Neke ki te tumu manako rikiriki

Neke ki te ngai o te au tumu tuatua

“E Rave i te Angaanga a te Apii Evangelia”

“E Rave i te Angaanga a te Apii Evangelia”

“E Rave i te Angaanga a te Apii Evangelia”

“E akamaroiroi ra koe i te au mea katoa ra, . . . e rave i te angaanga a te apii evangelia.”​—2 TIMOTEO 4:5.

1. Eaa te angaanga ta Iesu i oronga na tana au pipi?

TO IEHOVA ingoa e te au akakoroanga te akakite aereia nei takapini i te ao. Te raveia nei teia no te mea kua ariki tikai to te Atua iti tangata akatapuia i te angaanga ta Iesu Karaiti i oronga ki tana au pipi i tona tuatua anga e: ‘Ka aere kotou, e akariro i to te pa enua katoa ei pipi; ka bapetizo atu ei ia ratou i te ingoa o te Metua, e no te Tamaiti, e no te vaerua tapu; ma te apii atu ia ratou, kia akono i te au mea katoa taku i akaue atu kia kotou.’​—Mataio 28:19, 20.

2. Eaa te porokirokianga tei rauka mai i te akaaere ko Timoteo, e ka akapeea te au akaaere Kerititiano o teia tuatau me apai i te aratakianga i roto i te angaanga orometua?

2 Kua akono marie tikai ta Iesu au pipi o te anere mataiti mua i taua angaanga ra. Ei akatauanga, kua raurau te apotetoro ko Paulo i tona oa akaaere Kerititiano ko Timoteo: “E rave i te angaanga a te apii evangelia, e rave akaope takiri i to taoonga na.” (2 Timoteo 4:5) I teia tuatau, ko tetai mataara e akaope takiri ei tetai akaaere i tana angaanga orometua koia oki na te riro anga ei tangata tutu maroiroi i te Patireia, ko tetai e piri putuputu ua ana ki te angaanga orometua. Ei akaraanga, e tikaanga ngateitei manea roa to te akaaere Apii Puka a te Putuputuanga i te apai i te aratakianga e te tereni anga i etai ke i roto i te angaanga tutu aere anga. Kua akatupu a Paulo i tana uaorai apainga i te akakite i te tuatua meitaki e kua tauturu i te tereni i etai ke no te angaanga orometua.​—Angaanga 20:20; 1 Korinetia 9:16, 17.

Aronga Apii Evangeria Maroiroi o te Tuatau i Topa

3, 4. Eaa te au tupuanga ta Philipa i kite ei tangata apii evangeria?

3 Kua kite matauia te au Kerititiano mua ei aronga apii evangeria maroiroi. E akamanako ana i te tangata apii evangeria ko Philipa. Koia tetai o te ‘toko itu puke tangata rongo meitaki . . . ki i te vaerua tapu, e te karape’ tei ikiia ei rave i te tuaanga papakitai kore o te kai i te au ra i rotopu i te au vaine Kerititiano takaua e reo Ereni e te reo Epera i Ierusalema. (Angaanga 6:1-6) I muri ake i te oti anga taua angaanga takake ra e te akapueu aere angaia te katoatoa e te takinokinoanga ko tei toe ua mai ko te au apotetoro, kua aere atu a Philipa ki Samaria. I reira kua akakite aia i te tuatua meitaki e kua akamanaia e te vaerua tapu kia tuaru i te au temoni ki vao e kia akaora i te aronga pirikoki e te ngoru. Manganui to Samaria tei ariki i te karere o te Patireia e kua papetitoia. I te rongo anga no runga i teia, kua tuku atu te au apotetoro i Ierusalema i nga apotetoro ko Petero raua ko Ioane ki Samaria kia rauka te vaerua tapu i teia aronga akarongo ou ua tei papetitoia.​—Angaanga 8:4-17.

4 Aru mai kua arataki atu te vaerua o te Atua ia Philipa kia aravei i te eunuka Etiopia i runga i te mataara ki Gaza. I muri ake i ta Philipa akamaramaanga taka meitaki i te totou a Isaia, kua akarongo atura teia “tangata mana ki o Kanedake i te ariki vaine no Etiopia” kia Iesu Karaiti e kua papetitoia. (Angaanga 8:26-38) I muri akera kua aere atura a Philipa ki Azoto e mei reira ki Kaisarea, “aere atura aia na roto i te au oire katoa i te ako aere anga” na te arataa. (Angaanga 8:39, 40) Kua akanoo papu tikai aia i tetai akaraanga meitaki i te rave anga i te angaanga a te tangata apii evangeria!

