Neke ki te tumu manako rikiriki

Neke ki te ngai o te au tumu tuatua

Au Uianga a te Aronga Tatau

Au Uianga a te Aronga Tatau

Au Uianga a te Aronga Tatau

Eaa ra a 1 Korinetia 10:8 i karanga ai e e 23,000 ngati Iseraela i mate i roto i te ra okotai no te akaturi, i na e ko te numero ta Numero 25:9 e oronga maira e 24,000?

E maata te au tumu e oronga maira i te akamaramaanga no te tuke i roto i te au numero tei orongaia i roto i nga irava e rua. Ko te mea ngoie roa atu penei e ko te numero tikai tei tetai ngai ua i rotopu i te 23,000 e te 24,000, i te akatika anga i te reira kia akatanoia ei numero katoa me ei mea meangiti ake me kore ei mea maata ake.

Akamanako i tetai akamaramaanga ke mai. Kua taiku te apotetoro ko Paulo i te tuatua o te ngati Iseraela i Sitima ei akaraanga akamatakite ki te au Kerititiano i Korinetia i mua ana, e oire tei kite matauia no to te reira tu mataara viivii o te oraanga. Kua tata aia: “Auraka katoa tatou e akaturi, mei tetai papaki o ratou i akaturi ra, e mate iora e rua ngauru e toru ara i te tausani i te rā okotai ra.” I te akatakake anga i taua aronga ra tei tamateia e Iehova no te mea kua akaturi ratou, kua tuku a Paulo i te numero ei 23,000.​—1 Korinetia 10:8.

Inara, te akakite maira a Numero pene 25, kia tatou e “kua topiri akera to Iseraela kia Baala-peora: tupu akera te riri o Iehova ia Iseraela.” I reira, kua akaue a Iehova ia Mose kia tamate “i te aronga mamaata ravarai i te au tangata nei.” I reira, kua akaue akera a Mose, i te au akava kia rave i taua akauenga ra. I te openga iora, i te rave viviki anga a Phinehaza i te tamate i te tangata Iseraela tei apai mai i te vaine ngati Midiana ki roto i te aua puakapa, “kore akera te maki mate.” Kua taopenga te tuatua ma te akakiteanga e: “Taua aronga i mate takiri roa i taua maki-mate ra, e rua ïa ngauru e a ara i te tausani.”​—Numero 25:1-9.

Ko te numero tei orongaia i roto ia Numero te kapiti papu maira i “te aronga mamaata ravarai i te au tangata” tei taiaia e te au akava e te aronga ta Iehova tikai i ta. I te akaraanga mei tetai tauatini o te aronga mamaata tei mate i roto i te rima o te au akava, i te apai mai anga i reira i te numero ki te 24,000. Noatu teia aronga mamaata, me kore au arataki, e kua rave i te akaturi, me kua piri ki roto i te au oroa tamataora, me kore kua oronga i te akatikaanga ki te aronga e rave ra me kare, kua apa rai ratou no tei ‘topiri atu kia Baala-peora.’

No runga i te tuatua “topiri,” te akamarama ra tetai tataanga e ko tetai aiteanga o te reira “kia tatua i tetai uaorai ki tetai tangata.” E iti tangata akatapuia te ngati Iseraela kia Iehova, inara i to ratou akatupu anga kia ‘topiri atu kia Baala-peora,’ kua momotu ia ratou i to ratou pirianga akatapuia ki te Atua. No tetai 700 mataiti i muri mai, na roto i te peroveta ko Hosea, kua tuatua a Iehova no runga i te ngati Iseraela e: “Aere atura ra ratou ki Baala-peora, e kua akataka ke ia ratou uaorai ki taua mea akama ra; e kua riro ratou ei mea viivii, mei ta ratou i inangaro ra.” (Hosea 9:10) Pouroa te aronga tei rave pera kua tau rai ki te akavaanga kino tu-Atua. No reira, kua akamaara a Mose i te tamariki a Iseraela: “Kua kite oki to kotou mata i ta Iehova i rave i te ara ia Baala-peora ra, kua ope takiri oki te au tangata katoa i rotopu ia koe i aru ia Baala-peora i te mate, i to Atua ra ia Iehova.”​—Deuteronomi 4:3.