maua e kare ko te ngai e tavini ra maua te mea puapinga mari ra kia tavini ua atu rai ia Iehova.
TETAI APIIANGA PUAPINGA
I tetai au mataiti i muri ake te tavinianga i roto i te angaanga akaaere kotinga, kua patiia maua kia tavini i ko i te opati Betela i Kanata i te 1978. Kare i roa i muri mai, e apiianga puapinga e te ngatā taku i mou mai. Kua ikiia au kia oronga i tetai ako e tai e te āpa ora te roa i roto i te reo Varani i ko i tetai uipaanga takake i Montreal. Inara, kua ngatā i te au taeake i te mārama i taku akoanga, no reira kua ako mai tetai taeake no te Tipatimani Tavinianga iaku. Kua kite mai au e kare au i tukatau i te oronga i tetai ako. Inara, kare au i āriki ana i te ako a tera taeake. Kare au i mārama i te tumu i ako mai ei aia iaku. Kua manako au e te akaapa ra aia i taku ako. No reira kua kopae au i tana ako no te mea kare au i mataora ana i te tu i oronga mai aia i te reira e kua riri au i te taeake tei ako mai iaku.
I tera mai rā, kua tuatua mai tetai taeake o te kumiti Betela kiaku. Kua akakite au kiaia e kare au i āriki i te ako e kua tataraara tikai au no te reira. E oti kua aravei au i te taeake tei ako mai iaku i te tataraara kiaia, e kua āriki mai aia. Kua tauturu teia tupuanga iaku kia kite i te puapinga kia vai akaaka, e kare e ngaropoina iaku te reira. (Mase. 16:18) Kua pure putuputu au kia Iehova no runga i teia e ka tauta ua rai au i te āriki i te ako.
Kua tavini au i ko i te Betela i Kanata no tetai 40 tuma mataiti, e mei te 1985, kua tavini au ei mema no te Kumiti Betela. Ia Peperuare 2021, kua takake atu taku vaine akaperepere ko Sheila. Te akakoromaki nei au i te tu mii e toku turanga maki. Inara mataora tikai au e te maroiroi i te tavini ia Iehova e kare au e “maara i [toku] ra puke rā i te ora anga.” (Kohe. 5:20) Noatu te turanga ngatā tei tupu i roto i toku oraanga, e maata atu te au akameitakianga. Ko te tavini anga ia Iehova na mua i roto i toku oraanga e te akapou i tetai 70 mataiti i roto i te angaanga tavini tamou, kua mataora tikai toku oraanga. Te pure nei au kia tavini te au taeake e te au tuaine mapu ia Iehova no te mea kua papu iaku e ka rauka te oraanga mataora e te au akameitakianga me tavini ratou ia Iehova.
a Akara i te tua oraanga o Marcel Filteau, “Ko Iehova Toku Akapuanga e te Maroiroi,” i roto i Te Punanga Tiaki o Peperuare 1, 2000.
b I te 1957, teia ngai i Aperika, e enua tei akaaereia e Peritane tei kapikiia e ko te Gold Coast.
c Akara i te tua oraanga o Herbert Jennings, “Kotou Oki ko Tei Kore i Kite i te ka Tupu Apopo,” i roto i Te Punanga Tiaki o Titema 1, 2000.
d Ko te taeake ko Nathan H. Knorr te akaaere ra i ta tatou angaanga i tera tuatau.