Eaa to te Atua e to Karaiti Manako i te Vaine?

AKAPEEA tatou i te marama katoaanga i to te Atua ko Iehova akamanakoanga i te vaine? Ko tetai mataara koia oki kia akara matatio i te aerenga manako e te tu o Iesu Karaiti, ko te ‘tu tikai o te Atua akara koreia’ e tei akatutu apa kore i to te Atua akamanakoanga i te au mea aere. (Kolosa 1:15) I to Iesu au araveianga i te au vaine i tona tuatau, te akaari maira e te akangateitei ra a Iehova e Iesu i te au vaine e kare rava raua e mareka ana i te akonoanga takinga kino tei matauia i roto i te au enua e manganui i teia tuatau.

E akamanako ana, ei akaraanga, i te atianga i to Iesu tuatuaanga ki tetai vaine i te ruavai. “Kua aere maira tetai vaine Samaria e uti i te vai,” i karanga ai te tataanga Evangeria a Ioane, e “kua karanga aturā Iesu kiaia, Ka o mai ana e inu.” Kua inangaro a Iesu i te tuatua atu ki tetai vaine Samaria i te ngai tangata, noatu e te maataanga o te au ngati Iuda, kare ratou e piri atu ana ki te au Samaria. Kia tau ki The International Standard Bible Encyclopedia, no te au ngati Iuda, “e tau kore tikai i te pukapuka atu ki tetai vaine i te ngai tangata.” Inara, kua akono a Iesu i te vaine ma te ngateitei e te akamanakoanga e kare aia i akavaavaa i te iti tangata e kare katoa i akavaavaa i te tu tangata, tane me kore e vaine. Ei tuke anga, kua akataka a Iesu iaia uaorai ki te vaine Samaria no te taime mua e ko te Mesia.​—⁠Ioane 4:​7-9, 25, 26.

I tetai atianga akaou, kua aravei mai tetai vaine ia Iesu tei tuia no tetai 12 mataiti e te maki riu akama tikai e te paruparu ua atura. I tona amirianga ia Iesu, kua akaoraia aia i taua taime ra. “Kua ariu aturā Iesu, e kite atura iaia, kua karanga atura, E akamaroiroi, e taku tamaine, kua ora koe i toou akarongo.” (Mataio  9:22) Kia tau ki te Ture a Mose, kare tetai vaine i roto i tona turanga, e akatikaia i rotopu i tetai pupu tangata, e kare katoa e akatikaia kia amiri atu i tetai ke. Inara kare a Iesu i karo ana iaia. Mari ra, ma te ngakau aroa kua akapumaana aia iaia e kua kapiki atu iaia ei “tamaine.” Mei teaa atura taua tuatua ra i te akamaru anga i tona ngakau! E mei teaa atura to Iesu mataora i te akaora anga iaia!

I muri ake i to Iesu akatuakaouangaia, kua kitea aia no te taime mua e Maria Magadala e tetai o tana au pipi, i ta te Pipiria i taiku mai e ko “tetai Maria oki.” Ka rauka ia Iesu i te akaari atu iaia na mua kia Petero, Ioane, me kore ki tetai o tana au pipi tane. Inara, kua akangateitei aia i te au vaine na te akatikaanga ia ratou kia riro mai e ko te au kite mata mua o tona akatuakaouangaia. Kua ikuiku tetai angera ia ratou kia akakite ki te au pipi tane a Iesu no runga i teia tupuanga umere. Kua karanga a Iesu ki te au vaine e: “Ka aere, ka akakite atu ki taku au taeake.” (Mataio 28:​1, 5-10) Kare roa a Iesu i akakeuia ana e te au tu akavaavaa anga matauia e te ngati Iuda i tona tuatau, tei akataka mai e kare e rauka i te vaine i te oronga i tetai akakiteanga i roto i tetai akavaanga.

E no reira, kare rava i kopae ana i te vaine me kore i ariki ana i te au tu akatangata tei akaariia kia ratou i roto i tetai ua atu tu, kua akaari a Iesu e kua akangateitei e kua akaperepere aia i te vaine. Te takinokinoanga i te vaine, e tuke rava tikai ki ta Iesu i apii, e tona tu, papu ia tatou, te akaata apa kore maira i te tu e akamanako ana tona Metua ko Iehova i te reira.

