Ui te au Mapu E

Akapeea Au e Kite Meitaki ei i Toku Nga Metua?

Te kaikai kapiti ra a Jessica e tona nga metua ma te au oa. Ia ratou e kaikai ra, kua tuatua tetai ki te mama o Jessica, “Ka poitirere koe! I tera atu ra kua kite atu au ia Richard​—⁠kua kite koe iaia, te tamaiti i aere kapiti ana korua i te apii teitei.”

Kua topa poitirere ua te kokai a Jessica ki runga i te kaingakai. Kare rava aia i rongo ana no runga ia Richard i mua atu ana!

“E Mami e, i aere kapiti ana korua ko tetai tangata ke i mua ake ia Tati? Kare rava au i kite ana i te reira!”

KUA kite ainei koe i tetai mea no runga i toou nga metua tei akapoitirere ana ia koe, mei ia Jessica rai? Me koia ia, ka manako koe e e mea ke atu tetai kare koe i kite no runga ia raua!

Eaa tetai au mea kare koe i kite ana no runga i toou nga metua? Eaa te au akameitakianga te ka rauka mai i te kite maata atu anga no runga ia raua? E akapeea koe i te rave anga i te reira?

Maata Atu te ka Kiteaia Mai

Eaa ra koe kare i kite i te au mea no runga toou nga metua? Tetai taime e noo mamao ana tetai metua mei ia koe. “Te tae anga toku mataiti ki te varu kua tatara toku nga metua,” i karanga ai a Jacob, * e 22 ona mataiti i teianei. “I muri ake i te reira, takitai ua ake taime i te mataiti e kite ana au i toku tati. E maata te au mea taku e inangaro ra i te kite no runga iaia.”

Noatu kua roa toou noo anga ki toou nga metua, penei kare raua i akakite atu ana i te au mea katoatoa no runga ia raua uaorai. No teaa ra? Mei ia tatou katoatoa rai, e akama ana tetai au metua i te au tarevake ta ratou i rave ana i te tuatau i topa. (Roma 3:23) E manamanata katoa ana raua e me akakite atu raua i to raua tarevake, kare koe e akangateitei ia raua​—⁠me kore  ka akakeuia koe kia rave i taau ka inangaro i te rave.

E maata te au mea kare toou nga metua i akakite atu ana kia koe, no te mea kare te reira manako e tuatuaia ana. Kua tuatua tetai tangata mapu ko Cameron tona ingoa e, “E mea umere tikai e te noo kapiti ra koe ma toou nga metua, inara e maata atu rai taau e inangaro ra i te kite no runga ia raua!” Eaa ka kore ei e tauta kia kite maata atu no runga i toou nga metua? E akamanako ana e a akameitakianga te ka rauka mai ia koe.

Akameitakianga #1: Penei ka ariki rekareka mai toou nga metua i toou manako inangaro. Kare ekoko e ka ariki rekareka mai raua e te inangaro ra koe i te ui atu no runga i to raua oraanga. E penei​—⁠ka akarongo aroa mai raua kia koe e ki toou manako ngakau!​—⁠Mataio 7:⁠12.

Akameitakianga #2: Ka marama atu koe i te au manako o toou nga metua. Ei akaraanga, meangiti ua ainei te au apinga a toou nga metua i te tuatau i topa? No reira ka tauturu teia ia koe kia marama e eaa raua i akaravarava ua ai i teianei, noatu e te manako ra koe e kare e anoanoia te reira.

Ka tauturu taua maramaanga ra ia koe i te manako o toou nga metua. Kua akakite mai tetai tangata mapu ko Cody tona ingoa e, “Na te kite anga i te manako o toku nga metua, e akamanako ana au e eaa ta taku tuatua ka akatupu kia raua i mua ake ka tuatua ai au.”​—⁠Maseli 15:⁠23.

Akameitakianga #3: Ka mama ua koe i te tuatua no runga i toou oraanga. “E ngata ana iaku i te tuatua ki toku Tati no runga i tetai tamaiti e inangaro ana au,” i karanga ai a Bridgette e 18 ona mataiti. “Inara te akakite anga au i toku manako ki toku Tati, kua akakite mai aia i te inangaro mua anga aia i tetai tamaine e mei teaa rai te tu o te reira. Kua akakite katoa mai aia i te ra i akaruke ei aia i tona oa vaine e kua kinokino tikai tona ngakau. Kua akamaroiroi mai te reira iaku kia akakite atu kiaia i toku turanga.”

