Neke ki te tumu manako rikiriki

Neke ki te ngai o te au tumu tuatua

Kia Riro to Kotou Vaerua Oronga Tauturu ei Akapaapaa ia Iehova!

Kia Riro to Kotou Vaerua Oronga Tauturu ei Akapaapaa ia Iehova!

“E akameitaki ia Iehova, . . . kua oronga ua te au tangata ia ratou uaorai.”​—TE AU AKAVA 5:2.

AU IMENE: 150, 10

1, 2. (a) Eaa ta Eliphaza e Biladada i tuatua no runga i ta te Atua akara anga i ta tatou tavini anga? (e) Eaa ta Iehova i tuatua no runga i teia manako?

E MANGANUI te au mataiti i topa, kua tuatua e toru tangata ki tetai tavini tiratiratu o te Atua ko Iobu. Tetai o te tangata, ko Eliphaza e ngati Temana, tei ui kia Iobu tetai au uianga meitaki: “E riro ainei ta te tangata nei ei puapinga i te Atua, mei tei pakari e puapinga iaia uaorai? Te pereperekavana nei ainei te Mana katoatoa i taau ra tuatua-tika? e puapinga ainei tana, ko koe i akatika oru ua i toou ra au arataa?” (Iobu 22:1-3) Taka meitaki ia Eliphaza i te pauanga e kare. Tetai akaou tangata, ko Biladada o te ngati Sua, kua tuatua katoa e e ngata no te tangata kia manakoia e te Atua e e tika.​—E tatau ia Iobu 25:4.

2 Kua tauta a Eliphaza raua ko Biladada kia kite a Iobu e kua puapinga kore tana tavini anga ia Iehova. Kua inangaro teia nga tangata ia Iobu kia irinaki e kare tatou e puapinga ana ki te Atua mei te anue rai, te iro me kore te toke. (Iobu 4:19; 25:6) Te karanga ra ainei ratou i te reira mei te mea e akaaka ratou? (Iobu 22:29) E tika e ngateitei maata tikai a Iehova e e meangiti ua tatou me akaaiteia kiaia. Me tei runga tatou i te maunga me kore te akara ra ki vao mei te maramarama o te pairere, ka kite tatou mei teaa to tatou meangiti e te puapinga kore. Inara ko ta Iehova akara anga ainei te reira i ta tatou tauta anga i te tavini iaia e te angaanga pakari no te Patireia? Kare! Kua akakite a Iehova kia Eliphaza, Biladada, e te toru tangata ko Zophara, e te tuatua pikikaa ra ratou. E oti akakite te Atua e te mareka ra aia ia Iobu e kua kapiki iaia ko “toku tavini.” (Iobu 42:7, 8) No reira ka papu ia tatou ka riro te aronga apa ua “ei puapinga i te Atua.”

“EAA TAAU E O ATU NANA?”

3. Eaa ta Eliu i karanga no runga i ta tatou tavini anga ia Iehova? Eaa te aiteanga o te reira?

3 Te akarongo ra tetai mapu tane ko Eliu i te pukapuka anga a Iobu e te toko toru. Te akaoti anga te reira, kua ui a Eliu kia Iobu no runga ia Iehova: “E te tika ra taau tuatua, eaa taau e o atu nana? e eaa tana e rauka mai i to rima na?” (Iobu 35:7) Te karanga katoa ra ainei a Eliu e puapinga kore ta tatou tavini anga i te Atua? Kare. Kare a Iehova i akatikatika ia Eliu, mei tana rai i rave ki te toko toru. E manako ke to Eliu. Te karanga ra aia kare a Iehova e anoano ia tatou kia akamori iaia. E apa kore a Iehova ma te ki katoa. Kare e apinga ta tatou ka rauka i te rave kia akameitaki atu, kia akapuapinga atu, e kia akaketaketa atu iaia. E tika, ko tetai ua atu tu meitaki e te karape ta tatou i rauka mai, no ko mai i te Atua, e te kite ra aia akapeea tatou me taangaanga i te reira.

