Tetai “Tavini” Tei Riro Mai ei Akono Meitaki e te Pakari
Tetai “Tavini” Tei Riro Mai ei Akono Meitaki e te Pakari
“Koai te tavini akono meitaki e te pakari, i ta tona pu i akaaere i tona ngutuare?”—MATAIO 24:45.
1, 2. Eaa ra i puapinga maata ai no tatou me rauka putuputu mai tetai tuanga o te kai pae vaerua i teia tuatau?
I TE avatea Ruirua, ia Nisana 11, 33 T.N., kua ui atu te au pipi a Iesu i tetai uianga e aite anga oonu te reira no tatou i teia tuatau. Kua ui ratou kiaia e: “E eaa te akairo o toou ra parutia e te openga o te akatereanga o te au mea nei?” I te pau anga, kua akakite a Iesu i tetai totou kitea uaia. Kua tuatua aia no tetai tuatau ngata no te au tamaki, te onge, te ngaruerue enua, e te au maki. E ka riro anake te reira “e akamataanga o te au mamae no te mate.” Ka kino ua atu te turanga. Mei teaa ra te manakonako anga mataku ra!—Mataio 24:3, 7, 8, 15-22; NW; Luka 21:10, 11.
2 Mei te 1914, kua akatupuia te maata anga o te au tu o ta Iesu totou. Te “au mamae no te mate” ra tei runga i te au tangata tona ki katoa. Noatu rai, te anoanoia ra te au Kerititiano mou e auraka e mataku. Kua taputou mai a Iesu e nana e akamaroiroi ia ratou ma te kai i te pae vaerua ei merengo anga. Mei te mea e tei te rangi a Iesu i teianei, akapeea aia i te akapapa anga mai no tatou i runga i te enua nei kia rauka mai ta tatou tuanga kai i te pae vaerua?
3. Eaa te au akapapaanga ta Iesu i rave no tatou kia rauka mai te ‘kai i te ora mou’?
3 Na Iesu uaorai i tou mai i te pau anga ki taua uianga. I roto i te aerenga o tana totou maata, kua ui aia e: “Koai te tavini akono meitaki e te pakari, i ta tona pu i akaaere i tona ngutuare, ei tua i te kai na ratou i te ora mou ra?” E oti kua tuatua mai aia e: “E ao to te reira tavini, to tei rokoia mai e tona pu, te pera ra. Tikai taku e karanga atu kia kotou nei, e akariro aia iaia ei akaaere i te au apinga ravarai nana ra.” (Mataio 24:45-47) Ae, te vaira tetai “tavini” tei akatakaia kia oronga i te kai i te pae vaerua, tetai “tavini” tei riro mai ei akono meitaki e te pakari. E tangata tataki tai ainei tikai taua tavini ra, me e tangata tataki tai ainei i tetai ua atu tuatau, me kare e apinga ke atu? I te mea e te oronga maira te tavini akono meitaki i te kai i te pae vaerua te anoano maataia ra, e mea meitakiia no tatou kia kimi i te pauanga.
E Tangata Tataki Tai Ainei me Kore e Pupu?
4. Akapeea tatou i kite ei e kare “te tavini akono meitaki e te pakari” e e tai ua tangata?
4 “Te tavini akono meitaki e te pakari” kare e e okotai ua tangata. No teaa ra? No te mea kua akamata te tavini i te oronga i te kai pae vaerua i te anere mataiti mua, e kia tau ki ta Iesu, ka rave ua rai te tavini i te reira me tae mai te Pu i te 1914. Te akatutu maira te reira i etai 1,900 mataiti no te angaanga akono meitaki no tetai tangata tataki tai. Kare roa a Metusela i ora ana mei te reira te roa!—Genese 5:27.
5. E akamarama mai e eaa te tuatua “tavini akono meitaki e te pakari” kare i piri atu ki te tangata Kerititiano taki tai ra.
