Te Au Mapu, Kia Tau te Aerenga kia Iehova

KO ETAI au mapu Kerititiano e poto ua te tuatau ka noo atu i tetai ngai ke mei to ratou pamiri e to ratou putuputuanga o te kainga. Ko etai kua rave i te reira kia rauka i te akamaata i ta ratou angaanga orometua. Ko tetai papaki kua akaruke i to ratou kainga no to ratou turanga neutara ki te au mea o teianei ao. (Isaia 2:4; Ioane 17:16) I tetai au enua ke, kua akautungaia ki te are auri e “Kaisara” te au mapu tei tamou tiratiratu me kare kia rave i te angaanga i te ngai tangata. *​—Mareko 12:17; Tito 3:1, 2.

Ia ratou e akapou ra i te au utunga are auri no to ratou tu neutara, penei ko teia au mapu kua tukunaia ma te au mapu marikonga kore no tetai tuatau roa. I te akaruke anga i te kainga no tetai atu au tumu i maro atu ei i te au mapu kia angaanga i roto i tetai ngai tau kore. I akapeea ra teia au mapu Kerititiano me kare tetai ua atu i maroia ki roto i taua turanga tau kore ra i te autu meitaki anga i te au taomianga e te au maro anga ta ratou ka aro atu ia ratou e aruaru ra ‘kia tau te aerenga i te Atua ra?’ (1 Tesalonia 2:12) Ka akapeea ra to ratou au metua i te tauturu anga ia ratou kia akapapa no tetai ua atu au turanga reka kore ra?​—Maseli 22:3.

Te Au Akaaoanga Tikai

“I te akaruke anga i te paruru anga meitaki o toku nga metua pera katoa te akaaere aroa a te aronga pakari tei kite meitaki iaku ra e mea ngataia e te tamataku anga,” i karanga ai a Tákis e 21 mataiti ra, tei umuumuia kia akaruke i te kainga e 37 marama. * Kua tuatua mai aia: “I tetai au taime, te manako paruparu tikai ra au.” E 20 mataiti o Pétros kua akaruke i te kainga e tere atu i te rua mataiti. Kua akatika mai aia e: “Ka tai nei i roto i toku oraanga, kua rave au i te au ikianga naku uaorai no runga i te tamataoraanga e te au taokotaianga, e kare taku au ikianga ei mea meitaki.” Kua tuatua mai aia i reira e: “I tetai au taime kua manamanata au i te apainga maata ta te tu rangatira maata i apai mai.” Ko Tássos, ko tetai tangata pakari Kerititiano tei aravei putuputu ana i te au mapu Kerititiano i roto i taua au turanga ra, kua tuatua mai e: “Te au tuatua viivii, te meameaau, e te tu kino o te aronga irinaki kore ra penei ka mana mai ki runga i te au mapu kare e matakite ra e te paruparu ra.”

Te nooanga e te angaanga anga i rotopu i te au tangata tei ngere i te akangateitei no te au kaveinga Pipiria, te anoanoia ra taua au mapu Kerititiano ra kia matakite i te timataanga i te aru anga atu i te au tu akono tau kore e kare e tau ki te irava o to ratou au oa. (Salamo 1:1; 26:4; 119:9) Te tamou anga i tetai ravenga meitaki no te apii na ratou uaorai, te aere anga ki te uipaanga, e te angaanga koro penei i te akaraanga e mea ngataia. (Philipi 3:16) I te akanoo anga e te angaanga anga kia rauka te au akakoroanga pae vaerua penei kare katoa i te mea ngoie.

Te inangaro tikai ra te au mapu Kerititiano akarongo i te akamareka ia Iehova ma to ratou tu akono e te tuatua. Te tauta tiratiratu ra ratou kia akarongo ki te patianga meitaki a to ratou Metua i te rangi e: “E taku tamaiti, kia pakari koe, kia rekareka toku ngakau, kia tika iaku kia patoi atu i tei akakino mai iaku nei.” (Maseli 27:11) Kua kite ratou e te akamana ra te kakau e to ratou tu e ka akapeea tetai papaki i te akara anga ia Iehova e tona au tangata ra.​—1 Petero 2:12.

 Kia akameitakiia, te rave ra te maata anga o taua au mapu ra i te meitaki te ka rauka ia ratou i te rave kia aite rai ki to ratou au taeake o te anere mataiti mua ra ta te apotetoro ko Paulo i pure ana: “Kia tau ei te aerenga kia Iehova kia mareka meitaki aia ia kotou e uua maira e te angaanga memeitaki ravarai . . . e kia roa te akakoromakianga ma te rekareka.” (Kolosa 1:9-11, NW) Kua oronga mai te Pipiria i te au akaraanga e manganui no te au mapu te mataku ra i te Atua tei tau i te aerenga ki te Atua i rotopu i te au ngai tuke, te kino, e te akamori anga itoro.​—Philipi 2:15.

