Neke ki te tumu manako rikiriki

Neke ki te ngai o te au tumu tuatua

Tetai Oraanga Merengo ua e te Mataora no te Atinga Puareinga

Tetai Oraanga Merengo ua e te Mataora no te Atinga Puareinga

Tua Oraanga

Tetai Oraanga Merengo ua e te Mataora no te Atinga Puareinga

AKAKITEIA E MARIAN E ROSA SZUMIGA

“Ka apai ua rai au i te atinga kia koe,” i akakite mai ei te Salamo 54:6. Kua riro teia akakite anga e ko te tumu manako ia i roto i te au oraanga o Marian Szumiga e tana vaine, ko Rosa, tei noo ana ki Varani. Kare i roa akenei kua noo raua ki raro i te akakite mai i etai o te au tupuanga maata no to raua oraanga roa, e te merengo ua i roto i ta Iehova angaanga.

MARIAN: Toku nga metua e Katorika Roma raua no tetai enua ke mei Porani mai. E tangata tu akaaka ua a Papa. Kare roa i rauka ana iaia i te tuatau i te aere ki te apii. Inara, i te tuatau o te tamaki mua o te ao, kua kite mai aia i te tatau e te tata iaia e akapou taime ra i roto i te au vaarua ko ia. E tangata mataku a Papa i te Atua, inara e putuputu te taime e mareka kore ana aia i te akonoanga.

Kua mou tetai tupuanga tikai i roto i tona manako. I tetai ra i te tuatau tamaki, kua aere mai tetai orometua i te atoro i to Papa pupu vaeau. I te aruruanga tetai apinga aruru i te pae ua mai, kua oro te orometua ma te mataku, i te rutu anga i tona oroenua ki te koroti kia oro ua atu oki te reira. Kua poitirere oki a Papa e kua taangaanga tetai “komono” o te Atua i tetai apinga “tapu” kia akaviviki i tona oro anga. Noatu taua au tupuanga e te au rikarika anga o te tamaki tana i kite, kare to Papa akarongo ki roto i te Atua i akaparuparuia. Kua putuputu aia i te akameitaki atu i te Atua no tona oki meitaki anga mai mei te tamaki.

“Porani Iti”

I te 1911, kua akaipoipo toku papa i tetai tamaine mei tetai oire i te pae ua mai. Ko Anna Cisowski tona ingoa. I muri poto ua ake i te tamaki, i te 1919, kua neke atu a Papa raua ko Mama mei Porani ki Varani, i kite mai ei a Papa i tetai angaanga ei tangata maina koara. Kua anauia au i roto ia Mati 1926 i Cagnac-les-Mines, i te tua tokerau itinga o Varani. I muri akera, kua noo toku nga metua i roto i tetai oire tangata Porani i Loos-en-Gohelle, vaitata mai ki Lens i te apa tokerau o Varani. E Porani te tangata tunu varaoa, e Porani te putia, e e Porani rai te orometua. Kare i te mea poitirere, kua kapikiia teia ngai e ko Porani Iti. Kua o atu toku nga metua i roto i te au angaanga a te oire tangata. Kua akapapa putuputu a Papa i te au akaariarianga, te ka kapiti mai tetai nuku teata, te akatangi anga imene, e te imene anga. Kua rave katoa aia i te au uriurianga putuputu ma te orometua, inara kare aia i merengo ana me pau mai ana te orometua e, “E maata te au mea kitea koreia.”

