1-2. (a) Eaa te tumu kare te arai anga ki ta tatou akamorianga i te mea poitirere? (e) Eaa ta tatou ka uriuri i teia atikara?

I TE mataiti 2018, e tere atu i te 223,000 papuritia o te nuti meitaki e noo ra i te au enua, te araiia ra te au angaanga pae vaerua, me kore kua tāpūia tetai au angaanga. Kare teia i te mea poitirere. Mei ta tatou i apii mai i te atikara mua, ka tupu rai te takinokino anga ki te au Kerititiano mou. (2 Timo. 3:12) Noatu te ngai ta tatou e noo ra, penei ka tupu viviki te arai anga a te kavamani kia kore tatou e akamori i to tatou Atua aroa, ko Iehova.

² Me arai te kavamani i te akamorianga ia Iehova, i te ngai taau e noo ra, penei ka ui koe i teia au uianga: ‘Ko te aiteanga ainei kare te Atua e mareka ana ia tatou? Me tupu te arai anga, ko te openga ainei te reira ki ta tatou akamorianga ia Iehova? Ka neke ainei au ki tetai enua ke no te akamori i te Atua?’ I teia atikara, ka uriuri tatou i teia au uianga. Ka uriuri katoa tatou akapeea me rave i ta tatou akamorianga ia Iehova me araiia ta tatou angaanga, e eaa te au ereere ta tatou ka kopae.

3. Kia tau kia 2 Korinetia 11:23-27, eaa te takinokino anga tei tupu ki te apotetoro tiratiratu ko Paulo, e eaa ta tatou ka apii mai mei tona akaraanga?

³ Me arai te kavamani i ta tatou akamorianga, penei ka manako tatou e kare te Atua e akameitaki mai ana ia tatou. Inara e akamaara, kare te aiteanga e kare a Iehova e mataora ana ia tatou. Ka akara tatou i te akaraanga o te apotetoro ko Paulo. Kua mareka tikai te Atua iaia. Kua rauka iaia te akameitakianga  kia tata e 14 reta o te Tuatua Tapu Ereni Kerititiano, e e apotetoro aia no te pa enua. E kua tupu rai te takinokino anga pakari kiaia. (E tatau ia 2 Korinetia 11:23-27.) Ka apii tatou mei te akaraanga o te apotetoro ko Paulo, e kua tuku ua a Iehova i tona au tavini tiratiratu kia takinokinoia.

4. Eaa tatou i makitakitaia ai e teianei ao?

⁴ Akamārama a Iesu e ka tupu rai te patoi anga. Karanga aia e ka makitakitaia tatou no te mea kare tatou no teianei ao. (Ioa. 15:18, 19) Kare te takinokino anga i te akairo e kare te Atua e akameitaki mai ia tatou. Mari ra, te akakite maira e te rave ra tatou i te tika!

5. Ka rauka ainei i te tangata i te takore i te akamorianga ia Iehova? Akamārama mai.

⁵ Kare e rauka i tetai ua atu tangata i te akakore i te akamorianga i te Atua mana katoatoa, ko Iehova. E maata tei tauta i te rave i te reira e kare i autu ana. Akamanako ana eaa tei tupu i te tuatau o te Tamaki II o te Ao. I te reira tuatau, kua takinokino pakari te au kavamani o tetai au enua i te iti tangata o te Atua. Kua araiia te angaanga a te Au Kite o Iehova e te pupu Nazi i Tiamani, e te kavamani katoa o Autireria, Kanata, e tetai au enua. Inara, eaa tei tupu mai. I te 1939 te akamata anga te tamaki, e 72,475 papuritia i teianei ao. Ma te akameitakianga a Iehova, e 156,299 papuritia i te openga o te tamaki i te 1945. Kua taki rua te tupu anga maata o te au papuritia!

6. Eaa te au mea meitaki ka tupu, me takinokinoia tatou? Oronga mai i tetai akaraanga.

⁶ Kare tatou e mataku, mari ra ka akamaroiroi te takinokino anga ia tatou kia tavini maroiroi ua atu ia Iehova. Ei akaraanga, kua noo tetai tokorua e ta raua tamaiti i te enua kua arai te kavamani i te akamorianga. Kare raua i mataku ana, inara kua akamata te nga tokorua i te painia tamou. Kua akaruke te vaine i tana angaanga meitaki. Karanga te tane e no te arai anga, kua inangaro te tangata i te kite no runga i te Au Kite o Iehova. Tei tupu, e mea māmā ua nona i te akamata i tetai apii Pipiria. Na roto i te arai anga, kua rauka mai te au tupuanga meitaki. Tuatua tetai o te aronga pakari i taua enua e kua akamata te aronga tei akamutu i te tavini ia Iehova, i te oki akaou  mai ki te uipaanga e kua akamata akaou i te tutu aere.

