1. Eaa ta te au mapu ka iki no te tuatau ki mua? Eaa te ka tauturu ia ratou kia kore e taitaia? (Akara i te tutu mua.)

KOTOU ma e te au mapu, penei ka āriki kotou e ka anoanoia kia rave i te au parani i mua ake ka tere ei. Aite rai te oraanga ki tetai tere mamao e te taime meitaki no te parani i toou tere koia oki me mapu koe. Tika rai, kare i te mea māmā i te rave i teia au parani. Karanga tetai tamaine ko Heather: “E mea mataku te reira. Ka iki koe eaa taau ka rave no te katoaanga o toou oraanga.” Me manako akapera koe, e akamaara i ta Iehova tuatua: “Auraka e taitaia, ko au oki toou Atua: e akamaroiroi au ia koe; koia ïa, e tauturu au ia koe.”​—Isaia 41:1.

2. Akapeea koe i kite ei ka inangaro a Iehova ia koe kia parani meitaki no te tuatau ki mua?

² Akamaroiroi nei a Iehova ia koe kia parani meitaki no te tuatau ki mua. (Koheleta 12:1; Mataio 6:20) Inangaro aia kia mataora koe. Te taka meitaki ua ra teia me akara, me rongo, e me tongi koe i te au mea tana i anga. Te akono katoa ra a  Iehova ia tatou na te au mataara ke. Oronga mai aia i te akoanga e ka apii ia tatou kia rauka te oraanga meitaki rava atu. No reira me patoi te tangata i tana ako meitaki, kare aia e mareka. Akakite aia ki te aronga tei kopae i tana aratakianga: “Kua iki ra kotou i tei inangaro koreia e au ra. . . . i na, e rekareka toku ra aronga tavini, e akama ra kotou. I na, e imene toku au tavini i te rekareka ngakau ra.” (Isaia 65:12-14) Me rave tatou i te ikianga pakari no te oraanga, ka akakakā tatou ia Iehova.​—Maseli 27:11.

3. Eaa ta Iehova ka inangaro ia koe kia rave?

³ Eaa te au parani ta Iehova e inangaro ra ia koe kia rave? E rauka ai te mataora, ka anoanoia koe kia kite e kia tavini ia Iehova. Ko teia te tu i anga ai a Iehova i te tangata. (Salamo 128:1; Mataio 5:3) Ko te au manu, ta ratou angaanga ua e kaikai, e inu vai e te anau punupunua. Inara ka inangaro a Iehova ia koe kia parani no te oraanga mataora e te merengo tikai. Koia Tei Anga mai ia koe ko “te Atua nona te aroa,” “te Atua kakā,” tei anga i te tangata “i tona uaorai tu.” (2 Korinetia 13:11; 1 Timoteo 1:11; Genese 1:27) Ka mataora koe me aru i to tatou Atua aroa. Te na ko ra te Pipiria: “E mea meitaki i te oronga atu i te rave mai.” (Angaanga 20:35) Kare ainei koe i kite i te reira? E tumu tuatua mou teia no te oraanga. No reira, ka inangaro a Iehova ia koe kia akatumu i toou oraanga no te tuatau ki mua ki runga i te aroa nona e no tetai ke.​—E tatau ia Mataio 22:36-39.

4, 5. Eaa tei apai mai i te mataora kia Iesu?

⁴ Kua akanoo a Iesu Mesia i te akaraanga meitaki rava atu no te au mapu. I tona tamariki anga, e mea papu e kanga ana aia e te tarekareka. Mei te Tuatua a te Atua i karanga, “e tuatau to te kata” e “e tuatau to te ura.” (Koheleta 3:4) Kua akavaitata katoa a Iesu kia Iehova na te apiianga i te Tuatua Tapu. E 12 ona mataiti, kua umere te au orometua i ko i te iero i “tona kite e tana tuatua.”​—Luka 2:42, 46, 47.