I tetai ra i te 1930, kua topapa mai e rua nga vaine i to matou ngutupa. E Aronga Apiipii Pipiria raua, tei kapikiia te Au Kite o Iehova i te reira tuatau. Kua rauka i toku Papa tetai Pipiria mei ko mai ia raua, e puka nana i inangaro ua ana rai no te tatau i te au mataiti. Kua tatau rekareka katoa aia e toku Mama i te au puka akatumuia ki runga i te Pipiria ta te nga vaine i akaruke mai. Kua akakeu oonuia toku nga metua i ta raua i tatau i roto i teia au puka. Noatu to raua oraanga e maata te angaanga, kua akamata toku nga metua i te aere ki te au uipaanga akanooia e te Aronga Apiipii Pipiria. Kua riro takiri mai te au uriurianga ma te orometua ei taumaro anga maata e kua tamataku mai aia i tetai ra e me ka kapiti ua atu rai toku nga metua ki te Aronga Apiipii Pipiria, ka akaateaia mai toku tuakana ko Stephanie mei te akonoanga. “Eiaa koe e tamanamanata ia koe uaorai,” i pau atu ei a Papa. “Mei teia taime nei e aere atu, ka aru mai taku tamaine e te au tamariki ia maua ki te au uipaanga a te Aronga Apiipii Pipiria.” Kua akaatea mai a Papa mei te akonoanga, e i te akamataanga o te 1932, kua papetitoia toku nga metua. I taua taime ra, te vai ra mei tetai 800 e ara te au papuritia Patireia i Varani.

Rosa: No Ungari mai toku nga metua e, mei te pamiri rai o Marian, kua noo ki te tua tokerau ia Varani kia angaanga i roto i te au maina koara. Kua anauia au i te 1925. I te 1937, kua akamata tetai o te Au Kite o Iehova, ko Auguste Beugin, me kore ko Papa Auguste e kapiki ana matou iaia, i te apai mai i Te Punanga Tiaki i roto i te reo Ungari. Kua kite mai raua i te au makatini e mea umere, inara kare roa raua i riro mai ana e ko tetai o te Au Kite o Iehova.

Noatu e te ou ra rai au, kua akakeuia toku ngakau i taku i tatau ana mei roto mai i Te Punanga Tiaki, e kua manako uaorai mai te unonga a Papa Auguste, ko Suzanne, iaku. Kua akatika toku nga metua iaia kia apai iaku ki te au uipaanga. I muri akera, i te akamata anga au i te angaanga, kua riro toku aereanga ki te uipaanga i te Tapati ei akaririanga i toku papa. Noatu i te maataanga o te taime kua maru ua aia, kua kopekope ra aia, “Kare ua koe i konei i te epetoma, e i te au Tapati e aere ua ana koe ki taau au uipaanga!” Inara, kua aere ua atu rai au. I na i tetai ra kua karanga mai toku papa kiaku, “Aere e akapapa i taau kete e akaatea!” E roaanga po oki te reira. E 17 ua rai oku mataiti, e kare roa oku manako e ka aere oki kiea. Kua taopenga atu au i ko i te are o Suzanne, aue ua ai au. Kua noo au kia Suzanne mei tetai epetoma okotai i mua ake i tono mai ei a Papa i toku tuakana kia akaoki iaku ki te kainga. E tamaine tu akama ua au, inara kua tauturu mai te manako tei akakiteia ia 1 Ioane 4:18 iaku ra kia vai ngaueue kore. Te karanga ra te reira irava e “e peke te mataku i te aroa meitaki rava.” I te 1942, kua papetitoia au.

Tetai Tuanga Akaperepere i te Pae Vaerua

Marian: Kua papetitoia au i te 1942, ma toku nga tuaine ko Stéphanie e Mélanie e toku tuakana ko Stéphane. I te kainga, kua akamouia te oraanga pamiri ki runga i te Tuatua a te Atua. Ia matou pouroa i te nooanga takapini i te kaingakai, ka tatau a Papa i te Pipiria kia matou i roto i te reo Porani. Kua putuputu to matou au po i te akapouia i te akarongo anga ki to matou nga metua ia raua e akakitekite maira i to raua au tupuanga i roto i te angaanga tutu anga Patireia. Kua apii mai teia au atianga merengo ua i te pae vaerua ia matou kia inangaro ia Iehova e kia irinaki ua atu ki roto iaia. Kua maro te oraanga maki i te pae kopapa i toku papa kia akamutu mai i te angaanga, inara kua rave ua atu aia i te akono ia matou i te pae vaerua e te pae materia.

