Neke ki te tumu manako rikiriki

Neke ki te ngai o te au tumu tuatua

Kua Kite Ainei Koe ia Iehova Mei ia Noa, Daniela e Iobu Rai?

Kua Kite Ainei Koe ia Iehova Mei ia Noa, Daniela e Iobu Rai?

“Kare te aronga kanga e kite i te tuatua-tau ra; ko te aronga ra i kimi ia Iehova ra: e kite ïa i te au mea katoa ra.”—MASELI 28:5.

AU IMENE: 43, 49

1-3. (a) Eaa te ka tauturu ia tatou kia vai tiratiratu ki te Atua i teia au rā openga? (e) Eaa ta tatou ka apii mai i roto i teia atikara?

I TEIA rā te noo nei tatou i te tuatau openga. Te kite ua nei tatou i te aronga kino. Ka ‘tupu ratou mei te ngangaere.” (Salamo 92:7) No reira kare tatou e poitirere e manganui te tangata te patoi ra i ta te Atua e karanga ra e tika. Akakite a Paulo ki te au Kerititiano: “Kareka i te kino ra, ei tamariki ïa kotou, i te kite ra, ei tangata pakari ïa kotou.” (1 Korinetia 14:20) Akapeea tatou me rave i teia?

2 Ka kite tatou i te pauanga i roto i ta tatou irava, te karanga ra: “Ko te aronga ra i kimi ia Iehova ra: e kite ïa i te au mea katoa ra.” (Maseli 28:5) Tera te aiteanga, ka mārama ratou i te au mea ravarai te anoanoia ra no te akamareka ia Iehova. Te apii katoa maira a Maseli 2:7, 9 e ka oronga mai a Iehova i te pakari ki te aronga tei rave i te tika. Te ka tupu, “Ei reira [ratou] e kite ei i te tuatua-tika e te tuatua-tau, e te tiratiratu; te au mataara memeitaki katoa ra.”

3 Kua rauka ia Noa, Daniela, e Iobu teia pakari no ko mai i te Atua. (Ezekiela 14:14) Pera katoa te iti tangata o te Atua i teia rā. Akapeea koe? E pakari ainei toou tei tau ki te Atua? “E kite ïa i te au mea katoa ra” tei anoanoia kia akamareka ia Iehova, ka anoanoia koe kia kite meitaki iaia. No reira i roto i teia atikara, ka apii tatou (1) akapeea a Noa, Daniela, e Iobu i te kite anga i te Atua, (2) akapeea ta ratou kite anga i te Atua te tauturu anga ia ratou, e te (3) akapeea tatou me akatupu i te akarongo mei to ratou rai.

AAERE A NOA MA IEHOVA I ROTO I TETAI AO KINO

4. Akapeea ra a Noa i kite ei ia Iehova, e akapeea te Atua i te tauturu anga iaia?

Kite a Noa i to te Atua tu te akara meitaki anga i te au mea i angaia

4 Akapeea a Noa te kite anga ia Iehova? Mei te tuatau i akamata ai a Adamu e Eva i te anau tamariki, kua kite mai te tangata no runga ia Iehova na teia mataara e toru: na roto i tana i anga, na roto i tetai o te au tavini tiratiratu o te Atua, e na roto i te kite anga i te au puapinga me akarongo kiaia. (Isaia 48:18) Na te akaraanga ki te au mea tei angaia, kua kite rai a Noa i te akapapu anga e e Atua tetai e kua kite katoa i te au tu o te Atua. Tei tupu, kua mārama rai a Noa e e mana ririnui to Iehova e koia anake te Atua mou. (Roma 1:20) No reira, kare a Noa i irinaki ua i te Atua, mari ra kua akaketaketa katoa te reira i tona akarongo ki roto iaia.

