‘Tāpu Tika i Taku Tuatua’

“I tāpu tika kotou i taku tuatua, e pipi tikai kotou naku i reira.”​—IOANE 8:31.

1. (a) I to Iesu ra okianga ki te rangi, eaa tana i akaruke mai ki runga i te enua nei? (e) Eaa te au uianga ta tatou ka akamanako?

I TO Iesu Karaiti oki anga ki te rangi, koia Tei Akanoo i te Akonoanga Kerititiano, kare aia i akaruke mai i te au puka tana i tata ki runga i te enua nei, te au menema nana i patu, me kare te au apinganui nana i akaputu. Kua akaruke maira aia i te au pipi pera katoa te au umuumu anga akatakaia no te au pipi. Ko te tika, i roto i te Evangeria a Ioane, ka kitea e tatou e kua taiku a Iesu e toru au umuumu anga puapinga maata ta tetai ua atu tei anoano ra kia riro ei pipi nana ka tika kia akatupuia. Eaa teia au umuumu anga? Eaa ta tatou ka rave kia raukai ratou? E akapeea tatou me akapapu e ka tau tatou uaorai ei au pipi na Karaiti i teia tuatau? *

2. Eaa tetai umuumu anga puapinga no te riroanga ei pipi, tei tataia ra i te Evangeria a Ioane?

² Vaitata e ono marama i mua ake i tona matenga, kua aere atura Iesu ki Ierusalema e kua tutu atu ki te au urupu tei akaputu ra ki reira kia akono i te Oroa Patia Anga Puakapa ra e tai epetoma te roa. Ei tupu anga, i rotopu i taua oroa ra, “e manganui taua aronga i akarongo iaia ra.” Kua rave ua atu a Iesu i te tutuanga, no reira i te ra openga o taua oroa ra, kua “maata ua maira te tangata i akarongo iaia.” (Ioane 7:10, 14, 31, 37; 8:30) I taua taime ra, kua taki atura Iesu i tona manakoanga ki te aronga ou tei akarongo ra e kua tuatua atu i tetai umuumu anga puapinga maata no te akariro anga ei au pipi, mei tei tataia e te apotetoro ko Ioane ra: “I tāpu tika kotou i taku tuatua, e pipi tikai kotou naku i reira.”​—Ioane 8:31.

3. Eaa te tu te umuumuia ra no tetai kia “tāpu tika i ta [Iesu ra] tuatua”?

³ Ma taua au tuatua ra, kare a Iesu e tuatua ana e te ngere ra te aronga akarongo ou ra i te akarongo. Mari ra, te akakite ra aia e tei mua ia ratou te tika kia riro ei au pipi mou nana​—me vai tamou ua ratou i roto i tana tuatua, e kua akaari oki ratou i te akakoromakianga. Kua ariki ratou i tana tuatua, inara i teianei ka umuumuia ratou kia vai tamou i roto i te reira. (Ioane 4:34; Ebera 3:14) E tika, kua manako a Iesu i te akakoromakianga ei tu puapinga maata no tana au pipi e i te openga ra o tana tuatuaanga ma tana au apotetoro, tei tataia i roto i te Evangeria a Ioane, kua raurau a Iesu e rua taime: “Ka aru mai iaku.” (Ioane 21:19, 22) E manganui te au Kerititiano mua tei rave tikai i te reira. (2 Ioane 4) Eaa tei tauturu ia ratou kia akakoromaki?

4. Na teaa i raukai i te au Kerititiano mua ra i te akakoromaki?

⁴ Te apotetoro ko Ioane, ko tetai pipi tiratiratu na Karaiti no etai itu ngauru mataiti, kua tou atu ki tetai tika puapinga maata. Kua akameitaki atu aia i te au Kerititiano tiratiratu, i te na ko anga: “Te maroiroi na kotou, e te vai ra te tuatua a te Atua i roto ia kotou na, e kua vi taua vaerua kino ra ia kotou.” Kua akakoromaki taua au pipi a Karaiti ra, me kare kua vai i roto i te tuatua a te Atua, no te mea kua vai te tuatua a te Atua ki roto ia ratou. E manako ngakau ariki anga to ratou no te reira. (1 Ioane 2:14, 24) Mei te reira katoa i teia tuatau, e raukai kia ‘tāpu tikai e tae ua atu ki te openga,’ ka umuumuia kia akapapu tatou e te vaira te tuatua a te Atua i roto ia tatou. (Mataio 24:13) Akapeea e raukai ia tatou kia rave i te reira? Na tetai akatutuanga tei akakiteia e Iesu e oronga mai i te pauanga.