⁵ Te maata mai anga a Iesu, e mea rekareka nana te rave i to te Atua anoano. Ei akaraanga, inangaro te Atua iaia kia “tutu aere i te evangelia i te tangata rikiriki” e “kia akara akaou te matapo.” (Luka 4:18) Te akataka ra a Salamo 40:8 i to Iesu manako: “E mea tau naku te rave i toou anoano, e taku Atua.” E reka ana a Iesu i te apii i te tangata no runga i tona Metua. (E tatau ia Luka 10:21.) Tetai atianga, te oti anga aia i te tuatua ki tetai vaine no runga i te akamorianga mou, karanga a Iesu ki tana au pipi: “Teia taku kai, ko te akono i tona anoano, to tei tono mai iaku ra, ma te akaoti i tana angaanga.” (Ioane 4:31-34) Mataora a Iesu no te mea kua akaari aia i te aroa no te Atua e tetai ke. Me akapera koe, ka mataora rai koe.

6. Eaa ra i meitaki ei kia tuatua ki tetai ke no runga i taau parani no te tuatau ki mua?

⁶ E manganui te au Kerititiano tei painia i to ratou mapu anga, e kua mataora i te reira. Eaa ka kore ei e tuatua kia ratou no runga i taau parani? “Kare e uruoaanga tuatua  ra, kare tei akakoroia e tupu: kia maata ra te aronga kimi tuatua kua mou ïa.” (Maseli 15:22) Mea papu, ka akakite mai teia au taeake e te au tuaine kia koe e ka riro te angaanga painia ei apii ia koe no toou oraanga katoa. E maata te au mea ta Iesu i apii mei tona Metua iaia i te rangi. E oti, i tana angaanga orometua i te enua nei, kua apii rai aia. Kua rekareka aia i te akakite i te nuti meitaki ki tetai ke e te vai tiratiratu i roto i te turanga ngata. (E tatau ia Isaia 50:4; Ebera 5:8; 12:2) Ka akara ana tatou i te tumu ka riro te angaanga tavini tamou ei mataora noou.

7. Eaa te tumu i maata ei te au mapu te reka ra i te akariro i te tangata ei pipi?

⁷ Akakite a Iesu kia tatou ka aere “e akariro i to te pa enua katoa ei pipi” ma te apii atu ia ratou. (Mataio 28:19, 20) Me akariro koe i teia ei angaanga tinamou naau, ka rauka ia koe te oraanga merengo te ka akangateitei i te Atua. Me rave koe i tetai ua atu angaanga, ka anoanoia te taime kia rauka te tu karape. Tetai taeake ko Timothy tei akamata i te painia i tona mapu ou anga, karanga aia: “E reka ana au i te tavini tamou ia Iehova no te mea ko te ravenga ïa noku kia akaari i toku inangaro nona. I te akamataanga, kare aku apii Pipiria, inara te neke anga au ki tetai ngai tutu anga ou, e maata te au apii Pipiria taku i akamata i roto i te okotai marama. Kua akamata tetai tangata apii i te aere mai ki te Are Uipaanga Patireia. Te aere anga au ki te Apii Pipiria no te au Taeake Kare i Akaipoipo, kua orongaia mai tetai tuanga angaanga ou naku e kua akamata e ā apii. Reka tikai au i te apii i te tangata no te mea ka kite au i te vaerua tapu me taui i to ratou tu.” * (Akara i te tataanga rikiriki i raro.)​—1 Tesalonia 2:19.

8. Eaa ta tetai au mapu i rave kia tutu aere ki te manganui?

⁸ Kua apii tetai au mapu i te reo ke. Ei akaraanga, tata a Jacob no Marike Apatonga e: “I toku itu mataiti, e maata toku oa apii Vietnam. Inangaro au i te tuatua kia ratou no runga ia Iehova, no reira kua parani au i te apii i to ratou reo. Maata te taime, kua apii au na te akaaite anga i Te Punanga Tiaki reo Papaa e te reo Vietnam. Kua aravei katoa au i te au taeake i roto i te putuputuanga reo Vietnam i te pae mai. E 18 oku mataiti, kua painia au. Muri mai, kua aere au ki te Apii Pipiria no te au Taeake Kare i Akaipoipo. Tauturu teia iaku i roto i taku angaanga painia i teianei, ko au anake te tangata pakari i roto i tetai pupu reo Vietnam. Umere tikai te iti tangata Vietnam e kua kite au i to ratou reo. Ka pati mai ratou iaku ki roto, e ka apii au i te Pipiria kia ratou. Tetai pae, kua tere ki mua e kua papetitoia.”​—Akaaite ia Angaanga 2:7, 8.