‘Tei ia Iosepha rā Iehova’

I te mataiti ou anga, kua kitea e Iosepha, te tamaiti akaperepere a Iakoba raua ko Rahela, iaia uaorai i te ngai mamao ke mei te kainga paruruanga o tona metua tane mataku i te Atua. Kua okoia aia ei tuikaa ki Aiphiti. Kua akanoo a Iosepha i tetai akaraanga meitaki ei tangata mapu angaanga maroiroi, irinaki tauia, e te tu akono tau. Noatu e e tavini na Potiphara​—e tangata kare i te tangata akamori ia Iehova​—ko Iosepha ra e tangata akava ngakau tau e te kite, no reira oki i oronga atu ei tona pu i te au mea pouroa o te ngutuare kiaia ra. (Genese 39:2-6) Kua tamou ua atu a Iosepha i tona tiratiratu kia Iehova, e te tupu anga teia i te titiri angaia aia ki roto i te are tapekaanga, kare aia i manako ana e: “Eaa te puapinga?” Noatu e tei roto i te are tapekaanga kua akaari aia i te au tu memeitaki, e kare i roa ana kua akono atu aia i te au mea e manganui i roto i te akaaerenga o te are tapekaanga. (Genese 39:17-22) Kua akameitaki te Atua iaia, e mei tei akakiteia mai ia Genese 39:23, “tei [ia Iosepha] oki a Iehova.”

Mei teaa ra te ngoie i te reira no Iosepha, tei takake mai mei tona ngutuare mataku i te Atua, kia akatau i tona tu ki te aronga peikani tei noo takapini ra iaia, i te akatano anga iaia uaorai ki te tu oraanga akono tau kore o te au tangata Aiphiti ra! Kareka ra, kua mou aia i te au kaveinga tu akono i te Atua e kua tamou ua atu i tona turanga ma noatu te au timataanga ketaketa ra. Te raurau putuputu anga te vaine a Potiphara iaia kia piri atu kiaia ra, ko tana pau anga ngaueue kore e: “Eaa oki au e tikaʼi kia rave i tenana kino maata, e te ara i te Atua?”​—Genese 39:7-9.

I teia tuatau, te anoanoia ra te au mapu Kite kia akarongo i te au akamatakite anga akatumuia ki runga i te Pipiria no runga i te au taokotaianga tau kore, tamataoraanga tau kore, te ravenga ainga viivii, e te akatangi imene tau kore. Kua kite ratou e “tei te au ngai katoa nei to Iehova mata, i te akara anga i te kino e te meitaki.”​—Maseli 15:3.

Kua Kopae Ke a Mose i te ‘Navenave o te Tuatua Kino Ra’

Kua maata mai a Mose i roto i te ngai akamori itoro e te kimi anga mataora o to Pharao paepae. Te karanga ra te Pipiria no runga iaia ra e: “No te akarongo i kore ei i tika ia Mose . . . kia tapaia i te tamaiti a te tamaine a Pharao ra; E mea meitaki iaia te rave katoa i te mate i te kapiti anga i te au tangata  o te Atua, i te rave i te navenave poto ua o te tuatua kino ra.”​—Ebera 11:24, 25.

Ei oa ra no teianei ao ka tupu mai tetai au mea puapinga, inara e poto ua te tuatau no te reira. I te maata anga, ka vai ua rai te reira no tetai tuatau kotingaia te toe nei no teianei ao. (1 Ioane 2:15-17) Kare ainei ei mea meitaki roa atu kia aru i te akaraanga a Mose? Te karanga ra te Pipiria e “i maroiroi rava atura aia i te akara anga atu iaia, i tei kore e kitea kia akara ra.” (Ebera 11:27) Kua tuku ua rai aia i tona manako ki runga i te tuanga pae vaerua o tona ai tupuna mataku i te Atua ra. Kua rave aia i ta Iehova ra akakoroanga ei akakoroanga nana i roto i te oraanga, i te akanoo anga ei akakoroanga nana i te rave anga i te anoano o te Atua ra.​—Exodo 2:11; Angaanga 7:23, 25.

