Arataki Anga Tu-atua No te Ikianga i Tetai Tokorua Akaipoipo

“E apii atu au ia koe, e akakite atu ei kia koe i taau arataa kia aere ra; e ako atu au ia koe; ei runga ia koe toku mata vaoo ei.”​—SALAMO 32:8.

1. Eaa te au tumu te umuumuia ra no tetai akaipoipo anga meitaki?

TETAI tangata takauriuri kua rere mai mei tona moari, kua akapiko mai i tona kopapa, e kua takauri tau meitaki ma te karape i roto i te reva. I te akaotianga i tana takauri anga kua akatika atu i tona nga rima e kua opuia mai e tetai tangata karape te tautau ra ki raro mei tona moari i tetai tua. Ko tetai nga tokorua te tupaorooro kapiti meitaki ra i tetai ngai aiti tupaorooro anga. Ma te poitirere, kua taki akera te tangata i tona tokorua e kua pei atura iaia ki roto i te reva. Kua takauri atura aia e kua to marie atura ki runga i tetai tupaoro e kua rave ua atu i te oriori anga i runga i te aiti. Ko taua nga ravenga e rua ra kua akara anga ngoie ua. Inara, koai te ka tauta i te rave i te reira ma te kore e terenianga, tetai tokorua tau, e maata oki te arataki anga tika me kare apiianga ra. Aiteite katoa, tetai akaipoipoanga meitaki penei ka akaraanga tupu ua maira. Inara, tei runga katoa te reira i tetai tokorua meitaki, te rave tauta taokotai anga, e maata oki i te akoanga pakari. E tika, te umuumuia ra tetai aratakianga tika.

2. (a) Naai i akamata te akanoonoo anga akaipoipo, e eaa te akakoroanga? (e) Akapeea te akono anga i etai akanoonoo anga akaipoipo?

² E mea matauia no tetai tangata ou kare ra i akaipoipoia me kare vaine kia manako no tetai tokorua akaipoipo​—ei tokorua i te oraanga. Mei te akapapa anga mairai a te Atua ko Iehova, te akaipoipo anga o tetai tangata e tetai vaine kua riro ei aerenga matauia no te oraanga. Inara, kare na te tangata mua ra na Adamu i iki i tana vaine. Na Iehova i oronga aroa atu iaia nana. (Genese 2:18-24) Kia anau tamariki nga tokorua mua e i te openga ra kia ki te enua i te au tangata. I muri ake i taua taokotaianga mua ra, kua riro te au akapapaanga akaipoipoanga matauia e na te nga metua o te vaine e te tane ka akaipoipoia ra e rave, i etai taime i muri ake i te raukaanga te akatika anga a te aronga tei o atura ki roto. (Genese 21:21; 24:2-4, 58; 38:6; Iosua 15:16, 17) Noatu te au akaipoipo akapapaia ra te matauia ra i etai enua e etai peu, e manganui i teia tuatau te iki ra i to ratou uaorai tokorua akaipoipo.

3. Akapeea te iki anga i tetai tokorua akaipoipo ra?

³ Akapeea tetai tokorua akaipoipo i te iki angaia? Tetai papaki te riro ra na te akara anga​—ta ratou ka kite ei mea marekaia e tei inangaroia e te mata. Ko etai atu ka kimi no te au puapinga kopapa, no tetai te ka akono meitaki ia raua e ka akono i ta raua au umuumu anga e te au anoano oki. Inara ka taki atu ainei tetai o teia nga manako anga anake ki tetai pirianga mataora e te merengoanga? “E mutu rai te manea; e te purotu, e kore ïa,” ta Maseli 31:30 i tuatua, “ko te vaine ra e mataku ia Iehova ra, e akapaapaaia ïa.” Te vaira tetai tumu puapinga maata i reira: E akamanako atu ia Iehova me rave i te ikianga i tetai tokorua.

