Neke ki te tumu manako rikiriki

Neke ki te ngai o te au tumu tuatua

Irinaki Pu Tikai ia Iehova i te Au Tuatau Taitaia

Irinaki Pu Tikai ia Iehova i te Au Tuatau Taitaia

Irinaki Pu Tikai ia Iehova i te Au Tuatau Taitaia

“Ko te Atua to tatou akapuanga e te maroiroi, e tauturu vaitata roa ïa kia rokoia e te tumatetenga.”​—SALAMO 46:1.

1, 2. (a) Eaa te akaraanga te akaari maira e kare e rava ua te tuatuaanga e te irinaki ra tatou i te Atua? (e) Eaa ra tatou ka tau ei kia rave maata atu i te tuatua e te irinaki ra tatou ia Iehova?

E APINGA ke te tuatua e te irinaki ra tatou i te Atua. E mea ke rai i te akaari i te reira na roto i ta tatou au angaanga. Ei akaraanga, te takiota tuatua “Ko te Atua ta Matou ka Irinaki” kua roa te reira i te ira mai anga ki runga i te moni pepa e te moni toka a te U.S. * I te 1956, kua tuku tetai tangata Congress U.S. i tetai ture te akakiteanga i taua takiota tuatua e ko te tuatua ia o te pa enua o Marike. Ma te tuke, e manganui te tangata​—kare anake i roto i taua enua e pera katoa takapini i te ao​—te tuku ra i te irinaki maata ki roto i te moni e te au apinganui kare i te Atua.​—Luka 12:16-21.

2 Ei au Kerititiano mou, kia maata atu ta tatou ka rave i te tuatua ua e te irinaki ra tatou ia Iehova. Mei te “akarongo kare e angaanga ra, e mea mate katoaia ïa,” pera katoa rai tetai tuatua anga e te irinaki ra tatou i te Atua e mea puapinga kore ia mari ua kia turu tatou i te reira ma ta tatou au angaanga. (Iakobo 2:26) I roto i te atikara i mua ake, kua kite mai tatou e te akaariia ra to tatou irinaki ki roto ia Iehova me anga tatou kiaia na roto i te pure, me kimi tatou i te aratakianga mei tana Tuatua, e me akara tatou ki tana akaaerenga no te aratakianga. Ka akara ana tatou i teianei e ka akapeea tatou me akono i taua nga takainga e toru i roto i te au tuatau taitaia.

Me Ngere i te Angaanga me Kore me Meangiti Ua te Moni

3. Eaa te au taomianga i te pae moni te aro atura te au tavini o Iehova i roto i teia “tuatau kikino,” e ka akapeea tatou i te kite anga e te puareinga ra te Atua i te tauturu mai ia tatou?

3 I roto i teia “tuatau kikino,” te aro atu nei tatou ei au Kerititiano i taua taomianga i te pae moni te kite ra tetai atu au tangata. (2 Timoteo 3:1NW) No reira, ma te poitirere penei ka kite atu tatou ia tatou i te akanooia anga mai mei ta tatou angaanga. Me kore penei kare a tatou ikianga mari ra kia angaanga ma te au ora roa no te au tutakianga meangiti ua. I raro ake i taua au turanga, penei ka ngata ia tatou i te ‘kore e takinga-meitaki i to tatou uaorai.’ (1 Timoteo 5:8) Te puareinga ra ainei te Atua Teitei Rava i te tauturu ia tatou i taua tuatau ra? Papu tikai! E tika, kare a Iehova e paruru mai ia tatou mei te au tu ngata katoatoa o te oraanga i roto i teia akatereanga o te au mea. Inara, me irinaki tatou ki roto iaia, ka tau te au tuatua a Salamo 46:1 kia tatou: “Ko te Atua to tatou akapuanga e te maroiroi, e tauturu vaitata roa ïa kia rokoia e te tumatetenga.” Ka akapeea, i reira, tatou i te akaari anga e te irinaki pu tikai ra tatou ia Iehova i te au tuatau taitaia i te pae moni?

4. Me aro atu i te au manamanata i te pae moni, eaa ta tatou ka pure, e akapeea a Iehova i te ariu anga mai ki taua pure?

