Akono Maataia Nei te Kiritimiti​—Eaa Ra?

TE TAPAPA ra ainei koe i te Kiritimiti? Te manamanata ra koe e te vaitata maira te reira? Mirioni ua atu te ui ra e: ‘Ka oko mai au i te au apinga aroa naai ma? Eaa taku ka oko mai? Ka peke ainei iaku? Eaa te roa e peke ei taku kaiou?’

Noatu taua au manamanata, te reka maataia nei rai te Kiritimiti. E tika, kua akono maataia teia i te au enua kare i te Kerititiano. Te akonoia nei te Kiritimiti e te maataanga o te au pamiri i Tiapani, kare no te aiteanga tapu, mari ra ei tuatau tamataora. I Tinito “kua tamou aereia te mata muramura mataora o Santa Claus ki runga i te maramarama o te au toa i te au oire mamaata,” i karanga ai The Wall Street Journal, pera katoa: “Te akakeu maata nei te angaanga Kiritimiti i te au tangata puapinga i te au taoni i vao ake ia Tinito kia okooko, kaikai e kia tamataora.”

I te au tuanga o te enua, kua riro te Kiritimiti ei akamaata anga i te turanga pae moni. E tika te reira no runga ia Tinito, tei riro ei “ngai maata no te okooko i te au pu rakau maani ua, pepa kanapanapa, mori purapura e tetai atu au apinga akamanea,” i karanga ai te Journal.

Te turuturu katoa nei te maataanga o te au enua Muslim i te au angaanga Kiritimiti, kare ra i te ra 25 o Titema. I Ankara i Tureki, e Beirut i Lebanona, e mea matauia te kite atu i te maramarama o te au toa tei akamaneaia ki te rau rakau kanapanapa e te au apinga aroa vaiia. I Initonetia, te turuturu ra te au otera e te au ngai okooko maata i te au angaanga tamataora, e ka kaikai me kore ka nenei kapiti te tamariki e Santa.

I te au enua e manganui, riro mai te Kiritimiti ei peu no teianei ao e ei angaanga maani moni, e e maata te au akakitekiteanga “e akakoroia ra no te tamariki,” i karanga ai te Royal Bank Letter o Kanata. Te aere nei rai tetai au tangata ki te pure no te au angaanga Kiritimiti. Inara kua riro mai te au ngai okooko anga maata, te akatangi maira i te au imene Kiritimiti, ei ngai akamorianga ou. Eaa ra i taui ei? Te piri atura ainei ki te akamataanga o te Kiritimiti? Akamata mai te reira kiea?

Mua ake ka uriuri ei i taua au uianga ra, meitaki kia tatau i te au papaanga Pipiria tei tamanakoia e kua akatumuia te au tutu Anauanga o Iesu i te tuatau Kiritimiti.

 [Pia/​Tutu i te kapi 4]

TA TE AU TATA EVANGERIA I TUATUA

Te apotetoro ko Mataio: “E kia anau a Iesu i Betelehema i Iudea ra, i te au rā o te ariki ra o Heroda, i na, e au tangata pakari tei aere mai ki Ierusalema, mei te itinga o te rā mai, kua na ko maira, Teiea te Ariki anau ou o te ngati Iuda nei? kite akenei oki matou i tona etu i te itinga o te rā, i aere mai nei matou e araara atu iaia. Kite akera te ariki ra ko Heroda i te reira tuatua, kua taitaia akera aia.” Kua ui atura a Heroda ki “te kau taunga nunui . . . i te ngai e anau ei te Mesia.” Te kite anga e tei “Betelehema,” kua akakite a Heroda ki te aronga akara etu e: “Ka aere ka kimi marie i taua tamaiti iti ra; e kia kitea atu ia kotou, e oki mai, e akakite mai kiaku.”

“Aere atura; e i na, te etu ta ratou i kite i te itinga o te rā, kua na mua atura ia ratou, e tae ua atura ki rungao i te nooanga o taua tamaiti iti ra . . . E tae atura ratou ki roto i te are, kite atura ratou i taua tamaiti iti ra, e tona metua vaine ko Maria.” Muri ake te oronga anga i te au apinga aroa kia Iesu, “i ako akairimoeia mai ratou e te Atua, auraka e oki atu kia Heroda ra, aere atura ratou ki to ratou uaorai enua na tetai ara ke.”

“E riro atura ratou, kua mama maira tetai angela a te Atu [Iehova], akairimoe maira ia Iosepha, na ko maira, Ka tu, ka rave i te tamaiti iti, e tona metua vaine, e oro ki Aiphiti . . . Kua tu akera aia, rave iora i te tamaiti iti e te metua vaine, aere atura . . . E kite akerā Heroda e, kua tapikipikiia aia e te au tangata pakari ra, makitakita rava akera aia, tono atura i te tangata, e ta atura i te aronga tamariki tamaroa katoa i Betelehema, e te au ngai katoa i reira uaorai, ko tei tae ki te rua o te mataiti ra e tei kore.”—Mataio 2:1-16.

Te pipi ko Luka: “Aere katoa aturā Iosepha mei roto atu i te oire i Nazareta i Galilea ra, ki te oire no Davida, ki Iudea, i tuatuaia ra e ko Betelehema . . . Kia tata katoaia raua ko Maria . . . E i to raua noo anga i reira . . . Kua anau iora aia i tana tama mua, vaî atura i te kakau, tuku atura ki roto i te are puakatoro, no te mea kare akera raua i o ki te are tapae anga.”

“E aronga tiaki mamoe tei taua enua ra, e tika ki roto i te au koro, i te tiaki anga i ta ratou anana i te po. E i na, kua tu maira tetai angela a te Atu [Iehova] ki vaitatao ia ratou, . . . e maata rava akera to ratou mataku. Kua tuatua maira te angela kia ratou, Eiaa e mataku: i na oki, e tuatua meitaki taku e taoi mai kia kotou na, ka riro ïa ei rekareka maata no te tangata ravarai. I nakonei oki i anau ei te Ora no kotou i te oire o Davida, koia oki te Mesia ra ko te Atu. . . . Aere viviki atura [te au tiaki mamoe], e kite atura ia Maria raua ko Iosepha, e te tamaiti i te vai ua anga ki roto i te are puakatoro.”​—Luka 2:4-16.