Me kite te au mapu mataku i te Atua ia ratou uaorai i roto i tetai ngai akono tau kore i te Atua e te oaoa kore ra, ka rauka ia ratou i te akaketaketa i to ratou pirianga kia Iehova na roto i te apii uaorai, te kite meitaki anga “i tei kore e kitea kia akara ra.” Ko tetai porokaramu no te au angaanga Kerititiano, kapitianga i te aere putuputu anga ki te uipaanga e te angaanga koro, e tauturu i teia au mapu kia vai tamou ua rai i to ratou manako ki runga i te au mea pae vaerua. (Salamo 63:6; 77:12) Ka tau kia aruaru ratou i te tatanu ketaketa anga i te akarongo e te manakonako anga mei ia Mose rai. E mea meitaki kia tuku ratou i to ratou manakoanga e te au angaanga ki runga ia Iehova, i te mataora anga ei oa nona ra.

Kua Taangaanga Aia i Tona Arero kia Akameitaki i te Atua

Ko tetai mapu tei akaari i te akaraanga tau tei mamao ke mei te kainga ra ko tetai tamaine Iseraela ra tei opuia e te au tangata o Arama i te au ra o to te Atua ra peroveta ko Elisaia. Kua riro mai aia ei tamaine tavini na te vaine a tetai rangatira no te nuku vaeau o Arama tei tuia e te maki repera ra, ko Naamana. Kua akakite atu teia tamaine ki tona pu vaine e: “Naringa toku pu i tae ki te peroveta i Samaria ra e! ka ora oki tona lepera ra iaia.” No tana akakite anga ra, kua aere atu a Naamana kia Elisaia i Iseraela e kua tamaia te repera. Pera katoa, kua riro mai a Naamana ei tangata akamori ia Iehova.​—2 Ariki 5:1-3, 13-19.

Te akaraanga o teia tamaine te akakite maira e te anoanoia ra te au mapu kia taangaanga i to ratou arero na roto i tetai tu akangateitei anga i te Atua, noatu e tei te ngai mamao ratou mei to ratou au metua. Me kua matau taua tamaine i te taangaanga i te “tuatua kanga ra” me kare i te “tuatua  rikiriki neneva ra,” ka tau ainei aia i te taangaanga meitaki i tona arero mei tana rai i rave ana i te tupu mai anga te tuatau ra? (Ephesia 5:4; Maseli 15:2) Ko Níkos, e tangata mapu i roto i tona 20 mataiti ra kua tapekaia no tona turanga neutara, te maara ra e: “I toku tuatau i roto i tetai are auri tanutanu anga ma etai o te au taeake mapu ra, tei mamao ke atu mei te akaaere anga a te metua e te putuputuanga, kua kitea e au e te kino ua atura te tu o ta matou tuatua. Kare rava te reira i apai mai ana i te akapaapaa anga kia Iehova.” Ma te mataora, kua tauturuia a Níkos ratou ko tetai papaki kia akarongo ki ta Paulo ako anga no runga i teia tumu: “Kareka te akaturi, e te au tuatua viivii ravarai, e te noinoi apinga, auraka rava e akaikiia ki o kotou na, ko tei tau ïa i te aronga tapu.”​—Ephesia 5:3.

E Tika Tikai a Iehova kia Ratou

Te tupuanga o nga oa Epera e toru o Daniela i Babulonia taito ra te akapapu maira i te tuatua mou no te kaveinga tei akakiteia mai e Iesu e ko te akono meitaki anga i te mea ngiti ra te taki atura ki te akono meitaki anga i te mea maata ra. (Luka 16:10) Me aro atu i te manamanata no te kai anga i te au kai tei tureia e te Ture a Mose, penei kua manako ua ratou i te tumu e e aronga tuikaa ratou i roto i tetai enua ke e no reira kare ua rai e iki anga no taua tumu anga ra. Inara mei teaa ra te akameitaki anga tei orongaia mai kia ratou no te rave pakari tikai anga penei i te akaraanga e e mea ngitiia! Kua riro ratou ei aronga maroiroi roa atu e ei aronga kite roa atu i tetai au tangata tuikaa katoatoa ra tei kai ua atu i te au tuanga kai a te ariki ra. Te akono meitakianga i roto i teia au mea ngiti nei kare e ekokoanga e kua akaketaketaia ratou, no reira me aro atu ratou i te timata anga maata roa atu te tupou anga ki te tiki itoro ra, kua patoi ratou i te tuku ua atu.​—Daniela 1:3-21; 3:1-30.

E tika tikai a Iehova ki teia au mapu tangata e toru. Noatu e kua mamao ke mei to ratou kainga e te ngai akamori anga o te Atua ra, kua tauta ratou i te tamou ua atu kia topata koreia e teianei ao. (2 Petero 3:14) To ratou pirianga kia Iehova e mea akaperepere anga kia ratou e kua puareinga ua ratou i te akaatinga anga i to ratou oraanga ki te reira.

