“Ko Tetai o te Au Angaanga Enitinia Maata Roa Atu”

I TE patu anga i to Iehova ra iero i Ierusalema i te tutara anga o te Ariki ko Solomona i etai 3,000 mataiti i topa ake nei, kua maaniia tetai vairanga vai veo manea e kua tukunaia ki vao i te ngai tomoanga o te iero. Kua tere atu i te 30 tane te teimaa e kua kakapu i tetai 11,000 karani vai. Kua kapikiia teia aka ariki vai maatamaata e ko te ariki vai maata akatoia. (1 Ariki 7:23-26) “Ma te kore e ekoko anga tikai e ko te reira tetai o te au angaanga enitinia maata roa atu tei raveia i roto i te patireia Epera,” kua karanga te opita maani apinga i mua ana o te National Research Council o Kanata, ko Albert Zuidhof, i roto i te Biblical Archeologist.

I akapeea te ariki vai akatoia i te maani angaia? “Tei te ngai mataataa i Ioridana te akato angaia ia e te ariki, tei te ngai karakaraea,” te akakite maira te Pipiria. (1 Ariki 7:45, 46) “Kua aiteite te rave anga akatoia ki te ravenga o te ‘tapou akataeia’ te raveia nei rai no te au ove veo maatamaata,” i tuatua ai a Zhuidhof. Kua akamarama mai aia: “Ko te tumuanga tikai, ka kapitiia mai tetai vaito tapou o te vairanga vai akatoia tei akauri ia ki runga e ki raro i rungao i te anga o te ariki vai tei tamaro meitakiia. . . . I muri ake i te oti anga teia, kua patu te aronga angaanga akato auri i a vao ake i te ariki na runga ake i te vaito tapou e kua tukunaia kia maro. Ko te akatae anga o te tapou e te riringi anga i te vai veo ki roto i te va e ko te au takainga openga ia.”

No te tu maatamaata e te teimaa o teia ariki vai akatoia kua umuumuia tetai kite karape maata tikai i te akatu anga o te reira. Ko te turanga o a roto i te anga e a vao i te ariki kia ketaketa i te apai i te taomianga ririnui mei tetai 30 tane o te toka veo vera, e kia raveia te akatoanga e tai rave anga tamou i te paruru kia kore e ngaangaa me kare e tarevake. Penei kua umuumuia te au umu tei tamou kapipitiia no te riringi anga o te metera akataeia ki roto i te ariki. E aka angaanga tikai!

I roto i tana pure i te tomo anga o te iero, kua oronga te Ariki ko Solomona i te akameitakianga ki te Atua ko Iehova no te katoaanga o te angaanga o te iero, na te tuatua anga: “Na toou vaa i tuatua i tei akatupuia e to rima mei tei teianei ra.”​—1 Ariki 8:24.