5. Akapeea a Noa te kite anga no runga i ta te Atua ka inangaro no te tangata?

5 Karanga te Pipiria e “na te kite mari e raukaʼi te akarongo,” tera te aiteanga ta tatou e akarongo ra mei tetai ke, ka tauturu ia tatou kia rauka te akarongo. (Roma 10:17) Penei kua akarongo a Noa no runga ia Iehova mei tona kopu tangata. E akarongo to tona metua tane, ko Lameka, i te Atua e kua anau i mua ake ka mate ei a Adamu. (Akara i te tutu mua.) Ko Metusela tona papa ruau, e ko Iareda tona tupuna tane, tei mate i te mataiti 366 i mua ake ka anau ei a Noa. * (Akara i te tataanga rikiriki i raro.) (Luka 3:36, 37) Penei ake na teia au tane e ta ratou au vaine i apii ia Noa e na Iehova i anga i te au tangata e ka inangaro Aia ia ratou kia anau tamariki, kia akaki i te enua, e kia tavini Iaia. Kua kite katoa a Noa e kua akarongo kore a Adamu e Eva kia Iehova, e kua kite aia i te tupu anga kino no ta raua ikianga. (Genese 1:28; 3:16-19, 24) Kua reka tikai a Noa i tana i apii mai, e kua akakeu iaia kia tavini ia Iehova.—Genese 6:9.

6, 7. Akapeea te manakonakoanga te akaketaketa anga i to Noa akarongo?

6 Ka akaketaketa te manakonakoanga i te akarongo. E akamanako ana akapeea to Noa akarongo te akaketaketaia anga, te kite anga e ko tona ingoa, te aiteanga, e Akangaroi me kore e Akamaru Anga, te kapiti maira te manakonakoanga. (Genese 5:29) Kua akauru a Iehova ia Lameka kia tuatua no runga i tana tamaiti ko Noa: “Ka riro teianei tamaiti ei akamaru anga no tatou i to tatou roiroi, e te angaanga a to tatou nei rima, no te enua i taumaaia e Iehova ra.” No reira e manakonakoanga to Noa e ka akameitaki atu te Atua i te au mea ravarai. Mei ia Abela e Enoka, e akarongo tona no te “uanga” te ka akaparuparu i te mimiti o te ovi.—Genese 3:15.

7 Kare a Noa i mārama meitaki tikai i ta te Atua taputou tei tataia ia Genese 3:15. Inara kua mārama aia i te totou te ka oronga mai i te manakonakoanga no te tuatau ki mua. Kua tutu aere katoa ana a Enoka i teia karere, na te tuatua anga e ka takore a Iehova i te kino. (Iuda 14, 15) Papu e, ko ta Enoka karere, te ka akatupuia ia Aramakito, kua akaketaketa te reira i te akarongo e te manakonakoanga o Noa!

Riro to tatou akarongo e te pakari no ko i te Atua ei paruru ia tatou mei te ereere a Satani e te akanauru anga a teianei ao

8. Akapeea ta Noa kite meitaki anga i te Atua i te paruru anga iaia?

8 Akapeea te kite o te Atua te tauturu anga ia Noa? No te mea kua apii a Noa no runga ia Iehova, e kua tupu tona akarongo e te pakari no ko i te Atua. Na teia i paruru iaia, mei tetai ua atu mea te ka akataitaia ia Iehova. Akapeea ra? Kua inangaro a Noa i te Atua ei oa nona, no reira kare aia i akaoa atu ki te aronga kare e akarongo i roto ia Iehova e tei kopae iaia. Kare mei ia ratou rai, kare a Noa i akavareia e te au temoni tei aere mai ki te enua nei. Kua umere te tangata i te ririnui o te au temoni e kua tauta i te akamori ia ratou. (Genese 6:1-4, 9) Pera katoa, kua kite a Noa e kua inangaro a Iehova i te au tangata kia anau tamariki ei akaki i te enua. (Genese 1:27, 28) No reira te rave anga te au temoni i te au vaine e kua anau ta ratou tamariki, kua kite a Noa e tarevake teia. Kua taka meitaki e kua tupu maata mai teia au tamariki ma te ketaketa atu i tetai au tamariki ke. I te openga, kua akakite a Iehova kia Noa e ka apai mai aia i te vaipuke kia takore i te aronga kino katoatoa. No te mea e akarongo to Noa no te akamatakiteanga a Iehova, kua akatu aia i te araka, e kua akaora iaia e tona ngutuare tangata.—Ebera 11:7.

9, 10 Akapeea tatou me akatupu i te akarongo mei to Noa rai?