4. Eaa to Iehova manako me takinga meitaki tatou i tetai ke?

4 Me akaari tatou i te aroa tiratiratu ki te aronga e akamori ra ia Iehova, ka akara aia i te reira mei te mea rai e kua akaariia kiaia uaorai. Ka tatau tatou ia Maseli 19:17: “Ko tei aroa i te ao ra, kua oronga aia i te apinga na Iehova; e nana rai e tutaki mai iaia i taua mea ra.” Te kite tikai ra a Iehova i te au taime ravarai me akaaroa tatou i tetai ke. E noatu e koia Tei Anga i te ao katoa e pini ua ake, ka akariro a Iehova i teia au angaanga mei te kaiou rai kiaia, e ka tutaki aia i te reira ma te au apinga aroa meitaki e manganui. Kua akapapu te Tamaiti a te Atua ko Iesu, i teia.​—E tatau ia Luka 14:13, 14.

5. Eaa te au uianga ta tatou ka uriuri i teianei?

5 I te tuatau taito, kua pati a Iehova i te peroveta ko Isaia kia riro ei komono nona e te tavini iaia na tetai mataara meitaki. (Isaia 6:8-10) Kua āriki puareinga ua a Isaia i teia patianga e kua karanga: “I na, teia au; ko au taau e tono.” I teia tuatau katoa, te oronga ra a Iehova i te tika anga ki te au tangata tiratiratu kia rave i tana angaanga. E tauatini ua atu au tavini o Iehova tei akaari i te tu aiteite ki to Isaia. Ka puareinga ua ratou i te āriki i te au tuanga angaanga no te tavini ia Iehova i te au mataara e te au ngai ke e ka akakoromaki i te au turanga ngata e te au akaaoanga. Inara penei ka karanga tetai kiaia uaorai: ‘Mataora tikai au i te tika anga kia tauturu i roto i te tavini anga ia Iehova, inara e puapinga ainei taku e rave ra? Noatu tei reira au e me kare, kare ainei a Iehova e akapapu kia oti tana angaanga?’ Kua manako ainei koe mei teia te tu? Ka uriuri tatou i te au tupuanga i roto i te oraanga o tetai nga tavini o Iehova i te tuatau i topa, ko Debora raua ko Baraka, ei pau i teia au uianga.

TAUI TE ATUA I TE TU MATAKU KI TE NGAKAU TOA

6. Eaa te tumu i akara anga māmā ua ai no te nuku vaeau o Iabina i te autu atu i to Iseraela?

6 Ko Baraka tetai tumutoa Iseraela, e ko Debora te peroveta vaine. No te 20 mataiti, “e tinaimate maata rava” to Iseraela e tetai ariki o Kanaana ko Iabina. E ririnui e te kino tikai to Iabina nuku vaeau e kua mataku to Iseraela e noo ra i roto i te au oire i te akaruke i to ratou kainga. E 900 kariota auri to te nuku vaeau o Iabina, inara kare a te ngati Iseraela apinga tamaki e kare e kakau paruru ei paruru ia ratou uaorai.​—Te Au Akava 4:1-3, 13; 5:6-8. * (Akara i te tataanga rikiriki i raro.)

7, 8. (a) Eaa ta Iehova ikuiku anga mua kia Baraka? (e) Akapeea te ngati Iseraela te autu anga i te nuku vaeau o Iabina? (Akara i te tutu mua.)

7 Me akaaiteia ki te nuku vaeau o Iabina, e akara anga paruparu to Iseraela e te māmā i te autu. Inara kua akaue a Iehova ia Baraka na roto i te peroveta vaine ko Debora: “E aere koe ka akakatoatoa i te tangata ki te maunga ra ko Tabora, e e arataki katoa i te au tangata okotai ngauru i te tausani no te au tamariki a Naphatali, e no te au tamariki a Zebuluna; E naku e arataki mai i te rangatira o te nuku o Iabina ia Sisera kia koe nei, ki te kauvai ra ko Kisona, ma te au kariota, e te tangata ravarai nona, e naku aia e tuku atu ki toou na rima?”​—Te Au Akava 4:4-7.

