Neke ki te tumu manako rikiriki

Neke ki te ngai o te au tumu tuatua

TAUTURU NO TE ARONGA TEI MII

Taau ka Tapapa Atu

Taau ka Tapapa Atu

Noatu ka karanga tetai aronga kite e e aru ana te katoatoa i tetai au takainga no te mii, e tukeke te tu e mii ra te tangata tataki tai. I te mea e tukeke te mataara ka mii te tangata, ko te aiteanga ainei e e iti ua te maromaroa o tetai pae no ta ratou tumatetenga me kore te “uuna” ra i to ratou mamae? Kare. Noatu e ka riro te akakite anga e te akaari anga i te mamae ngakau ei ravenga rapakau, kare e “mataara meitaki” no te mii. Penei ka akapera tetai tangata no tana peu, tona tu, tana i na roto i te oraanga, pera katoa te mataara i takake ei tona akaperepere.

EAA TE MAATA O TE MAMAE?

Penei kare te aronga mii i kite eaa ta ratou ka tapapa atu me mate to ratou akaperepere. Noatu ra, ka rauka i te tapapa atu i tetai au manamanata e te akaaoanga mātauia. Akamanako ana i te ka aru mai:

Tupu te manako oripu ua. Penei ka aue ua tetai pae, ka inangaro maata i te kite akaou i tei takake e ka taui ua i to ratou tu. Penei ka tupu te taitaia no te akamaaraara anga e te moemoea. Kareka ra te maataanga o te taime, ka tupu te manako poitirere e te ngata no te āriki i te tumatetenga. Te maara ra a Tiina i tei tupu kiaia te mate poitirere anga tana tane ko Timo. Karanga aia: “I te akamataanga kua ngaro toku manako. Kare e rauka iaku te aue. Kua oripu ua toku ngakau e i tetai taime e ngata i te akaea. Kare e rauka iaku i te āriki i tei tupu.”

Mea mātau katoa te apiapi, te riri e te tataraapa. “No tetai tuatau roa i muri ake i te mate anga ta maua tamaiti ko Eric, e 24 ona mataiti,” i karanga ai a Ivan, “e riri tikai to maua ko taku vaine ko Yolanda! Mea poitirere teia no te mea i manako ua ana maua e kare maua i te nga tangata riri. Kua tataraapa katoa maua i te tamanako atu e naringa e apinga ta maua i rave ei tauturu i ta maua tamaiti.” Kua tupu katoa te manako tataraapa kia Alejandro, te mate anga tana vaine i muri ake i tetai maki roa: “I te akamataanga kua manako au e te akatika ra te Atua iaku kia tamamaeia no te mea e tangata kino au. E oti kua tataraapa au i te mea e te akaapa ra au i te Atua no teia tumatetenga.” Akakite katoa a Kostas, tei taikuia i te atikara mua: “I tetai au atianga kua riri au ia Sophia no tei mate. E oti ka tataraapa au no te manako akapera. Te tumu, kare nona te apa.”

Ō mai te au manako kino. Penei ka na roto tetai pae i tetai tuatau e kino atura e kare e marikonga te manako. Ei akaraanga, penei ka manako te tangata e mii ra e kua rongo, amiri me kore kua kite mata aia i te tangata kua takake. Me kore penei e ngata iaia te akamou i tona manako e te akamaara. Karanga a Tiina: “Tetai taime iaku e pukapuka ra ki tetai tangata, e ngai ke roa toku manako! Te taokioki ua ra te reira ki te au mea tei tupu i te tuatau i mate ei a Timo. Taitaia au no te mea kare e tinamou ana toku manako.”

Inangaro i te akaatea mai mei etai ke. Penei ka viviki ua te tangata mii i te riri me kore kare aia e noo meitaki ana me kapiti atu ki tetai ke. Karanga a Kostas: “Te kapiti anga au ki te au tokorua akaipoipo, kare au e noo maru. Pera katoa me kapiti atu ki te aronga kare i akaipoipo.” Akamaara te vaine a Ivan, ko Yolanda: “E ngata tikai i te pukapuka atu ki te aronga tei kopekope ua no runga i te au manamanata iti ua me akaaiteia ki to maua! E tetai, ka akakite mai tetai au metua e te meitaki tikai ra ta ratou tamariki. Rekareka au no ratou, inara i taua taime rai, e ngata iaku i te akarongo atu. Kua mārama maua ko taku tane e ka aere ua rai te oraanga, inara kare o maua inangaro e te akakoromaki no te ariu atu ki te reira.”

