Ka Rauka ia Koe i te Akarekareka i te Atua

KA RAUKA tikai ainei ia tatou i te akakeu i to te Atua tu manako ngakau? E tu manako rekareka ainei to te Atua? Te akatakaanga a tetai tikitinari no te tuatua “Atua” koia oki “tei teitei rava me kare tei maata tikai.” Akapeea ra me e mana ua taua tu ririnui tikai ra? Ka tapapa atu ainei tatou i tetai mana kare i te peretana kia rekareka mai? Kare rava. E akamanako ana, i na, e eaa ta te Pipiria e karanga ra no runga i te Atua.

“E Vaerua te Atua,” i na Iesu Karaiti ei. (Ioane 4:24) E tu no te oraanga te vaerua te tuke ra mei to te au tangata. Noatu e te kitea koreia ra e te au mata tangata, e kopapa to te vaerua​—“te kopapa vaerua.” (1 Korinetia 15:44; Ioane 1:18) Na te taangaanga anga i te au tuatua akatutu, te tuatua katoa ra te Pipiria e e nga mata to te Atua, e nga taringa, e nga rima, e te vai atura. * E ingoa katoa to te Atua​—ko Iehova. (Salamo 83:18) Ko te Atua o te Pipiria, i reira, e peretana vaerua. (Ebera 9:24) “Koia te Atua ora, e te Ariki au mutu kore.”​—Ieremia 10:10.

Ei peretana ora tikai, te rauka ra ia Iehova te manako e te angaanga. Te akaari maira aia i te au tu e te au manako ngakau, tei marekaia e tei mareka koreia. Te Pipiria, ko te tika, e manganui te au tuatua te akaari maira i te au mea te akamareka ra me kare te akamareka kore ra iaia. Kareka ra te au atua e te au itoro ta te tangata i maani ra te akaata ua maira i te au peu me kare i te au tu o te au tangata i tei maani ia ratou, ko te Atua mana katoatoa ra, ko Iehova, koia tikai Tei Akamata mai i te au manako ngakau tana i tuku ki roto i te au tangata.​—Genese 1:27; Isaia 44:7-11.

Kare ekokoanga e ko Iehova “te Atua mataora ra.” (1 Timoteo 1:11, NW) Kare aia i rekareka ua i tana au angaanga anga mari ra kua reka katoa i te akatupu anga i tana akakoroanga. Na roto i te peroveta ko Isaia, te akakite maira a Iehova e: “E tei inangaroia e au ra, ko taku ïa e rave . . . kua tuatua oki au, e naku rai e akatupu; kua akakoro rai au, e naku ïa e rave.” (Isaia 46:9-11) Kua imene te tata taramo e: “Te rekareka nei a Iehova i tana uaorai ra angaanga.” (Salamo 104:31) Inara te vaira tetai atu tumu no te rekareka ki te Atua. Kua tuatua mai aia: “E taku tamaiti, kia pakari koe, kia rekareka toku ngakau.” (Maseli 27:11) E akamanako ana e eaa te aite anga o te reira​—ka rauka ia tatou i te akarekareka i te Atua!

Peea Tatou i te Akarekareka Anga i to te Atua Ngakau

E akamanako ana e akapeea a Noa te pu ngutuare i te akarekareka anga i to Iehova ngakau. Ko Noa ra kua ‘kite aroaia mai e Iehova ra’ no te mea ‘e tangata apa kore i tona uki.’ Ei tuke anga ki te au tangata kino o taua tuatau, e mea mareka anga ki te Atua to Noa akarongo e kua rauka i te karangaia “e kua aaere a Noa raua ko te Atua.” (Genese 6:6, 8, 9, 22) “No te akarongo oki to Noa . . . e  rokoia iora e te mataku, i tarai ei i te pai, kia ora tona ngutuare.” (Ebera 11:7) Kua mareka a Iehova ia Noa e kua akameitaki atura iaia e tona ngutuare tangata i te ora mai anga na roto i taua tuatau kino o te tuatua enua o te tangata ra.

