Neke ki te tumu manako rikiriki

Neke ki te ngai o te au tumu tuatua

E oa ua Ainei Taua—Me e Apinga ke Atu Rai Tetai?, Tuanga 1

E oa ua Ainei Taua—Me e Apinga ke Atu Rai Tetai?, Tuanga 1

Ui te au Mapu E

E oa ua Ainei Taua​—Me e Apinga ke Atu Rai Tetai?, Tuanga 1

E TANGATA AINEI TAAU E MANAKO RA ME TATAU KOE I TE TUMU TUATUA I RUNGA AKENEI?

AE → TATAU VIVIKI I TEIA ATIKARA. PENEI E MAATA ATU TAAU KA ANOANO TEI KORE KOE I KITE.

KARE → E TATAU RAI KOE I TEIA ATIKARA. KA TAUTURU TE REIRA IA KOE I TE AKAPAPU E TE TAU RA TOOU PIRIANGA OA KI TETAI TAMAITI ME KORE TAMAINE E KARE E MANAMANATA.

Akaira i te tuatua e aru maira, e tika me e tarevake:

Kare e tau kia akaoa atu au ki tetai tamaiti me kore tamaine kia papa roa au no tetai pirianga tinamou te ka taopenga mai ki te akaipoipoanga.

․․․․․ TIKA ․․․․․ TAREVAKE

Akamanako ana: Noatu kare aia e manako ra i te akaipoipo, e au oa vaine rai to Iesu. (Mataio 12:46-50; Luka 8:1-3) Pera katoa rai te mapu kare i akaipoipo ko Timoteo, no te mea kua akakite te apotetoro ko Paulo kia akariro aia i ‘te au vaine ou ra, ei tuaine, ma te akono meitaki.’​—1 Timoteo 5:1, 2.

Kare e kore e kua kite a Paulo i te reira no te mea ia Timoteo ka tavini i roto i te au putuputuanga tukeke, e maata tana au mapu vaine ka aravei. (Mareko 10:29, 30) E tarevake ainei no Timoteo kia piri atu kia ratou? Kare. I te mea e kare aia e parani ra i te akaipoipo, ka anoanoia a Timoteo kia akanoo i tetai au kena kia kore aia e o ki tetai pirianga akainangaro, auraka e akameamea i te au mapu vaine, e te akariro ia ratou ei mea kanga ua.​—Luka 6:31.

Akapeea koe? Kua papa ainei koe no te akaipoipo?

Me e AE ⇨ Penei ka kitea mai tetai tokorua tinamou noou na roto i toou pirianga oa ki tetai tamaiti me kore tamaine.​—Maseli 18:22; 31:10.

Me e KARE ⇨ Ka anoanoia koe kia akanoo i tetai au kena. (Ieremia 17:9) Mama atu ainei te tuatua i to te rave? Papu tikai! “Ngata atu i te akamou i tetai pirianga ki tetai tamaiti me kore tamaine ma te kore e o mai te akainangaroanga,” i karanga ai a Nia * e 18 ona mataiti. “Ngata i te kite e eaa taau au kena ka akanoo.”

Eaa koe ka anoanoia ai kia akanoo i tetai kena? No te mea me kare koe e akapera, papu e ka tamamae koe ia koe uaorai me kore i etai ke. Akamanako ana e no teaa ra.

TE TU IA O TE ORAANGA: Me o koe ki tetai pirianga akainangaro i mua ake ka papa ai koe no te reira, papu e ka mamae tetai tangata. “Kua tupu ana te reira kiaku e rua taime,” i karanga ai a Kelli e 19 ona mataiti. “Tetai taime kua akainangaro au i tetai tamaiti, e i tetai taime ke mai kua akainangaro mai tetai tamaiti iaku. I nga taime roa ai e tangata tetai i mamae ana, e kua vai rai teia mamae noku e tae ua mai ki teianei.”

Kia akamanako:

Eaa te au turanga te ka tau koe kia piri atu ki tetai tamaiti me kore tamaine? Eaa te au turanga ka tau koe kia kopae?

Eaa te tumu kare ei i te mea tau kia piri ua rai koe ki taua tangata rai? Eaa ra tana ka manako mai? Eaa ra taau ka manako atu?

“Tetai au taime, e akavare ana au iaku rai, te karanga anga e, ‘O, e taeake ua rai maua. Mei te tungane rai aia noku.’ Inara me akainangaro atu aia i tetai ke, e taitaia ana au​—mei te mea ra e ko au ua rai tona oa.”​—Denise.

Te na ko ra te Pipiria e: “Me kite te tangata pakari i te kino ka kopae aia i te reira, kareka te tangata manako kore ka aere tika ua atu aia ki roto e i muri ake ra, e tataraara ai.”​​—Maseli 22:3, Good News Translation.