5 I na, te piri atura ainei te tuatua te “tavini akono meitaki e te pakari” i roto i tetai manako ua ki te aronga Kerititiano taki tai ra? E mea tau te reira e kia riro te au Kerititiano katoatoa ei akono meitaki e te pakari; inara, te taka meitaki ra e e apinga ke to roto i to Iesu manako i te tuatua anga aia no “te tavini akono meitaki e te pakari.” Peea tatou e kite ei i te reira? No te mea te karanga ra aia e ‘rokoia mai e te pu’ ka ikiia te tavini no “te au apinga ravarai nana ra.” Akapeea te Kerititiano tataki tai i te tukuna angaia ki runga ake i te au mea katoatoa—i runga “ravarai” i te au apinga a te Atu ra? Kare te reira e rauka!
6. Akapeea i akakoroia ai te iti tangata o Iseraela kia angaanga ei “tavini” no te Atua?
6 Te manako taopenga tau anake, i reira, koia oki te taiku maira a Iesu ki tetai pupu o te au Kerititiano ei “tavini akono meitaki e te pakari.” Te vaira ainei taua mea ra e ko tetai tavini taokotai? Ae. E itu anere mataiti i mua ake ia Karaiti, kua taiku a Iehova ki te iti tangata katoa o Iseraela e ko “kotou toku kite” e “toku tavini i ikiia e au ra.” (Isaia 43:10) Te au mema katoatoa o te iti tangata o Iseraela mei te 1513 M.T.N., te orongaia anga te Ture a Mose, e tae ua mai kia Penetekote 33 T.N. e tuangaia no teia pupu tavini nei. Te maata anga o te au Iseraela ra kare i o atu ana ki roto i te akaaereanga o te au mea o te iti tangata me kore i te akatereanga i tana porokaramu angai anga i te pae vaerua. Kua taangaanga a Iehova i te ui ariki, te au akava, te au peroveta, te kau taunga, e te ngati Levi kia rave i taua au angaanga ra. Noatu rai, ei iti tangata ra ra te akatutu maira a Iseraela i to Iehova tu ngateitei e te akakite maira i tana au akapaapaa anga i rotopu i te au iti tangata. Kua riro mai te ngati Iseraela taki tai ra ei kite no Iehova.—Deuteronomi 26:19; Isaia 43:21; Malaki 2:7; Roma 3:1, 2.
Kua Akaateaia te “Tavini”
7. Eaa ra te iti tangata taito o Iseraela i kore ei i tau ei “tavini” no te Atua?
7 I te mea e e “tavini” no te Atua te Iseraela i te anere mataiti i topa, ko te tavini katoa ainei te reira ta Iesu i tuatua ana? Kare, ei mea mii ra kua riro mai to Iseraela taito ra kare i te akono meitaki e kare i te pakari. Kua tuatua tapoto mai a Paulo i te turanga i te taiku mai anga aia i te au tuatua a Iehova ki te iti tangata e: “Kua akakinoia oki te ingoa o te Atua ki o te etene ia kotou.” (Roma 2:24) E tika tikai, kua taenaia e to Iseraela te take no tetai tuatua enua roa ra no te meameaauanga na te kopae anga ia Iesu, i taua tuatau rai kua kopae a Iehova ia ratou.—Mataio 21:42, 43.