9. Eaa ta te angaanga akariro i te tangata ei pipi ka apii mai ia tatou?

⁹ Ko te angaanga akariro te tangata ei pipi, ka apii ia koe i te au tu meitaki, akapeea me tuatua meitaki, e ka rauka te tu papu e te takinga meitaki. (Maseli 21:5; 2 Timoteo 2:24) Noatu ra e mataora tikai teia angaanga no te mea ka apii koe akapeea me akapapu i toou irinakianga no roto i te Tuatua Tapu. Apii katoa koe i te  angaanga kapiti kia Iehova.​—1 Korinetia 3:9.

10. Akapeea koe e mataora ai i te angaanga akariro anga i te tangata ei pipi me ngata toou ngai tutu aere?

¹⁰ Ka mataora rai koe i te angaanga akariro i te tangata ei pipi noatu e e iti ua te aronga i te ngai tutu aere ka inangaro i te apii i te Pipiria. Kia akariro i te tangata ei pipi, ka angaanga taokotai te putuputuanga. Noatu e e tai ua rai taeake me kore tuaine tei akariro i te tangata ei pipi, ka mataora te katoatoa no te mea kua piri ratou ki roto i te kimikimi anga. Ei akaraanga, ko Brandon, e painia no tetai iva mataiti i tetai ngai e iti ua te aronga apii Pipiria, karanga aia e: “E reka ana au i te tutu aere i te nuti meitaki no te mea ko teia ta Iehova i pati mai. Te oti anga taku apii, kua painia au. E reka ana au i te akamaroiroi i te au taeake mapu i roto i ta matou putuputuanga e te kite ia ratou me tere ki mua i te pae vaerua. Te aere anga au ki te Apii Pipiria no te au Taeake Kare i Akaipoipo, kua orongaia mai te tuanga angaanga painia ou. E tika, kare au i kite ake i tetai tangata i roto i te ngai tutu aere tei tere ki mua e kua papetitoia, inara kua rauka mai tetai pae. Mataora au i te parani kia rave tamou i te angaanga akariro i te tangata ei pipi.”​—Koheleta 11:6.

11. Eaa tetai mataara i mataora ai te au mapu i te tavini ia Iehova?

¹¹ E maata te atianga kia tavini ia Iehova. Ei akaraanga, e maata te au mapu tei tauturu i te angaanga patu are. E anere ua atu au Are Uipaanga Patireia ka anoanoia. E au ngai akapaapaa teia ia Iehova, no reira ka mataora koe me tauturu i te patu i te reira. Ka rekareka katoa koe i te angaanga kapiti ki toou au taeake e te au tuaine. E e maata taau ka apii mai, mei te rave i te angaanga meitaki ma te tu mako e te angaanga taokotai ki toou akaaere.

12. Akapeea te angaanga painia me taki atu ki te au tuanga angaanga ke?

¹² Karanga tetai taeake ko Kevin: “Mei toku meangiti anga, inangaro au i te tavini tamou ia Iehova. Tae ki toku 19 mataiti, kua painia au. Kua akono au iaku uaorai na te angaanga anga na tetai taeake kamuta. Apii au i te tamou i te tauu are, te maramarama, e te ngutupa. Muri mai, kua akapou au e rua mataiti ki te angaanga tauturu no te uriia, te patu akaou i te Are Uipaanga Patireia e te kainga o te au taeake. Te rongo anga au i te tauturu tei anoanoia i Aperika Apatonga, kua tuku au i taku patianga e kua ārikiia mai. I konei i Aperika, ka neke au mei tetai angaanga patu Are Uipaanga Patireia i muri ake i tetai au epetoma. Kua riro toku pupu patu are ei ngutuare noku. E noo kapiti ana matou, apii i te Pipiria, e te angaanga kapiti. E reka katoa ana au i te tutu kapiti ma  te au taeake o te reira ngai i te au epetoma. Te au parani taku i akanoo i toku meangiti anga, kua apai mai i te mataora maata manako koreia.”

