1, 2. Eaa ta te au tavini mapu o Iehova ka manako i tetai au taime, e eaa te tauturu ta te Pipiria e oronga maira?

AKAKITE tetai oa apii ki te tuaine mapu i Peritane e: “Te akaraanga e tamaine kite roa koe ka irinaki ei i te Atua.” Kua tata tetai taeake i Tiamani: “Irinaki toku au puapii e tua maani ua te papaanga Pipiria no te au mea angaia. Manako ua ratou e te irinaki ra te tamariki apii i te au mea tupu ua.” Karanga tetai tuaine mapu i Varani: “E poitirere ana toku au puapii me kite ratou te irinaki nei rai tetai au tamariki apii i te Pipiria.”

² E manganui te au mapu i teia tuatau kare e irinaki ana e kua anga te Atua ia tatou. Me ko koe tetai tavini mapu o Iehova e te apii ra no runga iaia, penei i manako ana koe akapeea me akapapu e koia Tei Anga mai ia tatou. Te tauturu maira te Pipiria ia tatou kia akamanako meitaki i ta tatou e rongo ra e e tatau ra e kia mārama i te reira. Karanga te Tuatua a te Atua: “Na te kite e tiaki ia koe.” Akapeea? Ka tauturu te reira ia koe kia kopae i te au apiianga kare e tika ana e ka akamatutu i toou akarongo ki roto ia Iehova.​—E tatau ia Maseli 2:10-12.

3. Eaa ta tatou ka uriuri i roto i teia atikara?

 ³ Kia ketaketa to tatou akarongo i roto ia Iehova, ka anoanoia kia kite meitaki iaia. (1 Timoteo 2:4) No reira me tatau koe i te Pipiria e ta tatou au puka, e mea puapinga tikai kia tāpū e kia akamanako i taau e tatau ra. E tauta kia mārama i te reira. (Mataio 13:23) Me apii koe na roto i teia tu, e maata te akapapu anga taau ka kite mai e ko Iehova Tei Anga mai ia tatou e no ko mai te Pipiria iaia. (Ebera 11:1) Ka uriuri ana tatou akapeea me rave i te reira.

4. Akapeea te irinakianga i te au mea tupu ua i aite ei ki te irinakianga i te au mea angaia? No reira, eaa ta tatou pouroa ka rave?

⁴ Penei ka karanga tetai kia koe, “E irinaki ana au i te au mea tupu ua no te mea kua karanga te au taineti e mea tika te reira. Akapeea koe te irinaki anga i te Atua i te mea e kare e tangata i kite mata iaia?” E maata te tangata tei manako akapera. E tika, kare tetai ua atu i kite ana i te Atua e kare i kite ana i tetai mea te angaia anga. (Ioane 1:18) Inara akapeea te aronga tei irinaki i te au mea tupu ua? Te irinaki katoa nei ratou i tetai mea kare ratou e kite ana. Kare tetai ua atu taineti me kore tangata i kite i tetai mea ora te riro anga mai ei mea ora ke. Ei akaraanga, kare tetai ua atu i kite ana i tetai moko i te riro anga mai ei manu ke. (Iobu 38:1, 4) No reira, ka anoanoia tatou pouroa kia akara i te au tika, kia akamanako meitaki i te reira, e kia iki eaa ta te reira e akapapu maira. E manganui tei akara i te au mea natura e kua “kitea” e Atua tetai. Ko ratou “tei kitea puia nei” e koia Tei Anga mai, e mana ririnui tona, e e maata tona au tu manea.​—Roma 1:20.

5. Eaa te au apinga kimikimi ka tauturu ia koe kia apii maata atu no runga i te au mea angaia?

⁵ Me akara tatou i te au mea natura e me akamanako oonu i te reira, ka kite mai tatou e kua angaia te au mea ravarai ma te tu umere tikai. “No te akarongo i kite ei tatou” e Atua tetai Tei Anga mai ia tatou, noatu e kare tatou e kite mata iaia. Ka kite  tatou i tona au tu manea e tona kite pakari. (Ebera 11:3, 27) Ka apii maata atu tatou no runga i te au mea tana i anga na te tatauanga i ta te au taineti i kite mai. Ka kitea teia au akakiteanga i roto i te au apinga kimikimi mei te vitio The Wonders of Creation Reveal God’s Glory, te nga poroutia Was Life Created? e The Origin of Life—Five Questions Worth Asking, pera katoa te puka Is There a Creator Who Cares About You? I roto i te makatini Awake!, e akaari putuputuia ana te au uiuianga ki te au taineti e tetai ke tei akamārama i te tumu i irinaki ei ratou i te Atua i teia taime. E i roto i te au atikara tei kapikiia “E Mea Maaniia Ainei?” te kapiti maira i te au akakiteanga no te au animara e te au mea natura pera katoa te au akaraanga akapeea te au taineti te tauta anga i te kopi i teia au mea.