Kua rauka katoa i te pateriareka ko Aberahama i tetai tu kite meitaki no to Iehova au manako ngakau. Kua kite meitakiia tona kite no to te Atua ra manako i to Iehova akakite anga kiaia e ka takoreia a Sodoma raua ko Gomora no to raua tu viivii. Kua kite meitaki a Aberahama ia Iehova i te taopenga anga e e kare rava te Atua e tamate atu i te tangata tuatua tika ma te tangata kino ra. (Genese 18:17-33) I te au mataiti i muri mai, i te akono anga i ta te Atua akauenga, na Aberahama ‘i apai ei ia Isaaka,’ no te mea kua “karanga oki aia e, e tika i te Atua kia akatu mai iaia mei te mate maira.” (Ebera 11:17-19; Genese 22:1-18) Kua kite tikai a Aberahama i to te Atua au manako ngakau e kua akaari i taua akarongo pakari e te akono anga e “i karangaia maira oki aia e, ‘E oa no te Atua.’”​—Iakobo 2:23.

Ko tetai tangata tei tauta i te akarekareka i te ngakau o te Atua ko te Ariki ko Davida o Iseraela taito. No runga iaia, kua karanga atura a Iehova e: “Kua kitea e au a Davida, te tamaiti na Iese, e tangata e tau i toku ngakau, e nana e akatupu i toku au anoano katoa.” (Angaanga 13:22) I mua ake ka aravei atu ei i te tuputupua ko Golia, kua tuku a Davida i tona irinaki anga tikai ki roto i te Atua e kua akakite atura ki te Ariki ko Saula o Iseraela e: “Na Iehova, na tei akaora iaku i te vaevae o te liona, e te vaevae o te daba, e akaora iaku i te rima o tera ra Philiseti.” Kua akameitaki a Iehova i to Davida irinaki anga ki roto Iaia, i te tauturu anga ia Davida kia ta atu ia Golia. (1 Samuela 17:37, 45-54) Kare a Davida i inangaro ua i tana au angaanga mari katoa ra ‘kia tikaia mai te tuatua a tona vaa, e te manako o tona ngakau, i mua i to Iehova aroaro.’​—Salamo 19:14.

Akapeea ra tatou? Akapeea e rauka ai ia tatou i te akamareka atu ia Iehova? Te maata atu i to tatou kite no runga i te au manako ngakau o te Atua, te maata atu ia ta tatou i kite e eaa ta tatou ka rauka i te rave i te akarekareka anga i te ngakau o te Atua. Ia tatou e tatau ra, i reira, i te Pipiria, e mea puapinga e kia rave tatou i te tauta anga kia apii no runga i to te Atua au manako ngakau kia rauka oki ia tatou ‘kia akakiia mai i te kite i tona anoano, i te pakari i te au mea ravarai e te kite i te vaerua; Kia tau to kotou aerenga [“ia Iehova,” NW] i te au mea katoa e mareka mai ei ra.’ (Kolosa 1:9, 10) Ka rauka, i te kite, i te tauturu ia tatou kia patu i te akarongo. E puapinga maata tikai teia no te mea “kare ra e akarongo ra kare rava [te Atua] e mareka.” (Ebera 11:6) Ae, na te tauta pakari anga kia patu i te akarongo pakari e na te apai mai anga i to tatou oraanga kia rotai ki to Iehova ra anoano, ka rauka ia tatou i te akareka i tona ngakau. I taua taime rai, kia matakite tatou kia kore e akaongoongo atu i to Iehova ngakau.

Auraka e Akaongoongo Atu i te Atua

Ko tetai akaraanga e akapeea e akaongoongo atu ei i to Iehova au manako ngakau ra ko tei kitea i roto i te papaanga no runga i te au tuatau o Noa. I taua tuatau, “kua ki te enua i te takinga-kino. E kua akara iora te Atua i te enua nei, e i na, kua kino roa; kua kino roa te aerenga o te tangata ravarai i te enua nei.” Akapeea to te Atua manako ngakau i tona akaraanga i te kino tikai e te ravenga kino ra? “Kua tataraara iorā Iehova, koia i anga i te tangata ki runga i te enua nei,” i na te Pipiria ai, “e ongoongo rava akera tona ngakau.” (Genese 6:5, 6, 11, 12) Kua tataraara te Atua no te tu akono tau o te tangata ravarai tei riro mai ei kino tikai e kua taui tona tu no runga i te uki kino i mua ake i te Vaipuke. No tona mareka kore i ta ratou ravenga kino, kua taui atu te Atua mei te tu ko Tei Anga i te tangata ravarai ki tei takore atu ia ratou.

