Neke ki te tumu manako rikiriki

Neke ki te ngai o te au tumu tuatua

Te Tumu i Reka ai Au i te Au Kite o Iehova

Te Tumu i Reka ai Au i te Au Kite o Iehova

Te Tumu i Reka ai Au i te Au Kite o Iehova

Akakiteia e Tomás Orosco

Te taime mua i aere ei au ki te uipaanga a te Au Kite i ko i to ratou Are Uipaanga Patireia, na tetai tamaiti meangiti e rave ra i te tuatua. Noatu e kare e rauka ana iaia i te akara mai na runga ake i te ngai e tu ana te vaa tuatua, e mako meitaki tikai aia e te karape. Kua umere tikai au.

TE AKARA nei au i te katoatoa, te akarongo meitaki ra kiaia. Iaku e angaanga ra ei tangata maata i roto i te vaeau o Porivia no Marike, e rangatira akaaere no te pupu vaeau, e tangata tauturu no te peretiteni, e akangateitei uaia mai ana au. Inara ko te akangateitei anga te akaariia ra ki teia tamaiti kua akakeu iaku kia akara akaou i taku au akakoroanga i roto i te oraanga.

Kua mate toku metua tane i te mataiti 1934, i roto i te Tamaki Chaco i rotopu ia Parakuai raua ko Porivia. I muri ua ake i te reira, kua tonoia atu au ki tetai apii tutakiia na te Katorika. E manganui te au mataiti, e aere ana au ki te Kai Oroa i te au ra ravarai, e imene ana matou i te au imene pure, e akarongo ana ki te apiianga a te Katorika, e te ripiti anga i te au pure tamou ngakau. E tavini katoa ana au ei tamaiti angaanga i runga i te atarau e te imene anga i roto i te pupu imene. Inara, kare rava au e tatau ana i te Pipiria; te tikaanga, kare rava au i kite ana i tetai Pipiria.

E mataora ana au i te au ra tapu a te akonoanga no te mea te riro ra te reira ei tuatau tamataoraanga, e e reka ana au no te tauiui anga o te papaanga. Inara e kino tikai te au orometua e tetai aronga te apii ra no runga i te akonoanga. Kare au i reka ana i to ratou tu. Kare au e inangaro i te kapiti atu ki tetai ua atu akonoanga.

Kua Rekaia Au no te tu Mako o te Vaeau

I tetai ra manea, e rua nga vaeau opita mapu e mako tikai to raua kakau tei aere mai ki to matou oire, i Tarija. Te orote ra raua, e no La Paz mai raua, te oire maata o Porivia. Te aere ra raua na roto i te ngai okookoanga maata ma te tu mako e te tau tikai. Kua reka tikai au i to raua tu akaraanga ngateitei, te ma e te rongonui. Te aao ra raua i te kakau vaeau matie, e te pare kanapanapa a mua. I reira rai, kua iki au kia riro mai au ei opita vaeau. Manako au e e maata tikai te au tupuanga puapinga e te maata o te au angaanga akangateitei anga.

I te mataiti 1949, te tae anga au ki te 16 mataiti, kua tukuia au kia aere atu ki te apii tereni anga vaeau i Porivia. Kua aru mai toku tuakana iaku na roto i te pupu tane e pa tai ra e tae ua atu ki te ngai tomo atu anga ki roto i te are. Kua akaaravei atu aia iaku ki te rangatira, ma te pati atu anga kiaia kia akono meitaki mai aia iaku. E oti kua tuatua aia i te au tuatua meitaki no runga iaku. I tona akaruke anga, kua akaariia mai kiaku te tu matau no te aravei anga i te aronga ou o te vaeau. Kua peiia au ki runga i te taua e kua akakiteia mai e, “Na matou e iki e koai te ka tau kia akangateiteiia i konei!” Ko te reira taku i kite mai no te akoanga a te vaeau e te tamatakutaku anga. E tu ketaketa tikai toku, inara kua kinokino toku ngakau akaparau.