4 Ko tetai mataara no te akaari i to tatou irinaki ki roto ia Iehova koia oki na te uri anga kiaia na roto i te pure. Inara eaa ta tatou ka pure? I na, me aro atu i te au manamanata i te pae moni, penei ka anoano maata atu tatou i te pakari tau i teianei e mei tei mua ana. Ma te maata atu, i reira, e pure no te reira! Te akapapu maira ta Iehova Tuatua kia tatou: “Kia ngere ra tetai tangata i te pakari, ka pati aia ki te Atua ra, ko tei oronga ua mai i ta te tangata ravarai ma te patoi kore; e e orongaia mai tana.” (Iakobo 1:5) Ae, e pati kia Iehova no te pakari​—te rauka anga i te taangaanga meitaki i te kite, te maramaanga, e te kite karape​—​e rauka ei i te tuku i te au ikianga tau e te tika. Te akapapu maira to tatou Metua aroa ua i te rangi ia tatou e ka akarongo mai aia ki taua au pure. Te puareinga ra aia i te akatikatika i te au arataa o te aronga e irinaki ra ki roto iaia ma to ratou ngakau katoa.​—Salamo 65:2; Maseli 3:5, 6.

5, 6. (a) Eaa ra tatou ka akara atu ei ki te Tuatua a te Atua no te tauturu kia autu i te au taomianga i te pae moni? (e) Eaa ta tatou ka rave kia akaiti mai i te taitaia me aro atu tatou i te ngere anga i te angaanga?

5 Te akara anga ki ta te Atua Tuatua no te aratakianga ko tetai mataara ia no te akaari anga e te irinaki ra tatou ia Iehova. Ko tana au akamaaraanga pakari tei kitea i roto i te Pipiria kua riro ei “tuatua-mou tikai.” (Salamo 93:5) Noatu kua oti meitaki ia e tere atu i te 1,900 mataiti i topa, te ki ra taua puka akauruia i te akoanga irinakiia e te kite maoraora te ka tauturu ia tatou kia autu meitaki i te au taomianga i te pae moni. Ka akamanako ana i etai au akaraanga o te pakari o te Pipiria.

6 Kua roa ana kua kite te ariki pakari ko Solomona e: “E meitaki te moe o te tangata rave angaanga ra, iti oti, e rai oti, tana kai: no te ki kopu ra o te tangata apinga nui ra i ngere ei aia i te moe.” (Koheleta 5:12) Ka anoanoia te taime e te moni no te ripea, tama, akonokono, e te paruru i ta tatou au apinga materia. No reira me aro atu i te kore e angaanga, penei ka akono tatou i te tuatau no te akara akaou i to tatou tu oraanga, te tautaanga i te akataka ke i tei anoanoia mei tei inangaroia. Kia akaiti mai i te apiapi, penei ka pakari te rave i etai au tauianga. Ei akaraanga, ka rauka ainei i te akamama mai i to tatou oraanga, penei te neke anga ki tetai are meangiti mai me kore te akakore anga i te au apinga materia kare e inangaroia ra?​—Mataio 6:22.

7, 8. (a) Akapeea a Iesu i te akaari anga e kua kite aia e e tu ariu ua to te au tangata kia manata ua no te au apinga? (Akara katoa i te tataanga i raro.) (e) Eaa te akoanga pakari ta Iesu i oronga e ka akapeea me kopae i te taitaia kare i anoanoia?

7 I roto i te Tuatua i te Maunga, kua ako a Iesu: “Auraka e apiapi i to kotou ora, i ta kotou e kai, e ta kotou e inu, e te kakau no to kotou kopapa.” * (Mataio 6:25) Kua kite a Iesu e e mea matau ia no te au tangata apa ua i te manata no te rauka anga mai te au apinga i inangaroia. Akapeea, i reira, e rauka ei ia tatou “auraka e apiapi” no taua au apinga ra? “E na mua ra kotou i te kimi i te basileia,” i na Iesu mai ei. Noatu e eaa te tu manamanata ka aro atu tatou, ka tau tatou kia tuku i ta Iehova akamorianga ki te ngai mua. Me rave akapera tatou, ka “kapiti katoaia mai” ta tatou au mea i anoano no te ra kia tatou e to tatou Metua i te rangi ra. I tetai tu mei tetai, ka akariro aia e kia rauka te reira ia tatou kia aere ua atu.​—Mataio 6:33.

