1, 2. Eaa ta Iosua apainga teiaa i muri ake te mateanga a Mose?

AKAKITE a Iehova kia Iosua: “Kua mate akenei toku tavini ko Mose; e teianei ka tu ki runga, ka aere ki tetai pae Ioridana nei, ko koe, e teianei au tangata ravarai, ki te enua taku e oronga atu no ratou.” (Iosua 1:1, 2) E āka tauianga teia no Iosua, ei tangata tauturu no Mose no tetai 40 mataiti!

² Kua arataki a Mose i te ngati Iseraela no tetai tuatau roa, inara i teianei na Iosua ratou e arataki. No reira, penei kua manako ekoko aia me ka ārikiia rai aia ei arataki. (Deuteronomi 34:8, 10-12) Te taikuia anga a Iosua 1:1, 2, karanga tetai puka Pipiria e ko te tuatau manamanata e te ngata roa atu te reira no tetai enua, i te tuatau taito me kore i teia tuatau, koia oki me monoia tetai arataki e tetai.

3, 4. Akapeea te Atua i te akameitaki anga ia Iosua no te irinakianga iaia, e eaa te uianga ka ui tatou?

 ³ E tumuanga meitaki to Iosua kia manata. Inara kua irinaki aia kia Iehova e kua aru viviki i tana au ikuikuanga. (Iosua 1:9-11) Kua akameitaki te Atua ia Iosua no tona irinaki ki roto iaia, e kua taangaanga i tetai angera kia arataki ia Iosua e te ngati Iseraela. Ko teia angera, penei ko te Logo, te Tamaiti anau tai a te Atua.—Exodo 23:20-23; Ioane 1:1.

⁴ Kua tauturu a Iehova i te iti tangata o Iseraela kia papa meitaki no te tauianga kia tuku ia Iosua ei arataki ou no ratou. I to tatou tuatau, e maata tikai te au tauianga e tupu nei. Penei ka manako tatou, ‘I te mea e te tere atura te akaaerenga o te Atua ki mua, e tumuanga meitaki ainei tetai kia irinaki ki to tatou Arataki akataoongaia, ko Iesu?’ (E tatau ia Mataio 23:10.) Kia pau i teia uianga, ka akara matatio tatou akapeea a Iehova i te aratakianga i tona iti tangata i mua ana, i te tuatau tauianga.

5. Eaa te mea umere tei tupu kia Iosua i te pae ia Ieriko? (Akara i te tutu mua.)

⁵ I muri ua ake te tikoti anga te ngati Iseraela i te kauvai Ioridana, kua tupu tetai mea umere kia Iosua. I te pae i te oire o Ieriko, kua aravei aia i tetai tangata e koke tana. Kua ui atu a Iosua ki teia tangata: “No matou aina koe, e no to matou au enemi ainei?” Kua poitirere a Iosua te karanga anga teia tangata e, e “rangatira [aia] no te au nuku a Iehova,” e angera kua papa i te paruru i te iti tangata o te Atua. (E tatau ia Iosua 5:13-15.) Noatu e te karanga ra teia irava i tetai ngai e te tuatua tika ra a Iehova kia Iosua, te akaraanga, te taangaanga ra te Atua i tetai angera kia tuatua nona mei tana i rave putuputu i mua ana.—Exodo 3:2-4; Iosua 4:1, 15; 5:2, 9; Angaanga 7:38; Galatia 3:19.

6-8. (a) Eaa ra te au ikuikuanga a te angera i akaraanga ei mea tuke ua ake? (e) Akapeea tatou e kite ei e e au ikuikuanga pakari teia tei tae mai i te tuatau tau? (Akara katoa i te tataanga rikiriki.)

⁶ Kua akakite te angera eaa ta Iosua ka rave kia autu atu aia i to Ieriko. Te akamataanga, penei e manga tuke rai teia au ikuikuanga. Ei akaraanga, kua akakite te angera kia Iosua kia peritomeia te au vaeau katoatoa. Te ka tupu mai, kare e rauka ia ratou i te tamaki atu no tetai au rā. Ko te tuatau tau ainei teia kia peritomeia teia au tangata?—Genese 34:24, 25; Iosua 5:2, 8.