6. Akapeea te au apinga kimikimi te tauturu anga ia koe?

⁶ Tetai taeake i Marike e 19 ona mataiti, karanga aia no runga i te nga poroutia tei taikuia mai e: “Kua riro te reira ei mea puapinga tikai kiaku. Kua apii au i teia nga poroutia e tātini tuma taime.” Tata tetai tuaine i Varani e: “E umere ana au i te au atikara ‘E Mea Maaniia Ainei?’ Te akaari maira te reira e ka rauka i te aronga kite i te aru i te au mea natura kare ra e aite ki te reira.” Akakite te nga metua o tetai tamaine e 15 ona mataiti i Aperika Apatonga e: “Te mea mua e tatau ana ta maua tamaine i roto i te Awake! ko te atikara ‘Uiuianga.’” Ka tauturu katoa teia au puka ia koe kia kite i te au akapapu anga no Tei Anga mai, e ka rauka ia koe i te kite atu e te kopae i te au apiianga pikikaa. Ka ketaketa tikai toou akarongo e ka riro koe mei tetai pu rakau tei akaia e ka tupu ngaueue kore noatu te matangi ririnui.​—Ieremia 17:5-8.

7. Eaa ra te Atua ka inangaro ei ia koe kia akamanako oonu?

⁷ E mea tarevake ainei kia ui i te au uianga mei teia rai, ‘Eaa ra au i irinaki ei i ta te Pipiria e karanga ra?’ Kare rava. Kare a Iehova e inangaro ia koe kia irinaki i tetai mea no te mea te pera katoa ra tetai pae. Ka inangaro aia ia koe kia akamanako oonu no runga i te Pipiria e te akapapu e no ko mai te reira iaia. Ko te maata atu taau i kite i ta te reira e karanga ra, ka ketaketa atu toou akarongo i te reira. (E tatau ia Roma 12:1, 2; 1 Timoteo 2:4.) Tetai mataara kia kite i te Pipiria koia oki na te apiianga i te au tumu manako taau ka inangaro i te kite maata.

8, 9. (a) Eaa te au tumu manako ta tetai pae e reka ana i te apii? (e) Akapeea tetai pae te puapinga anga na te akamanako oonu anga i ta ratou e tatau ra?

⁸ E reka ana tetai pae i te apii no runga i te totou Pipiria. Penei e reka ana ratou te akaaite i te au tua Pipiria ki ta te au tata tuatua enua, te au taineti, e te aronga keri apinga taito e karanga ra. Ei akaraanga, akara ana ia Genese 3:15. Kua oronga a Iehova i teia totou puapinga tikai i muri ua ake i te akarongo kore anga a Adamu raua ko Eva kiaia e ki tana tutaraanga. Ko teia te totou mua o te au totou Pipiria te ka tauturu ia tatou kia mārama akapeea te Patireia o te Atua te akapapu anga e ko ta Iehova tutaraanga te mea meitaki rava atu e akapeea te reira me akakore i te mamae katoatoa. Akapeea koe me apii ia Genese 3:15? Penei ka maani koe i tetai papaanga no te au irava Pipiria tei oronga mai i te au akakiteanga maata akapeea teia totou me akatupuia. Aru mai penei ka kimikimi koe i naea teia au irava i tataia ai e oti kia akapapa  i te reira. Ka kite mai koe e ko teia aronga tata Pipiria tei noo ana i te tuatau ke ke kua tata tatakitai i tetai apinga tei akataka meitaki atu i te totou. Ka tauturu teia ia koe kia akapapu e kua arataki te vaerua tapu o Iehova ia ratou.​—2 Petero 1:21.

⁹ Kua akamanako tetai taeake i Tiamani akapeea te au puka tatakitai o te Pipiria i te oronga anga mai i te au akakiteanga no te Patireia. Karanga aia: “E mea tika teia, noatu e e 40 tangata tei tata i te Pipiria. E te maata anga ia ratou kua noo i te au tuatau ke ke e kare i kite i tetai e tetai.” Kua apii tetai tuaine i Autireria i tetai atikara i roto i Te Punanga Tiaki e kua kite mai i te pirianga o te Pasa kia Genese 3:15 e te Mesia. ^[1] (Akara i te manako poto.) Tata aia e: “Kua riro teia apii ei akapuera i toku mata kia kite mei teaa rai to Iehova manea. Kua umere tikai au i te kite e kua akamanako tetai i teia akanoonooanga no te ngati Iseraela e kia akatupuia te reira na roto ia Iesu. Kua anoanoia au kia tāpū e te akamanako oonu mei teaa tikai te umere i teia totou no te kaikaianga Pasa!” No teaa ra teia tuaine i manako akapera ei? Kua akamanako oonu aia i tana i tatau e kua mārama i te reira. Tauturu teia iaia kia akamatutu i tona akarongo e te akavaitata atu iaia kia Iehova.​—Mataio 13:23.

