E Irinaki ki Runga i te Vaerua o te Atua i te Akono Anga i te Au Tauianga o te Oraanga

“E akamaroiroi kia vai meitaki rai koe ki mua i te aroaro o te Atua.”​—2 TIMOTEO 2:15.

1. Eaa te au taui anga te oronga maira i tetai akaaoanga ki to tatou oraanga pae vaerua?

TE TAUI putuputu nei teianei ao takapini ia tatou. Te kite nei tatou i te au tere anga ki mua o te taineti umere e te au apinga te aru maira i tetai topa anga kino o te au tu puapinga o te tu akono tau. Mei ta tatou i uriuri manako ana i roto i te atikara i mua akenei, e mea tau kia patoi te au Kerititiano i te vaerua o teianei ao te patoi ra i te Atua. Inara, mei teianei ao e taui ra, te taui katoa nei rai tatou i roto i te au tu e manganui. Kua taui atu tatou mei te tamariki anga ki te aronga mamaata. Penei ka rauka me kore ka ngere ia tatou te apinganui, te oraanga kopapa, e te aronga i akaperepereia. E manganui taua au taui anga kare e rauka ia tatou i te akatere, e te oronga maira te reira i te au akaaoanga ou e te ketaketa ki to tatou oraanga pae vaerua.

2. Akapeea to Davida oraanga i te taui anga?

² E tokoiti ua te au tangata kua kite i taua au taui anga pakari i roto i to ratou oraanga mei ia Davida rai, te tamaiti a Iese. Kua taui viviki a Davida  mei te turanga kitea koreia ei tamaiti tiaki mamoe ki te rongonui ei tumu toa i roto i te enua. Kua riro mai aia i muri mai ei tangata oro ke, tei arumakiia e tetai ariki vareae mei tetai manu rai. I muri ake i te reira, kua riro mai a Davida ei ariki e ei tangata autu. Kua akakoromaki aia i te au tupuanga mamae no te ara kino. Kua mamae aia i te tumatetenga e te akapae ke anga i roto i tona ngutuare tangata. Kua rauka iaia te apinganui, kua ruaine, e kua kite i te au tu maki no te ruaine anga. Inara, noatu te au tauianga e manganui i roto i tona oraanga, kua akaari a Davida i te manako papu e te irinaki anga kua roa te tuatau kia Iehova e Tona vaerua. Kua rave maroiroi ua atu aia i te oronga iaia uaorai ‘kia vai meitaki rai ki mua i te aroaro o te Atua,’ e kua akameitaki te Atua iaia. (2 Timoteo 2:15) Noatu e e tuke to tatou au turanga mei to Davida ra, ka rauka ia tatou i te kite mei te tu i akono ei aia i te au tumu manako i roto i tona oraanga. Ka rauka tona akaraanga i te tauturu mai ia tatou kia marama e ka akapeea e rauka ua atu ei ia tatou te tauturu anga a te vaerua o te Atua ra ia tatou e aro atura i te au tauianga i roto i to tatou oraanga.

To Davida Tu Akaaka​—Tetai Akaraanga Meitaki

3, 4. Akapeea a Davida i te taui anga mei te turanga kitea koreia ei tamaiti tiaki mamoe ki te rongonui no te enua ra?

³ Ei tamaroa, kare a Davida i te tangata rongonui i roto i tona uaorai ngutuare tangata. Te aere mai anga te peroveta ko Samuela ki Betelehema, kua oronga atu te metua tane o Davida e itu o tana au tamaroa toko varu. Ko Davida, te tamaiti openga ra, kua akarukena ia atu kia akono i te mamoe. Inara, kua iki a Iehova ia Davida kia riro mai ei ariki no Iseraela i te tuatau ki mua. Kua kapikiia atu a Davida mei roto mai i te ngai koro. Aru mai, te karanga ra te rekoti Pipiria e: ‘Kua rave iorā Samuela i taua āriki manongi ra, e kua akatainu atura iaia i rotopu i tona ai tuakana ra: e mei taua rā maira te vaerua o Iehova i te tae anga mai ki runga ia Davida.’ (1 Samuela 16:12, 13) I roto i tona oraanga kua irinaki a Davida ki runga i taua vaerua ra.