“Akarongo i te Tuatua”

5. (a) Eaa te au tu one tuketuke ta Iesu i taiku i tetai o tana au akatutu anga? (e) Eaa te akatutuia maira e te ua e te one i ta Iesu akatutu anga?

⁵ Kua tuatua mai a Iesu i tetai akatutu anga no tetai tangata tei ruru ra i te ua, e kua tataia te  reira ki roto i nga Evangeria a Mataio, a Mareko, e Luka oki. (Mataio 13:1-9, 18-23; Mareko 4:1-9, 14-20; Luka 8:4-8; 11-15) Ia koe ka tatau i te au tataanga, ka kite koe e ko te tumu maata o te akatutuanga koia oki e aiteite te tu o te au ua tei topa ki runga i te au one tuketuke, e ma te au akatupu anga tuketuke. Te tu o te one mua ra e mea marokiakia, te rua e mea papaku, e te toru kua tupuia e te ngangaere. Te tu o te a, kare mei etai e toru ra, e “meitaki” ia. Kia tau ki ta Iesu akatakaanga, te ua ko te tuatua Patireia ia te kitea ra i roto i te Tuatua a te Atua, e te akatutu maira te one i te au tangata ma te au turanga ngakau tuketuke. Noatu e au mea aiteite to te au tangata tei akatutuia e te au tu one tuketuke, ko te aronga akatutuia mai e te one meitaki e tu tuke tei akataka ke ra ia ratou mei etai ke.

6. (a) Akapeea te tuke anga o te a o te one ta Iesu ra akatutu anga mei etai tu e toru ra, e eaa te aiteanga o te reira? (e) Eaa te umuumuia ra no te akaari anga i te akakoromaki anga ei au pipi na Karaiti?

⁶ Te akakite maira te tataanga ia Luka 8:12-15 e i roto i taua au turanga e a, ‘kua akarongo [te au tangata] i te tuatua.’ Inara, ko te aronga e “ngakau pikikaa kore e te tau” ka akono kia mamao atu i te “akarongo i te tuatua.” Ka “tika i te uua anga i te ua.” Te one tau e te meitaki, paruparu e te oonu, te akatika ra i te au aka o te ua kia tomo ki raro, e tei tupu mai, te tuputupu ra te ua e ka uua mai i te ua. (Luka 8:8) Ma te aiteite katoa, ko te aronga ma te ngakau meitaki te marama ra, te ariki ra, e te akamanako oonu ra i te tuatua a te Atua. (Roma 10:10; 2 Timoteo 2:7) Te tuatua a te Atua ka vai ki roto ia ratou. No reira, ka uua mai ratou i te ua ma te akakoromakianga. No reira, te umuumuia ra te manako ngakau ariki oonu i te Tuatua a te Atua no te akaarianga i te tu akakoromaki ei au pipi na Karaiti. (1 Timoteo 4:15) Akapeea, i reira, tatou i te akatupuanga i te manako ngakau ariki i te Tuatua a te Atua?

Turanga o te Ngakau e te Akamanakoanga Puapinga

7. Eaa te angaanga te akapiri vaitataia ra ma te ngakau meitaki?

⁷ E akara e eaa te angaanga ta te Pipiria e kapiti putuputu atura ma te ngakau meitaki. “Te kimi ra te ngakau o te aronga tuatua-tika ra i tana e tuatua atu.” (Maseli 15:28) “Kia tikaia mai te tuatua a toku vaa, e te manako o toku ngakau, i mua i to aroaro, e Iehova.” (Salamo 19:14) “Te manako anga o toku ngakau ra, ei te kite ïa.”​—Salamo 49:3.