⁷ Penei kua manako te au vaeau, ‘Akapeea matou i te paruruanga i to matou ngutuare tangata me tamakiia mai matou?’ Inara, kua tupu tetai apinga manako koreia! Kare ratou i tamaki ana i te ngati Iseraela, no te mea kua mataku te iti tangata o Ieriko ia ratou. Tatau tatou: “Kua momani ravaia Ieriko, e pini ua ake, no te tamariki a Iseraela ra: kare rava e tangata i tae ki vao, kare oki e tangata i tae ki roto.” (Iosua 6:1) No teia nuti, e mea papu e kua irinaki maata ratou i te aratakianga a te Atua!

⁸ Kua akakite te angera kia Iosua auraka ratou e tamaki atu ia Ieriko. Mari ra, kia mati ratou okotai taime takapini i te oire i te rā okotai no tetai ono rā e oti e itu taime i te rā itu. Penei kua manako te au vaeau, ‘E kaimoumou tikai teia i te taime e te maroiroi!’ Inara kua kite meitaki te Arataki kitea koreia o Iseraela i tana e rave ra!  Na te aru anga i tana au ikuikuanga kua riro ei akaketaketa atu i te akarongo o te ngati Iseraela, e kare ratou i tamaki ana i te vaeau o Ieriko.—Iosua 6:2-5; Ebera 11:30. * (Akara i te tataanga rikiriki i raro.)

9. Eaa te tumu ka aru tatou i tetai ua atu ikuikuanga no ko mai i te akaaerenga a te Atua? Oronga mai i tetai akaraanga.

⁹ Eaa ta tatou ka apii mai mei teia akapapaanga? I tetai taime e rave ana te akaaerenga a Iehova i te au mea ou, e kare tatou e mārama ua ana i te tumu no te reira. Ei akaraanga, penei i manako ana tatou e kare i te mea meitaki kia taangaanga i te au apinga electronic no te apii, te angaanga tutu aere, me kore te au uipaanga. Inara te kite nei tatou i teianei, te au puapinga no te taangaanga i te reira. Me kite tatou i te au tupuanga meitaki no teia au tauianga, ka ketaketa atu to tatou akarongo e ka taokotai meitaki tatou ki te au taeake e te au tuaine.

10. Naai tikai i akanoo i te uipaanga puapinga a te pupu akaaere i Ierusalema no te peritome?

¹⁰ E 13 mataiti i muri ake te riro anga mai a Korenelio, e tangata enua ke tei peritomeia ei Kerititiano, te karanga ra rai tetai au Kerititiano ngati Iuda e ka anoanoia te peritome. (Angaanga 15:1, 2) I te oire o Anetioka, te taumaro ra te au taeake no runga i teia. No reira kua akanoo te aronga pakari ia Paulo kia ui ki te pupu akaaere i Ierusalema no te reira.  Inara naai tikai i tono iaia kia aere? Akamārama a Paulo: “E tae akakiteia toku ki runga.” Taka meitaki, e na Karaiti i arataki i te au mea kia rauka i te pupu akaaere i te pau i teia uianga.—Galatia 2:1-3.

11. (a) Eaa ta tetai au Kerititiano ngati Iuda i irinaki no te peritome? (e) Akapeea a Paulo te akaari anga e kua turu akaaka aia i te aronga pakari i Ierusalema? (Akara katoa i te tataanga rikiriki.)