Akameitakianga #4: Penei ka kite mai koe i tetai apinga. Ka tauturu mai te au tupuanga o toou nga metua ia koe no runga i toou uaorai au manamanata e te au akaaoanga. “Inangaro au i te kite e akapeea toku nga metua i te akono anga i tetai aka ngutuare ma te au anoano tukeke e manganui i te pae kopapa, pae manako, e te pae vaerua,” i karanga ai a Joshua, e 16 ona mataiti. “Penei e au apiianga puapinga tetai i roto i reira.” Te akakite maira te Pipiria i teia e: “Tei te aronga taito te pakari; e te kite tei te maata ïa o te au rā ra.”​—⁠Iobu 12:⁠12.

Rave i te Takainga Mua

Me ka inangaro koe i te kite meitaki atu i toou nga metua, akapeea koe me rave i te reira? Teia tetai au manako.

Iki i te ngai tau. Kare te reira e anoanoia ei ngai akoanga ua. Kia riro ra ei ravenga pukapukaanga. Penei ka pepei poro kotou, ka rave kapiti i tetai angaanga, ka aere kapiti me kore te na runga ra i te motoka ma toou nga metua. “Kua pukapuka meitaki ua matou e toku nga metua ia matou e teretere aere ra,” i karanga ai a Cody, tei taikuia i mua ake ana. “Ae, mama ua i te tamou i te apinga akarongorongo imene ki runga i te taringa me kore i te moe, inara kua kite mai au e e puapinga tikai i te akamata i te pukapukaanga!”

Ui i te au uianga. Ka kite koe i teia tikaanga: Noatu e te tau ra te ngai, penei kare toou mami i akakite atu kia koe i tona inangaro mua anga i tetai tangata, e penei kare toou tati i akakite mai i te taime i akau ei aia i te motoka o te ngutuare tangata. Inara ka akakite mai toou nga metua i taua au mea ra me ui atu koe kia raua!​—⁠No runga i te au manako ka ui atu koe, e akara i te pia i te kapi 12.

Taui ngoie ua. Maataanga o te taime te pau anga i tetai uianga ka taki atu ki tetai atu au tua me kore ki tetai atu tumu manako. Penei ka tauta koe i te akaoki akaou mai i te pukapukaanga ki te tumu manako mua, inara e kopae i te reira! Kia maara ra e, kare toou akakoroanga e kia kimi eaa tikai tei tupu. Inara, ko te akatupu anga i tetai pirianga vaitata ki toou nga metua, e ko tetai mataara meitaki  rava atu i te rave i te reira, ko te tuatua anga i te au mea ta raua e inangaro ra i te tuatua.​—⁠Philipi 2:⁠4.

Kia kite atu. “Te manako i roto i te ngakau tangata, mei te moana ïa; e rauka maira taua manako ra i te tangata kite.” (Maseli 20:⁠5) Ka anoano tikai koe i te kite, me pukapuka koe ki toou nga metua no runga i te au tumu manako kare raua e inangaro ana i te uriuri. Ei akatauanga, penei te inangaro ra koe i te kite e eaa te tarevake ta toou tati i rave ana i tona mapuanga e eaa tana ka rave me ka rave akaou aia i te reira. Inara i mua ake ka uriuri ei i taua au manako ra, penei ka karanga koe e, “Me ka tika ia koe kia ui atu au i teia . . .”

Kia manako tau. Me akakite atu toou nga metua kia koe no runga ia raua uaorai, ‘kia rapurapu ua i te akarongo, kia tavarevare i te tuatua.’ (Iakobo 1:19) Taau ka rave, auraka ra e aviri me kore e akakino atu i toou nga metua no ta raua ka akakite mai kia koe. Kare te au tuatua mei teia rai “Kare rava au i manako ana e kua rave korua i te reira!” me kore “No reira rai korua i tureture ei iaku!” kare te reira e akakeu i toou tati e toou mami kia akakite mai i tetai ua atu apinga. Kare katoa e tau i te akakite aere i toou manamanata ki tetai ke i vao ake i toou ngutuare.

