Neke ki te tumu manako rikiriki

Neke ki te ngai o te au tumu tuatua

E Atarau ki Tetai Atua Ingoa Kore

E Atarau ki Tetai Atua Ingoa Kore

E Atarau ki Tetai Atua Ingoa Kore

KUA atoro te apotetoro ko Paulo ia Atene, Ereni, i te 50 T.N. I reira kua kite atu aia i tetai atarau tei akatapuia ki tetai atua ingoa kore e i muri iora kua tuatua aia i te reira iaia e akakite ra i tetai akakitekite anga meitaki no runga ia Iehova.

I te akamataanga i tana tuatua i runga i te Tuaivi o Are, me kare te Areopago, kua na ko atura a Paulo: “E te au tangata Atene nei, e maata ua to kotou mātau i te akamori i te demoni, kua kite io nei au. Iaku oki i aaere ua io nei e te tutaka ua anga atu i ta kotou e akamori nei, kite atura au i tetai atarau e te tuatua i tataia ki rungao, NA TE ATUA KITEA KORE. Ko ta kotou oki e akamori ua nei ma te kite kore iaia, koia taku e akakite atu kia kotou nei.”​—Angaanga 17:22-31.

Noatu rai kare i kitea taua atarau o Atene, te vai ua nei te au atarau mei te reira rai i tetai au tuanga o Ereni. Ei akatauanga, kua taiku mai te tangata apii i te tu o te enua ko Pausanias i te au atarau o te “au atua Kare te Ingoa i Kitea” i Phaleron, kare e mamao roa ana mei Atene. (Description of Greece, Attica I, 4) Kia tau ki taua angaanga ra, te vaira i Olympia “tetai atarau no te au atua Kitea Kore.”​—Eleia I, XIV, 8.

I roto i tana angaanga The Life of Apollonius of Tyana (VI, III), te karanga ra te tangata tata Ereni ko Philostratus (c. 170-c. 245 T.N.) e i Atene “kua akatuia te au atarau ei akangateitei anga i te au atua kitea kore.” E i roto i te Lives of Philosophers (1.110), kua tata a Diogenes Laertius (c. 200-250 T.N.) e ko te “au atarau ingoa kore” ka kitea i te au ngai ke ke o Atene.

Kua akatu katoa te au tangata o Roma i te au atarau ki te au atua ingoa kore. Te akaariia ra i konei te mataiti o tetai mei te anere mataiti mua me kare ra i te rua M.T.N. e te akonoia ra i roto i te Palatine Antiquarium i Roma, Itaria. Kua akakite mai tona tata anga Ratino e ko teia atarau kua akatapuia ki “tetai atua me kare ki tetai atua vaine”​—ko tetai tuatua “kua kite putuputuia i roto i te au pure me kare i roto i te au tuatua akatapu anga i roto i nga tata anga e i roto i te au irava tata anga.”

“Ko te Atua i anga i teianei ao, e te apinga tini ravarai i roto” kare ake rai te manganui i kite. Inara mei ta Paulo i akakite ki te au tangata Atene, ko teia Atua​—ko Iehova​—‘kare ra i atea ke atu ia tatou katoa nei.’​—Angaanga 17:24, 27.

[Akameitakianga no te Tataanga i te kapi 32]

Altar: Soprintendenza Archeologica di Roma