5. I kiteaia tikai ta Philipa puke tamaine e a no teaa?

5 Te angaanga maroiroi ra rai a Philipa i roto i te angaanga orometua i Kaisarea mei tetai 20 mataiti i muri mai. I te noo anga a Paulo raua ko Luka i roto i tona ngutuare, e “toko a ana puke tamaine paretenia, e peroveta vaine ratou.” (Angaanga 21:8-10) Papu tikai e kua tereni meitakiia ratou i te pae vaerua, te maroiroi i te angaanga orometua, e kua akangateitei katoaia i te piri ki roto i te tuatua totou aere anga. Ka riro te maroiroi o te metua no te angaanga orometua ei akakeuanga meitaki tikai ki runga i te anau tamaroa e te anau tamaine i teia tuatau, i te akakeu anga ia ratou kia akariro i te angaanga maroiroi o te evangeria ei angaanga na ratou no to ratou oraanga.

Aronga Apii Evangeria Maroiroi i Teia Tuatau

6. Eaa te puapinga tei rauka i te aronga apii evangeria i te anere mataiti mua?

6 I roto i tana totouanga maata tei tou mai ki to tatou nei tuatau e te tuatau openga, kua akakite a Iesu Karaiti: “E na mua ra te evangelia nei i te akakiteia atu i to te pa enua ravarai e tikaʼi.” (Mareko 13:10) Ka tae mai te openga i muri ake i te tutu angaia te tuatua meitaki “e kako rava ake te ao katoa nei.” (Mataio 24:14) Ia Paulo e etai atu aronga apii evangeria i te anere mataiti mua e akakite aere ra i te tuatua meitaki, e manganui tei riro ei aronga akarongo, e kua akatupuia te au putuputuanga i tera ngai e i tera ngai na roto i te Patireia o Roma. Te aronga pakari tei akamanaia kia tavini i roto i teia au putuputuanga kua piri atu ki te au taeake e te au tuaine i roto i te angaanga apii evangeria e kua akamaata atu i te angaanga tutu aere ki te mamao e te atea. Kua tupu e kua maata ua atu rai ta Iehova tuatua i taua au tuatau ra, mei to teia tuatau rai no te mea e mirioni ua atu te Au Kite o Iehova e rave nei i te angaanga a te aronga apii evangeria. (Angaanga 19:20) Ko koe ainei tetai tei akataka i toou turanga e ko tetai o te aronga mataora e akapaapaa ra ia Iehova?

7. Eaa ta te aronga akakite aere i te Patireia e rave nei i teia tuatau?

7 E manganui te aronga akakite aere i te Patireia i teia tuatau e akapuapinga nei i te au tuatau i te akamaata atu i ta ratou tuanga i roto i te angaanga apii evangeria. Tauatini ua atu tei tomo ki roto i te koro o te angaanga mitinari, e e anere ua atu o te au tauatini e piri ra ki roto i te angaanga apii evangeria tamou ei au painia. Mei teaa tikai te angaanga meitaki e raveia nei e te au tane, te au vaine, e te tamariki e tavini nei ei au papuritia maroiroi o te Patireia! E tika rava e, te rekareka nei tikai to Iehova iti tangata katoatoa i te akameitakianga puapinga maata ia ratou e tavini ra iaia ma te manako okotai ei au Kerititiano apii evangeria.​—Zephania 3:9.

8. Eaa te angaanga akairoanga e raveia nei i teia tuatau, e naai ma?

8 Kua oronga te Atua ki te au pipi akatainuia a Iesu i te apainga kia akakite aere i te tuatua meitaki takapini i te ao. I te tauturu ia ratou i roto i teia angaanga apii evangeria nei koia oki ko ta Karaiti “mamoe ke atu” e tupu ua atura te numero. (Ioane 10:16) Kia tau ki te totou, kua akaaiteia teia angaanga akaora nei ki te tuku anga i tetai akairo ki runga i te au rae o te aronga e aue ra e te ngunguru ra no te au mea viivii e raveia ra i teianei. Kare e roa atu, ka akapouia te aronga kino. No teianei ra, mei teaa tikai ra te tikaanga ngateitei o te apai anga i te tuatua mou ora ki te tangata katoa tei noo i te enua nei!​—Ezekiela 9:4-6, 11.