8. I naea i ikiia ai tetai “tavini” kia mono ia Iseraela, e i raro ake i teea au turanga?
8 Ko teia tu tiratiratu kore no te tuanga o te “tavini,” ko Iseraela, kare te aiteanga e ka tipu ke takiriia mai te aronga akamori tiratiratu mei te kai i te pae vaerua. Ia Penetekote 33 T.N., e 50 ra i muri ake i to Iesu tu akaouanga, kua riringiia mai te vaerua tapu ki rungao i tana au pipi mei te 120 i roto i tetai pia i runga ia Ierusalema. I taua taime rai, kua anauia mai tetai iti tangata ou. Ma te tau, kua akakiteia mai to te reira anau anga i te akamata anga to te reira au mema i te akakite mataku kore ki te au tangata o Ierusalema no runga i te “peu taka ke a te Atua.” (Angaanga 2:11) No reira, ko taua iti tangata ou, e iti tangata pae vaerua, kua riro mai ko te “tavini” te ka akakite i to Iehova kaka ki te pa enua e te oronga mai anga i te kai i te ora mou. (1 Petero 2:9) E tau tikai, kua riro mai kia kapikiia te reira “te Iseraela o te Atua.”—Galatia 6:16.
9. (a) Koai ma te akariroia ra ko “te tavini akono meitaki e te pakari”? (e) Koai ma te “ngutuare”?
9 Te au mema katoatoa o “te Iseraela o te Atua” kua akatapuia, ei Kerititiano papetito akatainuia e te vaerua tapu e te rauka anga tetai manakonako anga i te rangi. No reira, te tuatua “tavini akono meitaki e te pakari” te taiku ra ki te au mema katoatoa o taua iti tangata akatainuia i te pae vaerua ei pupu i runga i te enua i tetai ua atu tuatau tikai mei te 33 T.N. e tae ua mai ki teianei, mei te au Iseraela ravarai tei noo ana i tetai ua atu tuatau mei te 1513 M.T.N. e tae ua atu kia Penetekote 33 T.N. e tuangaia no te pupu tavini no mua ake i te Kerititiano. Koai ma, i reira, te “ngutuare,” tei rauka mai te akamerengoanga pae vaerua mei ko mai i te tavini ra? I te anere mataiti mua T.N., kua akaperepere te au Kerititiano ravarai i te manakonako anga i te rangi. Tei tupu mai, ko te ngutuare i reira te au Kerititiano akatainu katoaia, tei manakoia, kare ei pupu ra, mari ra ei aronga tataki tai. Te katoatoa, kapiti mai i te aronga tei mou ana i te au taoonga tau i roto i te putuputuanga, te anoanoia ra te kai pae vaerua no ko mai i te tavini.—1 Korinetia 12:12, 19-27; Ebera 5:11-13; 2 Petero 3:15, 16.
“Te Angaanga i te Tangata Ravarai, Tanao, Tanao”
10, 11. Akapeea tatou i kite ei e kare te au mema katoatoa o te pupu tavini e rave aiteite ana i te tukuanga angaanga?
10 I te mea e ko “te Iseraela o te Atua” te pupu tavini akono meitaki e te pakari ma tetai tukuanga angaanga ra, tei runga katoa i te mema taki tai uaorai te au apainga. Te au tuatua a Iesu tei tataia i roto ia Mareko 13:34 te akataka marama maira i teia. Kua tuatua aia e: “Mei te tangata nei oki e aere i te ngai mamao, vaio atura i tona are, tuku atura te rangi ki tona au tavini, e te angaanga i te tangata ravarai, tanao, tanao, e kua akaue oki i te tiaki pa ra, kia ara.” No reira kua rauka mai i te mema taki tai o te pupu tavini tetai tukuanga angaanga—kia akamaata atu i ta Karaiti au apinga i te enua nei. Te apai ra te mema i teia angaanga kia tau ki tona uaorai tu kite e te au tuatau.—Mataio 25:14, 15.
11 Pera katoa, kua akakite te apotetoro ko Petero ki te au Kerititiano akatainuia i tona tuatau e: “Ka oronga te tangata katoa i te meitaki no tetai, mei tei rauka mai iaia ra, mei te tiaki meitaki i te aroa ua tumatatini a te Atua ra.” (1 Petero 4:10) No reira, tei runga i taua aronga akatainuia ra te apainga kia tavini i tetai e tetai i te taangaanga anga i te au apinga oronga ta te Atua i oronga kia ratou. Pera katoa, te akaari maira te au tuatua a Petero e ko te au Kerititiano katoatoa ra kare e aite ana te au tu kite, te au apainga, me kare te au akameitaki anga. Inara, ka rauka i te mema taki tai o te pupu tavini ra i te oronga atu i etai mataara ki te tupuanga o te iti tangata i te pae vaerua. Akapeea ra?
