Neke ki te tumu manako rikiriki

Neke ki te ngai o te au tumu tuatua

‘Ka Aere e Akariro i te Tangata ei Pipi’

‘Ka Aere e Akariro i te Tangata ei Pipi’

‘Ka Aere e Akariro i te Tangata ei Pipi’

‘Ko te mana katoa o to te rangi e te ao katoa nei, kua tukuia mai, tei iaku anake. E teianei, ka aere kotou, e akariro i te tangata i to te pae enua katoa ei pipi.’​—MATAIO 28:18, 19, akaaite ia NW.

1, 2. (a) Eaa te tukuanga angaanga ta Iesu i oronga ki tana au pipi? (e) Eaa te au uianga no runga i ta Iesu au akauenga ka akamanakoia?

E TUATAU tupuanga rau te reira i Iseraela i te 33 T.N., e kua akaputuputu mai ta Iesu au pipi ki runga i tetai maunga i Galilea. Te vaitata ra to ratou Atu tei akatuia mai i te tomo atu ki te rangi, inara i mua ake ka aere ei e apinga puapinga maata tana ka akakite atu kia ratou. E tukuanga angaanga ta Iesu na ratou. Eaa oki te angaanga? Akapeea tana au pipi i te ariu anga ki te reira? E akapeea taua tukuanga angaanga i tau ei kia tatou i teia tuatau?

2 Ko ta Iesu i tuatua ana kua tataia i roto ia Mataio 28:18-20: ‘Ko te mana katoa o to te rangi e te ao katoa nei, kua tukuia mai, tei iaku anake. E teianei, ka aere kotou, e akariro i te tangata i to te pa enua katoa ei pipi; ka bapetizo atu ei ia ratou i te ingoa o te Metua, e no te Tamaiti, e no te vaerua tapu; Ma te apii atu ia ratou, kia akono i te au mea katoa taku i akaue atu kia kotou: e i na, tei vaitata ua ra au ia kotou, e tae ua atu ki te openga o teianei ao.’ Kua tuatua a Iesu no te “mana katoa,” “te pa enua katoa,” “te au mea katoa,” e no te “openga o teianei ao.” Kua akatupu mai tana au akauenga te kapiti atura ki taua au tuatua toko a ra o te au tu ravarai i etai au uianga puapinga maata, te taopenga ra i roto i te au tuatua e eaa ra? kiea ra? eaa? e aea? Ka akamanako taki tai ana tatou i te au uianga. *

‘Te Mana Katoa, kua Tukuia mai, Tei Iaku Anake’

3. Eaa ra tatou ka akarongo ei ki te akauenga kia akariro i te tangata ra ei pipi?

3 Te mea mua, eaa ra tatou ka akarongo ei ki te akauenga e kia akariro i te tangata ei pipi ra? Te akakite maira a Iesu e: ‘Ko te mana katoa o to te rangi e te ao katoa nei, kua tukuia mai, tei iaku anake. E teianei, ka aere kotou, e akariro i te tangata i to te pa enua katoa ei pipi.’ Te tuatua ‘e teianei’ te tou ra ki tetai tumu maata e eaa ra tatou ka akarongo ei ki teia akauenga. No te mea ko Iesu, tei oronga mai i te akauenga, tei iaia “te mana katoa.” Mei teea ra te atea i tona ra mana?

4. (a) Mei teaa ra te atea o to Iesu mana ra? (e) Akapeea to tatou marama anga i to Iesu mana anga i te akakeu anga i to tatou manako no te akauenga kia akariro i te tangata ra ei pipi?

4 Tei ia Iesu te mana i runga ake i tana putuputuanga, e mei te 1914 tei iaia te mana i runga ake i te Patireia akatumu ouia o te Atua. (Kolosa 1:13; Apokalupo 11:15) Koia te angera maata e i raro ake i tona ra mana ko tetai vaeau o te au angera e anere mirioni ua atu i te rangi. (1 Tesalonia 4:16; 1 Petero 3:22; Apokalupo 19:14-16) Kua akamanaia aia e tona Metua kia takore atu i te “aronga au, e te mana, e te maroiroi” te patoi ra i te au kaveinga tuatua tika. (1 Korinetia 15:24-26; Ephesia 1:20-23) Kare to Iesu mana i kotingaia ki tei ora ra. Koia katoa ra “ei Akava i tei ora e i tei mate ra” e te mana tei orongaia mai e te Atua kia akatuakaou i te aronga tei takake i roto i te mate. (Angaanga 10:42; Ioane 5:26-28) Papu tikai e e akauenga kua orongaia mai i Tei tuku mai i taua mana maata e mea tau kia manakoia ei mea puapinga teitei roa atu. No reira, te akarongo ra tatou ma te ngateitei e te puareinga ki te akauenga a Karaiti ‘ka aere e akariro i te tangata ei pipi.’