Kare i roa ana, kua kite mai au e akapeea me rave i te tamaki e kua riro mai au ei opita vaeau akangateiteiia. Na roto i teia tupuanga, kua kite mai au e ko te tu ma e te tu akangateitei o tetai vaeau i vao ake, ka riro ei akavareanga.

Rauka Anga Tetai Taoonga Rongonui

Te akamataanga taku angaanga, kua tereniia au i runga i tetai pai tamaki ko te General Belgrano no te Vaeau Atenetina, ka rauka i te reira i te apai e tauatini ua atu au vaeau. I mua ake i te Tamaki II o te Ao, ko te nuku vaeau Marike te ona mua o teia pai e kua tapaia ko te USS Phoenix e i muri mai kua autu te reira i te tamaki anga a Tiapani ia Pearl Harbor, i Vaii, i te mataiti 1941.

I te openga ra, kua kake atu toku taoonga ki runga e kua riro mai au e ko te rua o te akaaere i te Vaeau o Porivia, te tutaka ra i roto i te tai o te au kotinga o Porivia. Te kapiti maira teia au ngai o te tai i te au kauvai o Amazon, pera katoa te roto oonu roa atu i teianei ao, ko te Roto Titicaca.

I taua taime rai, i roto ia Me i te mataiti 1980, kua ikiia au ei tuanga no te komitiona o te aronga maata o te vaeau tei tonoia ki Washington, D.C., te oire maata o Marike. Kua ikiia te au opita taoonga teitei no roto mai i te pupu tataki tai​—te vaeau, te vaeau akarere pairere, e te vaeau moana​—e kua ikiia au e ko te akaaere o te pupu no toku taoonga teitei. Kua noo au ki Marike vaitata rai e rua mataiti e i muri mai kua riro mai au ei tangata tauturu i te peretiteni o Porivia.

Ei akaaere rangatira no te vaeau, kua anoanoia au kia aere ki te pure i te au Tapati ravarai. Te o atu anga te orometua o te vaeau e tetai atu au orometua ki roto i te orureau anga e te au tamaki kua akataitaia tikai te reira iaku no runga i te akonoanga. Kua kite au e e mea tarevake te turuturu anga te au akonoanga i taua au akamaringi anga toto ra. Inara, kare taua au tu pikikaa ra i akakeu iaku kia akaruke i te akonoanga, kua akakeu atu te reira iaku kia kimi i te tuatua mou i te pae vaerua. Kare rava au i tatau ana i te Pipiria, no reira kua mou mai au i te reira i tetai au taime e kua tatau i te au irava.

Tu Mako i ko i te Are Uipaanga Patireia

Kua poitirere au, kua akamata taku vaine, ko Manuela i te apii i te Pipiria ki tetai o te Au Kite o Iehova, e mitinari ko Janet tona ingoa. I muri mai, kua akamata a Manuela i te aere ki te au uipaanga i ko i ta ratou ngai akamorianga, te Are Uipaanga Patireia. Kare au e manamanata ana i te apai iaia ki reira, inara kare au e inangaro ana i te aere. Kua tamanako mai au e ka turituri e ka aue te au tangata i ko i te au uipaanga.

I tetai ra kua pati mai a Manuela e me ka ariki au kia atoro mai te tane a Janet ia maua. I te akamataanga, kua patoi au i te reira patianga. E oti kua akamanako au no runga pouroa i taku au tereni anga akonoanga, e ka rauka iaku i te patoi atu i tetai apinga tana ka tuatua mai. I toku aravei mua anga ia Ian, kua mareka tikai au i tona tu​—kare no runga tikai i tana i tuatua mai. Kare aia i tauta ana i te taakama mai iaku no tana terenianga e tona kite no te Pipiria. Inara, e tu takinga meitaki e e tu akangateitei anga tona.