Aratakianga Aroa mei ko mai i te Atua Ra

4. Eaa te tauturu ta te Atua e oronga maira no runga i te ikianga i tetai tokorua akaipoipo?

⁴ Kua oronga maira to tatou Metua aroa, ko Iehova, i tana Tuatua tataia ei arataki ia tatou i te au tumu ravarai. Kua tuatua aia: “Ko au toou Atua ra ko Iehova, ko tei akakite ia koe i te mea e puapingaʼi koe na; ko tei arataki ia koe na te arataa e tau ei kia aere koe ra.” (Isaia 48:17) Kare i te mea poitirere, i reira, kia kitea i te Pipiria te au kaveinga no te ikianga i tetai tokorua akaipoipo. Te anoano ra Iehova kia tinamou e kia mataora oki to tatou au akaipoipo anga. No reira, kua oronga mai aia i te tauturu no tatou kia kite e kia akono i teia au kaveinga. Kare ainei te reira i ta tatou i manakonako  atu i Tei Anga aroa mai ia tatou?​—Salamo 19:8.

5. Eaa tetai apinga puapinga maata no te mataora mutu kore i te akaipoipo anga?

⁵ I ta Iehova ra oronga anga mai i te akapapaanga no te akaipoipoanga, kua akakoro aia i te reira kia riro ei tapeka anga mutu kore. (Maseli 10:6-12; 1 Korinetia 7:10, 11) No reira rai “e mea riri oki naku te kopae,” kua akatika anake i te reira no runga i te “akaturi.” (Malaki 2:13-16; Mataio 19:9) No reira, ko te ikianga i tetai tokorua akaipoipo ko tetai ia o te au takainga maata ta tatou ka rauka kia rave e kare e tau kia manako mama uaia. E tokoiti ua te au ikianga te maata ra te rauka anga te mataora me kare no te mii anga. Ko tetai ikianga meitaki ra ka akapuapinga i te oraanga o tetai e ka akariro i te reira ei merengoanga, ko tetai ikianga pakari kore ra ka apai mai i te mii ope kore. (Maseli 21:19; 26:21) No te mataora kia tamou marie, e mea puapinga kia pakari te ikianga e kia mareka i te tuku anga koreromotu tinamou, no te mea kua oronga te Atua i te akaipoipo anga ei tokorua anga te ka maroiroi i te rotai anga e te taokotai anga oki.​—Mataio 19:6.

6. Eaa te au tangata ou e te au vaine ou i umuumu maataiai kia matakite i te ikianga i tetai tokorua, e akapeea e raukai ia ratou te rave i te ikianga pakari roa?

⁶ E mea umuumuia oki kia matakite te au tane ou e te au vaine ou kia kore ta ratou akataka anga i te akaraanga akaieie o te kopapa e te inangaro ketaketa e akakinoia ia ratou e iki ra i tetai tokorua. E tika, ko tetai pirianga tei akanooia ki runga i taua au tumu ra ka viviki ua te ngaro ke atu ki roto i te aviri anga me kare te makitakita anga. (2 Samuela 13:15) I tetai tua, ka rauka kia tatanuia te aroa mutu kore ia tatou e kite aere ra i to tatou tokorua e ia tatou e kite meitaki atura ia tatou uaorai. Ka tau katoa tatou kia kite e ko tei meitaki atu no tatou penei kare ko ta to tatou ngakau i inangaro mua ra. (Ieremia 17:9) Ko te tumu te reira o te arataki anga tu-Atua ra i roto i te Pipiria i puapinga maatai. Te tauturu maira ia tatou kia kite akapeea e raukai ia tatou kia tuku i te au ikianga pakari katoa i te oraanga. Kua akatutu mai te tata taramo ia Iehova i te tuatuaanga: “E apii atu au ia koe, e akakite atu ei kia koe i taau arataa kia aere ra; ako atu au ia koe; ei runga ia koe toku mata vaoo ei.” (Salamo 32:8; Ebera 4:12) Noatu ka akamerengo te akaipoipo anga i to tatou anoano i roto roa o te inangaro e te oaanga, te oronga katoa maira i te au akaaoanga te anoanoia ra te tu pakari e te kite oonu oki.

7. Eaa ra tetai papaki i kore ei e ariki i te akoanga akatumuia i te Pipiria no te ikianga i tetai tokorua, inara ka taki atu teia ravenga ki teaa?