Kua manako ngakau taitaia katoa a Iehova i te kopae marokiakia anga tona uaorai iti tangata, te iti tangata taito o Iseraela, i tona au manako ngakau e tana arataki anga aroa. Kua  aue te tata taramo: “Te putuputu o ta ratou meameaau anga atu iaia i te medebara e! ta ratou akaongoongo anga atu iaia i te ngai motutaa e! Koia ïa, kua na rungao na rungao ratou i te akakoko i te Atua, e kua akaongoongo atu i Tei Tapu i Iseraela nei.” Inara, “koia ra, no te ki i te aroa, kua tapoki akera i ta ratou ara, kare akera i tamate ia ratou; kua akaoki putuputu ra aia i te riri nona ra, kare oki tona riri i akaope takiriia.” (Salamo 78:38-41) Noatu te mamae katoa tikai ra te au Iseraela meameaau ra i te au tupuanga o to ratou uaorai tu ara, te akakite maira te Pipiria kia tatou e “i to ratou katoa ra au mate kare [te Atua] i te enemi.”​—Isaia 63:9.

Noatu rai te akapapu anga maata no te au manako ngakau o te Atua no ratou, kua “taitoito [te au tangata o Iseraela] i te au karere a te Atua, e kua akavaavaa i tana tuatua, e kua takinga-kino i te au peroveta nana, e tupu rava akera te riri o Iehova i tona tangata, e kare rava akera e ravenga e oraʼi.” (2 Paraleipomeno 36:16) I te openga ra, no to ratou akara anga kaki ketaketa o te meameaau ‘kua akariri i tona vaerua tapu’ ki te maata anga e kua ngere ia ratou to Iehova mareka anga. (Isaia 63:10) Tei tupu? Kua akaatea mai te Atua i tana paruruanga tau, e kua topa atu te kino ki runga ia ratou i te autu anga to Babulonia ia Iuda e te akapou anga ia Ierusalema. (2 Paraleipomeno 36:17-21) Mei teaa ra te mii i te iki anga te au tangata i te aruaru i tetai aerenga ara o te oraanga te akakino ra e te akataitaia ra i Tei Anga ia ratou!

Te oronga maira te Pipiria i te akapapu anga kia tatou e e oonu te mamae o te Atua no te tu akono tuatua tika kore ra. (Salamo 78:41) Ko te au mea kino​—pera katoa te viivii​—ki te Atua ra te kapiti maira i te akaparau, te pikikaa, te ta, te angaanga manamana, te tauraatua, te akamori i te ui tupuna, te au tu akono tau kore, te totoma, te akaipoipo tiratiratu kore, te pirianga ainga kopu tangata, e te takinga kino anga i te putaua.​—Levitiku 18:9-29; 19:29; Deuteronomi 18:9-12; Maseli 6:16-19; Ieremia 7:5-7; Malaki 2:14-16.

Eaa to Iehova manako ngakau no runga i te akamori anga itoro? Te akakite maira a Exodo 20:4, 5 e: “Auraka rava koe e rapa i te idolo akatikitikiia noou, e te tu no tetai mea i runga i te rangi ra, e no tetai mea i raro i te enua nei, e no tetai mea o te moana i raro ake i te enua ra: Auraka rava koe e tupou ki raro ia ratou, auraka oki e akamori atu ia ratou.” No teea ra? No te mea ko te itoro ra “e mea viivii oki te reira i to Atua ra ia Iehova.” (Deuteronomi 7:25, 26) Kua akamatakite mai te apotetoro ko Ioane e: “E aku au tamariki ra, e matakite ia kotou i te au idolo ra.” (1 Ioane 5:21) E kua tata te apotetoro ko Paulo e: “E aku au akaperepere e, e rere ke atu i te araara idolo.”​—1 Korinetia 10:14.

E Kimi i to te Atua Marekaanga

“Tei te aronga tuatua-tika ra [ta te Atua] muna.” Te aronga “tei apa kore ra te aerenga ra, e mea mataora ïa nana.” (Maseli 3:32; 11:20) Ei tuke anga, ko te aronga tei maro atu i te akariri i te Atua na te kopae marokiakia anga me kore i te patoi anga i tona au manako ngakau tuatua tika ra kare e roa atu ana ka riro mai ei au tangata mareka koreia e ia. (2 Tesalonia 1:6-10) E tikai, kare e roa atu ka apai mai aia i te openga i te au tu kino katoatoa te tupu maata ra i teia tuatau.​—Salamo 37:9-11; Zephania 2:2, 3.

Inara, te akamarama tikai maira te Pipiria, e “kare rava [a Iehova] i anoano e kia mate atu tetai, kia rauka katoatoa ra te tataraara.” (2 Petero 3:9) Te inangaro maata ra aia i te akaari i tona aroa no te au tangata tuatua tika tei inangaro iaia i te akakite mai i tona mareka kore ki runga i te aronga tei iki ana kia kore e tauiia. “Kare rava [a Iehova] e mareka anga i te mate o te tangata kino ra; kia ariu maira te tangata kino i tona aerenga kia ora.”​—Ezekiela 33:11.