5. (a) Akapeea a Petero i te akarongo anga ki te au tuatua a Iesu? (e) Kua taki atu to Petero akarongo anga ki ta Iesu au ikuikuanga ki teea akameitakianga?

5 I te akamata anga i roto i tana angaanga orometua i te enua nei, kua apii a Iesu i tana au pipi na roto i tetai mataara tau e te kite anga i tona mana e te akarongo anga ki tana au akauenga ra ka taki atu ki te au akameitakianga. Kua akakite ana aia kia Petero, e tangata ravakai e: “E o atu ki te moana, tuku atu ei i ta kotou kupenga i tetai aronga ika.” Kua papu ia Petero e kare e ika, no reira kua akakite aia kia Iesu e: “E te Atu, i tauta ua na matou mei te aiai e ao akenei, e kare e ika i rauka.” Inara, kua tuatua atura a Petero ma te akaaka e: “Kia tuatua maira koe, ka tuku rai au i te kupenga ki raro.” I muri ake i te akarongo anga a Petero ki ta Karaiti akauenga, kua opu maira aia i “te ika e manganui.” Ma te umere, kua “tipapa iora [a Petero] ki raro i te pae turi no Iesu, ma te karanga atu e, E aere ke koe, e te Atu, e tangata ara oki au.” Inara kua pau atura a Iesu e: “Eiaa e mataku; mei teianei atu, e tangata taau e rauka.” (Luka 5:1-10; Mataio 4:18) Eaa ta tatou i kite mei taua papaanga ra?

6. (a) Eaa ta te papaanga no runga i te ravakai ika temeio e akatutu maira no runga i te tu akarongo ta Iesu e umuumu maira? (e) Akapeea tatou i te aru anga ia Iesu?

6 Kua oronga a Iesu kia Petero, Anederea, e tetai au apotetoro i te tukuanga angaanga kia ‘akariro ei ravakai tangata,’ kare i mua ake, mari ra i muri ake i te rave anga ratou i teia opu anga umere i te ika. (Mareko 1:16, 17) Te taka meitaki ra, kare a Iesu e umuumu ra i te akarongo matapo ua. Kua oronga aia ki nga tangata ra i te tumu akapapu anga e eaa ra raua ka akarongo ei kiaia. Mei te akarongo anga ki ta Iesu akauenga kia tuku i ta ratou kupenga ki raro kua taki atu ki te au tupuanga umere, no reira te akarongo anga ki ta Iesu akauenga e ‘e tangata te ka rauka’ ka taki atu ki te au akameitakianga maata. I roto i te akarongo ki katoa, kua akarongo atura te au apotetoro. Te taopenga maira te papaanga e: “E tae maira to raua puke pai ki uta, akaruke anake iora ratou, e kua aru maira iaia.” (Luka 5:11) I teia tuatau, ia tatou e akamaroiroi ra i tetai ke kia piri mai ki roto i te angaanga no te akariro anga i te tangata ei pipi ra, te aru ra tatou ia Iesu. Kare tatou e umuumu i te tangata kia rave ua i ta tatou e akakite atura kia ratou, inara te oronga ra tatou i te au tumu akapapu anga kia akarongo ki ta Karaiti akauenga.

Au Tumu Akapapu Anga e te Au Akakeu Anga Tau

7, 8. (a) Eaa etai au tumu Tuatua Tapu no te tutu aere anga i te Patireia e te akariro anga i te tangata ei pipi ra? (e) Eaa tikai te irava te akakeu ra ia koe kia rave ua atu i te angaanga tutu anga? (Akara katoa i te tataanga i raro ake.)

7 No te mea e te kite ra tatou i to Karaiti mana, e tuanga ta tatou i roto i te angaanga tutu anga i te Patireia e te akariro anga i te tangata ei pipi ra. Eaa tetai atu au tumu Tuatua Tapu no te rave anga i taua angaanga ra ka rauka ia tatou i te oronga atu ki te aronga ta tatou e inangaro ra i te akakeu ki te au angaanga memeitaki ra? E akamanako ana i te au akaraanga te aru maira tei raveia e te Au Kite tiratiratu e manganui mei te au enua ke ke, e akara ana e akapeea te au irava te akakiteia maira i te turu anga i ta ratou au tuatua.