12. Akapeea te mema taki tai o te pupu tavini, me e tane me kore e vaine, i te oronga anga mai i te tupuanga o te tavini ra?
12 Te mea mua, tei runga i te tangata taki tai te apainga kia riro ei kite no Iehova, i te tutu anga i te tuatua meitaki o te Patireia. (Isaia 43:10-12; Mataio 24:14) I mua ake ka kake atu ei aia ki te rangi, kua akaue a Iesu i tana au pipi tiratiratu katoatoa, ki nga tane e te au vaine, kia riro mai ei au puapii. Kua tuatua aia e: ‘E teianei, ka aere kotou, e akariro i to te pa enua katoa ei pipi; ka bapetizo atu ei ia ratou i te ingoa o te Metua, e no te Tamaiti, e no te vaerua tapu; ma te apii atu ia ratou, kia akono i te au mea katoa taku i akaue atu kia kotou: e i na, tei vaitata ua ra au ia kotou, e tae ua atu ki te openga o teianei ao.’—Mataio 28:19, 20.
13. Eaa te akameitaki anga ta te aronga katoatoa tei akatainuia e rekareka ra?
13 Me kiteaia mai te au pipi ou, kia apii meitakiia ratou kia akono i te au mea katoatoa ta Karaiti i akaue ana ki tana au pipi. Kare i roa ana, kua riro mai tei akarongo maira kia tau meitaki i te apii atu i tetai ke. Kua orongaia mai te kai pae vaerua akamerengo anga ki te au mema tau o te pupu tavini i roto i te pa enua e manganui. Te au Kerititiano katoatoa, te tane e te vaine, kua piri mai i te rave anga i te akauenga kia akariro i te tangata ra ei pipi. (Angaanga 2:17, 18) Kua raveia teia angaanga mei te tuatau i akamata mua mai ei te tavini i tana angaanga e tae ua atu ki te openga o teia akatereanga o te au mea nei.
14. Kua kotingaia kiaai ma te au akameitaki anga no te apiianga i roto i te putuputuanga, e akapeea te au vaine tiratiratu akatainuia i te manako anga no runga i te reira?
14 Kua riro mai te aronga akatainu papetito ouia ei tuanga no te tavini, e noatu e naai i apii mua mai ia ratou, kua rave ua atu ratou kia rauka mai te ikuikuanga mei te au mema o te putuputuanga tei rauka maira te au apiianga tau no te Tuatua Tapu kia tavini ei aronga pakari ra. (1 Timoteo 3:1-7; Tito 1:6-9) Kua akameitakiia i reira teia au tane ikiia kia oronga i te tupuanga o te iti tangata i roto i tetai mataara takake. Kare te au vaine Kerititiano akono meitaki akatainuia i akariri ana e ko te au tane Kerititiano anake ra tei tukunaia kia apii i roto i te putuputuanga. (1 Korinetia 14:34, 35) Kareka ra, kua mataora ratou i te puapinga anga mei te angaanga pakari a te au mema tane o te putuputuanga e kua mareka no te au akameitaki anga tei orongaia atu ki te au vaine, kapiti anga i te apai mai anga i te au tuatua rekareka ki tetai ke. Te akaari maira te au tuaine maroiroi akatainuia i taua tu akaaka i teia tuatau, noatu e me no te aronga akatainuia te aronga pakari ikiia ra me kare ra.
15. Eaa tetai au tumu anga maata no te kai i te pae vaerua i te anere mataiti mua, e naai i rave i te arataki anga i te oronga anga i te reira?