Kare i Tureiti!

Ka tauturu te au manako i runga akenei ia koe kia kite meitaki tikai koe i toou nga metua ia koe e noo ra i te kainga. Inara akapeea me kua neke takere koe ki tetai ngai ke? Ka tauturu taua au kaveinga ra ia koe kia akatupu akaou i toou pirianga ki toou nga metua​—⁠me kore ki tetai o toou metua kare rava koe i kite ana. Ko ta Jacob  ia i kite mai, tei taikuia i mua ake ana. Noatu e te noo ra aia koia anake ua i teianei, kua tuatua aia e, “Te kite meitaki maira au i toku tati i teianei, e te rekareka nei au i te reira.”

Me te noo ra koe i te kainga me kore kua neke ki tetai ngai ke, kare i tureiti ake i te kite meitaki atu i toou nga metua. Eaa ka kore ei e tamata i te aru i te au manako i roto i teia atikara ei tauturu ia koe?

[Tataanga Rikiriki i Raro]

KIA AKAMANAKO

▪ Eaa te au manako tei taikuia i roto i teia atikara te inangaro ra koe i te ui ki toou nga metua?

▪ Akapeea te kite maata atu anga i toou nga metua i te tauturu anga ia koe kia marama meitaki atu no runga ia koe uaorai?

[Pia/​Tutu i te kapi 12]

Ui ki toou nga metua i te au uianga mei teia rai:

AKAIPOIPO: Akapeea korua ko Mami (me kore ko Tati) i te aravei anga? Na teaa i akapiri vaitata ia korua? I noo korua kiea i muri ake i to korua akaipoipo anga?

TAMARIKIANGA: Anauia koe kiea? E noo au ana kotou ko toou teina, tuakana e te tuaine? E tureture me kore e tukutuku ua ana toou nga metua ia koe?

APII: Ko teea apii taau e meitaki tikai ana koe? Eaa te apii kare koe e meitaki ana? E puapii tetai e reka ana koe? Eaa ra taua puapii ra i puapinga ai kia koe?

ANGAANGA: Eaa taau angaanga mua? E reka ana koe i te reira? Me ka iki koe i tetai tu angaanga, eaa ra te reira?

AU INANGARO: Me ka atoro koe i tetai ngai i teianei ao, eaa te reira ngai? Eaa te au angaanga taau e reka ra i te rave me kore te tu angaanga karape taau e inangaro ra i te akatupu?

ORAANGA PAE VAERUA: Kua utuutuia ana ainei koe ei Kerititiano? Me kare, eaa tei akakeu ia koe kia inangaro i te apii i te Pipiria? Eaa te au akaaoanga taau i aro atu i te aru anga i te au kaveinga Pipiria?

AU MEA PUAPINGA: I toou manako eaa te au tuanga puapinga maata rava i roto i tetai pirianga meitaki? no tetai oraanga mataora? kia puapingaia te akaipoipo? Eaa te akoanga meitaki rava atu ka rauka mai ia koe?

Tamata i teia ravenga: E iki i tetai o teia au uianga i runga akenei e e tauta i te akamanako i te au pauanga a toou nga metua. E oti, e ui i te au uianga e e akaaite i ta raua pauanga ki taau e manako ra i ta raua ka tuatua mai.

[Pia i te kapi 13]

AKAKITEANGA KI TE AU METUA

Te kaikai kapiti ra koe e taau tane, taau tamaine, e tetai au oa o te ngutuare. Te tuatau e pukapuka ra kotou, kua taiku mai tetai taeake i tetai tangata e aere kapiti ana korua​—⁠e kare e aere kapiti akaou ana​—⁠i mua ake ka aravei ei koe i taau tane. Kare koe i akakite ana i teia tua ki taau tamaine i mua atu ana. I teianei te inangaro nei aia i te kite maata atu no runga i te reira. Eaa taau ka rave?

Tei matauia, e meitaki i te akarongo ki te au uianga a taau tamaiti. No te mea, tetai ua atu taime ka ui mai aia i te au uianga e te akarongo anga ki taau au pauanga, ko te taime ia e komunikeiti ra korua​—⁠te reira ta te maataanga o te au metua e inangaro ra.