Mei te mea e kua maata mai to Papa taime, e tai taime i roto i te epetoma kua akono aia i tetai apii Pipiria i roto i te reo Porani ma te au mapu o te putuputuanga. Kua akamata mai au i reira i te tatau i te reo Porani. Kua akamaroiroi katoa a Papa i te aronga ou na roto i tetai au mataara ke mai. I tetai taime i te atoro mai anga te Taeake ko Gustave Zopfer, i to matou putuputuanga, ko tei akaaere i taua taime ra i te angaanga a te Au Kite o Iehova i Varani, kua akapapa a Papa i tetai pupu imene e tetai nuku Pipiria akatumuia ki runga i te kaikaianga a te Ariki ko Belesazara e te rima tata i runga i te patu. (Daniela 5:1-31) Na Louis Piéchota i akatutu mai i te tuanga o Daniela, ko tei mou ketaketa i muri mai i te patoianga i te au Nazi. * Ko teia oki te tu oraanga i utuutuia mai ei matou tamariki. Kua kite matou i to matou nga metua i te angaanga maroiroi ua anga ma te au apinga pae vaerua. I teia tuatau, kua kite mai au e mei teaa tikai te tuanga akaperepere ta to matou nga metua i akaruke mai no matou.

I te tupu mai anga te Tamaki II o te Ao i te 1939, kua araiia te angaanga tutu anga a te Au Kite o Iehova i Varani. I tetai atianga, kua raveia tetai kimikimianga o to matou oire. Kua koropiniia te au are katoatoa e te vaeau Tiamani. Kua maani oki a papa i tetai taua pikikaa i raro ake i tetai kaparata, e kua uuna matou i te au puka Pipiria tuketuke i raro ake i taua taua ra. Inara, tei roto oki te au kopi e manganui o te puka rikiriki Fascism or Freedom i te kaparata vairanga apinga no te kaingakai. Kua uuna viviki a papa i te reira i roto i te pute o tetai pereue tei taurakiia i roto i te ara aereanga. E rua vaeau e tetai akava Varani tei kimikimi i to matou are. Kua tapu matou i to matou akaea. Kua akamata tetai o te vaeau i te aa i te au kakau e tautau ra i roto i te ara aereanga, e i muri poto akera kua tomo atu ki roto i te ngai tunu kai, te reira oki matou, ma te au puka rikiriki i roto i tona rima. Kua akara matariki ua mai aia ia matou, kua tuku i te au puka rikiriki ki runga i te kaingakai, e kua rave ua atu aia i te kimikimi i etai ngai ke atu. Kua mou viviki mai au i te au puka rikiriki e kua tuku atu au i te reira ki roto i tetai kaparata tei kimi takereia ana e te au vaeau. Kare roa te vaeau i ui mai ana no te au puka rikiriki​—mei te mea rai e kua ngaropoina takiri iaia te reira!

Tomoanga ki Roto i te Angaanga Tamou

I te 1948, kua iki au i te tuku iaku uaorai i te tavini tamou ia Iehova i roto i te angaanga painia. I nga mea ra i muri mai, kua rauka mai iaku tetai reta mei te opati manga o te Au Kite o Iehova i Varani. Te vai ra i roto i te reta tetai tukuanga angaanga kia tavini ei painia i roto i te putuputuanga o Sedan, i te pae mai ia Peretiumu. Kua rekareka toku nga metua i te kite mai anga iaku i te ariki anga i te angaanga a Iehova na taua mataara ra. Kareka ra, kua tou mai a papa, e kare te angaanga painia e taime no te orote. E angaanga pakari oki te reira. Inara, kua karanga mai aia e ka vai tuera ua tona kainga kiaku e ka rauka iaku i te irinaki ki runga iaia e ua ake e e au manamanata oki toku. Noatu e kare e maata ana te moni a toku nga metua, kua oko mai raua i tetai patikara takatakai ou noku. Tei iaku rai te retiti no taua patikara ra, e me akara ana au i te reira, kua akamata mai te roimata i te tae i toku nga mata. Kua mate a Papa raua ko Mama i te 1961, inara te tangitangi ra rai te au tuatua pakari a Papa i roto i toku nga taringa, kua akamaroiroi e kua akapumaana te reira iaku i roto i toku au mataiti tavinianga.