9. Akapeea e rauka ai i te tauturu i te aronga ou i roto i te angaanga orometua?

9 Me i piri ana tatou ki roto i te angaanga apii evangeria no tetai tuatau, penei ka rauka ia tatou kia rave i tetai angaanga i te tauturu atu i te aronga ou i roto i te putuputuanga. Penei i tetai atianga, ka rauka ia tatou i te apai ia ratou kia aru mai ia tatou ki te angaanga orometua. Ka inangaroia te aronga e tavini ra ei aronga pakari i te rave pouroa i ta ratou ka rauka i te akamaroiroi i te au oa akarongo i te pae vaerua. Ka riro te au tautaanga meitaki a te au akaaere akaaka i te tauturu maata i etai ke atu kia riro ei aronga apii evangeria maroiroi e te uua.​—2 Petero 1:5-8.

Akakitekite Anga mei Tera Are ki Tera Are

10. Eaa te akaraanga ta Karaiti e ta tana au pipi i mua ana i akanoo i roto i te angaanga orometua?

10 Kua akanoo a Iesu Karaiti no tana au pipi i tetai akaraanga meitaki roa ei tangata apii evangeria. No runga i te angaanga orometua a Karaiti e ta tana au apotetoro, kua akakite te Tuatua a te Atua e: “Aere atura aia na roto i te au oire, e te au vila katoa, i te tutu aere anga i te tuatua meitaki i te basileia o te Atua: koia e te tino ngauru ma rua katoa.” (Luka 8:1) Akapeea i reira te au apotetoro uaorai? I muri ake i riringi angaia te vaerua tapu i te Penetekote 33 T.N., “kare e rā i tukua ia ratou, i te apii anga atu e te tuatua anga atu ia Iesu Mesia, ki roto i te iero ra, e i tera are i tera are.”​—Angaanga 5:42.

11. Kia tau kia Angaanga 20:20, 21, eaa ta te apotetoro ko Paulo i rave i roto i tana angaanga orometua?

11 No tana angaanga apii evangeria maroiroi oki, i rauka ai i te apotetoro ko Paulo kia akakite ki te aronga pakari Kerititiano mei Ephesia mai e: “Kare rava akenei e mea e meitaki ei kotou na i vaioia e au, kare akenei au i tivata i te ako atu ia kotou e te apii ia kotou i te ngai tangata, e i tera are i tera are.” I to Paulo ‘apii anga mei tera are ki tera are,’ te atoro ra ainei aia i te au ngutuare o te au oa akamori o Iehova, i te rave i te au atoroanga a te au tiaki i te aronga irinaki? Kare, no te mea kua akamarama atu rai aia e: “I te tuatua marie anga atu ki te ngati Iuda ma te Eleni i te tataraara i te Atua, e te akarongo i to tatou Atu ia Iesu Mesia.” (Angaanga 20:20, 21) I tei matauia, kare te aronga tei akatapu takereia kia Iehova e anoano i te porokirokianga no runga i te “tataraara i te Atua, e te akarongo i to tatou Atu ia Iesu Mesia.” Kua tereni a Paulo i te aronga pakari Kerititiano i Ephesia i roto i te angaanga orometua i tera are e i tera are iaia e apii atura i te aronga irinaki kore no runga i te tataraara e te akarongo. I te rave anga i teia, te aru ra a Paulo i te mataara tei akanooia e Iesu.

12, 13. Kia tau ki ta Philipi 1:7, eaa ta te iti tangata o Iehova i rave no runga i to ratou tikaanga kia tutu aere?