8 Ko Roy, kua papetitoia i te 1951: “I toku akatapu anga iaku uaorai kia Iehova, kua koreromotu au i te tavini iaia ua. Te inangaro ra au i te akono i taku tuatua.” (Salamo 50:14; Mataio 5:37) Ko Heather, kua papetitoia i te 1962: “I toku akamanako pouroa anga i ta Iehova i rave ana noku ra, te inangaro nei au i te akaari kiaia i toku mareka na te tavini tiratiratu anga iaia.” (Salamo 9:1, 9-11; Kolosa 3:15) Ko Hannelore, kua papetitoia i te 1954: “I te au taime ravarai ia matou i roto i te angaanga orometua, te turuia nei matou e te au angera​—mei teaa rai tetai akameitaki anga!” (Angaanga 10:30-33; Apokalupo 14:6, 7) Ko Honor, kua papetitoia i te 1969: “Me tae mai to Iehova tuatau akavaanga, kare au e inangaro i tetai ua atu o toku tangata tupu i te akaapa mai ia Iehova e tona Au Kite no te manako kore e te karanga anga e, ‘kare i akakiteia mai ana tetai akamatakite anga kiaku!’” (Ezekiela 2:5; 3:17-19; Roma 10:16, 18) Ko Claudio, kua papetitoia i te 1974: “Me tutu aere matou, tei ‘mua matou i te aroaro o te Atua’ e ‘te tuatua nei i te tuatua a te Mesia.’ E akamanako ana! Ia matou i roto i te angaanga orometua, te rekareka nei matou i te kapiti anga ki to matou nga Oa meitaki ra.”​—2 Korinetia 2:17. *

9. (a) Eaa te papaanga no te tupuanga ravakai ta Petero e tetai au apotetoro i akaari mai no runga i te manako tau no te akarongo anga kia Karaiti ra? (e) Eaa te manako tau no te akarongo anga ki te Atua e kia Karaiti i teia tuatau, e no teaa ra?

9 Te akaari katoa maira te papaanga no runga i te ravakai ika umere i te puapinga kia rauka te akakeu anga tau no te akarongo anga kia Karaiti​—te aroa. I te tuatua anga a Petero e, ‘E aere ke koe, e tangata ara oki au,’ kare a Iesu i aere ke ana, kare katoa aia i akaapa ana ia Petero no tetai atu ara. (Luka 5:8) Kare katoa a Iesu i akaapa ana ia Petero no te pati anga kiaia kia aere ke atu. Mari ra, kua pau aroa atura Iesu e: “Eiaa e mataku.” E manako tarevake te mataku tau kore no te akarongo anga kia Karaiti. Inara, kua akakite a Iesu kia Petero e ka riro mai aia e tona au oa ei aronga ravakai meitaki no te tangata. I teia tuatau, kare katoa tatou e taangaanga i te mataku me kare i te au manako papu kore, mei te apa e te akama, kia maro atu i tetai i te akarongo anga kia Karaiti. Ko te akarongo ngakau katoa anake ra tei akatumuia ki runga i te aroa no te Atua e ia Karaiti te akariro ra kia akarekareka i te ngakau o Iehova.​—Mataio 22:37.

‘E Akariro i te Tangata i to te Pa Enua Katoa ei Pipi’

10. (a) Eaa te akakite anga no runga i ta Iesu akauenga kia akariro i te tangata ei pipi ra te akatupu maira i tetai akaaoanga maata no tana au pipi ra? (e) Akapeea te au pipi i te ariu anga ki ta Iesu akauenga?