⁴ Kare i roa ana kua riro mai teia tamaiti tiaki mamoe ei tangata rongonui i roto i te enua. Kua kapikiia aia kia tavini i te ariki e kia akatangi imene nana. Nana i ta i te tangata toa ko Golia, e tuputupua kino tikai e kua mataku oki te au vaeau karape o Iseraela i te tamaki atu iaia. Kua tukunaia ki runga ake i te au tangata tamaki, kua tamaki autu atu a Davida i to Philiseti. Inangaro te au tangata iaia. Kua atu ratou i te au imene i te akapaapaa anga iaia. I mua atu ana, kua akataka mai tetai tangata ako a te Ariki ko Saula ia Davida ou ra e kare ua i “kite meitaki ïa i te akatangi kinura” mari katoa ra “e tangata maroiroi, e tangata tamaki oki, e e ravenga karape oki tana, e te tangata meitaki i te tu o te kopapa ra.”​—1 Samuela 16:18; 17:23, 24, 45-51; 18:5-7.

5. Eaa te ka akariro ia Davida kia akaparau, e akapeea tatou i kite ei e kare aia i riro mai mei te reira rai?

⁵ E rongonui, e manea, e mapu, e tukatau, e kite meitaki i te akatangi, e kite karape i te angaanga vaeau, mareka anga tu-Atua​—i te akaraanga tei ia Davida pouroa ia. Ko tetai ua atu o teia au apinga nei ka rauka i te akariro iaia kia akaparau, inara kare tetai o te reira i akariro ana kia akapera. E akara ana i ta Davida pau anga ki te Ariki ko Saula, tei oronga atu kia Davida i tana tamaine kia akaipoipo. Ma te tu akaaka mou, kua tuatua a Davida e: “Koai oki au nei? e eaa toku nei ora, e te kopu-tangata o toku metua i Iseraela nei, i akariroiaʼi au ei unonga na te ariki?” (1 Samuela 18:18) I te tuatua anga no runga i teia irava nei, kua tata tetai tangata apii: “Ko ta Davida aite anga oki, kare no runga i te au tumu tau nona uaorai, kare katoa no runga i tona turanga, kare katoa e no tona papaanga tupuna, i karanga ai aia e e mea tau te ngateitei i akariroia ai ei unonga na te ariki.”

6. Eaa i tau ei kia tatanu tatou i te tu akaaka?

 ⁶ Kua akatumuia to Davida tu akaaka i tona kite anga e e teitei maata atu a Iehova i te au tangata apa i roto i te au mea ravarai. Kua umere a Davida e te manako maira te Atua i te tangata. (Salamo 144:3) Kua kite katoa a Davida e ko tetai ua atu tu maata penei tei rauka mai iaia ra mei te mea ra oki e kua akaari mai a Iehova i te tu akaaka, i te taakaaka anga iaia uaorai kia akaora, paruru, e kia akono iaia. (Salamo 18:35) E apiianga manea tikai no tatou! Ta tatou au tareni, te au mea i rauka ia tatou, e ta tatou au akameitakianga auraka rava e akariro kia akaparau tatou. “E eaa taau kare te mea i rauka ia etai ke ra?” i tata mai ei te apotetoro ko Paulo. “E i rauka taau ia etai ke ra, eaa koe i akatietie ei, mei te mea e, kare taau te mea rauka mai na etai ke?” (1 Korinetia 4:7) Kia rauka to te Atua vaerua tapu e kia rekareka i tona mareka anga, e mea tau kia tatanu e kia tamou tatou i te tu akaaka.​—Iakobo 4:6.

