Neke ki te tumu manako rikiriki

Neke ki te ngai o te au tumu tuatua

E Ora Ainei Tetai i Muri Ake i te Matenga?

E Ora Ainei Tetai i Muri Ake i te Matenga?

E Ora Ainei Tetai i Muri Ake i te Matenga?

“KIA mate te tangata nei, ka ora akaou ainei aia?” i ui ei te pateriareka ko Iobu no etai 3,500 mataiti i topa. (Iobu 14:14) Kua akaoripu teia ui anga i te au tangata ravarai no te au mareniamu. I te au mataiti i topa, kua manakonako ana te au tangata i te au taiate tukeke no runga i teia tumu tuatua e kua rauka mai te au irinaki anga tuke tuke.

E manganui te aronga te manakoia ra e Kerititiano te irinaki ra e ka aere ki te rangi e ki era. I tetai tua, te irinaki ra te Hindu i te reincarnation. Te tuatuaanga no runga i te manako o te Muslim, kua karanga a Emir Muawiyah, e tangata tauturu i tetai ngai akonoanga Islam, e: “Te irinaki ra matou e te vaira tetai ra akavaanga i muri ake i te matenga, me aere koe ki mua i te Atua, ko Allah, te aiteite ra ki te aere anga ki roto i tetai ngai akavaanga.” Kia tau ki te irinaki anga Islam, ka timata a Allah i reira i to tetai tangata aerenga oraanga e ka tuku iaia ki parataito me kare ki ai era.

I Sri Lanka, kua akaruke te au Buddah e te au Katorika e kia tuera atea to ratou au ngutupa e te au maramarama me rokoia te mate i roto i to ratou au ngutuare tangata. Ka tutungiia tetai ramepa, e ka tukunaia te pia ma nga vaevae o tei mate ra kia aro atu i te ngutupa o mua. Te irinaki ra ratou, e ko teia au takainga, te akangoie ra i te aerenga o te vaerua o tei mate ra.

Kia tau kia Ronald M. Berndt o te Apii Teitei o Autireria Opunga, te irinaki ra te au Aborigine i Autireria e “kare te au tangata ravarai e mate i te pae vaerua.” Te irinaki ra tetai au kopu i Aperika e i muri ake i te matenga ka riro mai te au tangata noa ua ei au tupapaku, koi tuke ei ki te aronga rongonui ka riro mai ei au vaerua tupuna te ka akangateiteiia e ka patiia kia riro mai ei au arataki kitea koreia no te ngai tangata.

I etai au enua, kua kairoia te au irinaki anga no runga i te turanga o tei mate ra ma te au peu i reira e te manako Akonoanga Kerititiano. Ei akatauanga, i roto i te au Katorika e te au Porotetani e manganui i Aperika Opunga, e peu matauia kia tapoki i te au io me mate tetai tangata kia kore tetai e akara atu e ka kite atu i te vaerua o tetai tei mate ra.

E tika, kua tuke tikai te au pau anga a te tangata ki te ui anga, ‘Eaa te ka tupu kia tatou me mate tatou?’ Inara, e okotai tumu tuatua o teia manako koia oki: E ko tetai apinga i roto i tetai tangata e mea mate kore e te ora atura i muri ake i te matenga. Te irinaki ra etai tangata e ko taua “apinga” e vaerua ia. Ei akaraanga, i tetai au ngai i Aperika e Asia e i te au ngai i te Patipika o Porinetia, Meranetia, e te Maikoronetia, e manganui te irinaki ra e ko tetai vaerua​—kare i te meta—​ka mate kore ia. Ko te tika, kare a tetai au reo tuatua no te “meta.”

Te vaira ainei tetai vaerua i roto i tetai tangata ora? Te akaruke ra ainei taua vaerua i te kopapa i muri ake i te matenga? Me koia ia, eaa te ka tupu ki te reira? E eaa te manakonakoanga no tei mate ra? Ka tau kia kore teia au ui anga e kopaeia. Noatu e eaa taau au peu me kare tu akonoanga, e tuatua tika te matenga ka tau kia akonoia. Te o atura koe ki roto i teia maro anga na roto i tetai tu oonu ra. Te akamaroiroi nei matou ia koe kia akara atu ki roto i te reira.