15 Te kai pae vaerua puapinga maata ra tei orongaia i te anere mataiti mua kua aere tika mai ma te au tataanga a te au apotetoro e tetai atu au pipi tei rave i te arataki anga. Ko te au reta ta ratou i tata—koia tikai tei kiteaia i roro i te 27 puka akauru tikai ra tei roto i te au Tuatua Tapu Ereni Kerititiano—kua tuaia i rotopu i te au putuputuanga e kare ekoko anga e kua orongaia mai e te aronga pakari o te reira ngai te tumu anga no te apiianga. Na roto i teia mataara, kua tua te aronga komono o te tavini akono meitaki i te kai pae vaerua akamerengo anga ki te au Kerititiano ngakau tae. Kua rave akono meitaki te pupu tavini i te anere mataiti mua i ta te reira akauenga.
Te “Tavini” i Muri Mai i te 19 Anere Mataiti
16, 17. Akapeea te pupu tavini i te akapapu mai anga iaia uaorai ei akono meitaki i te rave anga i tana tukuanga angaanga i te au mataiti e tae ua atu ki te 1914?
16 Akapeea i teia tuatau? Te akamata anga to Iesu parutia, i te 1914, kua kite ainei aia i tetai pupu no te au Kerititiano akatainuia tei akono meitaki ana i te tua i te kai i te ora mou? Kua kite tikai aia. Kua akataka meitakiia mai teia pupu nei no te mea no te ua memeitaki ta te reira e akatupu ra. (Mataio 7:20) Mei reira mai kua akapapuia mai e te tuatua enua e te tano ra teia akatakaanga.
17 I te tuatau i tae mai ei a Iesu, vaitata ki te 5,000 ngutuare tei angaanga ana i te akatotoa i te tuatua mou Pipiria. E iti ua te aronga angaanga, inara kua taangaangaia te tavini i roto i tetai au mataara meitaki e manganui kia akatotoa i te tuatua meitaki. (Mataio 9:38) Ei akaraanga, kua raveia te au akanoonooanga no te au tuatua no runga i te au tumu manako o te Pipiria kia neneiia e tere atu i te 2,000 nuti pepa. Na roto i teia mataara nei, kua taenaia e te tuatua mou o te Tuatua a te Atua e ngauru tauatini ua atu o te aronga tatau i taua taime rai. Kapiti atu, kua akapapaia tetai porokaramu e varu ora i te kapiti mai anga i te au tutu kara e te au teata oriori. Kia akameitakiia teia akatutuanga ou, te karere o te Pipiria, mei te akamata anga o Tei Angaia e tae ua atu ki te openga o te Tutara Anga Tauatini Mataiti o Karaiti, kua akakitenaia atu ki te aronga akarongorongo tere atu ki te iva mirioni te katoaanga i roto i te au tuanga enua e toru. Ko te nenei anga i te puka tetai ravenga tei taangaangaia. I te 1914, ei akaraanga, kua neneiia etai 50,000 kopi o teia tianara nei.
18. I naea a Iesu i iki ei i te tavini ki runga ake i tana au apinga ravarai, e no teaa ra?
18 Ae, me tae mai te Pu, kua kiteaia mai e ia tana tavini akono meitaki te angai meitaki ra i te ngutuare e pera katoa i te tutu anga i te tuatua meitaki. E maata ua atu te au apainga i teianei te tatari ra taua tavini. Kua tuatua a Iesu: “Tikai taku e karanga atu kia kotou nei, e akariro aia iaia ei akaaere i te au apinga ravarai nana ra.” (Mataio 24:47) Kua rave a Iesu i teia i te 1919, i muri ua ake te autu anga te tavini i roto i tetai tuatau no te timata anga. Eaa, i reira, i rauka ai i “te tavini akono meitaki e te pakari” te au apainga maata roa atu ra? No te mea kua rauka mai i te Pu tetai akamaata anga i roto i tana au apinga. Kua orongaia kia Iesu te taoonga ariki i te 1914.