“Auraka e Akaoko”

7. Eaa te tuatau tei orongaia maira kia Davida kia ta i te Ariki ko Saula?

⁷ Kare oki to Davida rongonui i akakeu ana i te akaparau i roto i tona ngakau, kua akatupu ra te reira i tetai tu vareae no te ta i roto i te Ariki ko Saula, ko tei takake maira te vaerua o te Atua mei iaia ra. Noatu e kare a Davida i rave ana i te tarevake, kua oro ke atu aia no tona oraanga e kua noo i roto i te metepara. I tetai atianga, i te arumaki puapinga kore ua anga ia Davida, kua tomo atu te Ariki ko Saula ki roto i te ana, kare i kite ana e te pipini ra a Davida e tona au oa i roto i reira. Kua raurau atura to Davida au tangata iaia kia rave i te tuatau ta te Atua i oronga mai no te ta ia Saula. Ka rauka ia tatou i te akamanako ia ratou i roto i te poiri, i te koumuumu anga kia Davida e: “I na, ko te rā teia ta Iehova i tuatua mai kia koe na e, I na, naku e tuku atu i to enemi ki roto i to rima na, kia rave koe i taau e anoano i te rave iaia ra.”​—1 Samuela 24:2-6.

8. Eaa ra a Davida i akakoromaki ei iaia uaorai i te rave i te akaoko anga?

⁸ Kua patoi atura a Davida i te ta ia Saula. I te taangaanga anga i te akarongo e te akakoromaki, kua mareka ua aia i te akaruke i te au tumu ki roto i nga rima o Iehova. I muri ake i te akaruke anga te ariki i te ana, kua kapiki atura a Davida kiaia e kua karanga atura e: “Na Iehova e akataka i te tuatua ia taua, e na Iehova e tutaki atu ia koe e iaku; kare ra toku rima e rave ua atu ia koe.” (1 Samuela 24:12) Noatu e kua kite aia e ko Saula tei tarevake, kare a Davida i akaoko atu iaia uaorai; kare katoa aia i tuatua akakino atu ana ia Saula me kare no runga iaia. I tetai au atianga e manganui, kua akakoromaki a Davida iaia uaorai i te rave mai i te au tumu ki roto i tona uaorai nga rima. Kareka ra, kua irinaki aia ki runga ia Iehova kia akatikatika i te au mea ra.​—1 Samuela 25:32-34; 26:10, 11.

9. Eaa tatou i kore ei e akakino atu me te kite ra tatou i te patoianga me kore te takinga kinoanga?

⁹ Mei ia Davida rai, penei ka kite koe ia koe uaorai  i roto i te au turanga ngata. Penei te patoiia maira koe me kore te takinga kinoia ra e te au oa apii, te au oa angaanga, te au mema ngutuare, me kore na tetai kare e piri mai ana ki toou akarongo. Auraka e akakino atu. E tiaki ia Iehova, i te pati anga i tona vaerua tapu kia tauturu mai ia koe. Penei ua ake ka umere taua aronga irinaki kore ra i toou tu meitaki e ka riro mai ei aronga irinaki. (1 Petero 3:1) Noatu e eaa te ka tupu mai, e mea papu e te kite maira a Iehova i toou turanga e ka rave i tetai apinga no runga i te reira i roto i tona uaorai tuatau tau. Kua tata te apotetoro ko Paulo e: “E taku au akaperepere e, auraka e akaoko, tuku ua atura i te riri; kua tataia oki e, ‘Te tuatua maira te Atu, ei iaku te akaoko, e naku e tutaki atu.’”​—Roma 12:19.

“Akarongo Mai i te Ako”

10. I akapeea a Davida i topa ai ki roto i te ara, e akapeea aia i te tauta anga i te uuna i te reira?

¹⁰ Kua topa te au mataiti. Kua riro mai a Davida ei ariki akaperepereia no te rongonui maata. Tona aerenga oraanga no te tu akarongo meitaki, kapiti atu ki te au taramo manea tana i tata ana i te akapaapaa anga ia Iehova, penei te oronga ngoie ua maira i te akaraanga e kare rava teia tangata nei e topa ki roto i te ara kino. Inara, kua topa atu aia. I tetai ra, kua kite atu te ariki mei tona are tauu i tetai vaine purotu manea iaia uaorai e pai ra. Kua rave aia i te au kimikimi anga. I te kite anga e ko Bate-seba taua vaine e ko tana tane, ko Uria, tei aere atu ki te tamaki, kua tono atura a Davida iaia e kua piri atu kiaia. I muri mai, kua kitenaia mai e ia e kua to aia. Ka akatupu teia i te ravenga kino akatotoaia me akaariia mai te tumu! I raro ake i te Ture a Mose, e kino maata te ravenga akaturi. I te akaraanga kua manako te ariki e ka rauka taua ara ra i te uunaia. No reira kua tuku atu aia i te tuatua ki te vaeau, i te akaue anga ia Uria kia oki mai ki Ierusalema. Kua manako a Davida e ka moe a Uria e tai po kia Bate-seba, inara kare te reira i tupu mai ana. Kua taitaia i teianei, kua tono akaou atu a Davida ia Uria ki te tamaki ma tetai reta kia Ioaba, te akaaere maata o te vaeau. Kua akaueia na roto i te reta e kia tukunaia a Uria ki roto i tetai turanga tamaki anga e mate te ka tupu mai kiaia. Kua akarongo atura a Ioaba, e kua taia a Uria. I muri ake i te akono anga a Bate-seba i te tuatau no te peu aue anga, kua rave mai a Davida iaia ei vaine nana.​—2 Samuela 11:1-27.