7. (a) Eaa ta tatou ka apii mai mei ia Levitiku 26:36, 37? (e) Eaa taau ka rave me tupu te arai anga?

⁷ Me arai to tatou au enemi i ta tatou akamorianga, ka inangaro ratou i te tamataku ia tatou e tavini ra ia Iehova. Pera katoa, ka akakite aere ratou i te au tua pikikaa, ka tono mai i te aronga opita kia eru i to tatou kainga, ka mārō ia tatou ki te akavaanga, e ka titiri ia tatou ki roto i te are auri. Manako ratou e ka mataku tatou no te mea kua tukuia tetai pae ia tatou ki roto i te are auri. Me akatika tatou ia ratou kia tamataku ia tatou, penei ka “akamutu” tatou i ta tatou akamorianga. Kare tatou e inangaro kia riro mai tatou mei te aronga tei akakiteia ia Levitiku 26:36, 37. (E tatau.) Kare tatou e akariro i te mataku kia akamutu i ta tatou angaanga pae vaerua. Ka irinaki pu tikai tatou ia Iehova e kare e mataku ma te rutetetete. (Isa. 28:16) Na roto i te pure, ka pati akatenga tatou i ta Iehova aratakianga. Kua kite tatou e te tauturu maira te Atua ia tatou, e kare e rauka i tetai kavamani ririnui, i te tāpū ia tatou mei te akamori tiratiratu anga i to tatou Atua.—Ebe. 13:6.

8-9. (a) Eaa te ikianga ta tetai upoko ngutuare ka tuku me kore ta tetai tangata ka rave? (e) Eaa te ka tauturu i tetai tangata kia tuku i tana ikianga tau?

⁸ Me te arai ra te kavamani i ta tatou akamorianga i toou enua, penei ka manako koe i te neke atu ki tetai enua ke, te ngai ka tavini koe ia Iehova. Naau rai teia ikianga, kare na tetai ke. Penei ka tauturu teia me akamanako tetai pae i tei tupu ki te au Kerititiano i te anere mataiti mua, te takinokinoia anga ratou. I muri ake i te peiia anga a Setephano ki te toka e kua mate, kua neke te au pipi mei ia Ierusalema ki Iudea e Samaria, e tae ua atu ki Phenia, Kupero, e Anetioka. (Mata. 10:23; Anga. 8:1; 11:19) Inara, i muri ake i tetai takinokino anga maata tei tupu ki te au Kerititiano o te anere mataiti mua, penei kua kite tetai pae e kare te apotetoro ko Paulo i neke ana mei te au ngai te patoiia ra te angaanga tutu aere. Mari ra, kua tutu aere ua aia i te nuti meitaki e kua akamaroiroi i te au taeake i roto i te au oire te tupu ra te takinokino anga pakari.—Anga. 14:19-23.

⁹ Eaa ta tatou ka apii mai mei teia au akaraanga? Ka tuku te upoko ngutuare i te ikianga tau me ka neke ratou. I mua ake ka tuku ei i te manako papu, ka uriuri meitaki aia ki tona ngutuare tangata na roto i te pure, ma te akamanako i te au tumu meitaki e te tau kore no te neke. Ka rave te Kerititiano tataki tai i tana ‘uaorai apainga.’ (Gala. 6:5) Auraka tatou e akava atu i te ikianga a tetai ke.

10. Eaa te aratakianga ta te opati Betela e ta te aronga pakari ka oronga mai?

¹⁰ Akapeea koe me akamori ia Iehova i raro ake i te arai anga? Ka oronga te opati Betela ki te aronga pakari te au ikuikuanga e te au manako tau, akapeea e rauka ai te au kai pae vaerua, akapeea me aravei kapiti no te akamorianga, akapeea me tutu aere i te nuti meitaki. Me kare e rauka i te opati Betela i te taniuniu atu ki te aronga pakari, ka tauturu te aronga pakari ia koe e te katoatoa i roto i te putuputuanga kia akamori ia Iehova. Ka oronga atu ratou i te aratakianga tei rotai ki te Pipiria e ta tatou au puka Kerititiano.—Mata. 28:19, 20; Anga. 5:29; Ebe. 10:24, 25.