12 Ko te angaanga orometua i tera are e i tera are e riro ana ei akaaoanga. Ei akaraanga, e riri ana tetai aronga me aere atu tatou ki to ratou ngutupa ma te karere a te Pipiria. Kare oki to tatou anoano e kia akariri atu i te tangata. E oti akera, ko te angaanga orometua i tera are e i tera are te tau ra ki te Tuatua Tapu, e na te aroa i te Atua e te tangata tupu e akakeu ra ia tatou kia akakitekite na roto i teia mataara. (Mareko 12:28-31) I te akanoo anga kia tau i te ture to tatou tikaanga kia tutu aere mei tera are e ki tera are, kua tuku ana tatou i tetai au oroanga ki te au akavaanga, tei kapiti mai i te Akavaanga Teitei Rava o Marike. (Philipi 1:7) I te maataanga e putuputu ua rai te akavaanga i te iki kia turu ia tatou. Mei te reira tikai te tu o te tukuanga tika ka aru mai:

13 “Te tua tua rima anga o te au aenga pepa akonoanga e tu taito te reira o te apiianga evangeria a te mitinari​—mei te tuatua enua rai o te au matini nenei te taito. Kua riro ana te reira ei mana ririnui pakari i roto i te au akaaerenga akonoanga na roto i te au mataiti i aereia mai ana. Te taangaangaia nei teia tu apiianga evangeria i teia tuatau, na roto i tetai tu maata roa e te au pupu akonoanga tuke ke e apai nei to ratou aronga koropota i te Evangeria ki te au tauatini e te tauatini ua atu au ngutuare e te umuumu na roto i ta ratou uaorai au atoroanga kia akaariu mai i te aronga e irinaki ki to ratou akarongo. . . . Ko teia tu angaanga akonoanga te vai nei rai i roto i taua turanga puapinga ra i raro ake i te First Amendment [ki te United States Constitution] mei te akamorianga rai i roto i te au ekaretia e te tutu anga atu mei te au atarau.”​—Murdock v. Pennsylvania, 1943.

Eaa ka Tutu ua Atu Ei?

14. Eaa te tu meitaki roa ka rauka no ta tatou angaanga orometua?

14 E maata te au tumu no te akakitekite anga mei tera are ki tera are. I te au taime ravarai ka atoro tatou i tetai tangata ngutuare, e tauta tatou i te tanu i tetai ua tuatua mou o te Tuatua Tapu. Na te rave akaou anga i te au atoroanga, te umuumu ra tatou i te tamauu i te reira ki te vai. E ka rauka te tu meitaki roa, no te mea kua tata a Paulo e: “Naku oki i tanu, na Apolo i tamauu ki te vai; na te Atua ra i akatupu.” (1 Korinetia 3:6) No reira kia tamou marie ua atu rai tatou i te ‘tanu e te tamauu ki te vai,’ te irinaki papu anga e na Iehova ‘e akatupu i te reira.’

15, 16. Eaa tatou e atoro putuputu ua ai i te au ngutuare o te tangata?

15 Te rave nei tatou i te angaanga a te aronga apii evangeria no te mea e manganui te oraanga ka akakinoia. Na te tutu aere anga e rauka ai ia tatou i te akaora ia tatou uaorai e te aronga e akarongo maira kia tatou. (1 Timoteo 4:16) Me kua kite tatou e ka akakinoia te oraanga o tetai, ka rave ainei tatou e tai ua rai tautaanga i te tauturu iaia? Kare roa! I te mea e ka o mai te ora, ka rave putuputu ua rai tatou i te au atoroanga ki te au ngutuare o te tangata. Te taui ua nei rai te au turanga. A tetai taime me kare tetai e akarongo mai no te maata o te manamanata penei ka akarongo mai i te karere a te Pipiria a tetai taime ke. Penei ko tetai mema ke mai o te ngutuare tangata te ka aere mai ki te ngutupa, e ka riro te reira i te arataki atu ki tetai uriurianga Tuatua Tapu.

16 Kare ko te au turanga ua mari katoa ra ko te tu o te au tangata ngutuare te taui ana. Ei akatauanga, penei ka riro te mamae maata no te ngaroanga o tetai tei akaperepereia ki te mate i te akakeu i tetai tangata kia akarongo mai ki te karere o te Patireia. Ta tatou e manakonako ra kia akapumaana i te tangata, tauturu iaia kia kite i tona anoano i te pae vaerua, e te akaari e ka akapeea e rauka ai te akamerengo i te reira.​—Mataio 5:3, 4.