10. Akapeea te tu tika o te aronga tata Pipiria te akamatutu anga i to tatou akarongo i roto i te Pipiria?

¹⁰ Ka akamanako katoa ana i te tu tika o te au tangata tei tata i te Pipiria. E akakite ua ana ratou i te tika e kare ratou e mataku i te rave i te reira. E mea putuputu no te aronga tata i tera tuatau kia akakite ua i te au mea meitaki no runga i to ratou iti tangata e te au arataki. Inara kare to Iehova au peroveta i tata ua i te au mea meitaki mari ra kua akakite katoa i te au mea kino ta te iti tangata Iseraela e to ratou au ariki i rave. (2 Paraleipomeno 16:9, 10; 24:18-22) Kua taiku katoa ratou i to ratou uaorai tarevake e to tetai au tavini ke o te Atua. (2 Samuela 12:1-14; Mareko 14:50) “Kare teia tu tika i te mea matau,” i karanga ai tetai taeake mapu i Peritane. “Te akapapu maira teia kia tatou e no ko tikai te Pipiria ia Iehova.”

11. Akapeea te arataki anga i roto i te Pipiria te akapapu anga kia tatou e no ko mai te Pipiria i te Atua?

¹¹ Me akatika te tangata i te Pipiria kia arataki i to ratou oraanga, ka kite ratou i te puapinga ka rauka mai. Te akapapu ra teia kia ratou e no ko mai te Pipiria i te Atua. (E tatau ia Salamo 19:7-11.) Tata tetai tuaine mapu i Tiapani e: “I te taangaanga anga toku ngutuare tangata i te au apiianga Pipiria, kua mataora tikai matou. Kua kite matou i te au, te taokotai, e te aroa.” Kua tauturu te Pipiria i te manganui kia kite e kare tetai au mea ta ratou i irinaki ana i te mea tika. (Salamo 115:3-8) Ka arataki te reira i te tangata kia irinaki ki runga ia Iehova, te Atua mana katoatoa, e te taputou ra i te tuatau meitaki ki mua. I tetai tua, te aronga tei karanga e kare e Atua te akariro ra i te au mea natura ei atua. Karanga tetai pae e ka rauka i te tangata te oronga mai i te tuatau meitaki ki mua, inara me akara tatou i ta ratou i rave kare e rauka ia ratou i te akatikatika i te au manamanata o teianei ao.​—Salamo 146:3, 4.

12, 13 Akapeea tatou me tuatua ki tetai ke no runga i te au mea angaia me kore te Pipiria?

¹² Me tuatua koe ki tetai ke no runga i te au mea angaia me kore te Pipiria, e kimi  na mua eaa tikai ta ratou e irinaki ra. E akamaara, tetai aronga tei irinaki i te au mea tupu ua te irinaki katoa ra e e Atua tetai. Karanga ratou e kua taangaanga aia i te au mea tupu ua ei anga i te au mea ora ravarai. E irinaki ana tetai pae e mea tika te au mea tupu ua no te mea kua apiiia te reira i roto i te au apii. E ka akamutu tetai pae i te irinaki ki roto i te Atua no te mea kua mareka kore ratou i te au akonoanga. No reira e ui na mua eaa tana e irinaki ra e te tumu i irinaki ei aia i te reira. E oti e akarongo meitaki ki tana e tuatua ra. Me pera koe, penei ka puareinga ua aia i te akarongo mai kia koe.​—Tito 3:2.

¹³ Me karanga tetai e kua nenevaia koe no te irinaki ki roto i Tei Anga mai, eaa taau ka pau atu? E ui maru atu kiaia kia akamārama kia koe akapeea te ora te akamata anga? Penei ka taiku koe e naringa te au mea ora i tupu ua mai ka anoanoia i reira tetai ravenga no te mea ora mua kia kopi iaia uaorai. Te tika, karanga tetai tangata kite e ka anoanoia tetai au mea, (1) te pakiri ei paruru i te reira, (2) te ravenga kia akaputu i te maroiroi e te taangaanga i te reira, (3) te au akakiteanga ei akatere i tona akara anga e te tupu anga, e te (4) te ravenga kia kopi i teia au akakiteanga. Akakite katoa aia: “E mea umere tikai i te kite i te tu mekameka o te au mea ora.”