8 Kua akakite mai a Iesu i teia akoanga: “Auraka e apiapi i to apopo ra; na apopo e apiapi i tana uaorai. Ko te rā ko tona uaorai kino, oti ra ua ïa.” (Mataio 6:34) Kare i te mea pakari kia apiapi maata e eaa oki to apopo. Kua tata tetai tangata kite: “Te tuatau ki mua o te tu tikai e taki tai ua taime e kino ia i te tuatau ki mua o to tatou au tu mataku.” Te aru anga ma te taakaaka i ta te Pipiria akoanga kia akono pu ua i ta tatou au mea mua e kia akono takitai i te ra i te taime okotai ka tauturu ia tatou kia kopae i te apiapi.​—1 Petero 5:6, 7.

9. Me aro atu i te au taitaia i te pae moni, eaa te tauturu ka kitea e tatou i roto i te au puka a “te tavini akono meitaki e te pakari”?

9 Me aro atu i te au manamanata i te pae moni, ka rauka katoa ia tatou i te akaari i to tatou irinaki i roto ia Iehova na te akara anga atu ki te au puka a te “tavini akono meitaki e te pakari” no te tauturu. (Mataio 24:45) I tetai au taime, kua akaari mai te makatini Awake! i te au atikara te vai ra te au tamanakoanga tauturu ua e te au tuatua tamataanga no te akono atu i te au akaaoanga i te pae moni. Te atikara “Kare e Angaanga​—Eaa ra te Au Rapakauanga?” i roto i te itiu o Aukute 8, 1991, kua oronga mai e varu au aratakianga tau tei tauturu i te manganui kia akono ma te tau i te pae moni e te pae ngakau me aro atu i tetai tuatau kare e angaanga. * E tika, kia akaaiteia taua au aratakianga ma te manako tau i te puapinga tikai o te moni. Kua uriuriia teia i roto i te atikara “Tetai Mea Puapinga Maata Atu i te Moni,” te ira maira i roto i taua itiu rai.​—Koheleta 7:12.

Me Taitaiaia e te Au Manamanata i te Pae Kopapa

10. Akapeea te akaraanga o te Ariki ko Davida i te akaari anga e e tika tikai i te irinaki ki roto ia Iehova noatu te maki kino?

10 E mea tika tikai ainei i te irinaki ia Iehova me aro atu i te maki kino pakari? Papu tikai! Te manako ra a Iehova i te aronga maki i roto i tona iti tangata. E maata atu i te reira, te puareinga ra aia i te tauturu mai. Ei akaraanga, e akamanako ana, i te Ariki ko Davida. Penei kua tupu te maki kino kiaia i tona tataanga i ta te Atua akono anga i tetai tangata tu tika tei makiia ra. Kua tuatua aia: “Na Iehova e akamaroiroi mai iaia i tona roi maki ra; e naau e eeu i tona roi katoa i te maki angaia ra.” (Salamo 41:1, 3, 7, 8) Kua vai ketaketa to Davida irinaki ki roto ia Iehova, e i te openga ra kua meitaki mai te maki o taua ariki ra. Akapeea ra, tatou me akaari i te irinaki ki roto i te Atua me taitaiaia tatou e te au manamanata i te pae kopapa?

11. Me tu ia e te maki, eaa ta tatou ka pati ki to tatou Metua i te rangi ra?

11 Me tu ia e te maki, ko tetai mataara no te akaari i to tatou irinaki ki roto ia Iehova koia oki na te pati akatenga anga kiaia na roto i te pure no te tauturu kia tamou marie. Penei ka pati tatou kiaia kia tauturu mai ia tatou kia taangaanga i te “pakari meitaki” e rauka ei ia tatou te kimi i te tu oraanga te akatika maira to tatou au turanga. (Maseli 3:21) Penei ka rauka katoa ia tatou i te pati kiaia kia tauturu mai ia tatou kia akono i te tu tapapa ua e te tamou marie e rauka ei i te autu ua atu i to tatou maki. Tei maata rava, ka inangaro tatou i te pati kia Iehova kia akaora mai ia tatou, te oronga anga mai kia tatou te maroiroi kia vai tiratiratu kiaia e auraka kia ngaro to tatou tu aiteite, noatu e eaa te ka tupu. (Philipi 4:13) Te akono tamou anga i to tatou tu pikikaa kore ki te Atua e mea puapinga atu i te akaora anga i to tatou oraanga i teianei. Me akono tatou i to tatou tu pikikaa kore, ka oronga mai te Tutaki Maata kia tatou i te oraanga kopapa apa kore e tuatau ua atu.​—Ebera 11:6.