17. Eaa te tumu maata roa atu no ta tatou angaanga tutu aere?

17 Tei maata roa atu i roto i ta tatou au tumu no te akakitekite anga mei tera are ki tera are me kore no te piri ki roto i tetai atu au tu o te angaanga orometua Kerititiano koia oki ko te anoano kia piri ki roto i te akakite aere anga i to Iehova ingoa. (Exodo 9:16; Salamo 83:18) Mei teaa ra te rekarekaanga me tauturu ta tatou angaanga apii evangeria i te aronga tei inangaro i te tuatua mou e te tu tuatua tika kia riro mai ei aronga akapaapaa ia Iehova! “Te au tangata ou, e te au tamaine; te au tangata metua, e te au tamariki ra,” i imene ei te tata taramo. “Ko te reira te akameitaki i te ingoa o Iehova; tona anake ra oki te ingoa kia akateitei; tei runga roao tona kakā i te enua nei, e te au rangi ra.”​—Salamo 148:12, 13.

Puapingaia Tatou Uaorai i te Angaanga Evangeria

18. Akapeea tatou e puapinga ai mei te rave i te angaanga evangeria?

18 Ka puapingaia tatou uaorai i te rave i te angaanga a te tangata apii evangeria na roto i te au mataara tuke ke. Te aere mei tera are ki tera are ma te tuatua meitaki ka tauturu ia tatou i te tatanu i te tu akaaka, mei te mea tikai e kare tatou e arikiia mai na roto i te tu takinga meitaki. Kia riro ei aronga apii evangeria puapingaia, ka anoanoia tatou kia riro mei ia Paulo rai, ko ‘tei akaarite i te au mea katoa i te tangata ravarai kia ora iaia tetai papaki.’ (1 Korinetia 9:19-23) Ko te kite i roto i te angaanga orometua ka tauturu ia tatou kia manako tau. Na te irinaki ki runga ia Iehova e te iki meitaki i ta tatou au tuatua, ka rauka i reira ia tatou i te taangaanga i te ako a Paulo: “Ei tuatua aroa ua anake ta kotou, kia rapakauia i te tai, i te kite anga i te mea tika kia tuatua atu ki te tangata katoa ra.”​—Kolosa 4:6.

19. Akapeea te aronga apii evangeria i te tauturu angaia e te vaerua tapu?

19 Ka akakeu katoa te angaanga evangeria ia tatou kia irinaki ki runga i te vaerua tapu o te Atua. (Zekaria 4:6) Aru mai, to te reira ua​—“te aroa, te rekareka, te au, te akakoromakianga roa, te takinga meitaki, te meitaki, te akarongo, te maru, te akatere uaorai”​—ka kitea papuia i roto i ta tatou angaanga orometua. (Galatia 5:22, 23NW) Ka akakeu te reira i te au angaanga ta tatou ka rave ma te tangata, no te mea ko te ariu ki te aratakianga a te vaerua ka tauturu ia tatou kia taangaanga i te aroa, kia rekareka e kia akamoeau, kia akakoromakianga roa e kia takinga meitaki, kia akaari i te tu meitaki e te akarongo, e kia akakite pu i te tu maru e te akaaere ia koe uaorai i te tutu aere anga i te tuatua meitaki.

20, 21. Eaa ua ai tetai au akameitakianga e te au puapinga o te angaanga maroiroi ua rai ei aronga apii evangeria?

20 Tetai akameitakianga ke ta tatou e kite nei ei aronga apii evangeria koia oki e maata atu to tatou tu tangi. Me taiku mai te tangata i to ratou au manamanata​—te maki, te kore e ngai angaanga, te au timataanga o te ngutuare—​kare tatou e tu ei aronga ako, kareka ra ka oronga tatou i te au irava akamaroiroi e te akapumaana kia ratou. Te manako oonu ra tatou no runga i te au tangata tei akamatapoia i te pae vaerua inara i te akaraanga te inangaro ra i te tu tuatua tika. (2 Korinetia 4:4) E mei teaa ra te akameitakianga o te oronga anga i te tauturu i te pae vaerua ki te aronga “i akonoia no te ora mutu kore”!​—Angaanga 13:48.