⁷ Ko te aerenga pakari ia kia akarongo ki ta Tei Akamata maira i te akaipoipo anga i tuatua no runga i te ikianga i tetai tokorua. Inara, penei ka  reka kore tatou me ka rauka mai tetai akoanga akatumuia ki runga i te Pipiria mei te nga metua me kare mei te aronga pakari Kerititiano ra. Penei ka manako ngakau tatou e kare ratou i kite tikai ia tatou, e ko te au inangaro ngakau ketaketa ra penei ka opara ia tatou kia aru i te manako anga o te ngakau ra. Inara, me noo mai te au tika ki roto, penei ka mii tatou i reira e kare tatou i akarongo i te akoanga pakari tei orongaia maira ei meitaki no tatou. (Maseli 23:19; 28:26) Penei ka kite tatou ia tatou uaorai i roto i tetai akaipoipo anga aroa kore, ma te au tamariki ngata ra na tatou kia akono e penei ma tetai tokorua akarongo kore ra. Mei teaa ra te mii anga o te reira me ko tetai akanoonoo anga tei tau ra kia apai mai i te mataora maata kia tatou ka riro ei tumu no te pekapeka maata ra!

Akamori Anga Tau i te Atua—Tetai Taviri Tumu

8. Akapeea te akono tau i te Atua te tauturu anga i tetai akaipoipo kia akakoromaki e kia apai mai i te mataora?

⁸ E tika rai, ka tauturu te inangaro anga o nga tokorua kia akaketaketa i tetai akaipoipo anga. Inara ko te au puapinga tei mou taokotaiia ra e maata atu te puapinga no tetai kapiti akaipoipo anga kia akakoromaki e kia akatupu i te mataora anga. Te akamori taokotai anga ki te Atua ko Iehova ra ka akapapa i tetai tapeka mutu kore e ka akakeu i te taokotai anga na roto i tetai tu kare ra e rauka i tetai atu tumu kia rave. (Koheleta 4:12) Me ka akatika tetai nga tokorua Kerititiano ra i to raua ora anga ki runga i te akamori mou ia Iehova, kua taokotaiia raua i te pae vaerua, te manako, e te tu tau oki. Ka apii kapiti raua i te Tuatua a te Atua. Ka pure kapiti raua, e na te reira e taokotai i to raua ngakau. Ka aere kapiti atu raua ki te au uipaanga Kerititiano e ka angaanga kapiti i te angaanga tutu aere. Ka tauturu pouroa teia kia akaketaketa i tetai tapeka pae vaerua te ka akapiri vaitata ia raua tetai ki tetai. E maata atu rai te puapinga, ka akatupu te reira i ta Iehova akameitakianga.

9. Eaa ta Aberahama i rave no runga i te kimianga i tetai vaine na Isaaka, e eaa te tupu anga?

⁹ No tona akamori tau i te Atua, kua kimi te pateriareka tiratiratu ko Aberahama ra kia akamareka i te Atua i te tae anga te tuatau kia iki i tetai vaine na tana tamaiti ko Isaaka. Kua tuatua  atura Aberahama ki tona tavini ngutuare tei irinakiia ra e ia, kua na ko atura: “E akataputou atu au ia koe ia Iehova, i te Atua o te rangi, e te Atua o te enua nei, e auraka koe e rave i tetai vaine na taku tamaiti no roto i te au tamaine a te ngati Kanaana, taku e noo nei: E aere ra koe ki toku enua ra, e toku kopu-tangata, ka rave ei i tetai vaine na taku tamaiti na Isaaka. . . . [na Iehova] e tono i tana angela na mua ia koe, e ka rauka ia koe tetai vaine na taku tamaiti i reira.” Kua riro a Rebeka ei vaine meitaki tikai, ta Isaaka i akaperepere maata ra.​—Genese 24:3, 4, 7, 14-21, 67.