10 Te uianga rua te akatupu maira i te pirianga ki ta Karaiti akauenga e, Kiea ra e raveia ai teia angaanga akariro anga i te tangata ei pipi ra? Kua akakite a Iesu ki tana au pipi e: ‘E akariro i te tangata i to te pa enua katoa ei pipi.’ I mua ake i te tuatau o ta Iesu angaanga orometua, kua arikiia te au tangata o te pa enua me aere mai ratou ki Iseraela i te akamori ia Iehova. (1 Ariki 8:41-43) Te maata anga o te taime kua tutu aere a Iesu uaorai ki te ngati Iuda tika tikai, inara i teianei kua akakite atu aia ki tana au pipi kia aere atu ki te au tangata o te pa enua katoa. E tikai, te au ngai no te ravakai, me kare te ngai no te tutu anga, a tana au pipi kua kotingaia ki tetai “roto ika” meangiti​—ki te ngati Iuda tika tikai​—inara kare i roa ana i kapitiia mai ei te katoa anga te “tai” o te tangata ravarai. Noatu e kua akatupu mai teia taui anga i tetai akaaoanga ki te au pipi, kua akarongo viviki ua ratou ki ta Iesu ikuikuanga. Kare i pou ake te 30 mataiti i muri ake i to Iesu matenga, i rauka ai i te apotetoro ko Paulo i te tata e ko taua tuatua meitaki ra kua tutu aereia kare ki te ngati Iuda ua mari ra “ki te tangata ravarai i raro ake i teianei rangi.”​—Kolosa 1:23.

11. Eaa te akatotoaanga no te ‘ngai ravakaianga’ tei raveia mei te akamata anga o te 20 anere mataiti ra?

11 I te au tuatau ua akenei, kua kiteaia tetai akatotoaanga no te ngai tutu anga mei tei reira rai. I te akamataanga o te 20 anere mataiti, kua vaoo uaia te ‘ngai ravakaianga’ i te au enua tokoiti ua. Inara, kua aru ta Karaiti au pipi o te reira tuatau i te akaraanga o te au Kerititiano o te anere mataiti mua e kua akamaata maroiroi atu i te ngai ta ratou ka tutu aere. (Roma 15:20) I te akamata anga o te 1930, kua akariro ra ratou i te tangata ei pipi i roto i etai enua e tai anere. I teia tuatau, ta tatou ‘ngai ravakaianga’ kua akatotoaia ki te 235 enua.​—Mareko 13:10.

“No Roto i te Au Reo Katoa”

12. Eaa te akaaoanga ta te totou tei kiteaia i roto ia Zekaria 8:23 e akakite maira?

12 Te akariro anga i te tangata ei pipi i roto i te pa enua katoa e akaaoangaia kare anake ki te atea tikai o te ngai mari ra ki te au reo ke katoa. Na roto i te peroveta ko Zekaria, kua akakite a Iehova e: “Ei taua au rā ra e opu mai ei nga tangata tino ngauru, no roto i te au reo katoa o te pa enua ra, i te tapa kakau o tetai ngati Iuda ta ratou e opu, ka na ko atu ei, Ka aere katoa tatou: kite akenei oki matou e tei ia kotou te Atua.” (Zekaria 8:23) I roto i te akatupu anga maata roa atu o teia totou, ko “tetai ngati Iuda” te akatutu maira i te toenga o te au Kerititiano akatainuia, te “nga tangata tino ngauru” te akatutu maira i te “aronga maata rava.” * (Apokalupo 7:9, 10; Galatia 6:16) Ka kitea teia aronga maata rava o ta Karaiti pipi ra i roto i te pa enua e manganui, e mei ta Zekaria i akakite mai, ka tuatua ratou i te au reo e manganui. Te akatutu maira ainei te au tangata o te Atua i te tuatua enua o teia tuatau i taua tu no te akariro anga ei pipi ra? Ae, te pera ra ia.

13. (a) Eaa te tupuanga no runga i te au reo te raveia ra i rotopu i te au tangata o te Atua i teia tuatau? (e) Akapeea te pupu tavini akono meitaki i te ariu anga ki te anoano te tupu ra no te kai i te pae vaerua i roto i te au reo tukeke? (E kapiti mai i te pia te “Au Puka no te Aronga Matapo.”)

13 I te 1950 te reo tupuna mei te 3 i roto i te 5 o te Au Kite o Iehova i te ao katoa e reo Papaa ia. Te tae anga ki te 1980 kua taui taua reitio mei te 2 i roto i te 5, e i teia tuatau te reo tupuna e 1 ua i roto i te 5 o te Au Kite e reo Papaa ia. Akapeea te pupu tavini akono meitaki e te pakari i te ariu anga atu ki teia taui anga o te au reo? Na te oronga anga i te kai pae vaerua i roto i te au reo e manganui. (Mataio 24:45) Ei akatauanga, i te 1950 kua neneiia ta tatou puka i roto i te 90 reo, inara i teia tuatau kua kake taua numero ra vaitata ki te 400. Kua akatupu ainei teia manako akamaataia i te tupuanga ki te au tangata o te au pupu reo ke ra? Ae! Ko tetai avereti no etai 5,000 tangata ‘no roto mai i te au reo katoa’ kua riro mai ei au pipi na Karaiti i te au epetoma tataki tai o te mataiti! (Apokalupo 7:9) E te maata ua atura te tupuanga. I roto i etai au enua te apai maira te “kupenga” i te ravakai anga meitaki tikai!​—Luka 5:6; Ioane 21:6.