19. E akamarama mai e akapeea te au anoano pae vaerua o te “aronga maata rava” i te akono ia anga.
19 Eaa te au apinga ta te Pu akakorona ouia i iki no tana tavini akono meitaki ra? Te au mea pae vaerua katoatoa Nana ra i runga i te enua nei. Ei akaraanga, e rua ngauru mataiti i muri ake i to Karaiti akaterono angaia i te 1914, kua akatakaia mai te “aronga maata rava” o te “mamoe ke atu.” (Apokalupo 7:9; Ioane 10:16) Kare teia aronga, ei au mema akatainuia no “te Iseraela o te Atua,” mari ra e au tangata e te au vaine ngakau tae ma te manakonako anga i te enua nei, tei aroa ia Iehova e tei inangaro i te tavini iaia mei te aronga akatainuia ra. I te tika anga, kua tuatua atu ratou ki “te tavini akono meitaki e te pakari” e: “Ka aere katoa tatou: kite akenei oki matou e tei ia kotou te Atua.” (Zekaria 8:23) Kua rave teia au Kerititiano papetito ouia i taua kai pae vaerua meitaki mei te ngutuare akatainuia ra, e te tua nei teia nga pupu e rua i teia kaingakai pae vaerua e tae ua mai ki teianei. Mei teaa te akameitaki anga teia no te au mema o te “aronga maata rava”!
20. Eaa te tuanga ta te “aronga maata rava” e rave ra i te akamaata anga i te au apinga a te Atu ra?
20 Kua piri rekareka mai te au mema o te “aronga maata rava” ki te pupu tavini akatainuia ei aronga tutu i te tuatua meitaki. Ia ratou e tutu aere ra, kua maata mai te au apinga a te Pu i te enua nei, i te kapiti atu anga ki te au apainga a “te tavini akono meitaki e te pakari.” E maata ua maira te numero o te aronga te kimi ra i te tuatua mou, kua riro mai ei mea anoanoia te au ngai nenei akamaataia kia akamerengoia te umuumu anga no te puka Pipiria. Kua akanooia te au opati manga o te Au Kite o Iehova i roto i tetai enua e tetai enua. Kua tonokia te au mitinari “e tae ua atu ki te openga o te enua ra.” (Angaanga 1:8) Vaitata rai mei te rima tauatini te aronga akatainuia i te 1914, kua maata mai te pupu o te aronga akapaapaa i te Atua tere atu ki te ono mirioni i teia tuatau, te maataanga ia ratou no te “aronga maata rava.” Ae, e tikai, kua maata mai te au apinga a te Ariki e manganui ua atu mei tona akataoongaia anga i te 1914!
21. Eaa nga parapore e rua ka akamanako tatou i roto i ta tatou apii e aru mai nei?
21 Te akaari katoatoa maira teia e kua riro te tavini ei “akono meitaki e te pakari.” I muri ua ake i tona tuatua anga no “te tavini akono meitaki e te pakari,” kua oake mai a Iesu e rua parapore te akakite maira i taua au tu: te parapore no te au paretenia pakari e te neneva e te parapore no te au tareni. (Mataio 25:1-30) Kua akakeuia to tatou manako! Eaa te aiteanga kia tatou no taua au parapore i teia tuatau? Ka uriuri manako tatou i teia uianga i roto te atikara te aru maira.
Eaa Toou Manako?
• Koai ma “te tavini akono meitaki e te pakari”?
• Koai ma te “ngutuare”?
• I naea i ikiia ai te tavini akono meitaki ki runga ake i te au apinga ravarai a te Atu, e no teaa ra i taua tuatau ra?
• Koai ma tei tauturu i te akamaata i te au apinga a te Atu i te ngauru mataiti ua akenei, e i akapeea ra?
[Au Uianga Apii]
[Au Tutu i te kapi 10]
Kua akapapu akono meitaki mai te pupu tavini o te anere mataiti mua i tana au angaanga