TE NGAI KINO: E maata te au arataki poritiki e te akonoanga e tuke to ratou akakoroanga ki te karere a te Pipiria. Te maata anga o te taime, kua taangaanga i to ratou mana kia tāpu i te tangata kia kore e rauka, e nenei, me kore e uri i te Pipiria. Ka akara ana e rua akaraanga:

• Mei te 167 M.T.N.: Na te Ariki Seleuku ko Anetioka Epiphane, i mārō i te ngati Iuda kia taui ki te akonoanga Ereni, e tei akaue kia takoreia te au tataanga pouroa o te Tuatua Tapu Epera. Kua “takore e kua tutungi [tona au opita] i te au pokaikai o te Ture i te au ngai ravarai ta ratou i kite,” i tata ei te tata tuatua enua ko Heinrich Graetz, “e kua tamate i te aronga tei kimi i te maroiroi e te akapuanga na te tatau anga i te reira.”

• Te au Mataiti i Rotopu: Kua riri tetai au arataki Katorika no te mea te tutu ra te aronga aere pure i te karere a te Pipiria kare i te apiianga Katorika, kua karanga e, te aronga e au puka Pipiria ta ratou i te pae i te Salamo reo Ratini, e aronga irinaki tuke to ratou. Kua akaue tetai konitara akonoanga i to ratou pupu tangata kia “aruaru, ma te tiratiratu, e te putuputu i te kimi i teia aronga irinaki tuke . . . te kimianga i to ratou au are e te au ngai noo anga muna tei tarotokakaia. . . . Te are e kiteaia ai tetai ua atu tangata irinaki tuke kia takore takiriia te reira.”

Naringa te au enemi o te Pipiria i autu i te takore anga i te reira, kua ngaro rai tana karere.

ORA MAI TE PIPIRIA: Kua akamou te Ariki ko Anetioka i tana oroanga ki rungao ia Iseraela, inara kua totoa te ngati Iuda ki te au enua ke. Te tika, kua tamanako te aronga kimi kite e i te tae anga ki te anere mataiti mua T.N., e tere atu i te 60 patene ngati Iuda tei noo i vao ake ia Iseraela. I roto i to ratou au sunago, kua taporoporo te ngati Iuda i tetai au Tuatua Tapu​—ko te Tuatua Tapu tei taangaangaia e te au uki ki mua, kapiti mai te au Kerititiano.​—Angaanga 15:21.

I te au Mataiti i Rotopu, kua akakoromaki te aronga inangaro i te Pipiria i te takinokinoanga e kua rave tamou i te uri e te tata i te au Tuatua Tapu. I mua ake ka maaniia ai te matini nenei anga i rotopu i te 15 anere mataiti, kua rauka tetai au tuanga o te Pipiria i roto i te 33 reo. I muri akera, kua uriia te Pipiria e kua neneiia ma te maata tikai.

TEI TUPU MAI: Noatu te au takinokinoanga a te au ariki e te au orometua mārama kore, ko te Pipiria te puka tua maata ravaia tei uriia i roto i te tuatua enua. Kua riro te reira ei tauturu i te au ture e te au reo o tetai au enua, pera katoa te oraanga o te mirioni ua atu tangata.