Tetai Angaanga Orometua Mareka Anga​—Ka Piri Atu Ainei Koe ki Roto i te Reira?

14. Akapeea tatou i te tauturu anga i te aronga i roto i ta tatou ngai te tuatua ra i tetai reo ke? (E kapiti mai i te pia te “Reo Akairo e te Akariro Anga ei Pipi.”)

14 I roto i te au enua Opunga e manganui, kua apai vaitata mai te aronga no tetai enua ke i te akaaoanga no te akariro anga i te au tangata o te ‘au reo ravarai’ ei pipi ra. (Apokalupo 14:6) Akapeea tatou i te tauturu anga i te aronga i to tatou ngai te tuatua ra i tetai reo ke e tuke ki to tatou ra? (1 Timoteo 2:4) Ka rauka ia tatou i te taangaanga i te apinga te tano ra no te ravakai, e tuatua akatutu ua. E oronga ki taua aronga tataki tai ra i te puka i roto i te reo ta ratou e tuatua ra. Me ka rauka, e akapapa i tetai Kite te tuatua ra i to ratou reo kia atoro atu ia ratou. (Angaanga 22:2) E mea ngoie ua i te rave i teia au akanoonooanga i teianei, no te mea e e manganui te Au Kite te apii ra i te tuatua i tetai reo e tuke ki to ratou uaorai e rauka ai i te tauturu atu i te aronga tuitarere kia riro mai ei au pipi na Karaiti. Te akaari maira te au ripoti e te tauturu anga i roto i teia tu nei e tupuanga mareka anga ia.

15, 16. (a) Eaa te au akaraanga te akatutu maira e e mea mareka anga i te tauturu i te aronga te tuatua ra i tetai reo ke? (e) Eaa te au uianga no runga i te angaanga i roto i te ngai e reo ke penei ka akamanako atu tatou?

15 E akamanako ana i nga akaraanga e rua no Neterani mai, te raveia ra te tutu anga Patireia akapapaia i roto i te 34 reo. Kua oronga atu nga tokorua Kite kia aere atu e kia akariro i te tangata ei pipi i roto i te aronga no tetai enua ke te tuatua ra i te reo Porani. E mea umere tikai te ariu anga mai ki ta raua au tauta anga e kua akakeuia te tane kia akameangiti mai i tana angaanga noa ua kia rauka mai e tai ra i te epetoma i te apii i te Pipiria ki te aronga te akaari maira i te inangaro. Kare i roa ana, kua apii nga tokorua e tere atu i te 20 apii Pipiria i te epetoma taki tai. Kua akakite mai raua e: “Te akariro nei ta maua angaanga orometua kia mataora tikai maua.” Te mataora tikai nei te aronga akariro i te tangata ra ei pipi me akakeuia te aronga tei akarongo mai ki te au tuatua mou o te Pipiria i roto i to ratou uaorai reo i te akakite anga i te tu ariki anga. Ei akatauanga, te raveia ra te uipaanga i tetai ra i roto i te reo Vietinama, kua tu tetai tangata pakarikari ki runga e kua pati atu e me ka tika kia tuatua atu. Ma te roi mata i tona nga mata, kua akakite aia ki te Au Kite e: “Te akameitaki atu nei au ia kotou no te au tauta anga ta kotou i rave i te apii i toku reo ngata. Te mareka tikai nei au i te kite anga i te au mea umere e manganui mei te Pipiria i toku nei ruaine anga.”