Te maki. Mea mātau ka kore te inangaro i te kai e ka tamanataia te oraanga kopapa e te moe. Maara ia Aaron te mataiti i muri ake i te mate anga tona papa: “E ngata kia varea e te moe. Ka ara mai au i taua taime rai i te au po katoa e ka akamanako ua i te mate anga toku papa.”

Akamaara katoa a Alejandro te tupu anga tetai au maki tuke ua akerai: “Maata te taime kua akaraia au e te taote e kua karanga mai aia e te meitaki ua ra au. Kua manako mai au e no te mii i tupu ei toku maki.” I muri mai kua ngaro tona maki. Noatu ra, e ikianga meitaki ta Alejandro i rave no te atoro i te taote. Ka akariro te mii i te tangata kia tu viviki i te maki, ka kino atu tona maki me kore ka tu aia i te maki ou.

Āka angaanga te rave i te au mea tei anoanoia. Maara ia Ivan: “Te mate anga a Eric, kua anoanoia maua kia akakite atu i te reira ki te kopu tangata e te au oa, pera katoa te aronga ke mei tona pu angaanga e te tangata nona te ngai e noo ra aia. E maata katoa ta maua pepa i anoanoia kia akaki. E oti, kua anoanoia maua kia tiki i te au apinga a Eric. Pouroa teia au angaanga kua anoanoia maua kia akamou i te manako e i tera tuatau, kua roiroi tikai maua i te pae kopapa, te pae manako e te ngakau.”

Kareka tetai pae, ka tupu te manamanata i muri ake—me anoanoia ratou kia akono i te au apainga tei raveia e to ratou akaperepere tei mate. Ko teia tei tupu kia Tiina. Akamārama aia: “Na Timo i akono i ta maua moni i roto i te pangika e te au angaanga pitiniti. Inara i teianei naku te reira apainga, e kua taitaia roa atu au. Ka rauka ainei iaku i te akono i teia au apainga e kare kia tiopu te reira?”

Penei no te au manamanata tei taikuia i runga akenei​—i te pae ngakau, manako e te kopapa​—ka riro ei mea ngata tikai kia akakoromaki i te mii. Te tika, ka tupu te mamae ngakau oonu me kua mate ua ake tetai tei akaperepereia, inara me kite vave te aronga mii i te au manamanata ka tupu mai, ka tauturu ia ratou kia akakoromaki. E akamaara, kare te au manamanata pouroa no te mii e tupu ki te katoatoa. Pera katoa, ka akapumaanaia te aronga e mii ra me kite ratou e e mea mātau te mamae ngakau oonu no te mii.

KA MATAORA AKAOU AINEI AU?

Taau ka tapapa atu: Kare te mamae ngakau oonu e vai ua e tuatau ua atu; i te tuatau ka aereia ka iti mai te reira. Kare te aiteanga e ka “meitaki” takiri tetai tangata me kore ka akangaropoina i tona akaperepere. Mari ra, aere ua rai ka maru mai te mamae ngakau no te mii. Penei ka oki akaou mai te mamae me akamaaraara i toou akaperepere tei mate me kore me tae ki tetai tuatau puapinga mei te rā akamaaraanga akaipoipo. Inara i te tuatau ka aereia, ka rauka te maataanga o te tangata te ngakau maru e te akamou akaou ki runga i to ratou oraanga i te au rā ravarai. E tika tikai teia me turuia te tangata e mii ra e tona ngutuare tangata e te au oa e me aru aia i te au takainga meitaki no te akakoromaki.

Eaa te roa? Tetai pae, penei ka ngaro te mamae kino i muri ake i tetai nga marama. Te maataanga, penei ka pou e tai me kore e rua mataiti i mua ake ka noo maru ua ratou. Kareka tetai pae, ka anoanoia tetai tuatau roa. * Akamaara a Alejandro: “Iaku uaorai, kua pou e toru mataiti toku mii anga.”

E akakoromaki e kia aere marie. Akono i toou oraanga i tera rā i tera rā, eiaa e rapurapu, e e akamaara, kare te mamae ngakau oonu e vai ua e tuatau ua atu. Noatu ra, e apinga ainei tetai ka rauka ia koe i te rave i teianei no te tamaru atu i toou mamae ngakau me kore te tapoto i te roa anga o te mii?

E mea mātau te mamae ngakau oonu no te mii

^ para. 17 No tetai pupu meangiti, ka tupu te mii pakari tei roa te vai ua anga e ka taki atu ki tetai turanga tei kapikiia ko te mii anga “ngata” e “kare e meitaki akaou.” Penei ka anoanoia teia aronga kia kimi i te tauturu a tetai taote i te pae manako.