13. No teaa ra te au mapu i mataora ai i te tavini ia Iehova i Betela?

¹³ Tetai au painia kua riro mai ei aronga Betela i teianei. E tu oraanga mataora te angaanga Betela no te mea pouroa taau angaanga, na Iehova. Ka tauturu te Betela i te oronga mai i te au Pipiria e te au puka ei tauturu i te tangata kia apii i te tuatua mou. Karanga tetai taeake Betela ko Dustin e: “E iva oku mataiti kua akanoo au i te akakoroanga no te angaanga tavini tamou, e kua painia au te oti anga taku apii. Muri ake i te tai e te apa mataiti, kua patiia au ki Betela, e kua apiiia au kia taangaanga i te matini nenei e i muri mai te maani i te au porokaramu komupiuta. I konei i Betela, e reka ana au i te rongo i te angaanga akariro i te tangata ei pipi i te ao katoa e tere ra ki mua. E mataora ana au i te tavini i konei no te mea ka tauturu ta matou angaanga i te tangata kia akavaitata atu kia Iehova.”

14. Eaa taau ka rave ei akateateamamao no te angaanga orometua tamou?

¹⁴ Akapeea koe me teateamamao ia koe  no te angaanga orometua tamou? Kia tavini meitaki ia Iehova, ka anoanoia koe kia akatupu i te au tu Kerititiano. Apii putuputu i te Tuatua a te Atua, akamanako oonu i te reira, e e tauta i te akakite i toou akarongo i ko i te uipaanga putuputuanga. I te tuatau e aere ra koe ki te apii, e akameitaki atu i toou tu komakoma ki tetai ke no runga i te nuti meitaki. Akatupu i te inangaro ngakau tae no te tangata na te ui maru i to ratou manako e oti e akarongo ki ta ratou pauanga. Pera katoa, e oronga ia koe uaorai i te rave i te angaanga na te putuputuanga, mei te tamā e te akaou i te Are Uipaanga Patireia. Te mareka ra a Iehova i te taangaanga i te aronga akaaka tei puareinga ua i te angaanga. (E tatau ia Salamo 110:3; Angaanga 6:1-3) Kua pati te apotetoro ko Paulo ia Timoteo kia tavini ei mitinari no te mea “e tangata rongo meitaki oki aia i te au taeake.”​—Angaanga 16:1-5.

15. Eaa taau ka rave e rauka ai te ngai angaanga ei tauturu ia koe kia painia?

¹⁵ Ka anoano te au tavini tamou i tetai ngai angaanga. (Angaanga 18:2, 3) Penei ka rave koe i tetai apii poto ua te ka tauturu ia koe kia kimi i tetai angaanga no tetai taime poto ua i toou ngai. E akakite i taau parani ki te akaaere kotinga e te au painia, e e ui i to ratou manako. E oti, mei ta te Pipiria e karanga: “E tuku atu i taau angaanga kia Iehova ra, e ka akatinamouia taau i akakoro ra.”​—Maseli 16:3; 20:18.

16. Akapeea te angaanga tavini tamou me akapapa ia koe no te au apainga no te tuatau ki mua?

¹⁶ Papu ka inangaro a Iehova ia koe “kia rave” i te oraanga mataora no te tuatau ki mua. (E tatau ia 1 Timoteo 6:18, 19.) Ka tauturu te angaanga tavini tamou ia koe kia riro mai ei Kerititiano tukatau ia koe e angaanga kapiti ra ki te au tavini tamou. Pera katoa, e manganui tei kite mai no tei rave i te angaanga tavini tamou i to ratou mapu anga, kua tauturu i to ratou oraanga akaipoipo i muri mai. Maata te taime, te aronga tei painia i mua ake i te akaipoipo kua painia kapiti ei nga tokorua.​—Roma 16:3, 4.

17, 18 Akapeea te au parani te ō mai anga te ngakau?

¹⁷ Karanga a Salamo 20:4 no runga ia Iehova: “Kia oronga mai aia i ta to ngakau i anoano ra, e kia akatupu i taau i akakoro ra.” Me parani koe no te tuatau ki mua, e akamanako eaa tikai taau i inangaro no te oraanga. E akamanako i ta Iehova e rave nei i teia tuatau, e eaa taau ka rave i roto i tana angaanga. E oti, e parani i te akamareka iaia.

¹⁸ Me taangaanga i toou oraanga kia tavini pu tikai ia Iehova e te akangateitei iaia, ka rekareka maata koe. Ka “mataora oki koe ia Iehova; e nana e oronga mai i ta to ngakau e anoano ra.”​—Salamo 37:4.