10. Eaa te au apainga Tuatua Tapu te tuku ra ki runga i te au tane e te au vaine?

¹⁰ Me ko tatou etai Kerititiano kare i akaipoipo ake, ka tauturu te akamori tau i te Atua ra ia tatou kia akatupu i te au tu te ka akariro ia tatou kia rauka te au umuumu anga Tuatua Tapu no te akaipoipo anga. I roto i te au apainga na te au tane e te au vaine ko teianei tei taikuia maira e te apotetoro ko Paulo: “E te au vaine noo tane ra, e kauraro kotou ki ta kotou uaorai au tane, mei ta kotou e kauraro i te Atu ra . . E te au tane ra, e aroa atu kotou i ta kotou au vaine, mei te Mesia katoa i aroa i te ekalesia, e kua oronga iaia uaorai ei oko . . . E aroa katoa te au tane i ta ratou uaorai au vaine e tikaʼi, mei to ratou uaorai kopapa  . . . E aroa ra te tangata katoa i tana uaorai vaine mei te aroa iaia uaorai; e te vaine oki e kauraro aia i tana tane.” (Ephesia 5:22-23) Mei ta tatou i kite, te akaketaketa maira te au tuatua akauruia a Paulo i te umuumu anga no te aroa e te kauraro. Te akonoanga i teia akoanga te kapiti ra i te mataku tapu ia Iehova ra. Te umuumuia ra tetai apainga ma te ngakau katoa i te au tuatau meitaki e te kino katoa. Te au Kerititiano te manako ra kia akaipoipoia ka tau kia rave i teianei apainga.

Ikianga e Aea e Akaipoipo Ei

11. (a) Eaa te akoanga no te tuatua kia akaipoipo te orongaia maira i te au Tuatua Tapu? (e) Eaa te akatauanga te akaari maira i te pakari no te aruanga i te akoanga Pipiria tei tataia ra ia 1 Korinetia 7:36?

¹¹ Te kiteanga e aea tatou e papai kia akaipoipo e mea puapinga maata ia. I te mea te tuke ra teia mei tetai ki tetai atu, kare te au Tuatua Tapu e akataka mai ana i tetai mataiti. Inara, te akakite maira e e meitaki atu kia tatari tatou kia ‘pati te reira i te puera anga ei mapu,’ i te tuatau te rauka ra i te au inangaro ririnui i te ainga kia kika ke atu i te ikianga meitaki. (1 Korinetia 7:36, NW) “I taku akara anga i toku au oa i te aere kapitianga e te akaipoipoanga, e manganui i to ratou au mataiti mapu ra, e mea ngata i etai taime kia akono i teia akoanga,” ta Michelle i tuatua. “Inara kua kite au e ko taua akoanga ra no ko mai ia Iehova, e te akakite maira aia kia tatou i te puapinga anake ra no tatou. Na te tatarianga i te akaipoipoanga, kua rauka iaku kia akara atu i toku pirianga ma Iehova e kia rauka oki etai kite i te oraanga, tei kore ra e rauka ia koe i toou au mataiti mapu ra. I etai mataiti i muri akera, kua papa meitaki mai au kia akono i te au apainga pera katoa te au manamanata me tupu mai i te akaipoipo anga.”

12. Eaa ra i pakari ei kia kore e aere viviki atu ki roto i te akaipoipo anga i te tuatau te ou ra?

¹² Te aronga te rapurapu ra kia akaipoipoia ratou e ou ra e putuputu te kite e ko to ratou au umuumu anga e te au inangaro te taui ra ia ratou e pakarikari maira. Ei reira kua kite ratou e ko te au apinga ta ratou i inangaro mua maira kare i te mea puapinga maata. Tetai Kerititiano ou kua akanoo i tona ngakau kia akaipoipo iaia e 16 mataiti. Ko tona mama kereni kua akaipoipo i taua mataiti ra, pera katoa tona metua vaine. I te kore anga tetai tangata ou tana i inangaro ra e akaipoipo iaia i taua taime ra kua iki aia i tetai ke atu tei mareka ra kia rave i te reira. Inara, i muri ake i te oraanga, kua aue maata aia i tana ikianga rapurapu ra.