Tera mai epetoma, kua iki au i te aere atu ki te Are Uipaanga Patireia, mei tei taikuia mai i te akamataanga, i akarongo ei au i te tamaiti meangiti e tuatua ra. Iaku e akarongo ra kiaia i te tatau anga e te akamarama anga i te au irava i roto i te puka Pipiria o Isaia, kua kitea mai e au tetai akaaerenga umere tikai. E mea umere tikai e i toku mapu anga, kua inangaro au kia riro mai ei opita vaeau akangateiteia, inara i teianei te inangaro nei au kia aite mai mei tera tamaiti rai e kia oronga i te ikuikuanga Pipiria. Ma te poitirere kua ariki maru toku ngakau i te reira.

I te au tuatau i aereia, kua umere tikai au te tae vave mai anga te Au Kite ki te uipaanga e te tu meitaki i te aravei mai anga ratou iaku e kua akapumaanaia au. Kua mareka katoa au i to ratou kakau no te ma e te manea. Taku tikai e reka ana ko te tu mako o te au uipaanga​—me kua akapapaia tetai tuatua, ko te reira rai taku ka akarongo i taua ra ra. Kua ariki au e ko teia akoanga kua akatumuia ki runga i te aroa, kare i te tamatakutaku anga.

I muri ake i taku uipaanga mua, kua ariki au i te apii i te Pipiria kia Ian. Kua taangaanga maua i te puka Ka Rauka ia Koe te Ora Mutukore i Paradaiso i te Enua Nei ei puka apiianga. * Te maara nei rai iaku te pene toru i te tutu o tetai epitikopo e akameitaki ra i te vaeau i mua ake i te tamaki. Kare au i ekoko ana i te tu tika tikai o te reira no te mea kua kite mata ana au i te reira i te tupuanga. I ko i te Are Uipaanga Patireia, kua rave mai au i te puka Reasoning From the Scriptures. I toku tatau anga i ta te Pipiria e tuatua ra no runga i te tu neutara, kua kite mai au e ka rave au i tetai au tauianga. Kua iki au e kare rava au e oki akaou ki te Akonoanga Katorika, e kua akamata au i te aere putuputu ki te au uipaanga i ko i te Are Uipaanga Patireia. Kua rave katoa au i tetai au parani no te ritaea mai anga mei te vaeau.

Tere Anga ki Mua no te Papetitoanga

I tetai au epetoma i muri mai, kua akarongo au e ka tama te putuputuanga i te ngai te ka taangaangaia no te uruoaanga e tu mai nei. Mataora tikai au no te aere atu anga e kua tauturu atu i te tama anga i te au ngai. Kua angaanga kapiti au ki tetai ke, kua mataora tikai au i te angaanga e te taokotaianga. Iaku e purumu ra i te taua, kua aere mai tetai tamaiti mapu e kua ui mai kiaku e me ko au rai te opita akaaere maata.

“Ae,” i pau atu ei au.

“Kare au e irinaki ana!” i tuatua poitirere ei aia. “Te purumu ra te opita akaaere maata i te taua!” Kare rava tetai opita taoonga teitei e kiteaia ana i te mou mai anga i tetai aenga pepa, e kare katoa i te tama anga i te taua. Ko tera tangata toku tangata akaoro motoka vaeau e kua riro mai aia ei Kite no Iehova i teianei!

Taokotaianga Akatumuia ki Runga i te Aroa

Kua akatumuia te tu mako o te vaeau ki runga i te akangateitei anga i te taoonga, te vai pakari ra rai te reira tu manako i roto iaku. Ei akatauanga, maara iaku i te ui anga e me e teitei ake tetai Au Kite o Iehova i tetai ke no to ratou taoonga akaaere me kore no ta ratou au angaanga e rave ra. Kua akatumu oonuia toku manako no runga i te taoonga, inara kare e roa atu ana ka taui takiri te reira.