¹¹ Kua arataki a Karaiti i te pupu akaaere kia akataka meitaki e kare te au Kerititiano o te enua ke e anoanoia kia peritomeia. (Angaanga 15:19, 20) Noatu rai, no tetai tuatau roa, e manganui te au ngati Iuda tei peritome i ta ratou tamariki tamaroa. E oti kua rongo te aronga pakari i Ierusalema i te koumuumuanga e kare a Paulo i akangateitei ana i te Ture a Mose. No reira kua pati te aronga pakari ia Paulo kia rave i tetai apinga ei akaari i tona tu akangateitei i te Ture. * (Akara i te tataanga rikiriki i raro.) (Angaanga 21:20-26) Kua akakite ratou kiaia kia apai e a tangata ki te iero kia kite mai te tangata e te akangateitei ra a Paulo i te Ture. Penei ka rauka rai ia Paulo i te karanga: ‘Kare e aiteanga no teia! Eaa kotou ka akaue ei iaku kia rave i teia? Te manamanata, ko te au ngati Iuda Kerititiano tei kore i mārama i te uianga o te peritome.’ Inara kua mārama a Paulo e kua inangaro te aronga pakari kia taokotai te au Kerititiano katoatoa, no reira kua aru akaaka ua aia i ta ratou ikuikuanga. Inara, penei ka manako tatou eaa ra a Iesu i akatika ua ai i te peritome kia tupu ua atu ei manamanata no tetai tuatau roa, noatu e kua ope te Ture a Mose te mateanga a Iesu.—Kolosa 2:13, 14.

12. Eaa te tumu, penei i akatika ai a Karaiti i tetai tuatau i mua ake ka pau ei i te uianga no te peritome?

¹² Ka pou te tuatau no te akatanotano ki tetai aratakianga ou. Kua anoano tetai au Kerititiano ngati Iuda i te tuatau no te āriki e kare ratou i raro akaou i te Ture. (Ioane 16:12) Kua matau ratou i te manako e e akairo te peritome no tetai pirianga meitaki ki te Atua. (Genese 17:9-12) Kua mataku tetai pae e ka takinokinoia ratou e te iti tangata ngati Iuda no to ratou tuke. (Galatia 6:12) Inara i muri mai, kua oronga a Karaiti i te au aratakianga na roto i te au reta a Paulo.—Roma 2:28, 29; Galatia 3:23-25.

13. Eaa te ka tauturu ia tatou kia turu i ta Karaiti aratakianga i teia tuatau?

¹³ Ko Karaiti rai te Arataki o te putuputuanga Kerititiano i teia tuatau. No reira me rave te akaaerenga i tetai tauianga kare koe e mārama ana, e akamanako i te aratakianga a Karaiti i te iti tangata o te Atua i mua ana. Noatu i to Iosua me kore to te au apotetoro tuatau, e oronga ua ana rai a Karaiti i te aratakianga pakari ei paruru i te iti tangata o te Atua, te akaketaketa i to ratou akarongo, e te tauturu ia ratou kia vai taokotai.—Ebera 13:8.

14-16. Akapeea te aratakianga a “te tavini akono meitaki e te pakari,” i te akapapu anga e te inangaro maira a Karaiti i te tauturu ia tatou kia ketaketa ua to tatou akarongo?

 ¹⁴ I teia tuatau, te oronga maira “te tavini akono meitaki e te pakari,” i te aratakianga tei anoanoia i te tuatau tau. (Mataio 24:45) Te akapapu maira teia aratakianga e te akono ra a Iesu ia tatou. Karanga a Marc, e ā ana tamariki: “Te tauta nei a Satani i te akaparuparu i te au putuputuanga na te tamaki anga i te au ngutuare tangata. No te akamaroiroi anga kia rave i te akamorianga ngutuare i te au epetoma tataki tai, te taka meitaki ra te aratakianga no te au upoko ngutuare—e paruru i to kotou ngutuare tangata!”

¹⁵ Me kite tatou i ta Karaiti aratakianga, ka mārama tatou e te inangaro maira aia i te tauturu ia tatou kia akaketaketa i to tatou akarongo. Ei akaraanga, karanga tetai tangata pakari ko Patrick e: “I te akamata anga, kua mareka kore tetai pae i te aravei ki roto i te au pupu rikiriki no te tutu aere i te au openga epetoma.” Inara karanga aia e kua riro teia tauianga i te akaari e te akono ra a Iesu i te katoatoa i roto i te putuputuanga. Ei akaraanga, tetai au taeake e te au tuaine tei akama me kore kare e piri ana ki roto i te angaanga tutu aere, te kite nei ratou i te puapinga. Kua akamaroiroi teia i to ratou akarongo.