11. Eaa te turanga ta Natana i akakite atu kia Davida, e akapeea aia i te ariu mai anga?

¹¹ I te akaraanga kua tupu te akakoro anga, noatu e kua kite a Davida e kua vai akatueraia mai te tumu kia Iehova. (Ebera 4:13) Kua topa te au marama, e kua anauia mai te tamaiti. No reira, na roto i ta te Atua akauenga, kua aere atu a Natana peroveta kia Davida. Kua akakite atu te peroveta ki te ariki i tetai turanga no tetai tangata apinganui e maata tana uaorai mamoe e kua rave mai e kua ta i te mamoe akaperepere okotai ra a tetai tangata e iti ua te au apinga. Kua akakeu te tua i to Davida manako no te tuatua tau inara kare i tarotokaka ana i to te reira aite anga tikai e uunaia ra. Kua oronga viviki atu a Davida i te akavaanga ki runga i te tangata apinganui. Matemate i te riri ra, kua tuatua atura aia kia Natana e: “Ko te tangata i pera ra, e tau tikai iaia te mate.”​—2 Samuela 12:1-6.

12. Eaa te akavaanga ta Iehova i rave kia Davida?

¹² “Ko koe rai taua tangata ra,” i pau mai ei te peroveta. Kua akava a Davida iaia uaorai. Kare ekokoanga, kua tuku atu to Davida riri viviki ki te taakama anga maata e te mii oonu. Ma te poitirere, kua akarongo atu aia i te oronga mai anga a Natana i ta Iehova akavaanga kare e ora. Kare i vai ana te au tuatua akapumaana e te matuapuru. Kua akavaavaa a Davida i te tuatua a Iehova na te rave  anga i te kino. Kare ainei e kua ta aia ia Uria ma te koke a te enemi? Kare tetai koke e takake mei te ngutuare o Davida. Kare ainei e kua rave poiri aia i te vaine a Uria? Ka aere mai taua kino ra ki runga iaia, kare na roto mai i te poiri, mari ra na mua mai i te katoatoa.​—2 Samuela 12:7-12.

13. Akapeea a Davida i te ariu mai anga ki ta Iehova ako anga?

¹³ Ki to Davida akameitaki anga, kare aia i akakore ana i tana apa. Kare aia i riri ana i te peroveta ko Natana. Kare aia i akaapa i tetai ua atu me kore i oronga ua atu i te au kotoeanga no tana i rave. I te aro atu anga i tana au ara, kua ariki a Davida i te apainga, i te tuatua anga e: “Kua ara au ia Iehova.” (2 Samuela 12:13) Te akaari maira a Salamo 51 i te taitaia o tana ara e te oonu o tona tataraara anga. Kua pati akatenga atura aia kia Iehova: ‘Auraka koe e tuaru iaku i mua i to aroaro nei, auraka oki e rave ke atu i to vaerua tapu iaku nei.’ Kua irinaki aia, e i roto i tona aroa, kare a Iehova e akavaavaa i “te ngakau paruparu, e te aue” i runga ake i te ara. (Salamo 51:11, 17) Kua rave ua atu a Davida i te irinaki anga ki runga i te vaerua o te Atua. Noatu e kare a Iehova i paruru ia Davida mei te au tupuanga kino o tana ra ara, kua akakore aia i tana ara.