14. Eaa te akamāramaanga māmā ua taau ka taangaanga me uriuri i te au mea angaia?

¹⁴ Me uriuri i te au mea angaia, penei ka taangaanga koe i te akamāramaanga māmā ua a te apotetoro ko Paulo. Kua tata aia: “E akatu oki to te au are ravarai nei; ko tei akatu ra i te au mea katoa, ko te Atua ïa.” (Ebera 3:4) E tikai, na tetai tangata i parani e te akatu i tetai are. E mea papu i reira, te au mea ora tei maata atu tona mekameka i to te are, ka tau e na tetai i parani e te maani i te reira. Penei ka taangaanga katoa koe i ta tatou au puka. Kua tuatua tetai tuaine ki tetai mapu tane tei kore i irinaki i te Atua. Kua oronga te tuaine i nga poroutia tei taikuia mai kiaia, e i muri ake i te tai epetoma karanga aia e, “I teianei te irinaki nei au ki roto i te Atua.” Kua akamata te mapu tane i te apii i te Pipiria e i muri mai kua riro ei taeake no tatou.

15, 16 Eaa ta tatou ka rave i mua ake ka akamārama ai ki tetai tangata e no ko mai te Pipiria i te Atua? E eaa ta tatou ka akamaara ua rai?

¹⁵ Me ekoko tetai tangata i te Pipiria, akapeea koe me akamārama atu i te reira kiaia? Tei taikuia i mua ake nei, e pati iaia na mua eaa tana e irinaki ra. Pera katoa, e kimi eaa te au mea tana e reka ra. (Maseli 18:13) Me e reka ana aia i te kite taieni, e oronga i te au akaraanga i roto i te Pipiria tei akaari e me tuatua te reira no runga i te kite taieni e tano ua ana te reira. Me e reka ana aia i te tuatua enua, penei ka taiku koe i tetai tupuanga i roto i te au puka tuatua enua e oti e akaari akapeea te Pipiria te totou anga i te reira i mua roa ake ka tupu ei. Penei ka akarongo tetai pae ia koe me akaari koe i tetai irava i roto i te Pipiria te ka akameitaki atu i to ratou oraanga, ei akaraanga, te Akoanga i te Maunga.

 ¹⁶ E akamaara, kare tatou e inangaro i te tauetono ki te tangata. Ka inangaro tatou ia ratou kia mataora ua i te puka mai kia tatou e te apii no runga i te Pipiria. No reira e ui i te au uianga ma te maru, e kia akarongo meitaki. Me akamārama koe i taau e irinaki ra ki tetai, kia takinga meitaki, i te mea e e pakari ake tera tangata ia koe. Me akangateitei koe i tetai ke, e mea papu ka akangateitei ratou ia koe. Penei ka poitirere ratou e kua manako oonu koe no runga i taau e irinaki ra noatu e e mapu koe. E tika, me inangaro tetai i te taumāro me kore te aviri ia koe, kare koe e anoanoia kia pau atu iaia.​—Maseli 26:4.

17, 18 (a) Eaa te ka tauturu ia koe kia akamatutu i toou akarongo ki roto i te Pipiria? (e) Eaa te uianga ka uriuri tatou i te atikara ka aru mai?

¹⁷ Penei kua kite tatou i te au apiianga maata o te Pipiria, inara e maata atu tei anoanoia kia ketaketa to tatou akarongo. Ka anoanoia tatou kia kimikimi e kia kitea te au tuatua mou oonu i roto i reira, mei te mea rai e te kimi nei tatou i te au poe uunaia. (Maseli 2:3-6) Tetai mataara meitaki rava atu i te akamatutu i toou akarongo koia oki na te tatau anga i te katoa anga o te Pipiria. Penei ka tamata koe i te tatau i te reira i roto i te okotai mataiti. I tona mapu anga, kua tauturu te reira i tetai akaaere kotinga kia akavaitata atu kia Iehova. Karanga aia: “Tetai mea tei tauturu iaku kia āriki i te Pipiria ei Tuatua na te Atua koia te tatau katoa anga i te reira. Ko te au tua Pipiria taku i tamou mai i toku tamariki anga, kua mārama meitaki au i te reira.” Pera katoa, e taangaanga i te au mea kimikimi i roto i toou reo te ka tauturu ia koe kia mārama i taau e tatau ra. Penei ka taangaanga koe i te Watchtower Library DVD, Watchtower ONLINE LIBRARY, Watch Tower Publications Index, me kore te Research Guide for Jehovah’s Witnesses.

¹⁸ E te au metua, ko kotou tikai te aronga tei tau kia apii i ta kotou tamariki no runga ia Iehova. No reira akapeea kotou me tauturu ia ratou kia akatupu i te akarongo ketaketa ki roto iaia? Ka uriuri te atikara e aru maira akapeea koe me rave i teia.