¹⁶ Kua tauturu katoa a Karaiti ia tatou kia akamou ki runga i ta tatou angaanga tutu aere, koia oki te angaanga puapinga rava atu i te enua nei i teia tuatau. (E tatau ia Mareko 13:10.) Kua tauta ua rai tetai tangata pakari ou ko André, i te aru i tetai ua atu aratakianga ou a te akaaerenga a Iehova. Karanga aia: “Te akamaara maira te au numero meangiti o te aronga opati Betela i te tuatau rapurapu e te anoanoia ra kia akamou i to tatou maroiroi ki runga i te angaanga tutu aere.”

17, 18 Eaa tatou ka akamou ei ki runga i te au ravenga e puapinga ai tatou na te akatanotano anga ki te au tauianga?

¹⁷ Ka riro te aratakianga no ko mai ia Iesu Karaiti, to tatou Ariki tutara, ei tauturu ia tatou i teianei e te tuatau ki mua. E tauta i te akamou ki runga i te au ngai tei puapingaia koe no te mea kua aru koe i te au tauianga i tupu akenei. I te tuatau akamorianga ngutuare, ka rauka ia koe i te uriuri akapeea te au tauianga o te au uipaanga me kore te angaanga tutu aere i te tauturu anga i toou ngutuare tangata.

¹⁸ Me akamaara tatou e ka taki atu te au ikuikuanga a te akaaerenga a Iehova ki te au tupuanga meitaki, ka māmā ake i te aru i te reira aratakianga e kia mataora. Ei akaraanga, no te mea kare tatou e nenei maata akaou ana i te au puka mei to mua ana, te akono nei tatou i te moni. E no te mea te taangaanga nei tatou i te technology ou, te rauka nei ia tatou i te itae maata i te tangata ki te nuti meitaki. Ka rauka ainei ia tatou i te taangaanga maata atu i te au puka electronic e te media? Ko tetai mataara teia kia turu tatou ia Karaiti, tei inangaro mai ia tatou kia taangaanga meitaki i te au apinga tauturu a te akaaerenga.

19. Eaa te tumu kia turu tatou i te aratakianga a Karaiti?

¹⁹ Me turu tatou i te aratakianga a Karaiti, ka tauturu tatou i te au taeake e te au tuaine kia akaketaketa atu i te akarongo e kia vai taokotai. Karanga a André no te au tauianga tei tupu ki te maata o te ngutuare Betela o teianei ao: “Te riro ra te vaerua meitaki o te aronga Betela tei akatanotano ki teia au tauianga ei akamaroiroi iaku ma te irinaki e te tu akangateitei. Te aru ra ratou i te kariota o Iehova na te kite anga i te rekareka i roto i tetai ua atu tukuanga angaanga tei orongaia kia ratou.”

20, 21 (a) Eaa te tumu ka irinaki ei tatou ia Karaiti, to tatou Arataki? (e) Eaa te uianga ta tatou ka uriuri i te atikara ka aru mai?

²⁰ Kare e roa atu ana ka “upokotu atu rai” to tatou Arataki ko Iesu Karaiti, e ka akatupu aia i “te au mea rikarika” e te umere. (Apokalupo 6:2; Salamo 45:4) Inara te akapapa nei aia ia tatou i teianei no te oraanga i te ao ou e te angaanga ka raveia ki reira, e me apii tatou i te aronga ka akatuia mai e te akamanea i te enua ei parataito.

²¹ Tera ua kia irinaki tatou i to tatou Arataki e te Ariki noatu eaa te tu, ka arataki aia ia tatou ki roto i te ao ou. (E tatau ia Salamo 46:1-3.) I teia tuatau, ka ngata rai te au tauianga, me kua tupu te reira kia tatou. Me kua tupu te reira, akapeea tatou me akono i to tatou manako ‘au e te akarongo ketaketa ki roto ia Iehova? Ka uriuri tatou i teia uianga i te atikara ka aru mai.