14. Akapeea tatou me ariu atu ki ta Iehova ako anga?

¹⁴ Kua apa pouroa tatou, e kua ara pouroa tatou. (Roma 3:23) I tetai taime penei ka topa atu tatou ki roto i te ara kino, mei ia Davida rai. Mei tetai metua aroa te ako ra i tana tamariki, te akatikatika ra a Iehova i te aronga te kimi ra i te tavini iaia. Inara, te puapingaia ra te ako anga, kare i ariki ngoieia ana. Ko te tika, i tetai taime “e mea aue ra.” (Ebera 12:6, 11) Inara, me “akarongo mai [tatou] i te ako,” ka rauka kia akaongiia tatou kia Iehova. (Maseli 8:33) Kia rekareka i te akameitaki anga o to Iehova ra vaerua, e mea tau kia ariki tatou i te akatikatika anga e kia angaanga kia vai meitaki rai ki mua i te aroaro o te Atua.

Auraka e Tuku i te Manakonako ki Roto i te Au Apinganui Papu Kore

15. (a) I roto i teea nga tu i rave ei etai au tangata i te taangaanga i ta ratou au apinganui? (e) Akapeea a Davida i te inangaro anga i te taangaanga i tana apinganui?

¹⁵ Kare i akakiteia mai ana e no roto mai a Davida i tetai turanga rongonui me kore e ngutuare apinganui tona. Inara, i te tuatau o tona ariki anga, kua rauka ia Davida te apinganui maata rava. Mei taau rai i kite ana, e manganui te akaputu ra i ta ratou apinganui, te kimi noinoi ra i te akamaata atu i te reira, me kore te kaimoumou karapii anga i te reira. Ko tetai papaki te taangaanga ra i ta ratou moni kia akakaka ia ratou uaorai. (Mataio 6:2) Kua taangaanga tuke tikai a Davida i tana apinganui. Kua inangaro aia i te akangateitei ia Iehova. Kia Natana, kua akakite a Davida i tona anoano no te patu i tetai iero no Iehova e ngai e vai ei te aruna no te koreromotu, tei Ierusalema te reira e te “vai nei i roto i te paruru.” Kua mareka a Iehova i te au akakoro anga o Davida inara kua akakiteia kiaia na roto ia Natana e ka orongaia te patu anga o te iero ki ta Davida tamaiti kia Solomona.​—2 Samuela 7:1, 2, 12, 13.

16. Eaa te au akateateamamaoanga ta Davida i rave no te patuanga i te iero?

¹⁶ Kua akaputu mai a Davida i te au apinga kia taangaangaia i roto i teia angaanga patu anga maata. Kia Solomona, kua tuatua a Davida e: “Kua kopî au i te apinga no te are o Iehova, okotai anere anga i te tausani i te taleni auro, okotai oki tausani anga i te tausani i te taleni ario; e te  veo e te auri kare ïa e aite; kua maata rava oki: e te rakau katoa, e te toka, tei kopîia e au; e naau e akarava atu i te reira.” Mei roto mai i tana uaorai apinganui, kua oronga atu aia e 3,000 tareni auro e 7,000 tareni ario. * (1 Paraleipomeno 22:14; 29:3, 4) Ta Davida oronga anga takinga meitaki, kare e akaari anga e no vao ua mai, mari ra e akakiteanga i te akarongo e te akamorianga ki te Atua ko Iehova. I te kite anga i te Tumu no tana au apinganui, kua tuatua aia kia Iehova e: “No ko na mai ia koe na te au mea katoa nei, e no roto i taau ta matou i apai atu kia koe na.” (1 Paraleipomeno 29:14) Kua akakeuia to Davida ngakau takinga meitaki kia rave katoatoa aia te ka rauka iaia i te akamaata i te akamori anga ma.