I taua taime ra​—i te mataiti 1989​—kua akarongo au e ka atoro mai tetai mema o te Pupu Akaaere o te Au Kite o Iehova no New York mai ia Porivia e ka tuatua mai i ko i te ngai o te uruoaanga. Te inangaro nei au i te kite e akapeea tetai mema “teitei” o te akaaerenga i te akonoia anga. Kua manako mai au e ko te tangata e apainga teitei tana ka akonoia aia mei tetai tangata puapinga rai.

Inara, te akamataanga te uipaanga, kare e akaari anga mai e e tangata puapinga tetai tei tae mai, e kua akamata au i te ekoko. Tei tupu mai kua noo mai tetai tokorua pakarikari i te pae ia maua ko Manuela. Kua kite atu a Manuela e e puka imene Papaa ta te vaine, i tetai tuatau te akaoti anga te porokaramu, kua akamata a Manuela i te pukapuka atu ki te vaine. I muri ake i te reira kua akaruke atu te nga tokorua.

Poitirere tikai maua i te kite atu anga i muri mai te aere maira te tane a te vaine ki runga i te paata i te oronga i te akoanga maata! I taua taime rai, i roto i toku manako, kua taui te au mea ravarai taku i kite mai i roto i te vaeau no runga i te taoonga, te akangateitei anga, te mana, e te turanga teitei. “Akamanako ana,” i tuatua ai au i muri mai, “ko te taeake e noo ra i te pae ia maua i runga i te nooanga kare e maru ana o te otitoriomi, e mema aia no te Pupu Akaaere!”

Te kata nei au i teia taime me akamanako au e eia taime e tauta ana a Ian i te tauturu mai iaku kia marama i te au tuatua a Iesu tei kiteaia i roto ia Mataio 23:8 e: “E taeake anake oki kotou katoa na.”

Tutu Anga no te Taime Mua

Te otianga taku angaanga ei vaeau, kua pati mai a Ian kia piri atu au kiaia i roto i te angaanga tutuanga mei tera are ki tera are. (Angaanga 20:20) Te ngai i aere ei maua ko te ngai kare au e inangaro ana i te aere​—tei reira te au are o te vaeau. Kua aere mai te tianara ki ko i te ngutupa, koia tikai taku kare e inangaro ana i te aravei. Kua mataku au e te ru, te kite tikai mai anga aia i taku kiri e te Pipiria e kua ui mai ma te tu reka kore e, “Eaa tei tupu kia koe?”

I muri ake i tetai pure viviki anga, kua maru mai au e kua papu tikai toku manako. Kua akarongo mai te tianara ki taku tuatua e kua ariki katoa mai i tetai au puka Pipiria. Kua akamaroiroiia au e taua tupuanga ra kia akatapu i toku oraanga kia Iehova. Kua akatutu au i toku akatapuanga na te papetitoanga i roto i te vai i roto ia Tianuare ra 3, i te mataiti 1990.

Kare i roa ana, kua riro katoa mai taku vaine, taku tamaiti, e te taku tamaine ei Au Kite no Iehova. Te mataora nei au i te tavini i roto i te putuputuanga ei tangata pakari e ei tangata tutuanga tamou no te tuatua meitaki o te Patireia o te Atua. Te tikaanga puapinga rava atu tei rauka iaku, koia oki te kite anga ia Iehova e tona kite mai anga iaku. E puapinga roa atu teia tu i tetai ua atu taoonga ta tetai tangata ka akakeuia kia itae atu. E tika rai, kare te tu mako e anoanoia kia kino e te marokiakia, inara kia pumaana e te takinga meitaki. E Atua mako a Iehova, inara ko te mea puapinga roa atu, e Atua aroa aia.​—1 Korinetia 14:33, 40; 1 Ioane 4:8.

[Tataanga Rikiriki i Raro]

^ para. 21 Neneiia e te Au Kite o Iehova inara kare i nenei akaouia.

[Tutu i te kapi 13]

Ko maua ko toku tuakana ko Renato, i te mataiti 1950

[Tutu i te kapi 13]

Aere anga ki tetai akaputuputu anga ma tetai au vaeau no Tinito mai e no tetai atu au enua