16 E mea umere, i reira, e ko te aronga te tavini ra i roto i te au putuputuanga reo ke te manako mareka maataia ra. Kua tuatua tetai nga tokorua no Peritane e: “Te angaanga orometua i roto i te ngai e reo ke ko tetai tu oraora roa atu ia ta maua i kite ana i to maua tavinianga e 40 mataiti no te Patireia.” Ka rauka ainei ia koe i te akatikatika i toou au turanga kia piri atu ki roto i teia angaanga orometua akamaroiroi anga? Me te aere ra rai koe ki te apii, ka rauka ainei ia koe i te apii i tetai reo ke ei akapapaanga no teia tu angaanga orometua nei? Na te rave anga i te reira penei ka akatuera i te ngutupa ki tetai aerenga mareka anga no te oraanga tei akakiia ma te au akameitakianga. (Maseli 10:22) Eaa ka kore ei e uriuri manako i teia ki to nga metua?

Te Akatukeke Anga i ta Tatou Au Ravenga

17. Penei akapeea tatou i te itae maata anga i te au tangata i roto i to tatou ngai no te putuputuanga?

17 Te taka meitaki ra, e kare te au turanga e akatika i te maata anga ia tatou kia tuku i ta tatou “kupenga” i roto i te au ngai reo ke. Inara, penei ka rauka ia tatou i te itae maata atu i te au tangata kare i rauka ana ia tatou i roto i to tatou uaorai ngai o te putuputuanga. Akapeea ra? Na te akatukeke anga, kare i ta tatou karere, kareka ra ta tatou au ravenga. I te au ngai e manganui e maata te numero o te au tangata te noo ra i roto i te au are tiaki tinamouia. E manganui ia ratou kare i te kainga me atoro atu tatou i te tuatau o ta tatou angaanga orometua mei tera are ki tera are. No reira penei ka tuku atu tatou i ta tatou “kupenga” i te au taime tukeke e i te au ngai tukeke. Na roto i teia tu i aru ei tatou ia Iesu. Kua kiteaia e ia te au mataara i te tuatua atu ki te au tangata i roto i te au akanoonoo anga tuke.​—Mataio 9:9; Luka 19:1-10; Ioane 4:6-15.

18. Akapeea te akakitekite anga i roto i te au akanoonooanga tukeke i riro ei ei mea meitaki? (E kapiti mai i te pia te “Akariro Anga i te Au Tangata Pitiniti ei Pipi.”)

18 I etai au tuanga o te ao, te akakitekite anga te ngai e kiteaia ai te au tangata ra e ravenga puapinga maata no te akariro anga i te tangata ra ei pipi. Kua orongaia ki te aronga kite te akariro ra i te tangata ei pipi i te manako maata i te akakitekite anga ki te au ngai tuke tuke. Kapiti atu i te piri anga ki roto i te angaanga orometua mei tera are ki tera are, te akakite aere ra te au papuritia i teianei i te ngai to anga pairere, i te au opati, i te au are toa, i te ngai paka motoka, te au ngai tiaki anga pati, i runga i te au mataara, i roto i te au paka, i taatai, e i tetai au ngai ke. E manganui te Au Kite papetito ouia i Vaii tei aravei mua ia i taua au ngai ra. Na te akatukeke anga i ta tatou au ravenga te tauturu ra ia tatou kia rave ki katoa i ta Iesu akauenga kia akariro i te tangata ei pipi ra.​—1 Korinetia 9:22, 23.

19. Eaa te au tu o ta Iesu akauenga kia tatou ka uriuri manakoia i roto i te atikara te aru maira?

19 Kua kapiti mai ta Iesu tukuanga angaanga kia akariro i te tangata ei pipi ra kare no runga ua i te eaa ra e kiea ra e raveia ai ta tatou angaanga mari ra no runga katoa e eaa ta tatou ka tutu aere e tae roa atu e aea tatou e rave ei i te reira. Ko teia nga tu e rua o ta Iesu akauenga kia tatou ka akamanakoia i roto i te atikara te aru mai nei.

[Au Tataanga Rikiriki i Raro]

^ para. 2 Ka akamanako tatou i nga uianga mua e rua i roto i teia atikara. Te nga uianga openga e rua ka uriuriia i roto i te atikara te aru mai nei.

^ para. 8 Tetai atu au tumu no te tutu anga ka kiteaia i roto ia Maseli 10:5; Amosa 3:8; Mataio 24:42; Mareko 12:17; Roma 1:14, 15.

^ para. 12 No tetai akakiteanga maata no te au akatupuanga o teia totou, e akara i Te Punanga Tiaki, o Me 15, 2001, kapi 12, e te Isaiah’s Prophecy​—Light for All Mankind, Voriumu 2, kapi 408, neneiia e te Au Kite o Iehova.