Vaine Akonoia e te Atua

“Kare takiri e ngai i te Metiterenia i taito me kore i te Pae Itinga e kua orongaia te tu rangatira ki te vaine, mei tei kiteaia e te vaine i roto i te taiate Opunga ou. Te akara anga matauia koia oki tei raro ake te vaine i te tane, mei te au tavini rai i raro ake i te pu tavini, e te aronga ou ki te aronga ruaine. . . . E akangateitei maataia atu ana te tamariki tamaroa i te tamariki tamaine, e i tetai taime e akaruke uaia ana te au pepe tamaine kia mate.” I akapera mai ei tetai tikitinari Pipiria i te akatakaanga i te tu akamanakoanga i te au vaine i te au tuatau taito. I roto i te au turanga e manganui, vaitata rai e aiteitete ua to ratou turanga ki te au tavini.

 Kua tataia te Pipiria i tetai tuatau e akaata maira te au peu akonoanga i teia tu. Noatu rai, te akaari maira te ture a te Atua, mei tei akakiteia mai i roto i te Pipiria, i te akangateitei maata no te vaine, tei tuke maata rava tikai ki te au tu o te au peu akonoanga taito e manganui.

Ta Iehova akamanakoanga i te turanga o te vaine, te kitea puia ra mei te au atianga e manganui i tona tauturu anga i te au vaine akamori. E rua taime, kua tauru mai aia iaia i te paruru i te vaine purotu a Aberahama, mei te kangaia anga. (Genese 12:​14-20; 20:​1-7) Kua akaari te Atua i te akaperepere anga ki te vaine inangaro koreia a Iakobo, ko Lea, na te ‘akatuera anga i tona vairanga tamariki,’ e kua anau mai aia i tetai tamaroa. (Genese 29:​31, 32, NW) I te tukuanga nga vaine akaanau o Iseraela i to raua oraanga i roto i te kino i te paruruanga i te tamariki tamaroa Epera mei te tamateanga tamariki i Aiphiti, ei tutaki kua ‘akamaata mai a Iehova i to raua ngutuare.’ (Exodo 1:​17, 20, 21) Kua pau katoa aia i te pure akatenga a Hana. (1 Samuela 1:​10, 20) E i te aro atu anga te vaine takaua a tetai peroveta i tetai tangata akakaiou te aere ra ka apai i tana tamariki ei au tuikaa ei tutaki i tana kaiou, kare a Iehova i akaruke ua iaia. Ma te takinga meitaki, kua tauturu te Atua i te peroveta ko Elisaia i te akamaata i tana inu kia rauka iaia i te tutaki i te kaiou e kia rava katoa rai te inu no tona pamiri. Kua akono aia i reira i tona pamiri e tona tu ngateitei.​—⁠Exodo 22:​22, 23; 2 Ariki 4:​1-7.

Kua akaapa putuputu te au peroveta i te akono tau kore anga i te vaine me kore te rave anga i te takinokinoanga ia ratou. Kua akakite te peroveta ko Ieremia ki te ngati Iseraela i roto i te ingoa o Iehova e: “Ka rave ana i te tuatua-tau, e te tuatua-tika, ka akaora atu i tei pou i te āru i te rima o te takinga-kino; e te tangata ke, e te matiroeroe, e te vaine takaua, auraka e takinga-kinoia atu, auraka oki te toto ara kore kia maringi i teianei ngai.” (Ieremia 22:​2, 3) I mua atu ana, kua akaapaia te au Iseraela moni e te ririnui no te mea kua tuaru ratou i te au vaine mei to ratou au kainga e kua takinokino i ta ratou tamariki. (Mika 2:⁠9) Te kite ra e te akaapa ra te Atua no te tu tika ei kino i te mamaeanga e akatupuia ra ki te au vaine e ta ratou tamariki.

Te “Vaine Akono Meitaki”

Tetai akamanakoanga tau o tetai vaine akono meitaki, te orongaia maira e te tangata tata taito o Maseli. I te mea e kua kapitiia mai teia akatakaanga manea o te tuanga e te turanga o tetai vaine i roto i te Tuatua a Iehova, papu ia tatou e te ariki ra te Atua i te reira. Kare i takinokinoia me kore i manako akaakaia, kua akaperepereia, akangateiteiia, e kua irinakiia te reira tu vaine.

Te “vaine akono meitaki” o Maseli pene 31 e vaine maroiroi e te angaanga maata. E angaanga pakari ana aia i “te rekareka o tona rima” e te piri atura ki roto i te au angaanga okooko e te oko enua katoa. Kua kite atu aia i tetai kainga e kua aere atu i te oko i te reira. Kua maani aia i te au kakau e kua oko atu i te reira. Kua oronga aia i te au kiri kakau ki te aronga okooko. E ririnui aia i tona maroiroi e tana angaanga. Tei runga ravao, tana au tuatua pakari e tona aroa takinga meitaki, e akaperepere maataia ana. Tei tupu, kua akangateitei maataia aia e tana tane, e tana au tamariki tamaroa, e tei puapinga maata rava atu e Iehova.