Ko tetai atu tumu akamaroiroi ko tetai tuaine Kerititiano e 75 mataiti i roto i te putuputuanga o Sedan ko Elise Motte te ingoa. I te tuatau vera, kua akaoro au i toku patikara i te au oire mamao i vao ake i te tutu aere, e kua kapiti mai a Elise kiaku na runga i te rerue. Inara, i tetai ra kua tapu te aronga enitinia o te rerue i te angaanga, e kare i rauka ana ia Elise i te oki ki te kainga. Te ravenga ua taku i manako mai kia tuku oki iaia ki runga i te ngai o te vairanga kiri o toku patikara takatakai e kia kave atu iaia ki te kainga​—kare i te mataara meitaki no te akaoro. I tera mai popongi, kua apai mai au i tetai kutini e kua tiki atu ia Elise i tona kainga. Kua noo mai aia i te aru i te rerue, e tana moni i akaputu mai no te tutakianga, kua rauka iaia i te oko mai i tetai vai vera na maua i te ora kaikai. Koai ma tei manako mai e ka rauka i toku patikara takatakai i te taangaangaia ei apinga tari tangata?

Maata mai te Au Apainga

I te 1950, kua patiia au kia tavini ei akaaere kotinga no te katoaanga o te tua tokerau o Varani. I te mea e 23 ua rai oku mataiti, toku manako mua ko tetai o te mataku. Kua manako au e kua tarevake te opati manga! Kua aere mai te au uianga i roto i toku manako: ‘Kua tau ainei au i te pae vaerua e te pae kopapa ki teia angaanga? Akapeea e rauka ai iaku i te autu i te au ngai nooanga tuketuke i te au epetoma ravarai?’ Aere atu oki, mei te ono mataiti mai, kua tuia au i tetai maki no te mata tei kapikiia e divergent strabismus. Kua akatupu teia tu maki i tetai o toku nga mata kia akauriia ki vao. Kua manakonako ua ana au no teia tu, i te manata anga e akapeea oki etai ke e akakeuia ai. Ma te akameitakianga, i taua atianga ra kua rauka mai iaku te tauturu maata mei ia Stefan Behunick, e karatuati no te apii mitinari o Gileada. Kua tuaruia te Taeake ko Behunick mei Porani mai no te mea no tana angaanga tutu aere e kua tukunaia mai ki Varani. Kua akamaroiroi tikai tona tu mataku kore iaku. Kua rauka iaia i te akangateitei oonu ia Iehova e te tuatua mou. Kua manako etai papaki e e pakari roa oki aia ki runga iaku, inara e maata tikai taku i kite mai mei ko mai iaia ra. Kua tauturu tona tu mataku kore iaku kia tupu ma te irinaki.

Kua akatika te angaanga kotinga iaku i te rekareka i te au tupuanga umere no te angaanga koro. I te 1953, kua patiia au kia atoro atu i tetai tangata ko Mr. Paoli, te noo ra ki te tua tonga ia Paris e tei tata atu ki Te Punanga Tiaki. Kua aravei maua, e kua kite au e kua ritaea mai aia mei te vaeau e kua kite aia i Te Punanga Tiaki e ei mea umere tikai. Kua akakite mai aia kiaku e i muri ake i tona tatauanga i tetai atikara no runga i te Akamaaraanga i te mate o Karaiti i roto i tetai itiu no teia taime nei, kua akamaara aia i te Akamaaraanga koia ua rai e kua akapou i te toenga o te aiai i te tatauanga i te au Salamo. Kua taeria ta maua uriurianga ki te tuanga maata o te avatea. I mua ake ka akaruke ei au, kua tuatua poto katoa maua no runga i te papetitoanga. Kua tuku atu au i muri akera i tetai patianga kiaia kia aere mai ki ta matou uruoaanga kotinga, te ka raveia i te akamataanga o te 1954. Kua aere mai aia, e i roto i taua aronga e 26 tei papetitoia i taua uruoaanga ko te Taeake ko Paoli oki tetai. Te au tupuanga mei te reira ra te riro ra rai ei tumuanga no te rekareka kiaku.