No reira kare tetai tangata e anoanoia kia riro mai ei tumu anga no to Iehova riri. “E kua  ki [“a Iehova,” NW] i te aroa e te takinga-meitaki maata.” (Iakobo 5:11) Ma te irinaki ki katoa i to te Atua au manako ngakau, ka rauka ia koe i te ‘uri i to tumatetenga katoa ki runga iaia; koia oki te tiaki mai ia koe.’ (1 Petero 5:7) Kia papu e ko te aronga tei akarekareka i to te Atua ngakau e manakonakoanga umere no te rekareka anga i tona mareka anga e te pirianga oa. No reira, e mea rapurapu roa atu i teianei i to mua ana kia ‘kitea te mea mareka na te Atu.’​—Ephesia 5:10.

Mei teaa atura te umere e i roto i tona aroa takinga meitaki kua akakite mai te Atua i tona au tu kaka e te au manako ngakau! E tei roto te reira i toou mana kia rauka i te akarekareka i tona ngakau. Me te inangaro ra koe i te rave i te reira, te raurau atu nei matou ia koe kia aravei atu i te Au Kite o Iehova i toou ngai e noo ra. Te rekareka ra ratou i te akaari atu kia koe eaa ta ratou i kite ei mea tau e tei rauka i roto i ta ratou tauta anga kia akamareka i te Atua.

[Tataanga Rikiriki i Raro]

[Pia i te kapi 7]

Eaa te Pipiria i Akataka Mai ei i te Atua na Roto i te Au Tuatua a te Tangata Ra?

I te mea e e “Vaerua te Atua,” kare tatou e kite atu iaia ma to tatou nga mata tikai. (Ioane 4:24) Te taangaanga ra i reira te Pipiria i te au tuatua akatutu, mei te au tuatua akaaiteite, te au metaphor, e te au anthropomorphism e tauturu ei ia tatou kia marama i to te Atua mana, te ngateitei, e te au angaanga. Ko te anthropomorphism (Ereni, “tu-tangata”) te oronga ra i te au tu o te tangata ki tetai apinga kare i te tangata ra. Noatu e kare tatou i kite e mei teaa te tu o to te Atua kopapa, te tuatua ra te Pipiria i te Atua ma te nga mata, nga taringa, nga rima, mangamanga rima, vaevae, e te ngakau.​—Genese 8:21; Exodo 3:20; 31:18; Iobu 40:9; Salamo 18:9; 34:15.

Kare te aiteanga o taua tuatua akataka anga e aiteite ua te au tuanga kopapa vaerua o te Atua ki te kopapa o te tangata. Auraka e manako tika tikai ia te anthropomorphism. Te tauturu ua ra te reira i te au tangata kia marama meitaki i te Atua. Me kare taua au tuatua akatutu ra, e mea ngata, me kare kare e rauka, no tetai ua atu akatakaanga i te Atua kia maramaia e te au tangata noa ua nei. Inara, kare te aite anga e kua maani uaia mai te tu peretana o te Atua ko Iehova e te au tangata ra. Te akamarama meitaki maira te Pipiria e kua angaia te tangata i roto i te tu o te Atua​—kare ko te Atua i roto i te tu o te tangata ra. (Genese 1:27) No te mea kua “akauruia [te aronga tata Pipiria] e te Atua,” ko ta ratou akatakaanga no te tu peretana o te Atua ko te tika anga tikai ko tona uaorai akatakaanga i tona uaorai au tu​—te au tu tikai tana i tuku tukeke maata maira ki roto i te au tangata tana i anga mai. (2 Timoteo 3:16, 17) Kare ei au tu no te tangata i roto i te Atua, e au tu tikai ra ratou no te Atua i roto i te tangata.

[Tutu i te kapi 4]

Kua kite aroaia mai a Noa e te Atua

[Tutu i te kapi 5]

Kua kite a Aberahama i to te Atua au manako ngakau

[Tutu i te kapi 6]

Kua tuku a Davida i tona irinaki katoa ki roto ia Iehova

[Tutu i te kapi 7]

Ia koe e tatau ra i te Pipiria, ka kite koe e akapeea i te akarekareka anga i te Atua

[Akameitakianga no te Tutu i te kapi 4]

Courtesy of Anglo-Australian Observatory, photograph by David Malin