12. Eaa te au kaveinga Tuatua Tapu ka tauturu ia tatou kia rave i te au ikianga pakari me no runga i te rapakauanga i te pae vairakau?

12 Te akakeu katoa ra to tatou irinaki ia Iehova kia akara atu tatou ki tana Tuatua, te Pipiria, no te aratakianga tau. Te au kaveinga e kiteaia ra i roto i te au Tuatua Tapu ka tauturu ia tatou kia rave i te au ikianga pakari me no runga i te rapakauanga i te pae vairakau. Ei akatauanga, te kiteanga e kua akakino te Pipiria i te “purepure,” ka kopae tatou i etai au kimikimianga me kore akarakara anga rapakau te kapiti maira te purepure ki roto. (Galatia 5:19-21; Deuteronomi 18:10-12) Teia tetai akaraanga o te pakari irinakiia o te Pipiria: “Te akarongo ra te kite kore i te au tuatua katoa ra: te akara meitaki ra te tangata akono ra i tona takainga.” (Maseli 14:15) No reira, me te akamanako ra no runga i tetai rapakauanga vairakau, ka pakari tatou i te kimi i te au akakiteanga tau kare e ‘akarongo i te au tuatua katoa.’ Ka tauturu te “tau meitaki” o te manako ia tatou kia akonokono i tei rauka ia tatou ma te marie e kia rave i tetai ikianga akakite uaia mai.​—Tito 2:12.

13, 14. (a) Eaa te au atikara akakite ua no te au tumu i te pae oraanga tei neneiia i roto i nga makatini te Punanga Tiaki e te Awake! ra? (Akara i te pia i te kapi 17.) (e) Eaa te akoanga e ka akapeea me akono i te au maki marikonga kore kino o te oraanga kopapa e orongaia maira i roto i te Awake! o Tianuare 22, 2001?

13 Penei ka akaari katoa tatou i to tatou irinaki ia Iehova na te akara anga atu ki te au puka a te tavini akono meitaki. Te nga makatini te Punanga Tiaki e te Awake! kua nenei ana i tetai taime i te au atikara tau no runga i te au tumu manako tuketuke o tetai au manamanata i te pae oraanga kopapa e te au maki. * I tetai taime, kua akaari mai teia nga tianara i te au atikara o tetai aronga tei autu manuia i te tuketuke o te au maki taitaia, te maki marikonga kore, e te au tu akangoru. I te pae mai, kua oronga mai tetai au atikara i te au manako Tuatua Tapu e pera katoa te akoanga tau e ka akapeea me akono i te au manamanata i te pae i te oraanga kopapa maki kino.

14 Ei akaraanga, te akakite maira te Tianuare 22, 2001, itiu o te Awake! i te au tataanga kapitiia “Akapumaana i Tei Maki.” Kua oronga mai taua atikara i te au kaveinga Pipiria tauturu ua e pera katoa tetai akakiteanga mei te au uiui anga ki te aronga kite e tei tuia e te maki akangoru no tetai au mataiti e manganui. Te atikara “Akonoanga ma te Autu i Toou Maki​—Akapeea?” kua akakite mai i te akoanga e aru maira: E apii ma te maata atu i tei rauka ia koe no runga i toou maki. (Maseli 24:5) E akanoo i te au akakoroanga tau, kapiti mai te au akakoroanga no te tauturu i tetai ke, inara kia kite e kare e rauka ia koe te itae atu i taua akakoroanga i te ka rauka i tetai ke. (Angaanga 20:35; Galatia 6:4) E kopae i te akatakake ia koe uaorai. (Maseli 18:1) E akariro i te atoro anga mai ia koe ei tupuanga marekaia no tetai ke. (Maseli 17:22) Tei maata atu, e akono i tetai pirianga vaitata kia Iehova e tana putuputuanga. (Nahuma 1:7; Roma 1:11, 12) Kare ainei tatou e mareka ana i te aratakianga irinakiia a Iehova e orongaia maira na roto i tana akaaerenga?