Maara Ainei ia Koe?

• No teea au tumu e ma teea manako ka piri atu ei tatou ki roto i te tutu aere anga i te Patireia e te akariro anga i te tangata ei pipi ra?

• Mei teaa te atea e raveia nei e te au tavini o Iehova i teia tuatau i ta Iesu akauenga kia akariro i te au tangata o te pa enua katoa ra ei pipi ra?

• Akapeea tatou i te rave tukeke anga i ta tatou ‘ravenga ravakai,’ e eaa ra tatou ka rave ei i te reira?

[Au Uianga Apii]

[Pia/Au Tutu i te kapi 10]

Au Puka no te Aronga Matapo

E tangata pakari Kerititiano a Albert e e orometua tamou te noo ra i Marike. E tangata matapo aia. Na te taangaanga anga i te puka Pipiria i roto i te Braille i tauturu ei iaia kia maata atu te meitaki i roto i tana angaanga orometua, kapiti anga mai i tana au angaanga ei akaaere tavini. Akapeea aia i te akono anga i tana tukuanga angaanga no te putuputuanga?

“E akaaere tavini meitaki tikai a Albert i roto i to matou putuputuanga,” i na James ei, te akaaere maata. Kua rauka mai ia Albert ko tetai o etai 5,000 tangata matapo i Marike, i roto i te au mataiti, te au puka Pipiria i roto i te Braille Papaa e te Paniora. E tikai, mei te 1912 e ara atu, kua oronga mai te pupu tavini akono meitaki e tere atu ki te tai anere te au puka tukeke i roto i te Braille. Na te taangaanga anga i te au ravenga ou, te nenei nei te Au Kite o Iehova i teia tuatau e mirioni ua atu au kapi i te mataiti taki tai e tere atu i te ngauru reo e te tua anga i teia e tere atu i te 70 enua. Kua kite ainei koe i tetai tangata te ka puapingaia mei te au puka Pipiria tei akapapaia no te aronga matapo?

[Pia/Tutu i te kapi 11]

Reo Akairo e te Akariro Anga ei Pipi

E tauatini ua atu te Au Kite takapini i te koropu, kapiti mai te au mapu maroiroi e manganui, i te apii anga i te reo akairo kia tauturu i te au tangata turi kia riro mai ei au pipi na Karaiti. Tei tupu mai, i Paratiri anake ra, e 63 aronga turi tataki tai tei papetitoia i te mataiti okotai e e 35 Au Kite turi i reira te tavini ra i teianei ei aronga tutu evangeria tamou. I te ao katoa, te vaira e tere atu i te 1,200 putuputuanga reo akairo e te au pupu. Ko te kotinga reo akairo anake ra i Rutia koia oki, no runga i te atea o te ngai, ko te kotinga maata roa atu ia i te ao, te kapiti anga mai i te katoa anga o Rutia!

[Pia i te kapi 12]

Akariro Anga i te Au Tangata Pitiniti ei Pipi

I te atoro anga i te au tangata pitiniti i roto i te au opati te ngai e angaanga ra ratou, kua aravei tetai Kite i Vaii i tetai pu maata o tetai kamupani akaoro toroka. Noatu te angaanga maata, kua ariki te tangata i te apii i te Pipiria e 30 miniti i te epetoma i roto i tona opati. I te au popongi Ruitoru, ka akakite aia ki te tangata angaanga ona ra e auraka e tuku mai i te au koro terepaoni ra e i reira kua oronga atu i tona manako ki te apii. Ko tetai atu Kite i Vaii kua apii i te Pipiria e okotai taime i te epetoma ki te ona o tetai are toa ripea tamaka. Kua raveia te apii i mua tikai i te ngai okooko anga o te are toa. Me tomo mai tetai tangata okooko ki roto, ka neke mai te Kite ki tetai tua. Te akaruke anga te tangata okooko, kua rave akaou raua i te apii.

Kua araveiia te tangata maata e te ona o te are toa no te mea kua rave te Au Kite i te tuku atu i ta ratou “kupenga” i roto i te au ngai tukeke. Ka rauka ainei ia koe i te manako i te au ngai i roto i toou ngai putuputuanga ka aravei atu koe i te au tangata kare e kiteaia ana i te kainga?

[Tutu i te kapi 12]

Ka rauka ainei ia koe i te tavini atu i roto i tetai ngai reo ke?