8. (a) I te tatauanga i te Pipiria, eaa ta tatou ka tau kia kopae ke inara ka tau kia rave tatou i teaa? (e) Eaa te au puapinga ka rauka ia tatou mei te tamanako anga i te Tuatua a te Atua ma te pure? (Kapiti i te pia ‘E Tinamou Ua Rai i Taua Tuatua-Mou.’)

⁸ Mei teia aronga tata Pipiria, ka anoano katoaia tatou kia manako ariki ua e ma te pure no runga i te Tuatua a te Atua e tana angaanga. I te tatauanga i te Pipiria me kare te au puka akanooia ki runga i te Pipiria, auraka tatou e rave mei te aronga turoto ra e oro rapurapu ra mei tetai ngai ki tetai, te neneianga i te au mea ravarai ma te kore e akamanako ana i te au mea. Kareka ra, i te apiianga i te Pipiria, ka tau tatou kia aere marie kia tapu e kia rekareka i te irava Pipiria, te manakoia ra. * Ia tatou e akamanako marie ra i ta tatou e tatau ra, te akakeu ra te tuatua a te Atua i to tatou ngakau. Ka akatuki te reira i to tatou au manako ngakau e ka akapapa i to tatou manakoanga. Ka akakeu katoa te reira ia tatou kia akakite i to tatou au  manako tikai ki te Atua na roto i te pure. Tei tupu mai, kua akamaroiroiia to tatou pirianga kia Iehova, e ka akakeu to tatou inangaro i te Atua kia aru ua atu tatou ia Iesu noatu i raro ake i te au turanga akaaoanga. (Mataio 10:22) Te taka meitaki ra, te manakoanga no runga i ta te Atua e tuatua ra e mea puapinga ia kia vai tiratiratu tatou e tae ua atu ki te openga.​—Luka 21:19.

9. Akapeea e papu ei ia tatou e te vai ariki ra to tatou ngakau i te tuatua a te Atua?

⁹ Te akakite katoa maira te akatutu anga a Iesu e te vaira te au arairaianga ki te tupuanga o te ua, te tuatua a te Atua. No reira, kia vai ei au pipi tiratiratu, ka meitaki tatou (1) kia akataka i te au arairaianga akatutuia mai e te au tu one tau kore tei taikuia mai i roto i te akatutuanga e (2) kia akono i te au takainga kia akatikatika me kare kia kopae atu ia ratou. Na te reira tu, ka akapapu tatou e te vai ariki ua ra to tatou ngakau i te ua Patireia e ka uua ua atu i te ua.

“Ki te Pae Arataa”​—Varenga Ua te Manako

10. E akakite mai i te tu o te one mua i ta Iesu akatutu anga, e akataka mai oki i te aiteanga.

¹⁰ Te tu mua o te one tei topa te ua ki runga “ki te pae arataa,” te ngai i “takatakaiia iora” te ua. (Luka 8:5) Te one i te pae arataa te taki atura na roto i te kainga tanuanga ua kua ketaketa na te takatakaiia anga e te aronga aere na reira. (Mareko 2:23) Aiteite katoa oki, te aronga tei tuku ra i te aereanga mai e te aere atu anga o teianei ao kia akapou tau kore i to ratou taime e te maroiroi penei ka kite e e maata roa to ratou au manamanata kia akatupu i tetai ua atu ariki anga manako ngakau no te tuatua a te Atua ra. Te rongo atura ratou i te reira, inara te poka atura ratou i te tamanako i te reira. No reira kua akarongo  kore to ratou ngakau i roto i tetai tu akarongo kore. I mua ake ka akatupu ratou i te inangaro no te reira, “kua aere maira te diabolo, e kua rave ke atura i te tuatua i roto i to ratou ngakau ra, ko te akarongo aea ratou, e ko te ora aea.” (Luka 8:12) Ka rauka ainei kia araiia teia?