8 Kua aere te patianga no te aronga tauturu, e kua akaputuputu mai te 10,000 tangata ki te Maunga Tabora. I reira kua tamaki atu a Baraka e tona au tangata i te nuku vaeau enemi i te ngai tei kapikiia ko Taanaka. (E tatau i Te Au Akava 4:14-16.) Kua tauturu ainei a Iehova i te ngati Iseraela? Ae. Kua tupu viviki te uriia ua e kua varivari te ngai tamaki marō. Kua tauturu teia i te ngati Iseraela. Kua arumaki a Baraka i te nuku vaeau o Sisera e 24 kiromita e tae ua atu ki te ngai tei kapikiia ko Haroseta-goima. I runga i te mataara, kua piritia te kariota o Sisera i roto i te vari. Kua eke aia e kua oro ki Zaanaima, penei i te pae ia Kedesa. I reira kua aere a Sisera i te pipini i roto i te puakapa o tetai vaine ko Iaela. Kua roiroi a Sisera e kua varea e te moe. Iaia e moe ra, kua tamate ngakau toa a Iaela iaia. (Te Au Akava 4:17-21) Kua oronga a Iehova i te re ki te ngati Iseraela i rungao i to ratou enemi! * (Akara i te tataanga rikiriki i raro.)

AU MANAKO TUKE TIKAI NO TE ANGAANGA TAUTURU

9. Eaa ta tatou ka apii mei Te Au Akava 5:20, 21 no te tamaki anga ia Sisera?

9 E maata ta tatou ka apii no te au tupuanga i roto i Te Au Akava pene 4 na te tatau anga i te pene tei aru mai. Akakite Te Au Akava 5:20, 21 kia tatou: “I na te rangi mai te au etu i te tamaki! kua tamaki ratou ia Sisera i to ratou aerenga. Na te kauvai ra na Kisona ratou i tataʼi e riro atura!” Ko te aiteanga ainei e kua tauturu te au angera i to Iseraela i te tuatau tamaki, me ko te aiteanga ainei kua topa mai te au toka vera mei te rangi? Kare te Pipiria i akamārama mai. Inara e mea tau kia manako e kua akaora a Iehova i tona iti tangata na te akatupu anga i te ua maata i te ngai e te ora tau tikai, kia kore te 900 kariota tamaki e neke aere. I Te Au Akava 4:14, 15, ka tatau tatou e toru taime ko Iehova tei akameitakiia no te autu anga o Iseraela. Kare tetai ua atu o te 10,000 aronga tauturu o Iseraela i akameitakiia no te autu.

10, 11 Koai tikai a Meroza? No teaa ra i taumaaia ai te reira?

10 I teianei ka akara matatio tatou i tetai mea umere tikai. I muri ake i to Iseraela autu anga, kua imene akapaapaa a Debora raua ko Baraka ia Iehova. Imene raua: “E taumaa kotou ia Meroza, te tuatua maira te Angela a Iehova, e taumaa pu tikai kotou i to reira, no te mea kare ratou i aere mai e tupae ia Iehova: e tupae ia Iehova i taua aronga ririnui ra.”​—Te Au Akava 5:23.

11 Koai tikai a Meroza? Kare tatou i kite papu. Inara kua angaanga meitaki tikai te taumaa anga ia Meroza e kua ngaro takiri te reira. Penei ko Meroza tetai oire kare tona au tangata i tauturu atu ia Baraka i roto i te tamaki. I te mea e 10,000 tei oronga tauturu i te tamaki atu i to Kanaana, e mea papu kua akarongo te au tangata o Meroza i te patianga no te aronga tauturu. Me kore ra penei ko Meroza tetai oire ta Sisera i oro na roto, i tona tauta anga kia ora mei ia Baraka. Penei e atianga to te au tangata no Meroza i te opu ia Sisera, inara kare ratou i pera ana. Akamanako ana ia ratou e akara ra i teia tumutoa ririnui e oro ra kia ora mai aia na runga i to ratou mataara! E mea meitaki ta ratou ka rauka i te rave kia turu i to Iehova akakoroanga. Naringa ratou i pera, ka akapuapinga rai aia ia ratou. E atianga to ratou i te rave i tetai angaanga na Iehova, kare ra ratou i pera ana. I te akaraanga e tuke tikai te au tangata o Meroza kia Iaela, tei rave ma te ngakau toa.​—Te Au Akava 5:24-27.