17. Akapeea te ako anga i roto ia 1 Timoteo 6:17-19 i tau ei ki te apinganui e te putaua?

¹⁷ Ma te reira katoa, penei ka taangaanga tatou i ta tatou au apinga materia kia rave i te meitaki. Kare e aruaru i tetai mataara materia o te oraanga, e mea meitaki i te kimi i te mareka anga o te Atua​—ko te mataara ia no te pakari mou e te tu mataora. Kua tata a Paulo e: “E ako atu i te aronga apinga maata i teianei ao, eiaa ei ngakau teitei, eiaa oki e irinaki i te apinga maata mou kore, ei te Atua ora ra, ko tei oronga ua mai i te au mea katoa nei ei rave anga na tatou; Kia takinga-meitaki ratou, e kia apingaia ra i te angaanga meitaki ra, kia maata atu ïa ia ratou kia oronga aere, kia tau i te uipa; I te akaputu marie anga i te meitaki tumu no ratou uaorai a muri atu, kia rave ratou i te ora mutu kore.” (1 Timoteo 6:17-19) Noatu e eaa to tatou turanga i te pae moni, kia irinaki tatou ki runga i te vaerua o te Atua e kia aruaru i tetai aerenga o te oraanga te ka akariro ia tatou ‘kia maata te apinga i te Atua ra.’ (Luka 12:21) Kare atu e apinga e puapinga roaia ana ei tetai turanga marekaia ma to tatou Metua aroa i te rangi ra.

Kia Vai Meitaki Rai ia Koe Uaorai ki Mua i te Aroaro o te Atua

18. Na roto i teea tu i akanoo ei a Davida i tetai akaraanga meitaki no te au Kerititiano?

¹⁸ I roto i tona oraanga katoa, kua kimi a Davida i to Iehova mareka anga. I roto i te imene, kua kapiki atura aia e: “E aroa mai iaku, e te Atua e, e aroa mai; te irinaki nei oki toku vaerua ia koe.” (Salamo 57:1) Kare tona irinaki anga i roto ia Iehova i puapinga kore ua. Kua ruaine akera a Davida, “kua ope ona au rā.” (1 Paraleipomeno 23:1) Noatu e kua rave a Davida i te au tarevake kino ra, kua maaraia aia e ko tetai o te au kite e manganui o te Atua tei akaari i te akarongo meitaki.​—Ebera 11:32.

19. Akapeea e rauka ai kia vai meitaki tatou uaorai ki mua i te aroaro o te Atua?

¹⁹ Ia koe e aro atura i te au turanga te taui ra i roto i te oraanga, kia maara ra e mei ia Iehova rai i akaora, e akamaroiroi, e te akatikatika ia Davida ra, ka rauka Iaia i te rave i te reira noou. Ko te apotetoro ko Paulo, mei ia Davida rai, kua aro atu i te au taui anga e manganui i roto i te oraanga. Inara, kua vai akarongo katoa aia na te irinaki anga ki runga i te vaerua o te Atua. Kua tata aia e: “E tika iaku te au mea ravarai nei [“iaia,” NW], ko tei akamaroiroi mai iaku nei.” (Philipi 4:12, 13) Me irinaki tatou ki runga ia Iehova, nana e tauturu mai kia autu tatou. Te inangaro ra aia kia autu tatou. Me akarongo tatou kiaia e kia akavaitata atu kiaia, ka oronga mai aia i te maroiroi kia tatou kia rave i tona anoano. E me ka irinaki ua atu rai tatou ki runga i te vaerua o te Atua, ka rauka ia tatou ‘kia vai meitaki rai ia tatou uaorai ki mua i te aroaro o te Atua’ i teianei e mutu kore ua atu.​—2 Timoteo 2:15.

[Tataanga Rikiriki i Raro]

Akapeea Koe me Pau?

• Akapeea tatou i te matakite anga i te akaparau?

• Eaa ra tatou i kore ei e akaoko ia tatou uaorai?

• Eaa te manako anga no te akoanga ka tau kia rave tatou?

• Eaa ra tatou ka irinaki ei i te Atua e kare ki te au apinganui?

[Au Uianga Apii]

[Tutu i te kapi 16, 17]

Kua irinaki a Davida ki runga i te vaerua o te Atua e kua kimi i te mareka anga tu-Atua. Te rave ra ainei koe i te reira?

[Tutu i te kapi 18]

“No ko na mai ia koe na te au mea katoa nei, e no roto i taau ta matou i apai atu kia koe na”