Me Tupu Ua Atu Tetai Tu Paruparu i te Pae Kopapa

15. Akapeea i rauka ei i te apotetoro ko Paulo i te autu i tana tamaki anga i te au tu paruparu o te kopapa apa ua, e eaa te akapapuanga ka rauka ia tatou?

15 “Kare ua e mea meitaki e vai i roto iaku, (i roto i toku kopapa nei),” i tata ei te apotetoro ko Paulo. (Roma 7:18) Kua kite oki a Paulo mei teaa te ngata i te putoto i te au anoano e te au tu paruparu o te kopapa apa ua. Inara, kua rauka katoa ia Paulo te irinaki e ka autu aia. (1 Korinetia 9:26, 27) Akapeea ra? Na te irinaki pu tikai ia Iehova. No reira i rauka ei ia Paulo i te tuatua: “Aue oki au ko te tangata mate maata e! naai au e akaora i teianei kopapa mate? E akameitaki au i te Atua i te mea e ora i to tatou Atu ra ia Iesu Mesia.” (Roma 7:24, 25) Akapeea tatou? E tamaki katoa ta tatou o te au tu paruparu o te kopapa. Ia tatou e tauta atura i te akono atu i taua au tu paruparu, e mea ngoie ua i te akangaro i te irinakianga, te papuanga e kare rava tatou e autu. Inara ka tauturu a Iehova ia tatou, mei ia Paulo rai, me irinaki tikai tatou ki runga Iaia e kare i to tatou uaorai maroiroi.

16. Me tupu ua atu te au tu paruparu i te pae kopapa, eaa ta tatou ka pure, e eaa ta tatou ka rave me kua oki tatou ki muri?

16 Me tupu ua atu tetai tu paruparu i te pae kopapa, ka rauka ia tatou i te akaari e te irinaki ra tatou ia Iehova na te pati akatenga anga kiaia na roto i te pure. Ka anoanoia tatou kia ui, kia pati ua atu, kia Iehova no te tauturu a tona vaerua tapu. (Luka 11:9-13) Ka rauka ia tatou i te pati tikai i te tu akatere uaorai, e tuanga ia o te ua o te vaerua o te Atua. (Galatia 5:22, 23) Eaa ta tatou ka rave me kua oki tatou ki muri? Auraka rava tatou e tuku i te au. Auraka tatou e tuku ua i te pure ma te akaaka ki to tatou Atua akaaroa, te pati anga iaia kia akakore mai i te ara e kia tauturu mai. Kare rava a Iehova e kopae ia tatou, me kore e uri ke, mei tetai ngakau “paruparu, e te aue” tei akateiaaia e te akava ngakau akaapa ua. (Salamo 51:17) Me pati ua atu tatou kiaia ma te ngakau tae e te tataraara, ka tauturu mai a Iehova ia tatou i te tamaki atu i te au timataanga.​—Philipi 4:6, 7.

17. (a) Eaa ra i riro ei ei mea tauturu i te akaata e eaa to Iehova manako no runga i tetai tu paruparu ta tatou e tamaki atura? (e) Eaa te au irava ka tamou ngakau tatou me te tamaki ra tatou no te akatere i te tu viviki i te riri? kia paruru i to tatou arero? kia patoi i te tu inangaro i te tarekarekaanga tau kore?

17 Ka rauka katoa ia tatou i te akaari e te irinaki ra tatou ia Iehova na te kimi anga ki roto i tana Tuatua no te tauturu. Te taangaanga anga i te concordance o te Pipiria me kore te Watch Tower Publications Index, ka kimi tatou i te pauanga ki te uianga, ‘Eaa to Iehova manako no runga i te tu paruparu taku e tamaki nei?’ Te akamanakoanga i to Iehova manako ngakau no te tumu manako ka akaketaketa i to tatou anoano kia akamareka iaia. I reira, penei ka kite tatou i tona manako, te rikarika anga i tana i rikarika. (Salamo 97:10) Kua kitea e tetai ei mea tauturu no te tamou ngakau i tetai au irava Pipiria te tau ra ki tetai tu paruparu ta ratou e tamaki ra. Te putoto ra ainei tatou i te akatere i te tu viviki i te riri? Penei ka tamou ngakau tatou i nga irava mei ia Maseli 14:17 e Ephesia 4:31. Te ngata ra ainei ia tatou i te paruru i to tatou arero? Penei ka tamou ngakau tatou i nga irava mei ia Maseli 12:18 e Ephesia 4:29. E tu inangaro ainei to tatou no te tarekarekaanga tau kore? Penei ka tauta tatou i te akamaara i nga irava mei ia Ephesia 5:3 e Kolosa 3:5.