21 Te piri putuputu ki roto i te angaanga evangeria ka tauturu ia tatou kia akamou marie i to tatou manako ki runga i te au apinga o te pae vaerua. (Luka 11:34) E puapinga papu tikai to te reira, i te mea penei ko te ariu aea tatou ki te au timataanga o te apinga kopapa tei matau uaia i roto i teia ao. Kua raurau te apotetoro ko Ioane e: “Auraka e anoano i teianei ao, e te au mea ravarai o teianei ao. Ko te tangata i anoano i teianei ao ra, kare te anoano o te Metua i roto iaia ra. Ko te au mea ravarai oki o teianei ao, ko te anoano tika kore o te kopapa nei, e te anoano tika kore o te mata nei, e te akatietie o te ora anga nei, kare ïa i to ko mai i te Metua ra, no teianei ao anake ïa. Te ngaro ke nei teianei ao, ma ta to reira katoa e anoano nei: ko tei akono ra i to te Atua ra anoano, e tika ïa i te ora anga e tuatau ua atu.” (1 Ioane 2:15-17) Na te angaanga maroiroi anga ei aronga apii evangeria ma te rave maata i te angaanga i roto i te angaanga a te Atu e tauturu ia tatou kia kore e anoano atu i teianei ao.​—1 Korinetia 15:58.

E Akaputu i te Au Apinga Akaperepereia i te Rangi

22, 23. (a) Eaa te au apinga akaperepereia tei akaputuia e te au Kerititiano apii evangeria? (e) Ka akapeea te atikara ka aru mai i te tauturu anga ia tatou?

22 Ka apai mai te angaanga tutu maroiroi o te Patireia i te au akameitakianga mou. Kua akaari mai a Iesu i teia i tona tuatua anga e: “Auraka e akaputu i te apinga na kotou i teianei ao, i te ngai e pou ei i te uu, e te pe, i te ngai e tomoia, e e keiaiaʼi e te keia. Ka akaputu ra i te apinga na kotou ki runga i te rangi, i te ngai e kore ei e pou i te uu e te pe, kare oki te keia e tomo i reira ka keiaʼi. Te ngai oki i vaioiaʼi to kotou na apinga, ka riro katoa i reira to kotou ngakau.”​—Mataio 6:19-21.

23 Kia akaputu tamou ua atu rai tatou i te au apinga akaperepereia i te rangi, ma te kite e kare atu ei o tatou tikaanga maata atu no te komono anga i te Atu Ngateitei ko Iehova ei Au Kite nona. (Isaia 43:10-12) Ia tatou e rave ra i ta tatou angaanga ei au orometua no te Atua, penei ka manako ngakau meitaki tikai tatou mei tetai vaine Kerititiano rai i roto i tona 90 anga e ara atu ko tei tuatua i teia no runga i tona oraanga roa i te tavini anga i te Atua: “I roto pouroa i te reira te akameitaki nei au ia Iehova no tei ariki mai iaku i teia au mataiti pouroa, e te pure akatenga nei au kia riro ua rai aia ei Metua akaperepere noku e mutukore ua atu.” E mei tera rai ta tatou akaperepere i to tatou pirianga ma te Atua, papu tikai e ka inangaro tatou i te rave i te angaanga a te tangata apii evangeria na te mataara te ka akaope takiri i te reira. Te atikara ka aru mai ka tauturu ia tatou kia kite e ka akapeea e rauka ai ia tatou i te rave akaope takiri i ta tatou angaanga orometua.

Akapeea Koe me Pau?

• Eaa ra tatou ka rave ei i te angaanga a te tangata apii evangeria?

• Eaa taau ka tuatua no runga i te angaanga a te aronga apii evangeria i topa e i teianei?

• Eaa ra tatou e akakitekite aere ei mei tera are ki tera are?

• Akapeea koe e puapingaia ai mei te rave anga i te angaanga a te tangata apii evangeria?

[Au Uianga Apii]

[Au Tutu i te kapi 10]

Te aronga apii evangeria mei ia Philipa e tana anau tamaine e au taeake rekareka to ratou i teia tuatau

[Tutu i te kapi 14]

Akapeea koe uaorai e puapingaia ai ia koe e akakite aere ra i te tuatua meitaki ki etai ke?