Kare a Iehova e Akaruke ia Koe

Me e mamao ke te au mapu mei te aronga te aroa ra e te irinaki ra ia ratou, ma te marama anga tikai penei te manako tinamou kore ra, papu kore ra, e te emiemi ua ra ratou. Inara, ka rauka ia ratou i te aravei atu i to ratou au timataanga e te au manamanata ma te irinaki katoaanga e “kare oki  a Iehova e akaruke” ia ratou. (Salamo 94:14) Me ka ‘mate rai [taua au mapu] i te tuatua-tika ra,’ tei reira a Iehova i te tauturu ia ratou kia aaere ua atu i roto i “te ara tuatua-tika ra.”​—1 Petero 3:14; Maseli 8:20.

Na Iehova i akaketaketa mai e kua tutaki meitaki mai i te au taime ravarai ia Iosepha, Mose, te tamaine tavini Iseraela, e te au mapu Epera tiratiratu e toru ra. I teia tuatau, te taangaanga nei aia i tona vaerua tapu, tana Tuatua, e tana akaaerenga kia tauturu i te aronga tei “kukumi ua ïa i te kumikumi anga meitaki ra i te akarongo,” i te akanoo anga i mua ia ratou te tutaki anga no te “ora mutu kore.” (1 Timoteo 6:11, 12) Ae, te aerenga tau kia Iehova ka rauka, e e mea pakari te reira kia raveia.​—Maseli 23:15, 19.

[Au Tataanga Rikiriki i Raro]

[Pia i te kapi 25]

TE AU METUA​—E AKAPAPA I TA KOTOU TAMARIKI!

“Mei te kakao i te rima o te aronga ririnui ra, koia katoa te tamariki o te ou anga ra.” (Salamo 127:4) Kare e taeria e tetai kakao tana takete ei mea tupu ua mai. Ka tau kia akatano karapeia te reira. Ma te aiteite, kare te tamariki e papa meitaki ake i te aro atu i te au tu tika tikai i te noo mamao ke anga mei te kainga ma te kore oki te arataki anga tau a te metua.​—Maseli 22:6.

Ka viviki ua te au mapu i te rave ua me kare i te tuku ua ki “te au anoano o to mea ou anga ra.” (2 Timoteo 2:22) Kua akamatakite mai te Pipiria e: “Na te pāpā e na te ako e akapakari atu: ko te tamaiti ra kia akaruke takiriia ra, e riro te metua vaine i te akama.” (Maseli 29:15) No te kore oki i tuku i te au kotinga no runga i te tu o te aronga ou ra te akaruke tapapa kore ra i te tamaiti no te au maro anga e te au taomi anga o te oraanga me mamao ke mei te kainga ra.

I roto i te tu marama e te tau, ka tau te au metua Kerititiano kia akakite ki ta ratou tamariki i te au mea ngata, te au taomi anga, e te au tika anga o te oraanga i roto i teia akatereanga o te au mea nei. Ma te kore te ngakau taitaia me kare te papu kore ra, ka rauka ia ratou i te akataka i te au turanga reka kore ta te mapu ka aro atu me te noo mamao ke ra aia mei te kainga. Ko teia tereni anga, kapiti atu ma te pakari tei orongaia mai e te Atua ra, ka “o atu i te pakari ki te kamakura; te kite, e te akono meitaki, ki te tangata ou.”​—Maseli 1:4.

Te au metua tei tuku i te au mea puapinga akono i te Atua ra e te au kaveinga akono tau ki roto i te au ngakau o ta ratou tamariki ka rauka ia ratou kia ora atu i te au akaaoanga o te oraanga. Na te apii putuputu anga Pipiria a te ngutuare, te komunikeiti akatuera ua, e te au manako tika tikai i te turanga o ta ratou anau, e rauka ai i te akariro i te tukeanga i rotopu i te autu anga e te poka anga. Ka tau te au metua kia oronga i te terenianga tau i te Atua na roto i tetai tu tau ua inara ma te tu papu e te tau ua ra, te akapapa anga i ta ratou tamariki kia tu ki runga i to ratou uaorai vaevae i roto i te oraanga a muri ake. Na roto i te akaraanga uaorai, ka rauka i te au metua i te apii i ta ratou tamariki e ka rauka ia kia vai ki roto i teianei ao inara kia kore ra e riro mai ei tuanga no te reira.​—Ioane 17:15, 16.

[Tutu i te kapi 23]

Kua akaruke etai au mapu Kerititiano i to ratou kainga

[Au Tutu i te kapi 24]

Na te patoi anga i te timataanga, ka rauka i te au mapu i te aru ia Iosepha e kia vai ma ua i te tu akono tau

[Au Tutu i te kapi 26]

E aru i te tamaine tavini Iseraela tei taangaanga i tona arero kia apai mai i te akakaka anga kia Iehova