12. Eaa te tuke i te tu o te au tangata i Te Au Akava 5:9, 10? Akapeea teia te akakeu anga ia tatou?

12 I Te Au Akava 5:9, 10, ka kite tatou e tuke tikai te tu o te 10,000 aronga tauturu ki te tu o te aronga kare i oronga ana i te tauturu. Kua akameitaki a Debora raua ko Baraka i “te au tutara ia Iseraela nei, ko tei oronga ua mai ia ratou uaorai i roto i te au tangata nei.” E tuke tikai ratou ki “te aronga i akaoro i te au asini teatea,” tei manako e e puapinga roa ratou kia oronga i te tauturu. Kua akatakaia ratou ei aronga “tei noo i te akatau anga tuatua ra,” e “te aronga i aere ua na te arataa ra,” te noo ra i te oraanga meitaki. I tetai tua, kua puareinga ua te aronga tauturu i te aru ia Baraka ki te tamaki i runga i te tuaivi tokatoka o Tabora e te ō varivari o Kisona. Kua akakiteia atu ki te aronga tei inangaro i te oraanga māmā ua: “Ka tuatua na kotou.” Kua anoanoia ratou kia akarongo meitaki ma te akamanako i te au atianga ta ratou i ngere no tei kore i oronga tauturu i te rave i te angaanga a Iehova. I teia tuatau, ka anoano katoaia tatou kia akara matatio i to tatou uaorai tu i te tavini anga i te Atua.

13. Akapeea i tuke ei te tu o te au kopu o Reubena, Dana, e Asera mei to Zebuluna e Naphatali?

13 E atianga to te 10,000 aronga tauturu i te kite mata akapeea a Iehova te riro anga ei Tutara Ngateitei. Ka akakite ratou i te reira me tuatua no “te ravenga tuatua-tika a Iehova.” (Te Au Akava 5:11) Tei tuke, kua kimi te au kopu o Reubena, Dana, e Asera i ta ratou uaorai apinganui, mei ta ratou anana, paī, e te uapu, kare ra i te angaanga na Iehova. (Te Au Akava 5:15-17) Inara, kare te au kopu ravarai i pera ana. Ko te nga kopu o Zebuluna raua ko Naphatali “i akaruru i te mate” kia turu ia Debora e Baraka. (Te Au Akava 5:18) E apiianga puapinga ta tatou ka mou mai mei teia nga tu no te angaanga tauturu.

“E AKAMEITAKI IA IEHOVA”

14. Akapeea tatou te turu anga i to Iehova turanga ngateitei i teia tuatau?

14 I teia tuatau, kare tatou e turu i ta Iehova tutara anga no te tamaki. Mari ra, ka turu tatou i te reira me tutu ngakau toa ma te maroiroi. I teia tuatau tikai, ka anoano maataia te aronga tauturu no te angaanga a Iehova. E mirioni ua atu au taeake, au tuaine e te au mapu tei oronga ia ratou uaorai no te angaanga tavini tamou tukeke. Ei akaraanga, e manganui tei painia, te angaanga ra i Betela, te patu ra i te Are Uipaanga Patireia, e te tauturu ra i ko i te au akaputuputuanga e te uruoaanga. Te angaanga maata nei tetai pae aronga pakari o te Kumiti Are Maki e te akaaere i te au uruoaanga. Ka papu ia tatou te āriki rekareka nei a Iehova i to tatou tu puareinga ua i te tavini iaia na tetai ua atu ravenga e kare aia e akangaropoina i te reira.​—Ebera 6:10.