9 Akapeea tatou me akatupu i te akarongo mei to Noa rai? E mea puapinga kia apii meitaki i te Tuatua a te Atua, kia inangaro i ta tatou e apii ra, e kia taangaanga i te reira no te rave i te au tauianga e te au ikianga meitaki i roto i te oraanga. (1 Petero 1:13-15) E oti, na te akarongo e te pakari no ko i te Atua e paruru ia tatou mei te au ereere a Satani e te akanauru anga a teianei ao. (2 Korinetia 2:11) E manganui te tangata te inangaro ra i te tā ua e te ainga tau kore e te aru ra i to ratou au anoano tau kore. (1 Ioane 2:15, 16) Te kopae ra ratou i te tika e te vaitata maira te openga o teia ao kino. Me kare o tatou akarongo ketaketa, ka akamata tatou i te manako i teia. Auraka e akangaropoina i te akaaite anga a Iesu i to tatou tuatau ki to Noa, kare aia i tuatua ana no runga i te tā ua me kore te ainga tau kore, mari ra no runga i te tumatetenga o te akavareia anga kia kore e tavini i te Atua.—E tatau ia Mataio 24:36-39.

10 E ui kia koe uaorai: ‘Te akaari ra ainei toku oraanga e kua kite tikai au ia Iehova? Te akakeu ra ainei toku akarongo kia rave i ta Iehova e karanga ra e tika e kia apii i tetai ke i ta te Atua e inangaro ra ia ratou kia rave?’ Ka riro taau pauanga ki teia uianga ei tauturu ia koe kia kite me te aaere ra koe ma te Atua mou mei ia Noa rai.

AKAARI A DANIELA I TE PAKARI NO KO I TE ATUA I BABULONIA

11. (a) Eaa te aroa no te Atua ta Daniela e akakite maira no runga i tona nga metua? (e) Ko teea au tu o Daniela taau ka inangaro?

11 Akapeea a Daniela te kite anga ia Iehova? Papu kua apii to Daniela nga metua iaia kia inangaro ia Iehova e tana Tuatua. Kua rave a Daniela i teia no tona oraanga katoa. Noatu i tona ruaine anga, kua apii meitaki rai aia i te au Tuatua Tapu. (Daniela 9:1, 2) Kua kite meitaki a Daniela ia Iehova. Kua kite katoa aia i ta Iehova i rave no te ngati Iseraela. Ka kite tatou i teia i roto i ta Daniela pure ngakau akaaka e te papu tikai i roto ia Daniela 9:3-19. E tatau i teia pure, e e akamanako meitaki i te reira. E ui kia koe uaorai, ‘Eaa ta teia pure e apii mai nei iaku no runga ia Daniela?’

12-14. (a) Akapeea a Daniela te akaari anga i te pakari no ko i te Atua? (e) Akapeea a Iehova te akameitakianga i te tu ngakau toa e te tiratiratu o Daniela?

12 Akapeea to Daniela kite meitaki anga ia Iehova te tauturu anga iaia? Kare i te mea māmā ua no tetai ngati Iuda tiratiratu kia tavini i te Atua i Babulonia etene ra. Ei akaraanga, akakite a Iehova ki te ngati Iuda: “E kimi oki kotou i te au no taua oire ra, tei apai tuikaaia kotou e au ra i reira.” (Ieremia 29:7) Inara, kua akaue katoa aia ia ratou kia akamori iaia anake ma te ngakau katoa. (Exodo 34:14) Akapeea a Daniela te akarongo anga ki teia nga akaueanga? Kua tauturu te pakari no ko i te Atua ia Daniela kia kite e ka anoanoia aia kia akarongo kia Iehova na mua, e oti i muri akera te au tutara tangata. E anere ua atu mataiti i muri mai, kua apii katoa a Iesu i taua kaveinga ra.—Luka 20:25.

13 Akamanako ana i ta Daniela i rave te akakiteanga tetai ture e kare okotai tangata e pure ki tetai ua atu atua me kore tangata, mari ra ko te ariki anake no tetai 30 rā. (E tatau ia Daniela 6:7-10.) Ka rauka ua iaia i te rave i te au kotoeanga te karanga anga, ‘E 30 ua rā.’ Mari ra, kua patoi a Daniela kia tuku i tetai ture tangata ei mea puapinga rava atu i tana akamori anga i te Atua. Ka rauka rai ia Daniela i te pure kia Iehova i te ngai muna. Inara kua kite meitaki aia e e kite ua ana te tangata iaia e pure ra i te au rā tataki tai. No reira noatu e e mea tumatetenga te reira, kua rave ua atu a Daniela i te pure ki te ngai ka kite ua mai te tangata iaia, no te mea kare aia i inangaro i te tangata kia manako e kua akamutu aia i te tavini ia Iehova.

