APIIANGA 5
Te Puapinga Kia Aru i te Aratakianga a te Aronga Mamaata
EAA TE Ō MAIRA KIA ARU I TE ARATAKI ANGA A TE ARONGA MAMAATA?
Ka anoanoia te tamariki kia rauka mai te aratakianga e te akoanga a te aronga mamaata. Ei metua, ko koe te tangata meitaki roa atu no te akono i teia tuanga; ko te tika, e apainga ïa naau. Inara, ka rauka katoa tetai aronga mamaata ke mai i te tauturu i taau tamariki.
EAA I PUAPINGA AI TE ARATAKI ANGA A TE ARONGA MAMAATA?
I te au enua e manganui, kare te au mapu e akapou ana i te taime ki te aronga mamaata. Akamanako i teia:
Ka pou ua te taime a te tamariki i ko i te apii, te ngai e maata atu te tamariki apii i te au puapii e te aronga mamaata.
Me oki te tamariki ki te kainga, kare to ratou nga metua i reira no te mea tei te angaanga raua.
I roto i tetai kimikimianga i Marike, kua kiteia mai e te tamariki mei te 8 ki te 12 mataiti, ka akapou ratou mei te ono ora i te au rā ravarai no te akarakara tivi e te vitio kangakanga. *
Karanga te puka Hold On to Your Kids e: “Me kimi te au mapu i te aratakianga, akamāramaanga, e te tauturu, kare ratou e aere ki to ratou metua vaine, metua tane, au puapii e te aronga tukatau, mari ra . . . ka aere ratou ki to ratou au oa.”
AKAPEEA ME ORONGA I TE ARATAKIANGA
Akapou i te taime ki taau tamariki.
KAVEINGA PIPIRIA: “E apii i te tamaiti i te arataa e tikaʼi iaia kia aere ra; e kia pakari aia ra, kare e akaruke i taua arataa ra.”—Maseli 22:6.
E mea mātau na te tamariki kia kimi i te aratakianga no ko mai i to ratou nga metua. Te tika, akakite mai te aronga kite e me mapu mai te au tamariki, e maata atu ta ratou akaperepere i te akoanga a to ratou nga metua i to ratou au oa. I roto i te puka You and Your Adolescent, akakite te taote ko Laurence Steinberg e: “Ko te nga metua te akakeuanga maata roa atu i roto i te oraanga o ta raua tamaiti mei tona mapu anga e mamaata atu ei.” Karanga katoa aia: “Ka inangaro te au mapu kia kite i toou manako e te akarongo ki taau tuatua noatu e kare ratou e akakite tika mai i te reira me kore e āriki i toou manako.”
E taangaanga meitaki i teia tu inangaro o taau tamariki kia aru ia koe. Akapou i te taime ki taau tamariki e e akakite i toou manako no runga i te au mea, eaa tei puapinga kia koe e taau i kite mai i roto i toou oraanga.
Iki i tetai tangata mamaata ei tauturu iaia.
KAVEINGA PIPIRIA: “Ko tei kapiti katoa i tona aerenga ki to te aronga pakari ra, ka pakari katoa ïa.”—Maseli 13:20.
Ka rauka ainei ia koe te akamanako i tetai tangata te ka riro ei akaraanga meitaki no taau tamaiti? Ka rauka ainei ia koe te akanoo i tetai tuatau no raua kia akapou ki tetai e tetai? E tika, kare te aiteanga e ka kopae koe i taau apainga ei metua. Inara ka riro te akamaroiroianga a tetai tangata irinakiia te ka akono meitaki i taau tamaiti ei turuturu i taau terenianga. I roto i te Pipiria, kua puapinga maataia a Timoteo mei tana kapitianga ki te apotetoro ko Paulo, e kua puapinga katoa a Paulo mei tona pirianga kia Timoteo.—Philipi 2:20, 22.
I teia tuatau, kare te au ngutuare tangata e noo kapipiti ana. E noo ana te au nga metua ruau e te kopu tangata i te au enua ke ke. Me ko teia toou turanga, e tauta kia tauturu i taau tamariki kia apii mei te aronga mamaata e tu meitaki to ratou.
^ para. 9 Akakite taua kimikimianga ra e ka akapou te au mapu mei te iva ora i te rā no te akarakara tivi e te vitio kangakanga. E ke rai te taime ta ratou i akapou i runga i te Initaneti i te apii e i te kainga.