Kare te au vaine i te aronga takinga kino na te tane tei akono tau kore ia ratou, tei takinga kino ia ratou, me kore tei akakino ia ratou na roto i tetai ua atu tu. Mari ra, kia mataora te vaine akaipoipo e kia riro ei “tauturu” puapinga no tana tane.​—⁠Genese 2:⁠18.

 Akangateitei Anga ia Ratou

I te tataanga ki te au tane Keriritiano e akapeea ratou i te akonoanga i ta ratou au vaine, kua raurau te tangata tata akauruia ko Petero i te au tane kia aru i te au tu o Iehova e Iesu Karaiti. “Kotou, e te au tane, e noo . . . i te akangateitei anga,” ia ratou i tata ei aia. (1 Petero 3:⁠7) I te oronga anga i te akangateitei ki tetai tangata, te akakite maira e e akaperepereia ana e e akono maataia ana taua tangata ra. No reira, te tane e akangateitei ra i tana vaine kare aia e taakama ana iaia, e taakaaka ana iaia, me kore e akono kino pakari tikai ana iaia. Mari ra, ka akatutu aia na roto i tana au tuatua e tana au angaanga​—⁠i te ngai tangata e te ngai muna​—​e te akaperepere e te aroa ra aia iaia.

I te akangateiteianga i te vaine, te tauturu tikai ra i te akatupu anga i te mataora i roto i te akaipoipo. E akamanako ana i te akaraanga o Carlos e Cecilia. I tetai tuatau tikai i roto i to raua oraanga akaipoipo, kua kite putuputu mai raua ia raua uaorai i te karoanga ma te kore e openga anga. I tetai au taime, kare raua e tuatua ana ki tetai e tetai. Kare raua i kite e akapeea i te akatikatika i to raua au mamanamanata. E tangata riririri ua te tane; e e marokiakia e te ngakau parau te vaine. Inara, i to raua akamataanga i te apii i te Pipiria e te taangaanga anga i ta raua i kite mai, kua akamata te au mea i te meitaki mai. Kua karanga a Cecilia e: “Kua kite mai au e te au apiianga a Iesu e te akaraanga i akanoo mai ei aia, kua taui i toku tu e te tu katoa o taku tane. Mari ake to Iesu akaraanga, kua rauka iaku te tu akaaka e te marama. Kua kite mai au i te kimi i ta Iehova tauturu na te pureanga, mei ia Iesu rai. Kua kite mai a Carlos i te akakoromaki maata e kia akaari i te tu akatere uaorai​—⁠kia akangateitei i tana vaine mei ta Iehova rai e inangaro ra.”

Kare to raua akaipoipo e tika ua ana, inara kua vai matutu ua rai no te tuatau roa. I roto i teia au mataiti ua akenei, kua aro atu raua i te au manamanata kino pakari​—⁠kua ruti a Carlos i tana angaanga e kua vaiia aia no te cancer. Inara kare teia au manamanata taitaia tikai i akangaueue ana i to raua pirianga akaipoipo, ko tei akaketaketa ravaia atu.

Mei te topa anga te au tangata ravarai i roto i te tu apa ua, kua akono akangateteitei koreia te au vaine i roto i te au peu akonoanga e manganui. Kua takinokinoia ratou i te pae kopapa, pae manako, e te pae pirianga ainga. Inara kare a Iehova i akakoro ana e kia akono akapera ia ratou. Te akaari taka meitaki maira te Pipiria e noatu e eaa te au peu akonoanga e raveia ra, kia akonoia te au vaine katoatoa ma te ngateitei e te akono marie. Kua oronga te Atua i teia tikaanga no ratou.

[Tutu i te kapi 4, 5]

Tetai vaine Samaria

[Tutu i te kapi 4, 5]

Tetai vaine maki

[Tutu i te kapi 4, 5]

Maria Magadala

[Tutu i te kapi 6]

E rua taime i paruru ei a Iehova ia Sara

[Tutu i te kapi 7]

Te taki atura te oraanga akaipoipo o Carlos e Cecilia ki roto i te kino

[Tutu i te kapi 7]

Ko Carlos e Cecilia i teia tuatau