13. Te aronga tei akaipoipo vave ra e putuputu te ngere anga i teea tu?

¹³ I te manakoanga kia akaipoipo, e puapinga maata kia rauka te kiteanga pakari no te au tu katoa te o atura. Ka rauka kia apai mai te akaipoipo anga viviki roa i te au manamanata e manganui tei riro ra e kare tetai nga tokorua ou i papa ake kia akono. Penei te ngere ra raua i te kite e te pakari oki te umuumuia ra kia akono i te au pekapeka no te akaipoipo e te akonoanga tamariki. Ka tau anake kia raveia te akaipoipo anga me kua papa tatou i te pae kopapa, te manakoanga, e te pae vaerua oki kia rave i tetai pirianga tokorua mutu kore.

14. Eaa te umuumuia ra kia akono i te au turanga pekapeka i te akaipoipo anga ra?

¹⁴ Kua tata a Paulo e ko te aronga e akaipoipo ra “e pekapeka ra to te reira i te kopapa nei.” (1 Korinetia 7:28) Ka tupu maira te au manamanata no  te mea e rua nga tu peretana taka ke ra, e ka tuke nga manakoanga. No te tu apa ua o te tangata nei, penei ka ngata kia akatupu i ta tatou tuanga i te Tuatua Tapu i roto i te akanoonooanga akaipoipo anga ra. (1 Korinetia 11:3; Kolosa 3:18, 19; Tito 2:4, 5; 1 Petero 3:1, 2, 7) Ka riro na te tu pakari e te ngaueue kore i te pae vaerua te kimi anga e te aru anga i te aratakianga tu-Atua ra e raukai te akaoti anga i te au turanga pekapeka ma te aroa.

15. Eaa te tuanga ka rauka i te au metua kia rave i te teateamamaoanga i ta ratou tamariki no te akaipoipo anga? Akatutu mai.

¹⁵ Ka rauka i te au metua kia teateamamao i ta ratou au tamariki no te akaipoipo anga na te tauturuanga ia ratou kia kite i te puapinga maata no te aruanga i te arataki anga tu-Atua ra. Na te taangaanga karape i te au tuatua Tapu e te au puka Kerititiano ka tauturu te au metua i ta ratou anaunga kia akataka me kua papa ratou me kare to ratou au tokorua e manakonako atura kia akono i te apainga no te akaipoipo anga. * Kua manako a Blossom e tai ngauru ma varu mataiti ra e kua inangaro aia i tetai tangata ou i tona putuputuanga ra. E orometua painia i te au tuatau ravarai taua tangata ra, e kua inangaro raua i te akaipoipo. Inara kua pati atura tona nga metua kia tatari aia e okotai mataiti, i te manako anga e e ou roa aia. Kua tata a Blossom i muri iora: “Te akameitaki nei au e i akarongo au ki taua apiianga pakari ra. I roto i taua mataiti ra, kua pakarikari mai au e kua akamata i te kite e kare i teia tangata ou nei te au tu te ka riro no tetai tokorua meitaki no te akaipoipo anga. I te openga kua akaruke aia i te akaaerenga, e kua ora mai au i tetai tumatetenga i toku oraanga. Mei teaa ra te tu taka ke kia rauka te nga metua pakari ka irinakiia ta raua ikianga!”

‘Kia Akaipoipo kia Tau ra i te Atu’

16. (a) Penei ka akapeea te au Kerititiano i te timata angaia i te ‘akaipoipo kia tau ra i te Atu’? (e) Me timataia kia akaipoipo i tetai tei akarongo kore ra, eaa ta te au Kerititiano ka tau kia akaata?

¹⁶ Te taka meitaki ra ta Iehova aratakianga no te au Kerititiano: ‘Kia akaipoipo kia tau ra i te Atu.’ (1 Korinetia 7:39) Penei ka timataia te au metua Kerititiano e ta ratou au tamariki i roto i teia tu. Akapeea ra? Penei te anoano ra te aronga ou no te akaipoipo, inara penei te ngere ra i te au tokorua tau i roto i te putuputuanga. Inara ko te akara anga te reira. Penei e toko iti ake te au tane i te au vaine i roto i tetai ngai, me kare penei kare tetai i manakoia e tau i taua ngai ra. No tetai tangata ou kare ra i te mema akatapuia no te putuputuanga kua akaari i te tu inangaro i tetai vaine ou Kerititiano (me kare te tuke ra te vaine ou e te tane ou), e te vaira te taomianga kia manako kore ua i te au turanga ta Iehova i akanoo maira. I raro ake i taua au turanga ra, ka meitaki kia akaata ki runga i te akatauanga a Aberahama. Tetai aerenga tana i akatinamou i tona pirianga meitaki ma te Atua ra na te akapapuanga e ka akaipoipoia tana tamaiti ko Isaaka i tetai tei akamori ra ia Iehova. Kua rave aiteite katoa a Isaaka i tana tamaiti ia Iakoba ra. Kua rauka teia na te tauta anga o te katoa tei o atura, inara kua akamareka te reira i te Atua e kua riro ei akameitaki anga nana ra.​—Genese 28:1-4.