TE TU IA O TE ORAANGA: Me piri toou manako ki tetai tamaiti me kore tamaine i mua ake ka papa ai koe no tetai pirianga tinamou, penei ka takino tera i to korua pirianga oa. “E tuku karere ana maua ko tetai tamaiti kia maua rai,” i akamaara ai a Kati e 16 ona mataiti, “inara kare i roa, akamata aia i te akameamea mai, i na, putuputu roa atu maua i te tuku karere kia maua rai i te au ra katoatoa. I reira i tetai ra akakite mai aia e inangaro tikai aia iaku e ka inangaro aia kia tinamou to maua pirianga. Ko te manamanata ra oki, kare mei tera roa toku inangaro iaia. Muri ake te akakite anga au kiaia, akamutu rai to maua pirianga oa.”

Kia akamanako:

I roto i teia tua no Kati, koai ra tei mamae e eaa te tumu? Ka rauka ainei ia Kati me kore i te tamaiti i te kopae i tei tupu? Me koia ia, akapeea ra?

Me tuku karere, eaa te au mataara te ka e ua tetai tangata ma te kore i akakoro i te tuatua i tetai au mea te ka manakoia mai e te akainangaro atura aia?

“Tetai au taime e tauta ana au eiaa e aru atu i tera tamaiti. E au oa meitaki te tamariki tamaroa, kare ra oki au e inangaro ana i te takino i to maua pirianga oa na te akainangaro atu anga.”​—Laura.

Te na ko ra te Pipiria e: ‘Te akara meitaki ra te tangata akono i tona takainga.’​—Maseli 14:15.

Te mea puapinga: Kare i te tarevake kia piri ki tetai tamaiti me kore tamaine. Inara me kare koe i papa no tetai pirianga tinamou te ka taopenga mai ki te akaipoipo, ka anoanoia koe kia akanoo i tetai au kena.

TE KA ARU MAI ROTO I TE “UI TE AU MAPU E” . . .

Me o koe ki tetai pirianga akainangaro i mua ake ka papa ai koe no te reira, ka takino te reira i toou rongo meitaki​—akara e akapeea.

Maata atu te au atikara i roto i te “Ui te au Mapu E,” ka kiteaia i runga i te Web site www.pr418.com

[Tataanga Rikiriki i Raro]

^ para. 13 Kua tauiia etai au ingoa i roto i teia atikara.

[Pia/​Tutu i te kapi 30]

EAA RA TAAU KA RAVE?

TUA TIKA: “Kua tuku atu au i te karere ki tetai oa oku e noo ana aia tere atu i te 1,500 kiro mita te mamao. E tuku karere ana maua kia maua rai e tai taime i te epetoma. Kare au e akainangaro ana iaia, e kare katoa au e manako ana e te inangaro maira aia iaku. I na i tetai ra, tuku mai aia i teia karere: ‘E taku inangaro! Kua roa kare au i kite ana ia koe. No teaa ana koe?’ Poitirere tikai au! Akakite atu au kiaia e kare au e akainangaro atu ana iaia no te mea e oa ua maua. Karanga mai aia e, ‘Naau ua tena.’ E kare roa aia e tuku karere akaou mai ana.”​—Janette.

● Me kare koe i papa no tetai pirianga tinamou e me kare koe e manako ana i te reira, ka akapeea koe me tukuia mai tetai karere mei ta Janette rai?

● Me e tamaroa koe, toou manako e te tau ra te au karere tei tukuia kia Janette? No teaa ra, me kore eaa te tumu?

● Toou manako e e mama atu i te akakite i toou inangaro na roto i te tuku anga karere i to te tuatua tika atu ki tera tamaine? No teaa ra, me kore eaa te tumu?

[Pia i te kapi 31]

KORE EI E UI KI TOOU NGA METUA?

Ui ki toou nga metua i to raua manako no runga i te au uianga i te pae i teia au akairo. E tuke ainei to raua manako mei toou? Me koia ia, akapeea ra? Eaa te puapinga o to raua manako taau e kite ra?​—Maseli 11:14.

[Pia/​Au Tutu i te kapi 31]

TA TOOU AU OA E TUATUA RA

Joshua​—Te maata atu i toou taime ka pou ki taua tangata rai, ko te maata atu ia te piri o toou manako kiaia.

Natasha​—Me te akakoro ra koe kia riro ei oa ua, inara te piri putuputu atura koe ki tetai tangata okotai, ka akatupu tera i te manako akainangaro ki tetai me kore kia korua roa ai.

Kelsey—Noatu e oa ua korua i te akamataanga, mama ua i te taui i toou manako ngakau me e maata to korua taime kia korua rai. Ka rauka ua ia korua kia riro ei nga oa ua, inara ka anoanoia te tu pakari e te kite e me e mea tau tera e me kare.

[Tutu i te kapi 30]

Me o koe ki tetai pirianga akainangaro i mua ake ka papa ai koe no te reira, ka riro ei taitaia