18. Eaa tatou i tau ei kia kore e tuku i te tu akama kia tapupu ia tatou mei te patianga i te aronga pakari no te tauturu kia autu i to tatou au tu paruparu?

18 Te pati anga atu i te tauturu mei te aronga pakari akatainuia e te vaerua i roto i te putuputuanga ko tetai mataara ia kia akatutu i to tatou irinaki ki roto ia Iehova. (Angaanga 20:28) I te mea e, ko teia tu “meitaki i te tangata nei” e ravenga ia no ko mai ia Iehova na roto ia Karaiti kia paruru e kia akono i tana anana. (Ephesia 4:7, 8, 11-14) E tika, penei kare i te mea ngoie i te pati tauturu no te akono atu i tetai tu paruparu. Penei ka akama tatou, te mataku anga e ka manako tau kore mai te aronga pakari ia tatou. Kare e ekoko anga ka akangateitei mai teia au tangata pakari i te pae vaerua ia tatou no te mea kua mataku kore i te pati tauturu. Pera katoa, te tauta ra te aronga pakari i te akaata i to Iehova uaorai au tu i te akonoanga i te anana. Ta ratou akoanga tau e te pumaana e te ikuikuanga mei te Tuatua a te Atua penei ko te apinga ia te anoano ra tatou kia akaketaketa i to tatou akakoroanga kia autu i to tatou au tu paruparu.​—Iakobo 5:14-16.

19. (a) Na roto i teea tu ta Satani kimi anga i te taangaanga puapinga kore i te oraanga i roto i teia akatereanga? (e) Eaa te o maira ki roto i te irinakianga, e eaa tikai to tatou akakoroanga ngaueue kore?

19 Auraka e akangaropoina e kua kite a Satani e te poto nei tona tuatau. (Apokalupo 12:12) Te inangaro nei aia i te taangaanga i te tu puapinga kore o te oraanga i roto i teia ao kia akamaroiroi kore ia tatou e kia akariro ia tatou kia tuku i te au. Kia rauka ia tatou i te irinaki pu ua no runga i tei akakiteia mai ia Roma 8:35-39: “Na te aa tatou e akataka ke atu i te aroa o te Mesia ra? Na te maki aina? e na te tumatetenga aina? e na te takinga-kino aina? e na te pongi aina? e na te apinga kore aina? e na te pini aina? e na te koke aina? . . . Kare, ka riro ra te re i taua au mea katoa nei ia tatou i tei aroa mai ia tatou nei. Kua kite tikai oki au e, kare te mate, kare oki te ora, kare oki te au angela, kare oki te ui ariki, kare oki te au mea mana, kare oki te au mea e vai nei, kare oki te au mea e ka tupu a muri atu, Kare oki te teitei, kare oki te akaaka, e kare katoa te au mea i angaia nei, e tika kia akataka ke ia tatou i te aroa o te Atua i roto i to tatou Atu ia Iesu Mesia ra.” Mei teaa taua tuatua irinakianga ki roto ia Iehova! Inara, ko taua irinaki e maata ua atu ia i te manako ngakau. Mari ra, e tu irinaki te kapiti maira i te au tumu tau ka rave tatou i to tatou oraanga i te au ra. Ka akariro tatou, i reira, ei akakoroanga ngaueue kore no tatou kia irinaki pu tikai ia Iehova i roto i te au tuatau taitaia.

[Au Tataanga Rikiriki i Raro]

^ para. 1 I roto i tetai reta ki te U.S. Mint, te ra o Noema 20, 1861, ko te Tekeretere o te Moni ko Salmon P. Chase kua tata e: “Kare e enua e ketaketa atu mari ra ma te maroiroi o te Atua, me kare Tana paruruanga kare e manuia. Te irinaki o to tatou iti tangata i te Atua ka tau e kia akakiteia ki runga i ta tatou au moni toka enua.” Tei tupu mai, te takiota tuatua “Ko te Atua ta Matou ka Irinaki” kua ira mua mai te reira i te tua angaia te moni toka U.S. i te 1864.