11. No teaa koe i papu ei e ka rauka te au kai pae vaerua, e eaa taau ka rave ei paruru i taau au kai pae vaerua?

¹¹ Kua taputou mai a Iehova e ka angai meitaki  aia i tona au tavini i te pae vaerua. (Isa. 65:13, 14; Luka 12:42-44) Papu e ka akamaroiroi meitaki tana akaaerenga ia koe i te pae vaerua. Eaa taau ka rave? Me araiia ta tatou angaanga, e kimi i tetai ngai meitaki no te uuna i taau Pipiria e tetai ua atu au puka Pipiria. Kia matakite, auraka e akaruke ua i teia au puka e te au apinga uira i te ngai ka kitea uaia. Ka anoanoia tatou tataki tai kia rave i te au takainga tau kia vai maroiroi i te pae vaerua.

12. Akapeea te aronga pakari me akaaere i te au uipaanga kia kore e kitea mai te reira?

¹² Akapeea te au uipaanga akamorianga i te au epetoma? Ka akapapa te aronga pakari kia tae koe ki te au uipaanga e kare te aronga patoi e kite mai. Penei ka akapapa ratou ia koe kia aravei ki roto i te au pupu rikiriki, e penei ka taui putuputu ratou i te au ngai aravei anga e te ora no te uipaanga. Ka rauka ia koe i te tauturu i te katoatoa tei tae mai, na te tuatua maru anga me aere, e me akaruke i te au uipaanga. Ka anoano katoaia koe kia akamanea ma te tau ua.

13. Eaa ta tatou ka apii mai mei to tatou au taeake i te Soviet Union?

¹³ Me raveia te angaanga tutu aere, ka taui te au ngai ka raveia te reira i tetai au taime. Inara te akaperepere ra tatou ia Iehova e te rekareka ra i te akakite i tona Patireia, no reira ka kimi tatou i tetai ravenga no te tutu aere. (Luka 8:1; Anga. 4:29) Te tuatua anga no te angaanga tutu aere a te Au Kite o Iehova i te Soviet Union, karanga te vaine tata tuatua enua ko Emily B. Baran e: “Te akakite anga te kavamani ki te aronga irinaki e, kare ratou e akatikaia i te tutu aere i to ratou akarongo ki tetai ke, kua pukapuka te Au Kite ki te aronga i te pae mai, te aronga angaanga, e te au oa. Te tukunaia anga ratou ki roto i te are auri, kua tutu aere te Au Kite ki te au mouauri.” Noatu te arai anga, kare to tatou au taeake i te Soviet Union i akamutu ana i te tutu aere. Me ka araiia te angaanga tutu aere i toou ngai, kia maroiroi ua atu rai koe!

14. Eaa te ereere ta Salamo 39:1 ka tauturu ia tatou kia kopae?

¹⁴ Kia matakite i taau ka akakite ki tetai ke. I te tuatau o te arai anga, kia kite tatou e “e tuatau to te muteki ua.” (Kohe. 3:7) Kia paruru tatou i ta tatou ka akakite, mei te au ingoa o te au taeake e te au tuaine, te ngai ka aravei tatou, e akapeea tatou me rave i te angaanga tutu aere, e akapeea te kai pae vaerua me rauka mai. Kare tatou e akakite i teia ki te kavamani; e kare katoa tatou e oronga i te reira ki te au oa, te kopu tangata i to tatou enua, e te au enua ke. Me ō tatou ki roto i teia ereere, ka rokoia to tatou au taeake e te tumatetenga.—E tatau ia Salamo 39:1.

15. Eaa ta Satani ka tauta i te rave kia tatou, e akapeea tatou me kopae i tana ereere?

 ¹⁵ Auraka e tuku i te au manamanata rikiriki kia akatakake ia tatou. Kite a Satani e me tupu te ke, i roto i tetai ngutuare tangata, ka pueurikiriki te reira. (Mare. 3:24, 25) Ka tauta ua aia i te akatupu i te ke i rotopu ia tatou. Te inangaro ra aia kia tamaki tatou i tetai e tetai.