17. Eaa ra te akaipoipoanga i tetai tei akarongo kore ra ka riro ei ei kino, e eaa te tumu puapinga maata kia ‘akaipoipo kia tau ra i te Atu’?

¹⁷ E tokoiti ua ake te au tu, e kua riro mai tei akarongo kore ra ei Kerititiano i te openga ra. Inara, te au akaipoipo anga ki te aronga akarongo kore ra e putuputu te riro ei kino. Ko te aronga tei kapiti tau koreia kare e piri i te au akarongo aiteite, te au turanga, me kare au akakoroanga. (2 Korinetia 6:14) Ka rauka teia kia akatupu i te tu kino ki te komunikeitianga e ki te mataora akaipoipo anga. Ei akatauanga, kua reka kore maata tetai vaine no te mea i muri ake i tetai uipaanga  akamatutu anga, kare e rauka iaia kia oki atu ki te kainga e ka uriuri manako ei i te au apinga pae vaerua ma tona tokorua akarongo kore ra. Inara, ko te mea maata atu, ko te ‘akaipoipo kia tau ra i te Atu’ e tumu ia no te tiratiratu kia Iehova. Me akono tatou kia tau ma te Tuatua a te Atua ra, kare to tatou au ngakau e akaapa mai ia tatou, no te mea te rave ra tatou i te au mea “e marekaʼi aia ra.”​—1 Ioane 3:21, 22.

18. I te manakoanga kia akaipoipo, eaa te au tumu puapinga maata ka tau kia manakoia, e no teaa ra?

¹⁸ Me akamanakoia i te akaipoipo anga, te tu tau e te tu pae vaerua o tei manakonakoia ra ei tokorua ka tau ia ei manako anga maata. Ko tetai tu Kerititiano, kapiti katoa ma te inangaro no te Atua e te akamori anga ma te ngakau katoa kiaia, e maata roa atu te puapinga i to te akara manea ua anga. Te rekarekaia ra te mareka anga tu-Atua e te aronga tei ariki ra e tei akatupu ra i ta ratou apainga kia riro ei au tokorua akaipoipo anga maroiroi i te pae vaerua. E ko te maroiroi maata roa atu ka rauka i tetai nga tokorua te aere maira mei tetai akamorianga taokotaiia ki Tei Anga maira e te ariki anga ki katoa i tana arataki anga. I roto i teia tu te akangateiteiia ra a Iehova, e ka akamataia te akaipoipo anga na runga i tetai pange ketaketa i te pae vaerua te ka tauturu i tetai taokotaianga akatinamouia ra.

[Tataanga Rikiriki i Raro]

Akapeea Koe me Pau?

• Eaa ra i tau ei te aratakianga tu-Atua kia iki i tetai tokorua akaipoipo meitaki?

• Akapeea te akamori anga tau i te Atua i te tauturu anga kia akamaroiroi i te tapeka akaipoipo ra?

• Akapeea e raukai i te au metua kia teateamamao i ta ratou tamariki no te akaipoipo anga?

• Eaa ra i puapinga maatai kia ‘akaipoipo kia tau ra i te Atu’?

[Au Uianga Apii]

[Au Tutu i te kapi 17]

Te akonoanga i ta te Atua akoanga i te ikianga i toou tokorua ka rauka kia maata te mataora anga

[Au Tutu i te kapi 18]

Ka rauka mai te au akameitakianga apinganui mei te ‘akaipoipo kia tau ra i te Atu’