^ para. 7 Te apiapi i akatakaia i konei te tuatuaia ra no tetai “mataku manataia, tei akakore i te rekareka mei te oraanga.” Te karanga ra etai au urianga e “auraka e apiapi” me kore “auraka e manata.” Inara te aiteanga o taua nga urianga auraka tatou e akamata i te apiapi me kore e manata. I na tetai puka tata ei: “Te tu verepa Ereni tei roto i te tu te raveia ra, te aiteanga te akaue maira kia akamutu i te rave i tetai apinga kua rave ke ia.”

^ para. 9 Te nga tumu e varu te aru maira: (1) Auraka e ru; (2) e akamanako papu; (3) e akono i te au tu angaanga ou; (4) e akono i tei rauka ia koe​—kare i to tetai ke; (5) kia matakite i te kati tutaki kaiou; (6) e akono kia taokotai te pamiri; (7) e akono i toou tu akangateitei uaorai; e (8) akanoo e ka akapeea me akarava i te moni.

^ para. 13 Kare teia au tianara tei akatumuia ki runga i te Pipiria e taiku mai ana me kore e akakitekite aere ana i tetai rapakauanga i te pae vairakau, te kiteanga e e iki anga teia na tetai uaorai. Mari ra, ko te au atikara te uriuri ra i tetai tu maki me kore tetai au maki taitaia kua akakoroia ei akakite ki te aronga tatau i te au tuatua tika tei kiteia i teianei.

Maara Ainei ia Koe?

• Me aro atu i te au manamanata i te pae moni, na roto i teea mataara ta tatou akaari anga e te irinaki ra tatou ia Iehova?

• Akapeea tatou me akaari i te irinaki i te Atua me taitaiaia tatou e te au manamanata o te oraanga kopapa?

• Me tupu ua atu tetai tu paruparu i te pae kopapa, akapeea tatou me akaari e te irinaki pu tikai ra tatou ia Iehova?

[Au Uianga Apii]

[Pia i te kapi 17]

Maara Ainei ia Koe i Teia Au Atikara?

Me taitaiaia tatou e te au akaaoanga ki to tatou oraanga kopapa, e akamaroiroi anga i te tatau no runga i tetai ke tei autu manuia i te au maki taitaiaia, te au maki marikonga kore, me kore te au tu akangoru. Te ka aru mai ko tetai au atikara tei neneiia ki roto i nga makatini te Punanga Tiaki e te Awake!

“Autu Anga i Toku Au Tu Paruparu” te akara ra e ka akapeea me akono i te au manako papu kore e te taitaia.​The Watchtower, Me 1, 1990.

“Kare e Rauka i te Matini Akaaeaanga i te Tapu Iaia mei te Tutuanga.”​Awake!, Tianuare 22, 1993.

“Kua Taui Tetai Katiriti i Toku Oraanga” te akara ra e ka akapeea me akono i te maki akamate.​Awake!, Okotopa 22, 1995.

Kotou Oki ko Tei Kore i Kite i te ka Tupu Apopo” te uriuri ra i te autu anga i te maki bipolar disorder.​—Te Punanga Tiaki, Titema 1, 2000.

“To Loida Teretere Muteki” te akara ra e ka akapeea me akono i te cerebral palsy.​—Awake!, Me 8, 2000.

“Taku Putotoanga i te Endometriosis.”​—Awake!, Tiurai 22, 2000.

“Taku Tamakianga i te Scleroderma.”​—Awake!, Aukute 8, 2001.

“Kua Autu Au i Taku Tamakianga i te Taitaia Postpartum.”​—Awake!, Tiurai 22, 2002.

[Tutu i te kapi 15]

Me aro i te ngere anga o te angaanga, penei ka pakari tatou i te akara akaou i to tatou tu oraanga

[Tutu i te kapi 16]

Akaari mai to Loida tua e akapeea te irinaki ia Iehova i te tauturu i tetai kia tamou marie. (Akara i te pia i te kapi 17)

[Tutu i te kapi 18]

Auraka tatou e akama i te pati tauturu kia autu i to tatou au tu paruparu