14 Kua akameitaki a Iehova i ta Daniela ikianga ngakau toa e te tiratiratu. Kua rave aia i tetai temeio e kua akaora ia Daniela mei te vaa o te au riona. Tei tupu mai, kua rongo te tangata i roto i te Patireia Madai e Peresia no runga ia Iehova!—Daniela 6:25-27.

15. Akapeea tatou me akatupu i te akarongo mei to Daniela rai?

15 Akapeea tatou me akatupu i te akarongo mei to Daniela rai? Kia rauka te akarongo ketaketa, kare e rava ua i te tatau i te Tuatua a te Atua. Ka anoanoia tatou kia mārama i te reira. (Mataio 13:23) Ka inangaro tatou kia kite i to Iehova manako. No reira ka anoanoia tatou kia akamanako oonu i ta tatou e tatau ra. E puapinga katoa kia pure putuputu, me tupu te au mea ngata. Ka rauka te akarongo e ka oronga ua mai a Iehova i te pakari e te maroiroi ta tatou e pure ra.—Iakobo 1:5.

TAANGAANGA A IOBU I TE AU KAVEINGA A TE ATUA I TE TUATAU MEITAKI E TE KINO

16, 17 Akapeea a Iobu te kite anga ia Iehova?

16 Akapeea a Iobu te kite anga ia Iehova? Kare a Iobu i te ngati Iseraela. Inara e pirianga mamao tona kia Aberahama, Isaaka, e Iakoba, e kua apii a Iehova ia ratou no runga iaia e tana i inangaro no te tangata. I tetai tu, kua apii katoa a Iobu i taua au tuatua mou akaperepereia. (Iobu 23:12) Karanga aia kia Iehova: “I kite akenei au ia koe i te kite taringa nei.” (Iobu 42:5) E kua karanga katoa a Iehova e kua akakite a Iobu i te tuatua mou no runga Iaia ki tetai ke.—Iobu 42:7, 8.

Ka ketaketa atu to tatou akarongo me akara i te au mea i angaia e ka kite maata atu tatou i to Iehova au tu (Akara i te parakarapa 17)

17 Kua kite katoa mai a Iobu i to Iehova au tu na te akara anga i te au mea tei angaia. (Iobu 12:7-9, 13) Kua taangaanga a Eliu raua ko Iehova i te au mea angaia ei apii ia Iobu i te meangiti o te tangata me akaaiteia ki te Atua. (Iobu 37:14; 38:1-4) Kua pakia to Iobu ngakau no te tuatua a Iehova e kua akakeu iaia kia karanga ma te akaaka ki te Atua: “Kua kite au e, e tika ia koe te au mea katoatoa, e kare taau i manako ra e tika kia akakore.” Karanga katoa aia: “E te tataraara nei au i raro i te one-pueu e te reu.”—Iobu 42:2, 6.

18, 19 Akapeea a Iobu te akaari anga e kua kite tikai aia ia Iehova?

18 Akapeea to Iobu kite meitaki anga ia Iehova te tauturu anga iaia? Kua mārama meitaki a Iobu i te au kaveinga a te Atua. Kua kite meitaki aia ia Iehova, e kua akakeu iaia kia rave i te tika. Ei akaraanga, kua kite a Iobu e kare e rauka iaia i te karanga e te inangaro ra aia i te Atua me te takinokino ra aia i tetai ke. (Iobu 6:14) Kare aia i manako ana e meitaki atu aia i tetai ke, mari ra kua akono aia ia ratou mei te mea e kopu tangata aia nona, noatu e e apinganui me kore e putaua ratou. Karanga a Iobu: “Kare ainei aia tei anga iaku i roto i te kopu i anga katoa iaia?” (Iobu 31:13-22) Noatu i apinganui ana e te ririnui a Iobu, kare roa aia i ngakau parau ana e kare i manako ana i tetai ke e puapinga kore kiaia. E tuke tikai te reira ki te tu o te au tangata apinganui e te ririnui i teia tuatau.