11. Akapeea e raukai ia tatou kia arai i te tu riro anga to tatou ngakau mei te one marokiakia ra?

¹¹ E maata te ka rauka kia raveia kia arai i te ngakau i te riroanga kia aite mei te one uua kore i te pae arataa. Te one takatakaiia e te ketaketa ka rauka kia akaparuparuia e kia uua mai me ka aroteia e ka akaanga keia te aaere anga o te au tangata ra. Ma te aiteite katoa, te akatakaanga taime no te apiianga e te tamanakoanga i te Tuatua a te Atua ka akatupu i te akariroanga i te ngakau kia aite ki te one uua meitaki ra. Ko te taviri auraka e riro kia akapou i te taime ma te au apinga rikiriki ua o te oraanga nei. (Luka 12:13-15) Kareka ra, e akapapu e te vaira te taime kia akaata ki runga “i te au mea e maata ua atu te meitaki” i te oraanga.​—Philipi 1:9-11.

“Ki Runga i te Ngai Paikea”​—Riroanga kia Mataku

12. Eaa te tumu tikai i mae ei te kao i te tu o te rua o te one tei taikuia ra i ta Iesu akatutu anga?

¹² Me topa te ua ki runga i te tu rua o te one, kare ia e vai ua ki runga i reira, mei to te mea mua ra. Kua tupu tona aka e kua kao mai. Inara i te itianga mai o te ra, kua veraia te kao e te ra e kua mae atura. Inara, e akara i teia tumu maata. Kare te tumu tikai i mae ei te kao ra e no te vera. No te mea, ko tei tupu maira i te one meitaki te iti katoaia ra e te ra, inara kare te reira i mae​—te tika, kua tupu ruperupe ia. Na teaa i tuke ei? Kua mae teia kao, ta Iesu i akataka, “no te mea kua papaku ua te one” e “kare i mauu.” (Mataio 13:5, 6; Luka 8:6) Tetai “ngai paikea,” me kore te ngai tokatoka, tei vaira i raro tikai i te one i runga ra, kua arai i te ua no te akatoro oonu i tona au aka kia mauu e kia tupu ngaueue kore. Kua mae te kao no te mea kua papaku te one ra.

13. Eaa te tu o te aronga tei aite ra ki te one papaku, e eaa te tumu oonu atu no to ratou ariu anga?

¹³ Ko teia tuanga o te akatutu anga te taiku ra i te aronga tataki tai tei “āriki i te tuatua ma te rekareka” e kua aru maroiroi ia Iesu “kare to ratou akarongo e roa.” (Luka 8:13) I te aro atu anga ki te vera o te ra o te “tumatetenga, e kia takinga-kinoia,” kua riro ratou kia mataku e kua ngere i to ratou rekareka e te maroiroi e kua akaruke i te aruanga ia Karaiti. (Mataio 13:21) Inara, ko te tumu oonu atu no to ratou mataku, kare ko te patoi anga. No te mea, e au mirioni ua atu ta Karaiti au pipi tei akakoromaki i te au tu tumatetenga, inara kua vai tiratiratu ratou. (2 Korinetia 2:4; 7:5) Ko te tumu tikai i mataku ei tetai papaki e i topai no te tu aite ki te toka o to ratou ngakau i arai ia ratou kia kore e rava te oonu o te tamanakoanga ki runga i te au mea papu o te vaerua. No reira, te ariki anga ta ratou i akatupu no Iehova e tana tuatua e papaku roa e e paruparu roa kia akakoromaki i te patoianga. Akapeea e raukai i tetai kia arai atu i taua tupu anga ra?

14. Eaa te au takainga ka tau tetai kia rave kia paruru i tona tu ngakau mei te riroanga kia aite ki te one papaku?

¹⁴ Ka tau tetai kia akapapu e kare e arairai anga mei te toka rai, mei te riri anga oonu, te au tu noinoi kare ra e kiteaia, me kare te au manako ngakau ngata te uunaia ra, te vaira i roto i tona ngakau. Me te vaira taua tu paruru ra, ka rauka i te mana o te tuatua a te Atua i te takore atu i te reira. (Ieremia 23:29; Ephesia 4:22; Ebera 4:12) I muri akera, ka akamatutu te pure ma te tamanako anga i “te tuatua tanumia ki roto ra” kia oonu ki roto i te ngakau o tetai ra. (Iakobo 1:21) Na teia e oronga mai i te maroiroi kia akono i te au taime no te maroiroi kore anga e te mataku kore kia vai tiratiratu noatu rai te au timataanga.