I mua ake ka rave ei i tetai ikianga, akamanako akapeea te reira me akakeu i toou ngutuare tangata e te putuputuanga (Akara i te parakarapa 15)

15. Akapeea tatou te akapapu anga kare tatou e ngere i te maroiroi no te angaanga a Iehova?

15 Ka anoanoia tatou kia akara matatio i to tatou uaorai tu no te angaanga oronga ia koe uaorai. E ui kia tatou uaorai: ‘Te tuku ra ainei au na tetai ke e rave maata i te angaanga? E puapinga ainei te akaputu anga i te au apinga materia i toku tavini anga ia Iehova? Me te aru ra ainei au i te akarongo e te ngakau toa o Baraka, Debora, Iaela, e te 10,000 aronga tauturu na te akapou anga i taku apinga ravarai kia tavini ia Iehova? Te manako ra ainei au i te neke ki tetai oire me kore enua ke kia maata taku moni e kia rauka te oraanga meitaki? Me koia ïa, te pure ra ainei au kia Iehova e akapeea teia ikianga me akakeu i toku ngutuare tangata e te putuputuanga?’ * (Akara i te tataanga rikiriki i raro.)

16. Noatu e na Iehova te au mea katoa, eaa ta tatou ka oronga atu kiaia?

16 Kua oronga mai a Iehova i te tikaanga ngateitei roa na te akatikaanga ia tatou kia turu i tana tutaraanga. Mei te tuatau ia Adamu raua ko Eva, kua inangaro te Tiaporo i te tangata kia patoi atu ia Iehova. Inara me turu i ta Iehova tutara, te akaari nei tatou kia Satani e ko teea tua ta tatou e turu nei. Ka akakeu te akarongo e te tiratiratu ia tatou kia oronga ia tatou uaorai no te angaanga a Iehova, e ka akarekareka teia i tona ngakau. (Maseli 23:15, 16) Ka taangaanga te Atua i ta tatou turu anga tiratiratu e te akarongo ei pau atu i ta Satani akakino iaia nei. (Maseli 27:11) Ka riro to tatou akarongo ei mea akaperepere kia Iehova e ka apai mai i te mataora maata kiaia.

17. Eaa ta Te Au Akava 5:31 e apii maira ia tatou i te ka tupu i te tuatau ki mua?

17 Kare e roa atu ana ka inangaro te katoatoa i ta Iehova tutaraanga. Te tapapa mataora nei tatou i te reira tuatau. Aite to tatou manako ki to Debora e Baraka, tei imene e: “Kia pera te au enemi ravarai noou i te mate, e Iehova e! Kareka te aronga i inangaro iaia ra kia riro ïa ratou mei te rā kia iti aia ma tona ririnui ra.” (Te Au Akava 5:31) Ka tupu teia me takore a Iehova i to Satani ao kino. Me akamata te tamaki o Aramakito, kare a Iehova e anoano i te aronga tauturu kia takore i te enemi. Mari ra, “e tu ua” tatou, e e “akara i te ora a Iehova.” (2 Paraleipomeno 20:17) I teia taime, e tikaanga manea to tatou kia turu i ta Iehova tutaraanga ma te ngakau toa e te maroiroi.

18. Akapeea te angaanga tauturu te puapinga anga ki tetai ke?

18 Kua akamata a Debora e Baraka i ta raua imene ma te akapaapaa ia Iehova, kare i te tangata. Imene raua: “E akameitaki ia Iehova, . . . kua oronga ua te au tangata ia ratou uaorai.” (Te Au Akava 5:1, 2) Mei te reira katoa, me tavini tatou ia Iehova na tetai ua atu mataara tei anoanoia, ka akamaroiroi katoaia tetai ke kia “akameitaki ia Iehova”!

^ para. 6 E tipi auri koi, roroa e te mingi to runga i te kariota. Penei kua tamouia te reira ki runga i te auri paupau, te akariro anga i te kariota ei matini takore.

^ para. 8 Ka tatau maata koe i teia au tupuanga umere i roto i te atikara “Tu Maira Au ei Metua Vaine i Iseraela” i roto i Te Punanga Tiaki o Tepetema-Okotopa, 2015.

^ para. 15 Akara i te atikara “Taitaia no te Moni” i roto i Te Punanga Tiaki o Tepetema-Okotopa, 2015.