Rosa: Ia Okotopa 1948, kua akamata au i te tavini ei painia. I muri ake i te tavinianga i Anor, i te pae mai ia Peretiumu, kua tukunaia atu au ki Paris, ma tetai ake painia, ko Irène Kolanski (ko Leroy i teianei). Kua noo maua ki roto i tetai pia meangiti ua i Saint-Germain-des-Près i roto tikai i te oire maata. E tamaine no tetai ngai i vao mai, kua umere tikai au i te au tangata o Paris. Kua manako au ia ratou katoatoa e e kite pakari e te kite tikai oki. Inara kua viviki au i te kite mai mei taku tutu anga kia ratou e kare ratou i tuke roa mei tetai au tangata ke ra. Putuputu te taime kua tuaru ia matou e te tiaki apatimani kia aere, e e mea ngata oki i te akamataanga i te au apii Pipiria. Noatu rai, kua ariki tetai papaki tangata i ta matou karere.

I te tuatau o te uruoaanga kotinga i te 1951, kua uiuiia mai maua ko Irène no runga i ta maua angaanga painia. Kua kite koe koai te tangata uiui? Ko tetai akaaere kotinga mapu e ko Marian Szumiga tona ingoa. Kua aravei ana maua i tetai taime i mua ake ana, inara i muri ake i taua uruoaanga, kua akamata maua i te tata. E maata tikai tei aiteite kia maua ko Marian, kapiti mai te tika e kua aiteite te mataiti i papetitoia ai maua e kua riro mai ei au painia i taua mataiti rai. Inara, ko te apinga puapinga maata ra, kua inangaro oki maua roa ai i te noo i roto i te angaanga tamou. E no reira i muri ake i te akamanako anga ma te pure, kua akaipoipo maua i roto ia Tiurai 31, 1956. Ma taua takainga ra, kua akamata tetai mataara ou takiri tikai noku no te oraanga. Kua inangaroia au kia akamatau e kare oki e ei vaine akaipoipo ua mari ra no te aru anga katoa ia Marian i runga i te angaanga kotinga, ko te aiteanga e e roi ke oki i te au epetoma ravarai. I te akamataanga, e mea ngata tikai, inara te aere maira te au rekareka maata.

Tetai Oraanga Puapinga Tikai

Marian: I te au mataiti, kua rauka ia maua i te arikianga i te tauturuanga i te akateateamamao no te au uruoaanga e manganui. Kua rauka takake oki iaku te au manako anga meitaki o tetai tei raveia i te 1966, i Bordeaux. I taua taime ra, kua araiia te au angaanga a te Au Kite o Iehova i Potukara. E no reira kua oronga katoaia te porokaramu uruoaanga i roto i te reo Potukara no taua Au Kite ra te ka rauka i te aere mai ki Varani. E au anere ua atu o to tatou au taeake e te au tuaine Kerititiano tei tae mai mei Potukara, inara ko te akaaoanga ra e ka noo ratou kiea. Mei te mea e kare oki e rava ana to ratou pia i roto i te au are o te Au Kite o Iehova i Bordeaux, kua tarau matou i tetai are teata kare e tangata i roto kia taangaangaia ei ngai nooanga. Kua kiriti matou i te au nooanga katoatoa, e kua taangaangaia te arai mei te paata ra kia tauiia te are i roto i nga ngai nooanga e rua, e tai no te au tungane e tai katoa no te au tuaine. Kua tauru katoa matou i te au are pai e te au pa orei anga, kua tuku i te mauku ki raro i te taua timeni, e kua tapoki i te reira ki te au vaanga kie. Kua merengo oki te katoatoa i teia akanoonooanga.