Eaa te maata taau ka akakite ki taau tamaiti me kore tamaine no runga i toou oraanga i mua ana? Penei kare koe e inangaro i te akakite i te au mea ka akama koe. Inara, me te tau ra, te akakite anga i tetai au mea tarevake e te au tautaanga taau i rave, ka riro ei tauturu anga i taau tamariki. Akapeea ra?

E akamanako ana i tetai akaraanga. Kua akakite mai te apotetoro ko Paulo i tetai mea no runga iaia uaorai: “Kia anoano au i te rave i te mea meitaki ra, te vaitata ua nei te kino iaku i reira. . . . Aue oki au ko te tangata mate maata e!” (Roma 7:​21-24) Kua akauru mai te Atua ko Iehova i taua au tuatua ra e kua tuku mai kia tataia e kia akonoia ki roto i te Pipiria ei akapuapinga anga ia tatou. (2 Timoteo 3:16) E te puapingaia nei tatou, koai ia tatou kare i kite i ta Paulo au tuatua taka meitaki?

Pera katoa, te akarongo anga i taau au ikianga e i toou au tarevake ka tauturu te reira i taau tamariki kia rauka ngoie ua ia ratou i te tuatua mai kia koe. E tika rai, kua utuutuia mai koe i tetai tuatau ke. Kua taui ra te au tuatau, kare ra te tu o te tangata i taui; kare katoa te au kaveinga Tuatua Tapu. (Salamo 119:​144) Te uriurianga i te au akaaoanga taau i aro atu ana​—⁠e i akapeea koe i te autu anga i te reira⁠—​ka rauka i te tauturu i taau tamariki mapu i te akatikatika i to ratou au manamanata. “Me kite mai koe e aiteite ua te au akaaoanga ta toou nga metua i aro atu ana ki toou, ka tauturu ia koe kia marama e e nga tangata apa ua toou nga metua mei ia koe rai,” i karanga ai tetai mapu ko Cameron tona ingoa. Kua tuatua katoa aia e, “Me tupu akaou mai tetai manamanata kia koe, e akamanako e me i na roto ana toou nga metua i teia.”

E matakite: Kare e anoanoia kia taopengaia te au tua ravarai ki te akoanga. E tika rai, ka manamanata koe e ka manako tarevake mai taau tamaiti mapu me kore ka manako e e tikaanga tona i te rave i taua au tarevake ra. Kare e akakite ua e eaa taau e inangaro ra kia marama taau tamariki no runga i te uriurianga (“No reira oki i akakiteia atu ei eaa koe e akapera . . .”), e akakite atu ra e eaa toou manako. (“Manako ua atu au e kare au i rave ana i tera no te mea . . .”) Ka kite mai taau tamaiti me kore tamaine i tetai apiianga puapinga mei taau i rave ana ma te kore e manako e te akoia ra aia.​—⁠Ephesia 6:⁠4.

[Pia i te kapi 13]

“I tetai ra, kua akakite au ki toku mami e e reka atu au i te piri ki toku au oa apii kare ki te au taeake Kerititiano. I tera ra i muri mai, te vai ra tetai reta no ko mai ia Mami i runga i toku kaingakai. I roto i te reta kua akakite mai aia i tona manako e kare e maata ana tona au oa i roto i te au taeake irinaki. Kua akamaara mai aia kiaku i te au tangata tataki tai i roto i te Pipiria tei tavini ana i te Atua noatu e kare e tangata e piri mai ana kia ratou ei akamaroiroi ia ratou. Kua akameitaki katoa mai aia iaku no te au tautaanga taku i rave i te akatupu maroiroi anga i te au pirianga oa. Kua poitirere au i te kite anga e kare ko au anake ua te na roto ra i teia manamanata. Kua na roto katoa ana toku mami, e kua mataora tikai au i te kite anga i te reira e kua aue au. Kua akamaroiroi tikaiia au e ta toku mami i akakite mai kiaku, e kua akaketaketaia au kia rave i te au mea tika.”​—⁠Junko, 17, Tiapani.

[Tutu i te kapi 11]

Pati ki to nga metua kia akaari mai i te au tutu me kore tetai au apinga no runga ia raua i te tuatau i topa. Ka akakeu putuputu teia i tetai au pukapukaanga oraora