19 Kare a Iobu i inangaro ana i tetai apinga, kapiti mai te au apinga materia, kia riro ei mea puapinga rava atu kiaia ia Iehova. Kua kite meitaki aia me ka tupu te reira, ka kopae aia i “te Atua i runga ra.” (E tatau ia Iobu 31:24-28.) Pera katoa, kua manako a Iobu i te akaipoipo ei tia tapu i rotopu i tetai tane e te vaine. Kua taputou katoa aia kiaia uaorai e kare rava aia e akara i tetai vaine na roto i te tu tau kore. (Iobu 31:1) E mea umere tikai te reira, no te mea te noo ra a Iobu i te tuatau ka akatika a Iehova i te tane kia rauka e tere atu i te okotai vaine. Naringa aia i inangaro, kua rauka rai ia Iobu e rua vaine. Inara, penei kua kite rai aia i te akaipoipo mua ta Iehova i akanoo i rotopu i te okotai tangata e te okotai vaine, e kua iki a Iobu kia noo mei te reira te tu. * (Akara i te tataanga rikiriki i raro.) (Genese 2:18, 24) Te tika, mei te 1,600 mataiti i muri mai, kua apii a Iesu i taua kaveinga, e ka tau anake te ainga e te akaipoipo i rotopu i te okotai tane e te okotai vaine.—Mataio 5:28; 19:4, 5.

20. Akapeea te kite meitaki anga ia Iehova e tana au turanga te tauturu anga ia tatou kia iki i te au oa e te tarekareka anga meitaki?

20 Akapeea tatou te akatupu anga i te akarongo mei to Iobu? Pera katoa, ka anoanoia tatou kia kite meitaki ia Iehova e kia riro teia kite ei akakeu i ta tatou au mea pouroa ka rave. Ei akaraanga, karanga te Pipiria e ko te tangata “tei inangaro i te takinga-kino, kua riri roa [to Iehova] ngakau iaia” e auraka tatou e akapou i te tuatau ki te aronga tei uuna i te tuatua mou. (E tatau ia Salamo 11:5; 26:4.) E ui kia koe uaorai i teianei: ‘Eaa ta teia nga irava e akakite maira kiaku i to Iehova manako? Akapeea te reira te akakeuanga iaku no runga i te apinga puapinga rava atu i toku oraanga? Eaa ta te reira ka akakeu i taku ka akara i runga i te Initaneti, e koai taku ka iki ei au oa noku, e eaa taku tarekarekaanga ka iki?’ Ka riro taau pauanga ei tauturu me kua kite meitaki koe ia Iehova. Kare tatou e inangaro kia akanauruia e teia ao kino. No reira ka anoanoia tatou kia tereni kia ‘kite to tatou ngakau’ koia oki, ka anoanoia tatou kia kite i te tuke i rotopu i te tika e te tarevake, e i rotopu i te pakari e te neneva.—Ebera 5:14; Ephesia 5:15.

21. Eaa te ka tauturu ia tatou kia “kite ïa i te au mea katoa ra” tei anoanoia ei akamareka ia Iehova?

21 No te mea kua tauta a Noa, Daniela, e Iobu kia kite meitaki ratou ia Iehova, kua tauturu aia ia ratou kia “kite ïa i te au mea katoa ra” tei anoanoia ei akamareka iaia. Te akapapu maira to ratou akaraanga e na te rave anga i te au mea tei marekaia e Iehova, ka taki atu ki tetai oraanga meitaki. (Salamo 1:1-3) No reira e ui kia koe uaorai, ‘Kua kite meitaki ainei au ia Iehova mei ia Noa, Daniela, e Iobu rai?’ Te tika, i teia rā ka kite meitaki atu tatou ia Iehova i tera aronga tiratiratu, no te mea e maata atu tana au akakiteanga i oronga mai kia tatou no runga iaia. (Maseli 4:18) No reira e apii meitaki i te Pipiria. E akamanako oonu i te reira. E pure no te vaerua tapu. Kare i reira teia ao kino e akanauru ia koe. Mari ra, ka rave koe ma te pakari no ko i te Atua e ka piri vaitata atu koe ki toou Metua i te rangi.—Maseli 2:4-7.

^ para. 5 Ko te tupuna tane o Noa ko Enoka, ‘kua aaere oki raua ko te Atua.’ Inara kua mate aia i tona 69 mataiti i mua ake ka anau ei a Noa.—Genese 5:23, 24.

^ para. 19 Kua pera katoa a Noa. Okotai anake ana vaine, noatu e kua rave te tangata e tere atu i te okotai vaine i muri ua ake te akarongo kore anga a Adamu raua ko Eva i te Atua.—Genese 4:19.