 “Ki Roto i te Ngangaere”​—Riroanga kia Tataka Ke

15. (a) Eaa ra te tu o te toru o te one tei taikuia ra e Iesu i tau ei kia tamanakoia e tatou? (e) Eaa te ka tupu i te openga ma te tu o te toru o te one ra, e no teaa ra?

¹⁵ Te tu o te toru o te one, tei tu ra i te ngangaere, te tau ra no ta tatou manako anga no te mea i etai tu te aiteite ra te reira ki te one meitaki ra. Mei te one meitaki ra, te tuku ra te one ki i te ngangaere i te ua kia akaia e kia kao. I te akamata anga, kare e tuke anga i te tupu anga o te ua ou i teia nga tu one e rua. Inara, kia aere te taime, ka tupu mai tetai turanga e i te openga ra ka pokia te ua. Kare mei te one meitaki ra, ko teia one ka riro kia ki i te au ngangaere. I te tupu anga mai te ua ou ra mei teia one maira, ka aro atu ia i te tarere anga me ‘tupu katoa atura te au ngangaere.’ No tetai tuatau ka tarere nga mea e rua no te matutu anga, te marama, e te ngai, inara i te openga ka tapoki te au ngangaere i te ua ra e ‘ka pokia atura.’​—Luka 8:7.

16. (a) Ko teea aronga te akatutuia maira e te one ngangaere ra? (e) Kia tau ki nga tataanga Evangeria e toru ra, eaa te akatutuia maira e te au ngangaere?​—E akara i te tataanga i raro ake.

¹⁶ Eaa te tu o te aronga tei akatutuia maira e te one ngangaere? Kua akataka mai a Iesu: “Koia te aronga kia oti i te akarongo ka aere atu ei, pokia atura te tuatua i te peu tini o teianei ao e te apinga, e te au mea e navenave ei ra, i kore ei i ua mai i te ua meitaki.” (Luka 8:14) Mei te ua a te tangata ruru e te au ngangaere tei tupu ra i roto i te one i te taime okotai, mei te reira katoa tetai aronga i te tauta anga kia tauru i te tuatua a te Atua e te “au mea e navenave ei ra” i te taime okotai. Te ruruia ra te tuatua mou o te tuatua a te Atua ki roto i to ratou ngakau, inara te aro atura te reira i te tarere anga ma etai atu aruaru anga tei tarere ra i to ratou manako anga. Kua tatakake to ratou ngakau akatutuia ra. (Luka 9:57-62) Te arai ra teia ia ratou mei te orongaanga kia rava te taime ki te pure e te akaata anga tau ki te tuatua a te Atua. Kua kore ratou i te tamanako ki katoa i te tuatua a te Atua e no reira kua ngere i te ariki anga manako ngakau te umuumuia ra kia akakoromaki. Kua aere marie, te tapoki anga i to ratou inangaro pae vaerua tae roa kia ‘pokia takiriia’ ratou. * Mei teaa ra te mii i te openga no te aronga kare ra i inangaro ia Iehova ma te ngakau katoa ra!​—Mataio 6:24; 22:37.

17. Eaa te iki anga ka tau tatou kia rave i te oraanga kia kore ei e pokia e te au ngangaere akatutuia maira i ta Iesu taiku anga ra?

¹⁷ Na te orongaanga i te tuanga mua ki te au apinga pae vaerua ki runga ake i te au manako anga apinga, ka kopae tatou i te pokia angaia e te au mamae e te au marekaanga o teianei ao. (Mataio 6:31-33; Luka 21:34-36) Kare e tau kia manako koreia te tatauanga Pipiria e te akaata anga ki runga i ta tatou e tatau ra. Ka kitea e tatou kia maata atu te taime no te tamanako anga oonu e te pure oki me ka akamama mai tatou i to tatou oraanga i te ngai te ka rauka. (1 Timoteo 6:6-8) Te au tavini o te Atua tei rave i te reira​—tei rave ra, i te kiriti tumu anga i te au ngangaere mei te one ra kia maata atu te akamatutu anga, te marama, e te ngai oki ki te ua e uua maira​—te kite ra i te akameitaki anga a Iehova. Kua tuatua a Sandra, e 26 ra mataiti e: “Me tamanako au ki runga i toku au akameitakianga i roto i te tuatua mou, kua kite au  e kare e rauka i teianei ao kia oronga mai kia aiteite atu ki te reira!”​—Salamo 84:11.