I muri ake i te au tuanga o te uruoaanga, kua atoro atu matou i te au tungane e te au tuaine i ko i te ngai nooanga. Te vai ra i reira tetai turanga meitaki tikai. Mei teaa tikai to matou akamaroiroiia anga e te au tupuanga tei tupu kia ratou noatu to ratou au mataiti akakoromaki no te patoianga! I to ratou akarukeanga i te openga o te uruoaanga, kua ki to matou mata katoatoa i te au roimata.

Kua aere mai tetai akameitakianga e rua mataiti i mua atu ana, i te 1964, e kua patiia mai au kia tavini ei akaaere tapere. Kua manako akaou mai au me kua tau rai au no te angaanga. Inara kua karanga oki au kiaku rai e me kua pati mai taua aronga ma te au apainga iaku kia ariki i te tukuanga angaanga, kua manako tikai ratou e ka rauka iaku i te akono i te reira. E tupuanga manea tikai te reira i te tavini ma te pirianga vaitata ki te au akaaere tutaka ke mai. E maata taku i kite mai mei ko mai ia ratou. E manganui ia ratou ei au akaraanga tikai no te akakoromaki e te tauta pakari, e te au tu e mea puapinga maata i roto i nga mata o Iehova. Kua kite au e me akakoromaki tatou, kua kite a Iehova e iea te ngai e kiteaia ai tatou.

I te 1982 kua pati katoa mai te opati manga ia maua kia akono i tetai pupu meangiti ua e 12 papuritia Porani i Boulogne-Billancourt, i vao ake ia Paris. E mea poitirere tikai te reira. Kua kite au i te au tuatua teokaratiki i roto i te reo Porani, inara e ngata oki iaku i te akanoonoo i te au pa tuatua. Inara, kua tauturu maata mai te takinga meitaki e te taokotaianga puareinga ua o taua au taeake iaku. I teia tuatau, te vai ra mei tetai 170 papuritia i roto i taua putuputuanga, kapiti mai e vaitata rai e 60 painia. I muri mai, kua atoro katoa maua ko Rosa i te au pupu Porani e te au putuputuanga i Autiria, i Tenemaka, e i Tiamani.

Au Turanga Tauiia

Te atoroanga i te au putuputuanga tuketuke ko to maua oraanga oki ia, inara kua umuumu mai toku oraanga kopapa paruparu kia akamutu mai maua i ta maua angaanga orometua tutaka i te 2001. Kua kite maua i tetai apatimani i roto i te taoni o Pithiviers, te ngai e noo ana toku teina ko Ruth. Kua iki takinga meitaki te opati manga ia maua ei nga painia takake ma te au ora umuumuia kia tau ki to maua au turanga.

Rosa: Te mataiti mua i muri ake i te akamutu mai anga maua i te angaanga kotinga e mea ngata tikai kiaku. E aka kino tikai te tauianga e kua manako mai au ei tangata puapinga kore ua. I reira kua akamaara au iaku uaorai e, ‘Ka rauka rai ia koe i te taangaanga meitaki i toou taime e i toou maroiroi te vai ra na te tavinianga ei painia.’ I teia tuatau, kua mataora au i te angaanga i te pae mai i te au painia ke atu i roto i to matou putuputuanga.

Kua Akono ua ana a Iehova ia Maua

Marian: Kua mareka tikai au ia Iehova e kua riro mai a Rosa ei tokorua noku no te 48 mataiti i topa. I roto i taua au mataiti katoatoa ra i roto i te angaanga tutaka, kua riro mai aia ei turuturu maata kiaku. Kare roa au i akarongo ana iaia i te karanga mai anga e, ‘E inangaro ana au kia noo marie ana taua e kia rauka mai to taua uaorai are.’