16. Eaa te akaraanga meitaki ta te Tuaine ko Gertrud Poetzinger i akanoo?

¹⁶ Ka anoano katoaia te au Kerititiano pakari kia paruru ia ratou uaorai kia kore e ō ki roto i teia ereere. Akamanako ana i te akaraanga o te nga tuaine akatainuia, ko Gertrud Poetzinger e Elfriede Löhr. Kua tukuia raua e te au tuaine Kerititiano ki roto i te are auri i roto i te puakapa tamamae anga o te Nazi. Kua vareae a Gertrud ia Elfriede no tei oronga i te au ako ki te au tuaine i roto i te puakapa. I muri mai, kua akama tikai a Gertrud e kua pati akatenga kia Iehova no te tauturu. Tata aia: “Kia āriki ua tatou e e maata atu te au tu karape e te au apainga a tetai pae i ta tatou.” Akapeea aia te akakoromaki anga i tona tu vareae? Kua akamou a Gertrud ki runga i te au tu meitaki e te tu maru o Elfriede. No teia, kua piri meitaki akaou raua ko Elfriede. Kua ora mai raua i te puakapa tamamae anga e kua tavini tiratiratu ia Iehova, e tae ua atu ki to raua akaotianga i to raua oraanga i te enua nei. Me angaanga pakari tatou i te akatikatika i to tatou au manamanata ki te au taeake, ka kopae tatou i te ereere o te tu taokotai kore.—Kolo. 3:13, 14.

17. Eaa te tumu ka aru tatou i te au aratakianga?

¹⁷ E aru i te au aratakianga. Me aru tatou i te aratakianga tei orongaia mai e te au taeake e apainga ta ratou e tei irinakiia, ka kopae tatou i te au manamanata ka tupu. (1 Pete. 5:5) Ei akaraanga, i te enua te araiia ra ta tatou angaanga, kua akakite te au taeake akatere auraka te au papuritia e akaruke i te au puka ki te ngai tutu aere. Inara, manako tetai taeake painia, e e kite atu aia, e kua akaruke i te au puka. Eaa tei tupu mai? I muri poto ua ake i to ratou akamutu anga i te tutu aere, kua aere mai te au akava i te aravei ia ratou. Kua aru te au akava ia ratou e kua kitea mai te au puka ta ratou i akaruke. Eaa ta tatou ka apii mai mei teia tupuanga? Ka anoanoia tatou kia aru i te aratakianga noatu e kua manako tatou e e kite atu tatou. Ka akameitaki a Iehova ia tatou me taokotai tatou ki te au taeake, tana i iki no te arataki ia tatou.—Ebe. 13:7, 17.

18. No teaa tatou ka kopae ei i te maani ture?

¹⁸ Auraka e maani ture. Me maani ture te aronga pakari, ka maata atu te manamanata  no te katoatoa. Maara i te Taeake ko Juraj Kaminský tei tupu ki te arai anga i Czechoslovakia mua: “I te opuia anga te au taeake akatere e te aronga pakari, kua akamata te au arataki i roto i te au putuputuanga e te au kotinga, i te maani ture no te au papuritia, te ka rave e kare e rave.” Kare a Iehova i oronga mai ana i te tikaanga kia rave tatou i te au ikianga na tetai ke. Ko te tangata tei maani ture, kare aia e paruru ana i tona taeake—te riro ra aia ei pu ki rungao i te akarongo o tona taeake.—2 Kori. 1:24.

19. Noatu te au tauta anga a Satani, ia 2 Paraleipomeno 32:7, 8 eaa tatou ka ngakau toa ai?

¹⁹ Kare to tatou enemi maata ko te Tiaporo ko Satani e akamutu i te takinokino i to Iehova au tavini tiratiratu. (1 Pete. 5:8; Apo. 2:10) Ka tauta a Satani e tona pupu kia arai i ta tatou akamorianga ia Iehova. Inara, kare tatou e mataku ma te rutetetete! (Deu. 7:21) Tei ia tatou a Iehova, e ka turu ua rai aia ia tatou noatu me ka araiia ta tatou angaanga.—E tatau ia 2 Paraleipomeno 32:7, 8.

20. Eaa taau ka aruaru i te rave?

²⁰ Kua papu ia tatou mei te au taeake o te anere mataiti mua, tei akakite ki te au tutara o te reira tuatau: “E mea tika i te Atua kia akarongo atu ia kotou auraka te Atua, ka akamaara io ïa kotou. Kare oki matou e tika kia kore e tuatua i ta matou i akara akenei, e ta matou i akarongo akenei.”—Anga. 4:19, 20.