18. Akapeea e raukai ia tatou kia vai i roto i te tuatua a te Atua ra e kia akakoromaki ei au Kerititiano?

¹⁸ Te taka meitaki ra, i reira, ko tatou katoatoa, te aronga ou e te ruaine, ka vairai i roto i te tuatua a te Atua e ka akakoromaki ei au pipi na Karaiti i te tuatau katoa e vai ei te tuatua a te Atua ki roto ia tatou. No reira, e akapapu tatou e ko te one o to tatou ngakau akatutuia ra auraka e riro kia marokiakia, kia papaku, me kare kia pokia e te au mea tau kore mari ra kia vai paruparu ua e kia oonu. I tera tu, ka rauka ia tatou kia tamanako tikai i te tuatua a te Atua ma te ki katoa e “e tika i te uua anga i te ua.”​—Luka 8:15.

[Au Tataanga Rikiriki i Raro]

Eaa Taau Au Pauanga?

• Eaa tatou i tau ei kia ‘vai ki roto i ta Iesu ra tuatua’?

• Akapeea e raukai ia tatou kia vai te tuatua a te Atua ki roto i to tatou ngakau?

• Eaa te au tu o te aronga te akatutuia maira e nga tu one tuketuke tei taikuia ra e Iesu?

• Akapeea e kitea ei e koe te taime kia akaata ki runga i te tuatua a te Atua ra?

[Au Uianga Apii]

[Pia/Tutu i te kapi 10]

‘E TINAMOU UA RAI I TAUA TUATUA-MOU’

E MANGANUI te au pipi roa o Karaiti kua akapapu i tera mataiti i tera mataiti e ‘e tinamou ua rai [ratou] i taua tuatua-mou.’ (2 Petero 1:12) Eaa te tauturu ra ia ratou kia akakoromaki? E akamanako ana i etai o ta ratou au tuatua.

“Kua akaope au i te ra takitai ma te tatauanga i tetai tuanga o te Pipiria e te pureanga. I reira ka manako au no taku i tatau ana.”​—Jean, papetitoia i te 1939.

“I te tamanakoanga e akapeea a Iehova, tetai tei teitei, i te aroa oonu mai ia tatou te oronga maira kiaku i te tinamou e te maroiroi kia vai tiratiratu.”​—Patricia, papetitoia i te 1946.

“Na te akonoanga i te au ravenga meitaki i te apiianga Pipiria e te akamanakoanga i ‘te au mea oonu rai o te Atua,’ kua rauka iaku i te aere tamou ua atu.”​—1 Korinetia 2:10; Anna, papetitoia i te 1939.

“Ka tatau au i te Pipiria e ta tatou au puka akanooia ki runga i te Pipiria ma te manako kia akara matatio i toku ngakau e te au akakoroanga.”​—Zelda, papetitoia i te 1943.

“Ko toku au taime meitaki me aaere ua au e te tuatua anga kia Iehova na roto i te pure e te akakite kiaia i to roto tikai i toku manako.”​—Ralph, papetitoia i te 1947.

“E akamata ana au i te ra ma te akamanakoanga i te tia no te ra e te tatauanga i tetai tuanga o te Pipiria. Te oronga mai nei teia i tetai apinga ou kiaku kia tamanako i taua ra katoa ra.”​—Marie, papetitoia i te 1935.

“Iaku, kua riro te uriurianga i te irava o tetai puka Pipiria ei akamatutu anga tikai.”​—Daniel, papetitoia i te 1946.

Inaea koe e akataka ana i te tuatau no te pure i te tuatua a te Atua?​—Daniela 6:10e; Mareko 1:35; Angaanga 10:9.

[Tutu i te kapi 13]

Na te orongaanga i te ngai mua ki te au tumu pae vaerua, ka rauka ia tatou “i te uua anga i te ua”