Rosa: I tetai taime ka karanga mai tetai tangata kiaku e, “Kare i te oraanga matauia ta korua e noo ra. E noo ua ana korua ki tetai ke.” Inara eaa tikai oki te “oraanga tau”? E putuputu ana tatou i te koropini ia tatou uaorai ma te au apinga e manganui e penei te ka riro ei au araianga ki ta tatou aruaruanga i te au angaanga pae vaerua. Te ka inangaro tikai ia e tatou koia oki ko tetai roi meitaki, tetai kaingakai, e tetai au mea te anoano ke ia ra. Ei au painia e meangiti ua ta maua i te pae materia, inara kua rauka ia maua i te au apinga katoatoa te umuumuia ra e maua kia rave i to Iehova anoano. I tetai taime kua uiia mai kiaku e, “Eaa taau ka rave me pakari mai koe e kare oou are tikai e kare e moni pakari.” I reira kua taiku atu au i te au tuatua a Salamo 34:10: “Kareka tei kimi ia Iehova ra, kare rava e ngere i te meitaki.” Kua akono ua ana a Iehova ia maua.

Marian: Ae! Ko te tika, kua oronga maata mai a Iehova kia maua ra i tei umuumuia ra. Ei akatauanga, i te 1958, kua ikiia au kia komono i to matou kotinga ki te uruoaanga pa enua i New York. Inara, kare i rava ana ta maua moni no te oko mai i tetai tiketi no Rosa. I tetai po kua oake mai tetai taeake i tetai tikiro ma te tataanga “New York” i runga i te reira. Kua rauka te apinga aroa i tauruia mai kia aru mai a Rosa iaku!

Kare takiri a maua au tataraaraanga ko Rosa i te au mataiti ia maua i roto i ta Iehova tavinianga. Kare maua i ngere i tetai apinga inara kua rauka i te apinga katoatoa​—ko tetai oraanga merengo ua e te mataora i roto i te tavinianga tamou. E Atua umere tikai a Iehova. Kua kite maua i te irinaki tikai ki roto iaia, e kua oonu mai to maua aroa nona ra. Kua tutaki etai o to tatou au taeake i to ratou au oraanga no to ratou tu tiratiratu. Inara, kua irinaki au i te au mataiti i topa, ka rauka katoa i tetai tangata i te akaatinga i tona oraanga i tera ra i tera ra. Ko te reira oki ta maua ko Rosa i aruaru i te rave e tae ua mai ki teia taime nei, e ko te reira ta maua ka tauta kia rave no te tuatau ki mua.

[Tataanga Rikiriki i Raro]

^ para. 14 Te tua oraanga o Louis Piéchota, “Kua Ora Mai Au i te ‘Mati Anga Mate,’” tei neneiia i roto i Te Punanga Tiaki o Aukute 15, 1980.

[Tutu i te kapi 20]

Ko François raua ko Anna Szumiga e ta raua tamariki, ko Stéphanie, Stéphane, Mélanie, e Marian mei te 1930. Te tu ra a Marian i runga i tetai nooanga

[Tutu i te kapi 22]

I runga mai: Oronga anga i te au puka Pipiria i tetai ngai makete i Armentières, i te tua tokerau ia Varani, i te 1950

[Tutu i te kapi 22]

Kaui: Ko Stefan Behunick raua ko Marian i te 1950

[Tutu i te kapi 23]

Rosa (tei te kaui roa) e tona painia tokorua ko Irène (te a mei te kaui), te akakitekite ra i tetai uruoaanga i te 1951

[Tutu i te kapi 23]

Marian raua ko Rosa i te ra i mua ake i to raua akaipoipoanga

[Tutu i te kapi 23]

Ko te patikara oki te apinga maata i te tari tangata i te tuatau o te au atoroanga kotinga